Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

Imibuto Levela Kubafundzi

Imibuto Levela Kubafundzi

Ema-Israyeli abebabulala ngekubalengisa elugodvweni yini bantfu labente lokubi?

Etikhatsini tasendvulo tive letinyenti betibulala bantfu lababi ngekubalengisa elugodvweni. EmaRoma abebabophela kulologodvo nobe ababephetselele kulo. Lomuntfu abengachubeka aphila emalanga lambalwa nangabe emandla emtimba wakhe asakhona kubeketelela buhlungu, koma, kulamba naletinye tintfo. KumaRoma kubetselwa bekusijeziso lesilihlazo lesitfolwa bantfu labente lokubi futsi lababukelwa phansi.

Kutsiwani ngesive saka-Israyeli wasendvulo? Ema-Israyeli abebabulala ngekubalengisa elugodvweni yini bantfu labente lokubi? UMtsetfo waMosi wawutsi: “Nangabe umuntfu anikwe sigwebo sentsambo, bese uyabulawa, sidvumbu sakhe siphanyekwe elugodvweni, akukafaneli leso sidvumbu sakhe sisale silenga kulolugodvo busuku bonkhe. Caphelani kutsi nimngcwabe ngalelo langa.” (Dut. 21:22, 23) Ngako-ke, kuyacaca kutsi ngetikhatsi tekubhalwa kwemiBhalo yesiHebheru, umuntfu lobekufanele afe abebulawa kucala bese ulengiswa elugodvweni nobe esihlahleni.

Kulendzaba, umbhalo waLevithikhusi 20:2 utsi: “Wonkhe um-Israyeli nome wetive lohlala nani lonikela ngemntfwana wakhe akhonte Moloki, kufanele abulawe. Sive sonkhe siyawumbulala ngekumgcoba ngematje.” Bantfu ‘labebatangoma nome batsakatsi’ nabo bekufanele babulawe. Babulawe njani? ‘Ngekubagcoba ngematje.’—Lev. 20:27.

Naku lesikufundza kuDutheronomi 22:23, 24: “Nakwenteka edolobheni indvodza ihlangana nentfombi leseyetsenjiswe ngulenye indvodza, bese ilala nayo, niyawubatsatsa bobabili nibayise enkhundleni yalelo dolobha, nibagcobe ngematje baze bafe. Lentfombi ifela kutsi beyingekhatsi edolobheni kodvwa ayizange imemete, ihlabe inyandzaleyo; lendvodza yona ifela kutsi idlwengule intfombi lebeseyetsenjiswe ngulenye indvodza. Niyawukukhipha kanjalo-ke lokubi lokumila emkhatsini wenu.” Ngako-ke, kuma-Israyeli indlela lebeyihamba embili yekubulala bantfu labebanelicala lekwenta sono lesibi kakhulu, bekukubagcoba ngematje. *

Ngako-ke, kuyacaca kutsi ngetikhatsi tekubhalwa kwemiBhalo yesiHebheru, umuntfu lobekufanele afe abebulawa kucala bese ulengiswa elugodvweni nobe esihlahleni

Umbhalo waDutheronomi 21:23 uveta kutsi “wonkhe lolengiswa elugodvweni ungaphansi kwesicalekiso saNkulunkulu.” Kulengiswa kwesidvumbu semuntfu lowente lokubi futsi ‘localekiswe nguNkulunkulu’ kute sibonwe bantfu bonkhe, bekuwatsintsa ema-Israyeli futsi bekuba secwayiso nakulabanye.

^ sig. 6 Tati letinyenti tiyavuma kutsi ngekusho kweMtsetfo, umuntfu lowente lokubi abebulawa ngembikwekutsi umtimba wakhe ulengiswe elugodvweni. Nobe kunjalo, kunebufakazi bekutsi ngelikhulu lekucala emaJuda abebabetsela baphila elugodvweni labanye bantfu labente lokubi baze bafele kulo.