MWANA wane Gary wati wababika waka mu 1958, nkhamanya kuti wali na suzgo linyake. Ndipouli, pakajumpha myezi khumi kuti madokotala ghamanye kuti wali na nthenda ndiposo pakajumpha vyaka vinkhondi kuti nkhwantha za ku London zisimikizgire kuti wakulwara nadi. Citima cikanikora comene apo mwana wane mwanakazi zina lake Louise nayo wakawoneka kuti wali na nthenda yeneyiyi apo wakababikira. Kufuma apo Gary wakababikira kufika pa nyengo iyi, pakajumpha vyaka vinkhondi na vinayi.

Madokotala ghakaniphalira mwalusungu kuti: “Ŵana ŵako wose ŵaŵiri ŵakulwara nthenda ya Laurence-Moon-Bardet-Biedl, a ndipo yilije munkhwala.” Pa nyengo iyi, nthenda ya mu ndopa iyi yikamanyikwanga comene yayi. Ŵanthu awo ŵakulwara nthenda iyi ŵakusuzgika kulaŵiska, ndipo pamasinda ŵakulekerathu kulaŵiska, ŵakututuŵa mwakujumphizga, ŵakuŵa na njoŵe zinandi ku mawoko panji ku malundi, ŵakutina comene, viŵaro vinyake vya thupi lawo vikutondeka kugwira makora nchito, ŵakuŵa na nthenda ya shuga, nyamakazi, na suzgo la ziso. Ntheura kupwelelera ŵana ŵane likate liŵenge suzgo likuru comene. Kusanda uko kukacitika sonosono kukalongora kuti mbanthu ŵacoko comene awo ŵakulwara nthenda iyi ku Britain, ndipo ŵanandi ŵakulwara mwakufipiska mtima viŵi yayi.

Nkhati natengwa waka, nkhayowoya na Kaboni wa Yehova ndipo nkhamanya kuti ivyo wakasambizganga vikaŵa vyaunenesko. Kweni mfumu wane wakakhumbanga yayi kusambira Baibolo. Cifukwa ca nchito iyo wakagwiranga, tikasamanga pafupipafupi, ntheura cikaŵa cakusuzga kuti niwunganenge. Nangauli vikaŵa nthena, kweni nkhalutilira kuŵazga Baibolo na kulomba kwa Yehova. Nkhapembuzgika comene apo nkhaŵazga kuti: “Yehova tiwaŵenge nga nchigongwe ca ŵakuyuzgika, cigongwe mu nyengo za suzgo” ndiposo kuti iyo ‘wakuŵajowora yayi awo ŵakumupenja.’—Sal. 9:9, 10.

Gary wakaŵa na suzgo la maso, ntheura apo wakaŵa na vyaka vinkhondi na cimoza tikamutuma ku sukulu ya boding’i iyo yili kumwera kwa England, yeneiyo yikawovwiranga ŵanthu awo ŵali na suzgo lakuyana na lake. Kanandi wakaniyimbiranga foni kuti waniphalire masuzgo agho wakusangana nagho, ndipo pa foni nkhamovwiranga kuti wapulikiske fundo za mu Baibolo. Pakati pajumpha vyaka vicoko waka Louise wati wawako, nane nkhalwara nthenda ya kukoma viŵaro. Gary wakawerako ku sukulu apo wakaŵa na vyaka 16. Ndipouli, maso ghake ghakalutilira kunangika ndipo mu 1975 ŵakamulemba kuti ngwacibulumutira. Mu 1977 mfumu wane wakatileka tekha.

Gary wakati wawera, nyengo yinandi tikacitanga milimo ya mpingo, ndipo mu 1974 nkhabapatizika. Nkhawonga comene apo mulara wakawovwiranga Gary pa umo wangacitira na vinthu vinyake ivyo vikasinthanga mu thupi lake wakati waŵa muwukirano. Ŵabali na ŵadumbu ŵanyake ŵakanovwiranga kucita milimo ya panyumba, ndipo pakati pajumpha nyengo yicoko waka, wupu unyake wakovwira ŵanthu ukasora ŵanthu ŵankhondi pa ŵabali na ŵadumbu aŵa kuti ŵatipwelelerenge ndipo ukaŵalipiranga. Ili likaŵa thumbiko likuru comene.

Gary wakalutilira kucita makora mwauzimu ndipo wakabapatizika mu 1982. Wakakhumbisiska comene kucita upayiniya wakanyengo, ntheura nkhawona  kuti nchiwemi kuti nilutenge nayo mu uteŵeti, ndipo nkhacita nthena kwa vyaka vinandi. Nyengo yikati yajumphapo, mwana wane wakakondwa comene apo mulaŵiliri wa dera wakamufumba kuti, “Gary, walekeraci kwamba upayiniya wanyengozose?” Apa Gary wakakhozgeka comene ndipo mu 1990 wakimikika kuŵa mupayiniya wanyengozose.

Gary ŵakamucita opareshoni mu ciwuno kaŵiri, kakwamba mu 1999 ndipo kaciŵiri mu 2008, kweni Louise ndiyo wakaŵa mulwari comene. Wakababika wacibulumutira, ndipo apo nkhawona kuti lundi lake linyake lili na njoŵe zinkhondi na yimoza, nkhamanya kuti nayo wali na nthenda ya Laurence-Moon-Bardet-Biedl. Ŵakati ŵamupima, ŵakasanga kuti nthenda iyi yakora viŵaro vinandi vyamukati. Mu vyaka vinandi ivyo vyajumpha, ŵamucita maopareshoni ghakurughakuru ghanandi, ndipo ghankhondi pa maopareshoni agha ŵakamucita ku ziso. Nayo wali na nthenda ya shuga nga ni Gary.

Pakuti wakumanya masuzgo agho ghangaŵapo para pangakhumbikwira opareshoni, Louise wakukumana na madokotala na ŵanji awo ŵakovwirana na madokotala pambere nyengo ya opareshoni yindakwane kuti waŵalongosolere cifukwa ico iyo wakukanira ndopa. Ntheura, ivi vyawovwira kuti waŵe paubwezi na wose awo ŵakumupwelelera pa ulwari wake.

Pa nyumba yithu tikucita milimo yinandi yakukhwaskana na kusopa Yehova. Apo vinthu vyakutegherezga ivyo viliko sono vikaŵa kuti vindize, nyengo yinandi nkhaŵazgiranga mabuku Gary na Louise. Pasono, ma CD, ma DVD, na vinthu vinyake ivyo tikukopera pa www.pr418.com, vikutovwira kuti tose tisangenge candulo na sambiro la Baibolo, ndipo waliyose wakuyowoyapo fundo zakukhozga pa maungano gha mpingo.

Nyengo zinyake Gary mazgoro wakughasunga pa mtima, ndipo para wali na nkhani mu Sukulu ya Uteŵeti wa Ciuta, wakuyowoya waka kwambura kuŵazga pa pepara. Wakimikika kuŵa muteŵeti wakovwira mu 1995, ndipo nyengo zose wakutangwanika pa Nyumba ya Ufumu, kupokelera ŵabali na ŵadumbu na kovwira pa vyakukuzgira mazgu.

Gary wakuluta na Ŵakaboni ŵanyake mu uteŵeti awo ŵakututuzga kanjinga ako wakwendapo cifukwa ca nyamakazi. Mubali munyake wawovwira Gary kusambira Baibolo na munthu wakunweka. Kweniso Gary wakhozga Mkhristu uyo wakaŵa wakulopwa kwa vilimika 25. Wose ŵaŵiri, msambiri na Kaboni uyo wakaŵa wakulopwa, sono ŵakwiza ku maungano.

Apo Louise wakaŵa na vyaka vinkhondi na vinayi, agogo ŵake ŵakamusambizga kuluka kweniso ine na awo ŵakatipweleleranga tikamusambizga kuluka vidoyiro. Pakuti wakutemwa comene kuluka, wakuluka mabulangeti ghakutowa gha ŵana na gha ŵacekuru mu mpingo. Kweniso wakupanga makadi, ndipo wakubatikapo vithuzithuzi na kutumizgira ŵanji. Awo ŵakupokera makadi agha ŵakughazirwiska comene. Wati waŵa muwukirano, Louise wakasambira kutayipa. Pakuti wali na kompyuta iyo yikuyowoya mazgu, yikumovwira kuti watumizgenge mauthenga ku ŵabwezi ŵake nyengo zose. Louise wakabapatizika apo wakaŵa na vyaka 17. Para kuli upharazgi wapadera, tikucitira lumoza upayiniya wakanyengo. Nga ni Gary, Louise wakusunga pa mtima malemba kuti walongosore cipulikano cake mu layizgo la Ciuta lakuti “maso gha vinthuru ghamkujulika,” na lakuti “nanga njumoza wa ŵenecaru tiwanene, ‘Ndalwara.’”—Yes. 33:24; 35:5.

Tikuwonga comene unenesko uwo uli mu Mazgu gha Yehova. Tikuwongaso comene wovwiri wa mpingo uwo ukupelekeka mwacitemwa, cifukwa kwambura wovwiri uwu, mphanyi tikucita vinandi yayi. Kweniso cifukwa ca wovwiri wa Yehova, umoyo withu uli na candulo.