DIAMBU yai kele mosi ya mambu ya ntete ya mono ke yibukaka na tata na mono, muntu ya kudikulumusa mpi ya ke zolaka kisalu mingi. Yandi vandaka kuzola lunungu, yo yina, yandi ndimaka mbala mosi nsangu ya Biblia ntangu yandi waka yo na mvu 1953. Banda ntangu yina, yandi vandaka kusala yonso sambu na kuzabisa beto mambu yina yandi vandaka kulonguka. Ntete, mama na mono vandaka kuzola ve kuyambula binkulu na yandi ya Dibundu ya Katolika. Kansi na nima, yandi yantikaka mpi kusadila malongi ya Biblia.

Yo vandaka mpasi sambu nde bibuti na mono kulonguka ti beto. Mama zabaka mpenza kutanga ve mpi tata na mono vandaka kusala ngolo mpi bangunga mingi na bilanga. Bantangu ya nkaka yandi vandaka kulemba mingi na mpila nde yandi lendaka ve kusikama na ntangu ya kulonguka. Kansi bikesa na yandi nungaka. Mono vandaka mwana ya ntete, yo yina mono pesaka lusadisu na kulonga leki na mono ya nkento mpi bampangi na mono zole ya babakala. Mambu yina vandaka kutadila mpi kima mosi yina tata na mono vandaka kutubila mingi, zola ya Noa sambu na dibuta na yandi yina yandi monisaka na kulemfukila Nzambi. Mono vandaka kuzola kibeni disolo yai ya Biblia! Na nima, beto yonso kumaka kukwenda na balukutakanu na Nzo ya Kimfumu na Roseto degli Abruzzi, mbanza mosi na côte Adriatique ya Italia.

Na mvu 1955, mono vandaka ti bamvula 11 ntangu mono ti mama na mono mataka bangumba na westi sambu na kukwenda na lukutakanu ya ntete ya distrike na Roma. Banda ntangu yina, mono vandaka kutadila balukutakanu yai ya nene bonso diambu mosi ya kuluta mfunu na luzingu ya Bakristu.

Mono bakaka mbotika na mvula yina landaka mpi ntangu fioti na nima, mono kumaka kusala kisalu ya ntangu yonso. Ntangu mono kumaka ti bamvula 17, mono kumaka mupasudi-nzila ya nene na Latina, yina kele na sudi ya Roma na kitamina ya bakilometre 300 ti mbanza na beto. Yo vandaka mbanza mosi ya mpa, na mpila nde ata muntu mosi ve vandaka kudiyangisa mingi sambu na mambu yina bamfinangani lendaka kuyindula. Mono ti nduku na mono ya mupasudi-nzila vandaka na kiese ya kukabula mikanda yina ke tendulaka Biblia, kansi sambu mono vandaka leke, mono vandaka kuyindula kibeni nzo na beto! Mono vandaka kulemfukila lutwadisu ya bo pesaka mono.

 Na nima, bo tindaka mono na Milan sambu na kupesa maboko na kubongisa Lukutakanu ya Bansi Mingi ya mvu 1963 yina vandaka ti ntu-diambu “Nsangu ya Mbote ya Mvula na Mvula.” Ntangu lukutakanu yango vandaka kusalama, mono salaka kisalu ya luzolo ya mbote kumosi ti bantu ya nkaka mingi, tanga mpi Paolo Piccioli, toko mosi ya bakala yina katukaka na Florence. Na kilumbu ya zole ya lukutakanu, yandi salaka diskure mosi ya kitoko ya ke tadila kimpumpa. Mono vandaka kuyindula nde: ‘Mpangi-bakala yina ta kwela ve ata fioti.’ Kansi beto yantikaka kutindilana mikanda mpi yo kumaka pwelele nde beto vandaka ti mambu mingi na kimvuka—balukanu mpi zola na beto sambu na Yehowa, mpi mpusa ya ngolo ya kulemfukila yandi. Beto kwelanaka ti Paolo na mvu 1965.

Mono vandaka mupasudi-nzila ya ntangu yonso na Florence na nsungi ya bamvula kumi. Yo vandaka kiese na kumona mabundu ke kuma mingi, mpi mutindu batoko vandaka kuyela na kimpeve. Mono ti Paolo vandaka kulutisa ntangu ti bo na masolo ya kimpeve mpi na nsaka ya kulutisila ntangu, yina Paolo vandaka mbala mingi kubula ti bo nkweso. Ya kieleka, mono vandaka kusepela kulutisa ntangu ti bakala na mono, kansi mono vandaka kumona nde batoko yai mpi mabuta ya dibundu vandaka kubaka mambote mingi mpi vandaka na mfunu ya dikebi na yandi ya zola mpi kulutisa ntangu ti yandi.

Yo ke pesaka mono kaka kiese na kuyindula bantu mingi yina beto vandaka kulonguka Biblia ti bo. Longoki mosi vandaka Adriana, yina zabisaka mabuta zole ya nkaka mambu yina yandi vandaka kulonguka. Bo wakanaka na kukutana ti mumpe sambu na kusolula malongi ya dibundu mu mbandu Butatu mpi dilongi ya ke tubaka nde moyo ke fwaka ve. Bamfumu tatu ya dibundu kwisaka na lukutakanu. Bantendula na bo vandaka mpasi mpi vandaka kuwakana ve, balongoki na beto bakisaka kukonda mpasi ntangu bo fwanisaka malongi yina ti malongi ya pwelele ya Biblia. Ya kieleka, lukutakanu yai nataka nsoba ya nene. Na nima, bantu 15 ya mabuta yai kumaka Bambangi.

Ya kieleka, mutindu na beto ya kusamuna me sobaka bubu yai. Na ntangu yina, Paolo kumaka “ngolo” na kukutana ti mimpe​—mpi yandi kutanaka ti bantu mingi. Mono ke yibuka kilumbu yina yandi kutanaka ti bawi yina vandaka ve Bambangi. Yo kumaka pwelele nde bambeni vandaka kuyidika na ntwala nde bawi kuyula bangiufula yina bo vandaka kumona nde ya mpasi. Kansi, disolo balukaka. Muntu mosi yulaka kana yo me fwana nde dibundu kukota na mambu ya politiki, mutindu yo vandaka kusalama tuka bamvu-nkama mingi. Na diambu yina, yo vandaka pwelele nde mimpe kumaka kisaka-saka. Na mbala mosi mudidi kotaka, mpi lukutakanu zenganaka. Na nima ya bamvula beto bakisaka nde bo yidikaka na mpila nde kura kuzengana kana disolo kukwendila ve mutindu mimpe vandaka kuyindula.

Na nima ya bamvula kumi ya makwela na beto ti Paolo, bo bingaka beto na kusala na kisalu ya nziunga. Paolo vandaka ti kisalu ya mbote, yo yina yo vandaka lukanu mosi ya mpasi. Kansi na nima ya kuyindula na kisambu, beto ndimaka dibaku yina ya mpa ya kisalu. Beto vandaka kusepela na kulutisaka ntangu ti mabuta yina vandaka kuyamba beto. Na nkokila, mbala mingi beto vandaka kulonguka na kimvuka mpi na nima Paolo vandaka kusadisa bana na kusala badevware na bo, mingi-mingi ya matematike. Diaka, Paolo vandaka mutangi mosi ya kikesa mpi vandaka kuzabisa bantu mambu ya ke benda dikebi yina yandi vandaka kutanga. Na Kintete, beto vandaka kusamuna mbala na mbala na bambanza kisika Bambangi vandaka ve, beto vandaka kubinga bantu na diskure yina beto yidikaka sambu na nkokila.

Na nima ya bamvula zole na kisalu ya nziunga, bo bingaka beto na kusala na Betele na Roma. Paolo vandaka kusala na service juridique mpi mono vandaka kusala na Departema ya Bazulunalu. Kusala bansoba ke vandaka mpenza pete ve, kansi beto bakaka lukanu ya kulemfuka. Yo vandaka kiese na kumona mutindu filiale vandaka kukuma nene malembe-malembe mpi kuyela ya mingi ya kimpangi na Italia. Na ntangu yina, Bambangi ya Yehowa ya Italia ndimamaka na bansiku. Ya kieleka, beto vandaka na kiese sambu na kusala kisalu yina.

Ntangu beto vandaka kusala na Betele, lukanu na beto ya me simbama na Biblia na yina me tala menga kumaka ngolo na Italia. Na luyantiku ya bamvula 1980, dikambu mosi ya me tala menga vandaka na tribinale, mpi bantu vandaka kutubila yo bisika yonso. Bo fundaka bankwelani yina vandaka Bambangi nde bo me fwa mwana na bo ya nkento, kansi yandi fwaka sambu na maladi ya menga yina bantu mingi ya Mediterane bakaka na bibuti na bo. Bampangi-babakala mpi bampangi-bankento na Betele sadisaka ba avoka yina monisaka bibuti ya Bakristu. Trakiti mosi mpi nimero mosi ya Réveillez-vous ! sadisaka bantu na kubakisa mbote-mbote mambu yina Ndinga ya Nzambi ke tubaka sambu na menga. Na nsungi ya bangonda yina, mbala mingi Paolo vandaka kulanda kusala bangunga 16 na kilumbu. Mono salaka bikesa sambu na kusadisa yandi na kisalu na yandi yina ya mfunu.

Beto kwelanaka tuka bamvula 20 ntangu mambu ya kukonda kukana kuminaka beto. Mono vandaka ti bamvula 41 mpi Paolo vandaka ti bamvula 49 ntangu mono zabisaka yandi nde mono vandaka ti divumu. Mono monaka bangogo yai na mukanda na yandi na suka ya kilumbu yina: “Kisambu: Kana yo kele kieleka, sadisa beto na kubikala na kisalu ya ntangu yonso, na kulemba ve na kimpeve mpi na kusadisa beto na kuvanda bibuti ya mbote na mbandu ya beto ta pesa. Mingi-mingi, sadisa mono na kusadila ata na kiteso ya fioti mambu yonso yina mono tubaka na estrade bamvula 30 me luta.” Na kutadila mambu yina salamaka na nima, yo fwete vanda nde Yehowa pesaka mvutu na kisambu na yandi mpi ya mono.

 Kubutuka ya Ilaria nataka bansoba ya nene na luzingu na beto. Na kutuba masonga, bantangu ya nkaka beto lembaka nitu, ata Bingana 24:10 (NW) ke tubaka nde: “Keti nge me lemba nitu na kilumbu ya mpasi? Ngolo na nge ta vanda fioti.” Kansi beto sadisanaka mpi yibukaka mfunu ya kupesana kikesa.

Ilaria monisaka kiese na yandi mutindu yandi butukaka na Bambangi zole yina vandaka kusala mingi na kisalu ya ntangu yonso. Yandi kudiwaka ve ata fioti nde bo yambulaka yandi sambu yandi yelaka na dibuta ya mbote. Mono vandaka kutanina yandi na mwini. Ntangu Paolo vandaka kuvutuka na nkokila, mbala mingi yandi vandaka ti kisalu ya nkaka ya kumanisa; ata mpidina, yandi vandaka kulutisa ntangu ti yandi, kusakana ti yandi mpi kusadisa yandi na kusala badevware. Yandi vandaka kusala mpidina ata yo vandaka kulomba nde yandi telema na ngunga ya zole to ya tatu ya suka sambu na kumanisa bisalu na yandi. Mbala mingi Ilaria vandaka kutuba nde: “Papa kele nduku na mono ya ngolo.”

Mutindu nge lenda yindula, yo vandaka kulomba kukwamina mpi kukangama na lukanu na beto sambu na kusadisa Ilaria na kubikala na nzila ya Bukristu. Mono ke yibuka kilumbu mosi ntangu yandi vandaka kusakana ti nduku mosi kansi yandi salaka diambu ya mbi. Beto tendudilaka yandi na Biblia sambu na nki yandi fwete sala ve mutindu yina. Beto zabisaka yandi na kulomba nduku na yandi ndolula na meso na beto.

Ilaria tubaka na luzolo yonso nde yandi vandaka kusepela na zola yina bibuti na yandi monisaka na kisalu ya kusamuna. Bubu yai, yandi me kwelaka mpi ke bakisaka mbote mfunu ya kulemfukila Yehowa mpi ya kulanda lutwadisu na yandi.

Na 2008, Paolo zabaka nde yandi vandaka ti kansere. Na luyantiku yo monanaka nde Paolo lendaka kuguluka na maladi, mpi yandi siamisaka mono ngolo. Diaka, beto sosaka bandongisila ya me fwana sambu na lusansu ya kuluta mbote, beto sambaka mingi Yehowa ti Ilaria mpi beto lombaka yandi na kusadisa beto na kununga na bilumbu ke kwisa. Kansi, mono vandaka kutala bakala yina vandaka ngolo mpi me kuma kulemba malembe-malembe. Lufwa na yandi na mvu 2010 pesaka beto mpasi na ntima. Kansi mono bakaka ndembikilu na mambu yina beto salaka kumosi bamvula 45. Beto pesaka Yehowa bima na beto ya kuluta mbote. Mono zabaka nde kisalu na beto ta vanda ti mbalu ya kimakulu. Mpi mono ke vingilaka ti mpusa ya ngolo na makwisa ntangu Paolo ta futumuka na kuwakana ti bangogo ya Yezu yina kele na Yoane 5:28, 29.

Tii bubu yai, mono kele kaka mwana ya fioti yina ke zolaka disolo ya Noa. Lukanu na mono me sobaka ve. Mono ke zolaka kulemfukila Yehowa, yo vanda konso kima yina yandi ke lomba mono. Mono ke tula kivuvu nde yo vanda bampasi, bibansa to lufwa, yo kele mambu ya fioti kibeni na kufwanisa ti balusakumunu ya kitoko yina Nzambi na beto ya zola ke pesaka. Mono mosi me kutanaka ti bukieleka ya mambu yai, mpi mono ke ndimisa beno nde balusakumunu yina kele na mbalu mpenza.