SHOKA osho shimwe shomiinima mbyoka tandi dhimbulukwa kombinga yatate, ngoka a li omwiifupipiki noha longo nuudhiginini. Molwaashoka okwa li e hole uuyuuki noonkondo, okwa taamba ko nziya onkundana ombwanawa sho e yi uvu mo 1953. Okuza mpoka, okwa li a ningi ashihe shoka ta vulu e tu longe shoka a li ti ilongo. Petameko meme ka li a hala okweetha po omithigululwakalo dhe dhaKatoolika. Ihe konima yethimbo, naye wo okwa li a taamba ko omalongo gOmbiimbeli.

Kasha li oshipu kaavali yetu ya konakone natse, oshoka meme ka li e shi nawa okulesha nokunyola, natate okwa kala ha longo mepya ethimbo ele noonkondo nonuudhiginini. Omathimbo gamwe ka li ha vulu okukala a tonata sho tatu konakona oshoka okwa li ha kala a loloka noonkondo. Ihe oonkambadhala dhe ndhoka a li a ningi odha pondola. Ongame nda li omukuluntu kaamwameme ayehe, onkee ano onda li nda kwathele mokulonga omumwamemekadhona, naamwamememati yaali. Shoka osha li sha kwatela mo oku ya longa shoka tate a li ha popi olundji kutya, okukala kwaNoowa ha vulika kuKalunga oku ulike kutya oku hole yaandjawo. Onda li ndi hole noonkondo ehokololo ndika lyOmbiimbeli! Omathimbo hamale, atuhe otwa li twa tameke okukala pokugongala kehe pOshinyanga shUukwaniilwa moRoseto degli Abruzzi, oshilando shoka shi li komunkulofuta gwaAdriatic moItali.

Momumvo 1955 sho nda li ndi na owala oomvula 11, ngame nameme otwa li twa taaguluka moondundu tu uka kuuninginino tu ye koshigongi shoshitopolwa shetu shotango, muRoma. Okuza kesiku ndyoka, onda kala nda tala ko iigongi mbika iinene yi li yimwe yomiinima ya dhenga mbanda mbyoka yi li oshitopolwa shonkalamwenyo yOmukriste.

Omvula ya ka landula ko, onda li nda ninginithwa nanziya konima yaashono onda yi miilonga yethimbo lyu udha. Sho nda li ndi na oomvula 17, onda li nda ningi omukokolindjila i ikalekelwa moshilando Latina, shoka shi li muumbugantu waRoma nosha li ookilometa 300 kokule negumbo lyaandjetu. Oshilando shoka osha li opo she ya po, onkee ano aantu kaya li naanaa ye na ko nasha ngele gumwe okwa li ta taamba ko etumwalaka lyOmbiimbeli. Ngame nomumwameme omukokolindjila ngoka nda li handi longo naye, otwa li twa tyapula okutaandelitha iileshomwa yopaMbiimbeli, ihe nando ongawo, onda kala nokuyuulukwa kegumbo molwaashoka onda li natango omugundjuka. Nonando onda li ndu uvite ngawo, onda li nda hala okuvulika kelombwelo ndyoka nda li nda pewa.

Konima yethimbo, onda li nda tuminwa kuMilan, ndi ka  kwathele nomalongekidho goshigongi shopaigwana shi na oshipalanyolo “Onkundana Ombwanawa yaaluhe” shoka sha li ko momumvo 1963. Pethimbo lyoshigongi, onda li gumwe gwomaaiyambi mboka ya li yi iyamba mwa kwatelwa omumwatate omugundjuka Paolo Piccioli, ngoka a li a za koFlorence. Mesiku etiyali lyoshigongi, Paolo okwa li a gandja oshipopiwa sha dhenga mbanda kombinga yaamboka inaaya ya mondjokana. Otandi dhimbulukwa te dhiladhila kutya, ‘omumwatate ngoka ke na esiku a hokane.’ Ihe, otwa li twa tameke okunyolelathana notwa li twa mono kutya otu na oshindji sha faathana ngaashi omalalakano getu, ohole yetu yokuhola Jehova, nosho wo kutya atuhe otwa halelela okuvulika kuye. Mo 1965, otwa li twa hokana.

Onda li nda kala omukokolindjila gwondjigilile uule woomvula omulongo muFlorence. Osha li hashi nyanyudha shili okumona omagongalo taga koko, nuunene tuu okumona nkene aagundjuka taya humu komeho pambepo. Ngame naPaolo otwa li twa tyapula shili okukundathana nayo kombinga yiinima yopambepo nosho wo okunyanyukilwa pamwe nayo, shoka kuPaolo sha li sha kwatela mo okudhana okatanga kokoompadhi. Nonando onda li nda lenga okukala nomusamane gwandje, onda li nda mono kutya aagundjuka mboka nosho wo aakwanegongalo oya li ya pumbwa ekwatho lye nosho wo ethimbo lye.

Ohashi nyanyudha ndje natango uuna tandi dhiladhila komakonakonombiimbeli ogendji ngoka twa li twa vulu okuninga. Otwa li twa konakona naAdriana, ngoka a popile naantu yomomagumbo gaali kombinga yaashoka a li ti ilongo. Oya li ya ningi elongekidho ya ye momutumba nomusita ya kundathane omalongo gongeleka ngaashi Uukwatatu nosho wo omwenyo ihaagu si. Pomutumba ngoka opwa li pwa holoka aabisofi yatatu. Shoka ya li taya yelitha osha li sha kitakana nokasha li tashi tsu kumwe, naakonakonimbiimbeli yetu oye shi dhimbulula mo nuupu kutya omalongo ngoka itaga tsu kumwe naashoka Ombiimbeli tayi longo. Eeno, omutumba ngoka ogwa li gwe e ta iizemo iiwanawa. Momukokomoko gwethimbo, iilyo 15 yomomagumbo ngoka oya li ya ningi Oonzapo.

Odhoshili kutya, kunena omikalo dhetu dhokuuvitha odha yooloka ko kwaandhoka dhonale. Nale, Paolo okwa li ha kundathana naasita lwiikando naashoka osha li she mu ningitha a kale kapyoko moonkundathana ndhoka. Otandi dhimbulukwa oonkundathana dhimwe mpoka aapulakeni kaaya li Oonzapo. Osha li sha yela mo kutya aasita mboka oya li ya longekidha opo yamwe yomaapulakeni mboka ya pule omapulo ngoka ya li ya tala ko inaaga za oona. Ihe oonkundathana odha li dha tanauka. Gumwe okwa li a pula ngele oshi li mondjila ongeleka yi kuthe ombinga miinima yopapolotika, ngaashi sha kala hashi ningwa muule womathelemimvo. Pethimbo opo tuu mpoka, osha li sha yela lela kutya aasita oye li moshipyu. Ombaadhilila omalamba oga dhimi, noonkundathana odha hulile mpoka. Konima yoomvula dhontumba, otwa li tu uvu kutya opwa li pwa ningwa ompangela yokudhima omalamba opo oonkundathana dhi hule ngele inadhi enda ngaashi aasita ya hala.

Konima sho ngame naPaolo twa kala mondjokana uule woomvula omulongo, otwa li twa hiywa tu ye miilonga yoshikandjo. Paolo okwa li e na iilonga iiwanawa, onkee ano kasha li oshipu kutse okuninga etokolo. Ihe konima yokudhiladhila pamwe negalikano, otwa li twa tokola okuya miilonga mbyoka iipe. Otwa li hatu nyanyukilwa okukala pamwe naanegumbo mboka ya li haye tu pe omulalo. Kongulohi, olundji otwa li hatu konakona tu li ongundu, naPaolo okwa li ha kwathele aanona niilongadhalwa yawo unene tuu nomwaalu. Oshikwawo, Paolo okwa li e hole okulesha nokwa kala ha popi nayalwe nuulaadhi kombinga yiinima mbyoka iihokithi notayi tungu mbyoka a lesha. Olundji, momaandaha otwa li hatu ku uvitha miilando mbyoka mwa li kaamu na Oonzapo, tatu ya hiya ye ye ya pulakene koshipopiwa ongulohi ndjoka.

Konima owala yoomvula mbali sho twa kala miilonga yoshikandjo, otwa li twa hiywa tu ka longe koBetel muRoma. Onda li handi longele kOshikondo shIileshomwa (Magazine Department), na Paolo okwa li e na oshinakugwanithwa shokuungaunga niinima yopaveta. Kasha li oshipu okuninga omalunduluko, ihe otwa li twa tokola toko okuvulika. Osha li tashi nyanyudha shili okumona oshitayimbelewa tashi tamunuka mo nosho wo omwaalu gwaamwatate tagu indjipala noonkondo moItali. Pethimbo ndyoka, epangelo lyaItali olya li lya pitike Oonzapo dhaJehova dhi kale elongelokalunga li li paveta. Otwa li twa nyanyukwa shili miilonga mbika.

Pethimbo sho tu li moBetel, etaloko lyetu lyopamanyolo li na ko nasha nombinzi olya li lya tseyika apuhe moItali. Lwopetameko lyoomvula dho 1980 nasha, opwa li pwa holoka oshipotha shi na ko nasha noshinima shoka, shoka sha li she etitha omakuyunguto. Aavali yamwe mboka ya li Oonzapo oya li ya lundilwa kutya oya dhipaga okanona kawo, nonando oka si komukithi gwomombinzi gwa kwata miiti ngoka gwa li gwa thigululwa koyendji yomoshitopolwa shaMediterranean. Aamwatate naamwameme yomoBetel oya li ya ambidhidha ooahende mboka ya kalele po aavali mboka Aakriste. Okupitila mokafo kamwe nosho wo moshifo sho-Awake! shi ikalekelwa, aantu oya li ya kwathelwa ya mone uuyelele womondjila nokuuva ko lela shoka Ombiimbeli tayi ti kombinga yombinzi. Momukokomoko gwoomwedhi ndhoka, Paolo okwa kala olundji ha longo oowili 16 mesiku pwaa na oluthuwo. Onda li nda ningi ashihe shoka tandi vulu opo ndi mu ambidhidhe miilonga ye mbyoka ya simana.

Otwa kala twa hokana uule womimvo 20 sho pwa holoka oshinima shoka twa li inaatu tegelela. Onda li ndi na oomvula 41, na Paolo okwa li e na 49 sho nde mu lombwele kutya onda fa ndi na etegelelo. Membosiku lye, onda li nda adha mo oohapu dha nyolwa pesiku ndyoka nde mu lombwelele tadhi ti: “Egalikano: Ngele oshili, tu kwathela tu kale miilonga yethimbo lyu udha, kaatu kothe pambepo, noku tu kwathela tu tule po oshiholelwa oshiwanawa tu li aavali. Komeho gaayihe, kwathela ndje ndi tule miilonga nando opelesenda 1 yaashoka nda popile komutuni oomvula 30 dha ka pita.” Mokutala kiizemo, Jehova oku na okukala a li a yamukula egalikano lye, nolyandje.

 Onkalamwenyo yetu oya li ya lunduluka noonkondo sho nda pulumutha Ilaria. Dhoshili, otwa li twa teka omukumo omathimbo gamwe nokuli ngaashi Omayeletumbulo 24:10 taga ti: “Ngele to tenguka pethimbo lyuudhigu, nena oonkondo dhoye oonshona ngiini!” Ihe otwa li twa ambidhidhathana, tu na momadhiladhilo kutya osha simana okuladhipikathana.

Ilaria ohe endelele okupopya nkene a nyanyukwa shili sho a valwa kOonzapo mbali ndhoka dha li dhi ipyakidhila miilonga yethimbo lyu udha. Ka li nando a kala u uvite kee niwe naye nokwa li a putudhwa megumbo mu na onkalamwenyo yi li nawa. Onda li handi uhala naye noku mu sila oshimpwiyu. Uuna Paolo a thiki pegumbo kongulohi, olundji okwa li he etelele iilonga mbyoka a li e na okumanitha, ihe nonando ongawo okwa li ha kala naIlaria, ha dhana naye ye te mu kwathele niithigilwalonga ye. Okwa li he shi ningi nonando shika osha li hashi mu pula a kale a tonata sigo opombali nenge pondatu yokoongulasha opo a manithe iilonga ye. Olundji Ilaria okwa li ha ti: “Tate okuume kandje kopothingo.”

Ngaashi to vulu oku shi dhiladhila, osha li she tu pula aluhe tu kale itaatu tengauka nokatwa li hatu lile Ilaria okathima koluko opo tu mu kwathele a kale mondjila yopaKriste. Otandi dhimbulukwa oshikando shimwe a li i ihumbata nayi sho ta dhana nakuume ke. Otwa li twe mu yelithile okuza mOmbiimbeli kutya omolwashike kee na okwiihumbata momukalo gwa tya ngawo. Otwe mu lombwele wo a gandje ombili kukuume ke komeho getu.

Ilaria oha ti kutya ota pandula oshoka aavali ye oya kala ye hole uukalele. Ngashingeyi sho a hokanwa, oku uvite ko nokuli lela kutya omolwashike sha simana okuvulika kuJehova nokulandula ewiliko lye.

Mo 2008, Paolo okwa li a lombwelwa kutya oku na okankela. Petameko, otwa li twa fa tu wete Paolo ta ka hupa muuvu mboka, nokwa kala ta tsu ndje omukumo. Nonando otwa li twa tsikile okukonga epango tali opalele, atuhe pamwe naIlaria otwa li twa galikana olule kuJehova e tu kwathele tu taalele onakuyiwa tu na omukumo. Nonando ongawo, onda kala nda tala nkene omulumentu nguka a li e na ondjungu nomwiipyakidhili, te ende ta nkundipala. Onda li nda dhengwa nda lila sho a hulitha mo 2010. Ihe shoka hashi hekeleke ndje unene, osho okutala kwaashoka twa pondola moomvula 45 ndhoka twa kala pamwe. Otwa li twa longele Jehova nomutima aguhe. Ondi shi shi kutya shoka twa longa otashi kalelele. Onda tegelela nondjuulukwe okumona Paolo sho ta ka yumuka, metsokumwe noohapu dhaJesus ndhoka dhi li muJohannes 5:28, 29.

Momutima gwandje, natango ondi li okakadhona heyaka ke hole ehokololo lyaNoowa. Shoka nda li nda tokola toko okuninga inashi lunduluka. Onda hala okuvulika kuJehova moshinima kehe shoka ta pula. Ondi na uushili kutya, omalaleko nuuyamba ngoka Kalunga ketu omunahole ha gandja itaga vulu okuyelekwa nomandangalati, nomaiyambo nenge naashoka nda kanitha. Onda mona uushili woshinima shika monkalamwenyo yandje notandi ku shilipaleke kutya, osho pala oku shi ninga.