Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Anyisha mudi Yehowa mupeshanganyi wa bintu ne kayi muena malu makole

Anyisha mudi Yehowa mupeshanganyi wa bintu ne kayi muena malu makole

‘Yehowa udi wenzela bantu bonso bimpe; luse luende ludi pa mutu pa bintu bionso biakafukaye.’​—MUS. 145:9.

1, 2. Balunda ba Yehowa badi ne mpunga kayi?

MUENA Kristo mukuabu diende Monika udi wamba ne: “Tudi baselangane kukadi bidimu bitue ku 35. Meme ne bayanyi tudi bamanyangane bimpe menemene.” Kadi, nansha mutudi benze bidimu bionso ebi, yonso wa kutudi utshidi anu utungunuka ne kulonga bua kumanya malu a mukuende avuaye kayi mumanye kumpala.” Kakuyi mpata, ke mudibi bua bena mu mabaka a bungi ne bua balunda.

2 Tudi basue kumanya bimpe bantu batudi banange. Kadi mu balunda bonso batudi mua kusungula, kakuena mulunda wa mushinga mukole udi mupite Yehowa. Katuakumanya anu malu onso adi akengela bua bidi bimutangila to. (Lomo 11:33) Mu bikondo bia tshiendelele, netuikale ne mpunga ne disanka dia kukolesha dianyisha dietu bua ngikadilu ya Yehowa.​—Muam. 3:11.

3. Netukonkonone tshinyi mu tshiena-bualu etshi?

3 Tshiena-bualu tshishale tshivua tshituambuluishe bua kukolesha dianyisha dietu kudi Yehowa bua mudiye muntu wa kukuatshila bualu ne kayi ne kansungasunga. Tukonkononayi mpindieu ngikadilu mikuabu mimpe ya Yehowa eyi: kupeshangana bintu ne kuikala kayi muena malu makole. Kuenza nunku nekutufikishe bua kumanya bimpe ne: ‘Yehowa udi wenzela bantu bonso bimpe; luse luende ludi pa mutu pa bintu bionso biakafukaye.’​—Mus. 145:9.

YEHOWA MMUPESHANGANYI WA BINTU

4. Kupeshangana bintu kudi kumvuija tshinyi?

4 Kuikala mupeshanganyi wa bintu kudi kumvuija tshinyi? Tudi tupeta diandamuna mu mêyi a Yezu adi mu Bienzedi 20:35 aa: “Disanka dia kupa ndipite dia kuangata.” Mêyi aa adi aleja tshidi kuikala mupeshanganyi wa bintu mulelela kumvuija. Mupeshanganyi wa bintu utu ufila dîba diende, bukole buende ne bintu biende bua kuambuluisha bakuabu, udi wenza nanku ne disanka. Bushuwa, kupeshangana bintu kakuena kulonda bunene bua tshintu tshidi muntu ufila, kadi kudi kulonda tshidi tshimusaka bua kufila. (Bala 2 Kolinto 9:7.) Kakuena muntu utu upeshangana bintu kupita Yehowa, ‘Nzambi wetu wa disanka’ to.​—1 Tim. 1:11.

5. Mmu mishindu kayi mudi Yehowa uleja mudiye upeshangana bintu?

5 Mmunyi mudi Yehowa uleja mudiye mupeshanganyi wa bintu? Utu upesha bantu bonso bintu bidibu nabi dijinga, upesha too ne bantu badi kabayi bamutendelela. Bushuwa, “Yehowa udi wenzela bantu bonso bimpe.” Utu “ubandishila bantu babi ne bantu bimpe dîba diende ne ulokeshila bantu bakane ne badi kabayi bakane mvula.” (Mat. 5:45) Ke bualu kayi pavua mupostolo Paulo uyukila ne bantu bavua kabayi bena kuitabuja, uvua ubambila ne: Yehowa udi “wenza malu mimpe, unulokeshila mvula mu diulu, unupesha mivu ya biakudia, uwuja mioyo yenu tente ne biakudia ne disanka.” (Bien. 14:17) Bidi bimueneka patoke ne: Yehowa utu upesha bantu bonso bintu.​—Luka 6:35.

6, 7. a) Yehowa utu nangananga musue kupesha banganyi bintu bidibu nabi dijinga? b) Fila tshilejilu tshia mudi Nzambi wambuluisha batendeledi bende badi bamulamate.

6 Yehowa utu nangananga musue kupesha batendeledi bende ba lulamatu bintu bidibu nabi dijinga. Mukalenge Davidi wakamba ne: ‘Ngakadi nsongalume, katataka ngakulua muntu mukole; kadi tshiena muanji kutangila muntu muakane mushale patupu, anyi bana bende baledibue balomba biakudia.’ (Mus. 37:25) Bena Kristo ba bungi ba lulamatu bakadi bamona bualu ebu budi buleja mudi Yehowa ubalama. Tumonayi tshilejilu.

7 Kukadi kupita ndambu wa bidimu pavua Nancy, muanetu wa bakaji mpanda-njila mupete lutatu. Udi wamba ne: “Mvua dijinga ne makuta, dolare 66 avua akengela kufuta ku nzubu dituku divua dilonda. Tshivua mumanye pamvua mua kubangila bua kuapeta to. Ngakasambila bua bualu ebu, pashishe meme kuya ku mudimu wanyi wa kutekela bantu biakudia ku mêsa mu restoran. Tshivua mumanye ne: nempete tukuta tuvua bantu mua kumpesha bua kungela kalumbandi bua mumvua ngenza mudimu wanyi bimpe dilolo adi to, bualu mu dituku dia mu lumingu adi, bantu kabatu batamba kubuela mu restoran to. Bualu bua dikema, bantu ba bungi bakalua kubuela mu restoran dilolo adi. Pangakajikija mudimu, ngakasangisha makuta amvua mupete, onso masanga avua dolare 66.” Nancy uvua mutuishibue ne: Yehowa uvua mumupeshe anu tshivuaye natshi dijinga menemene.​—Mat. 6:33.

8. Ndipa kayi ditambe bunene didi Yehowa mufile?

8 Yehowa mmupeshe bantu bonso dipa dia mushinga mukole. Ndipa kayi adi? Mmulambu udi upikula wa Muanende. Yezu wakamba ne: ‘Nzambi mmunange ba pa buloba bikole menemene, wakabapesha Muanende mulela umuepele bua muntu yonso udi uleja ditabuja kudiye kafu, kadi ikale ne muoyo wa tshiendelele.’ (Yone 3:16) Bushuwa, muntu yonso udi musue udi mua kusungula bua kupeta dipa dia mushinga mukole didi Yehowa mufile. Bantu badi baleja ditabuja kudi Yezu nebapete muoyo wa bungi, mbuena kuamba ne: muoyo wa tshiendelele. (Yone 10:10) Eyowa, etshi ntshijadiki tshitambe bunene tshia mudi Yehowa upeshangana bintu.

TUPESHANGANE PETU BINTU ANU BU YEHOWA

Bavua bakankamije bena Isalele bua kuidikija mushindu udi Yehowa upeshangana bintu (Bala  tshikoso tshia 9)

9. Mmunyi mutudi mua kupeshangana bintu anu bu Yehowa?

 9 Mmunyi mutudi mua kupeshangana petu bintu anu bu Yehowa? Yehowa “udi utupesha bintu bionso bitudi tusanka nabi”; nanku, tudi ne bua kuikala “badiakaje bua kuabanyangana bintu” ne bakuabu. Kuenza nunku kudi kubapetesha disanka. (1 Tim. 6:17-19) Tudi tufila ne disanka bintu bietu kudi bantu batudi banange ne tuambuluisha bantu badi dijinga ne diambuluisha. (Bala Dutelonome 15:7.) Tshidi mua kutuambuluisha bua kupeshangana bintu ntshinyi? Bamue bena Kristo batu benza nunku: Dîba dionso didibu babapesha tshintu, badi bakeba mpunga wa kupesha pabu muntu mukuabu tshintu. Mu tshisumbu tshia bena Kristo mudi bana betu ba bungi badi badienzeja bua kuikala ne lungenyi lua kupeshangana bintu.

10. Ngumue mushindu kayi mutambe bunene utudi mua kupeshangana bintu?

10 Mushindu mutambe buimpe wa kupeshangana bintu nkuikala badiakaje bua kuambuluisha bantu mu mêyi ne mu bienzedi. Mmunyi mutudi mua kuenza nanku? Mpatudi tufila dîba dietu ne makanda etu bua kuambuluisha bantu ne bua kubakankamija. (Gal. 6:10) Bua kumanya bituikala tuenza nunku, tudi mua kudiebeja ne: ‘Bantu bakuabu batuku bamona ne: ntu musue kuambuluisha bakuabu ne kubatabalela anyi? Muntu yeye undomba diambuluisha mu bualu kampanda anyi bua mudimu kansanga, ntuku ngitaba bikalaku mushindu anyi? Mmusangu kayi wa ndekelu umvua muele muntu wa mu dîku anyi muena Kristo nanyi kalumbandi ne muoyo umue?’ Patudi ‘tupesha bantu bintu,’ tudi tusemena pabuipi ne Yehowa ne pabuipi ne balunda betu.​—Luka 6:38; Nsu. 19:17.

11. Ngimue mishindu kayi itudi mua kupesha Yehowa bintu?

 11 Tudi kabidi mua kupesha Yehowa bintu. Bible udi utubela ne: “Tumbisha Yehowa ne biuma biebe.” (Nsu. 3:9) Mu “biuma” ebi mudi dîba dietu, bukole buetu ne bintu bietu bitudi mua kufila ne muoyo mujima mu mudimu wende. Nansha bana badi mua kupesha Yehowa bintu. Jason udi wamba bua bana bende ne: “Patu dîku dietu difila mapa ku Nzubu wa Bukalenge, tutu tupesha bana betu makuta bua kuela mu kashete ka mapa. Batu basanka bualu patubu baela, mbenze bu badi bapesha Yehowa tshintu.” Bidi bimueneka ne: bana badi ne disanka bua mudibu bapesha Yehowa bintu patshidibu bana nebatungunuke ne kumupeshabi too ne pakolabu.​—Nsu. 22:6.

YEHOWA KATU MUENA MALU MAKOLE

12. Kubenga kuikala muena malu makole kudi kumvuija tshinyi?

12 Ngikadilu mukuabu muimpe wa Yehowa ngua kubenga kuikala muena malu makole. Kubenga kuikala muena malu makole kudi kumvuija tshinyi? (Tito 3:1, 2) Muntu udi kayi ne malu makole katu ulonda misangu yonso mikenji mu katoba ne mu katoba anyi wimanyina anu pa tshidiye yeye muambe to. Kadi, udi udienzeja bua kuenzela bantu bakuabu malu ne bulenga, utangila nsombelu udibu nende. Mmusue kuteleja bantu bakuabu, witaba mmuenenu wabu ne ushintulula malu atuye ubalomba padibi bikengela.

13, 14. a) Mmunyi mutu Yehowa uleja mudiye kayi muena malu makole? b) Mushindu uvua Nzambi muenzele Lota malu udi utulongesha tshinyi?

13 Mmunyi mudi Yehowa uleja mudiye kayi muena malu makole? Utu witaba ne bulenga mmuenenu wa batendeledi bende ne misangu ya bungi utu mudiakaje bua kuitaba tshidibu bamulomba. Tshilejilu, tukonkonone tshivua Yehowa muenzele Lota uvua muntu muakane. Pavua Yehowa muangate dipangadika dia kubutula tshimenga tshia Sodoma ne Amola, wakambila Lota patoke muaba uvuaye ne bua kunyemena, uvua ne bua kuya ku mikuna. Kadi bua amue malu, Lota wakasengelela Yehowa bua kuyaye muaba mukuabu. Anji elabi meji, Lota udi ulomba Yehowa bua ashintulule tshivuaye mumuambile.​—Bala Genese 19:17-20.

14 Mbipepele bua muntu kuangata Lota bu muntu uvua kayi ne ditabuja dikole anyi kayi utumikila. Nansha nanku, Yehowa uvua mua kulama Lota ne muoyo muaba kayi wonso, nunku kabivua anu ne mushinga bua yeye kuikala ne buôwa to. Kadi uvua ne buôwa. Yehowa wakenzela Lota malu bilondeshile mushindu uvuaye udiumvua. Wakamuitabila bua anyemene mu tshimenga tshivuaye mulongolole bua kubutula. (Bala Genese 19:21, 22.) Yehowa katu ne malu makole to, kadi utu wenza malu ne nkatshinkatshi.

15, 16. Mmunyi muvua Mikenji ya Mose ileja mudi Yehowa kayi muena malu makole? (Tangila tshimfuanyi tshidi mu dibeji dia 12.)

15 Tumone tshilejilu tshikuabu tshia mutu Yehowa kayi muena malu makole tshidi mu Mikenji ya Mose. Pavua muena Isalele mupele ne kayi ukumbana bua kulambula muana wa mukoko anyi mbuji, uvua mua kulambula nyunyi ya nkutshi ibidi anyi nkudimba ibidi. Kadi ntshinyi tshivua muena Isalele uvua mupele menemene, uvua kayi ukumbana bua kufila nansha nkudimba ibidi mua kuenza? Yehowa uvua muanyishile muena Isalele wa nunku bua kufila ndambu wa bukula. Kadi manya bualu bua mushinga ebu: kavua ne bua kufila bukula buonso tshianana tshianana to, kadi uvua ne bua kufila ‘bukula buimpe,’ buvuabu balambila nabu benyi biakudia. (Gen. 18:6, NW) Bualu ebu buvua bumvuija tshinyi?​—Bala Lewitiki 5:7, 11.

16 Fuanyikija ne: udi muena Isalele ne udi mupele menemene. Paudi ufika ku ntempelo ne ndambu wa bukula bua kulambula, udi umona mudi bena Isalele badi babanji balue ne nyama yabu bua kulambula. Udi mua kumvua bundu bua bukula buudi mulue nabu budi bumueneka bu mulambu udi kawuyi ne mushinga. Pashishe udi uvuluka ne: mulambu webe udi ne mushinga ku mêsu kua Yehowa. Bua tshinyi? Bualu, Yehowa uvua mulombe bua bukula buikale buimpe menemene. Yehowa uvua bu uvua wambila bena Isalele bavua bapele ne: ‘Ndi mumanye ne: kuena mua kufila bu mudi bantu bakuabu bafila to, kadi ndi kabidi mumanye ne: tshiudi mumpeshe ke tshiuvua natshi tshia mushinga.’ Bushuwa Yehowa udi uleja mudiye kayi muena malu makole padiye utangila nsombelu udi nende batendeledi bende ne malu adibu kabayi mua kukumbaja.​—Mus. 103:14.

17. Yehowa udi witaba mudimu wa mushindu kayi?

 17 Tudi mua kukoleshibua ku muoyo patudi tumanya mudi Yehowa kayi muena malu makole mu mushindu wa ne: udi witaba mudimu utudi tumuenzela ne muoyo mujima. (Kolos. 3:23) Muanetu wa bakaji mukuabu ukadi mukulakaje wa mu ditunga dia Italie diende Constance wakamba ne: “Kuambila bantu bakuabu malu a Mufuki wanyi ke bualu bua mushinga buntu musue kuenza bikole. Ke bualu kayi ndi ntungunuka ne kuyisha ne kulombola malonga a Bible. Imue misangu ntu nyingalala bua mundi tshiyi mukumbane bua kuenza mudimu eu bikole bua makanda anyi a mubidi. Kadi ndi mumanye ne: Yehowa mmumanye mikalu yanyi, mmunnange ne udi wanyisha bindi nkumbana bua kuenza.”

IDIKIJA YEHOWA BUA MUDIYE KAYI MUENA MALU MAKOLE

18. Ngumue mushindu kayi udi baledi mua kuidikija Yehowa?

18 Mmunyi mutudi mua kuidikija mushindu udi Yehowa kayi muena malu makole? Ela kabidi meji bua mushindu uvua Yehowa muenzele Lota malu. Yehowa ke uvua ne bukokeshi, kadi wakateleja Lota ne bulenga pavuaye umuambila muvuaye udiumvua. Nzambi wakakumbajila Lota dilomba diende. Wewe muikale muledi, udiku mua kuidikija Yehowa anyi? Udiku mua kuteleja malu adi bana bebe bakulomba ne ubakumbajilawu biobi bikengela kuenza nanku anyi? Mu diumvuangana ne bualu ebu, Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 1 ngondo wa 9 wa 2007 tshiakaleja ne: baledi badi mua kuyukila ne bana babu bua mikenji idi itangila dîku. Tshilejilu, baledi badi bangata dipangadika bua dîba didi muntu yonso ne bua kupingana kumbelu, bushuwa bobu ke badi ne bukenji bua kusungula dîba dijalame didi bana babu ne bua kupingana kumbelu. Nansha nanku, baledi bena Kristo badi ne bua kuteleja malu adi bana babu babambila bua bidi bitangila dîba didibu basungule. Mu imue nsombelu, baledi badi mua kuitaba bua kushintulula amue malu bua bidi bitangila dîba bu mudi bualu ebu kabuyi bushipa mikenji ya mu Bible. Baledi badi mua kumona ne: padibu bitaba mmuenenu wa bana babu bua mikenji ya dîku, bana badi mua kuyumvua bimpe ne kuyitumikila.

19. Mmunyi mudi bakulu badienzeja bua kuidikija Yehowa udi kayi muena malu makole?

19 Bakulu badi badienzeja bua kuidikija Yehowa mutuye kayi muena malu makole padibu bangata bena Kristo nabu bilondeshile nsombelu udibu nende. Vuluka ne: Yehowa uvua wangata nansha milambu ivua bena Isalele bavua bapele bafila ne mushinga. Bia muomumue, bamue bana betu kabena ne mushindu wa kukumbaja amue malu adi atangila mudimu wetu, pamuapa bua masama anyi bukulakaje. Ntshinyi tshidi mua kuenzeka padi bana betu aba badiumvua batekete mu mikolo bua mudibu kabayi bakumbaja amue malu? Bakulu badi mua kubajadikila ne bulenga buonso mudi Yehowa mubanange bua mudibu badifila ne muoyo mujima.​—Mâko 12:41-44.

20. Kubenga kuikala muena malu makole kudiku kumvuija kulekela kuenzela Nzambi mudimu anyi? Umvuija.

20 Bushuwa, katuena ne bua kubuejakaja kubenga kuikala muena malu makole ne kulekela kuenzela Nzambi mudimu anu bua kuikala bimpe to. (Mat. 16:22) Katuena ne bua kupepeja bualu ebu ne kubingisha lungenyi luetu tuamba mutudi katuyi bena malu makole to. Kadi, tuetu bonso tudi ne bua ‘kudienzeja ne bukole buonso’ bua kutua malu a Bukalenge nyama ku mikolo. (Luka 13:24) Bulelela, tudi ne bua kuikala ne nkatshinkatshi bua mêyi manene abidi aa: tudi ne bua kudienzeja bua kubenga kulekela mudimu utudi tuenza. Tudi ne bua kuvuluka kabidi ne: Yehowa katu utulomba bua kuenza malu mapite pa atudi bakumbane bua kuenza to. Patudi tumuenzela mudimu ne muoyo mujima, tuikale bashindike ne: udi usanka. Kabienaku bituenza disanka bua kuenzela Mukalenge wa nunku udi kayi muena malu makole ne udi ne dianyisha mudimu anyi? Mu tshiena-bualu tshidi tshilonda netukonkonone ngikadilu mikuabu ibidi mimpe ya Yehowa.​—Mus. 73:28.

“Tumbisha Yehowa ne biuma biebe.”​—Nsu. 3:9 (Bala  tshikoso tshia 11)

“Malu onso anudi nuenza, nuenze ne muoyo wenu mujima.”​—Kolos. 3:23 (Bala  tshikoso tshia 17)