1, 2. ¿Iman kanqa qhepaman Diospa amigonkunapaq?

MONIKA iñiqmasin nirqan: “Yaqa 35 wata hinañan casarasqa kashani. Qosaywanqa allintan reqsinakuyku, ichaqa unayña tiyashayku chaypas reqsinakushaykuraqmi”, nispa. Chay hinatachá hukkunapas nishanku esposankumanta, qosankumanta, amigonkumantapas.

² Llapallanchismi munakusqanchis runakunata allinta reqsiyta munanchis. Ichaqa Jehová Diostan astawanqa reqsiyta munanchis, pay aswan allin amigonchis kasqanrayku. Chaywanpas manan hayk’aqpas llapantaqa paymanta yachayta atisunchu (Rom. 11:33). Ichaqa qhepa tiempomanmi ancha askha tiempo kanqa Diospa sumaq kayninkunamanta yachaspa ancha chaninta qhawarinapaq (Ecl. 3:11; Edición 1988).

3. ¿Imatan kay estudiopi yachasun?

³ Ñawpaq estudiopi yachasqanchismi yanapawarqanchis Jehová Dios asuykunapaq hina, mana pimanpas sayapakuq kasqanta ancha chaninta qhawarinanchispaq. Kunantaq iskay sumaq kayninkunamantawan yachasun: Qoykukuq sonqo kasqanmanta entiendeq Dios kasqanmantawan. Chay hinapin astawan yachasun ‘allinpuni Señor Diosqa llapapaq’ kasqanta, llapa ruwasqankunata khuyapayaspa qhawashasqantapas (Sal. 145:9).

4. ¿Iman qoykukuq sonqo kay?

⁴ ¿Iman qoykukuq sonqo kay? Jesusmi nirqan: “Aswan kusisamiyoqqa qoqmi chaskiqmantaqa”, nispa (Hech. 20:35). Chay nisqanpin rikuchirqan imaynan  qoykukuq kay kasqanta. Qoykukuq runaqa manan tiemponta, kallpanta, ima kaqnintapas mich’akunchu, aswanmi kusisqa chaykunata qon. Hinaspapas hatuntaña huch’uytaña qon chaypas, payqa sumaq sonqowanmi qon (leey 2 Corintios 9:7). Ichaqa manan pipas Jehová Dios hina qoykukuq sonqoqa kanchu (Sal 104:31).

5. ¿Imaynapin Jehová Dios rikuchin qoykukuq sonqo kasqanta?

⁵ ¿Imaynapin Jehová Dios rikuchin qoykukuq sonqo kasqanta? Payqa llapa runakunamanmi tukuy necesitasqankuta qon. Ñawpaqpi yachasqanchis hina ‘Diosqa llapapaqmi’ allin. “Payqa intintan lloqsichimun allinkunapaqpas mana allinkunapaqpas, parachimullantaqmi chaninkunapaqpas mana chaninkunapaqpas” (Mat. 5:45). Chaymi apóstol Pablo mana iñiq runakunata nirqan: “Paymi parachimun, chakrakunatapas tiemponpi ruruchin, mikhunatapas askhata qowanchis, sonqonchistapas anchata kusichin”, nispa (Hech. 14:17). Arí, Diosqa llapa runakunamanmi rikuchin qoykukuq sonqo kasqanta (Luc. 6:35).

6, 7. a) ¿Pikunamanmi Dios astawanqa necesitasqankuta qon? b) ¿Imaynapin yachanchis serviqninkunata Jehová Dios cuidasqanta?

⁶ Jehová Diosqa payta serviq runakunamanmi astawanqa qon ima necesitasqankutapas. Rey Davidmi nirqan: “Waynallan karqani, kunantaq machuyapuniña, manan hayk’aqpas rikurqanichu chanin runata Señor Diospa saqerparisqanta, manan hayk’aqpas rikurqanichu wawankunatapas mikhuna mañapakushaqta”, nispa (Sal. 37:25). Chaytaqa askha hunt’aq sonqo cristianokunan kawsayninkupi rikurqanku. Hukmanta yachasun.

⁷ Ura watakunallan Nancy sutiyoq precursora qolqemanta sasachakuypi tarikurqan. Paymi nin: “Huk p’unchayllañan kasharqan alquilermanta 66 dólares qolqeta paganaypaq, manataqmi qolqey karqanchu. Chaymi Jehová Diosman chay llakikuyniyta willakuspa llank’anayman ripurqani. Ñoqaqa restaurantepin llank’arqani pisillataqmi chay p’unchay clientekuna kaq. ¡Ichaqa chay ch’isin askha runakuna hamurqanku! Llank’anay tukuruqtinmi propinakuna qowasqankuta yuparurqani, hinan 66 dólares qolqeta huñurusqani”, nispa. Chaymi payqa sonqonpi nisqa: “Kaytaqa Jehová Diospunin necesitasqayman hina qowan”, nispa (Mat. 6:33).

8. ¿Ima hatun regalotan Jehová Dios qowarqanchis?

⁸ Diosqa huk hatun regalotan qowarqanchis llapa runakunaman. Chay regaloqa Churinta sacrificakunanpaq qosqanmi. Jesuspunin nirqan: “Diosqa anchatapunin runakunata munakurqan, chaymi sapan Churinta kachamurqan, pipas paypi iñiqqa ama wañunanpaq, aswanpas wiñay  kawsayniyoq kananpaq”, nispa (Juan 3:16). Chaypi nisqan hina, chay sumaq regaloqa llapa munaqkunapaqmi. Arí, Jesuspi iñiqkunan ‘t’ikarishaq kawsayta’ otaq wiñay kawsayta chaskinqaku (Juan 10:10). Jehová Diosqa chayta ruwasqanpin astawanqa rikuchin qoykukuq sonqo kasqanta.

9. ¿Imaynapin ñoqanchispas Dios hina qoykukuq sonqo kasunman?

 ⁹ ¿Imaynapin ñoqanchispas Dios hina qoykukuq sonqo kasunman? Diosqa “kusikunanchispaq [hinan] tukuy imaymanatapas askhatapuni qowanchis”. Chay hinatan ñoqanchispas hukkunaman ima kaqninchistapas ‘mana mich’akuspa qoykunanchis’ paykunapas kusisqa kanankupaq (1 Tim. 6:17-19). ¡Anchatan kusikunchis ima kaqninchistapas munakusqanchis runakunaman otaq necesitaqkunaman qospaqa! (leey Deuteronomio 15:7.) ¿Iman yanapawasun qoykukuq kayta mana qonqanapaq? Wakin iñiqmasikunan huk regalota chaskispa hina paykunapas hukkunaman huk regalota qollankutaq. Diospa llaqtanpiqa askhapunin qoykukuq sonqo kanku.

10. ¿Imakunapin rikuchillasunmantaq qoykukuq sonqo kasqanchista?

¹⁰ ¿Imakunapin rikuchillasunmantaq qoykukuq sonqo kasqanchista? Hukkunata yanapanapaq tiemponchista kallpanchista qospan (Gál. 6:10). ¿Ruwashanchischu chayta? Chayta yachanapaq tapukusun: “¿Tukuy yuyaywanchu hukkunata uyarini ima llakikuyninkutapas willawaqtinku? ¿Pipas imataña ruwapunaypaqpas otaq rantipunaypaqpas valekuwaqtin yanapanichu? ¿Hayk’aqmi familiayta otaq iñiqmasita nirqani ‘kusa ruwasqayki’ nispa?”, nispa. Qoykukuq sonqo kasun chayqa, astawanmi asuykusun Jehová Diosman  munakusqanchis runakunamanpas (Luc. 6:38; Prov. 19:17).

11. ¿Imakunapin Jehová Diospaq qoykukuq sonqo kasunman?

 ¹¹ ¿Imakunapin Jehová Diospaq qoykukuq sonqo kasunman? Biblian nin: “Señor Diosta tukuy kaqniykikunawan yupaychay”, nispa (Prov. 3:9). Chay ‘kaqninchiskunaqa’ tiemponchis, kallpanchis, qolqenchis iman, chaykunatan qosunman payta servinapaq. Chaytan wawakunamanpas yachachinanchis. Jason iñiqmasin nin: “Huñunakuna Wasipi donacionniykuta qonayku kaqtinqa wawakunatan niyku paykuna churanankupaq. Anchatan kusikunku chayta ruwaspa, ninkun: ‘Ñoqaykun chayta Jehová Diosman qoshayku’, nispa”, nispa. Sichus huch’uychankumantapacha yachanqaku Diosman qoyta chayqa hatun kaspapas qoshallanqakun (Prov. 22:6).

12. ¿Iman entiendeq kay?

¹² Hinaspapas Jehová Diosqa entiendeq Diosmi. ¿Iman entiendeq kay? Entiendeq runaqa manan huk kamachikuyman k’askakuspachu imatapas ruwan, manan chuchupakunchu, manataqmi rumi sonqochu (Tito 3:1, 2). Aswanmi sumaq sonqowan runakunata tratan entiendentaqmi imaynapi tarikusqankuta. Uyarinmi hukkunata, allinpaq hina imapas kaqtintaq munasqanta qon otaq munasqanman hina imatapas ruwan.

13, 14. a) ¿Imapin Dios rikuchirqan entiendeq Dios kasqanta? b) ¿Imatan Diosmanta yachanchis Lotpaq ruwasqanmanta?

¹³ ¿Imaynapin Jehová Dios rikuchin entiendeq Dios kasqanta? Payqa yachanmi serviqninkuna imayna sientekusqanta, munasqankuman hinataqmi mayninqa imatapas ruwan. Chaytan kamachin Lotwan ruwarqan. Sodoma, Gomorra llaqtakunata thunichipunan kaqtinmi Lot-ta kamachirqan orqo-orqo ladoman ayqekunanpaq. Lotmi ichaqa mana chayman riyta munarqanchu, aswanmi Diosta valekurqan huk ladoman ayqenanpaq. Arí, Lotqa chayta ruwasqanwanmi Diosta nisharqan kamachikusqanta cambiananpaq (leey Génesis 19:17-20).

¹⁴ ¿Pisi iñiyniyoq otaq mana kasukuq kaspachu Lot chayta ruwarqan? Yaqapaschá chayta yuyaykusunman. Lotqa yanqan imamantapas manchapakurqan, Diosqa tukuy atiyniyoqtaq chayqa maypipas qespichinmanmi karqan. Chaywanpas Diosqa manchapakusqanta qhawarispan mañakusqanman hina, hinallata saqerqan huk llaqtaman ayqenanpaq, payraykutaqmi chay llaqtata mana thunirqanchu (leey Génesis 19:21, 22). Chaypin sut’ita rikuchirqan entiendeq Dios kasqanta.

15, 16. ¿Imaynatan Kamachikuy Simi qosqanpi Dios rikuchirqan entiendeq Dios kasqanta? (12 paginapi dibujota qhaway.)

¹⁵ Diosqa iraelitakunaman Kamachikuy Simi qosqanpin rikuchillarqantaq entiendeq Dios kasqanta. Chay tiempopi huk wakcha israelita Diosman sacrificiota haywananpaq mana ovejata otaq cabrata qoyta atiqchu chayqa, iskay kullkuta otaq urpi malqotan qonan karqan. ¿Mana chaytapas qoyta atispari? Chhayna kaqtinqa huk pisi ñut’u hak’utan qonan karqan. Ichaqa kaypi yuyaykusun: Chayqa manan común hak’uchu karqan, aswanpas importante invitadokunapaq wayk’una hak’un karqan (Gén. 18:6). ¿Imaraykun chhayna hak’u kanan karqan? (Leey Levítico 5:7, 11.)

¹⁶ Yuyaykusun huk sinchi wakcha israelitapi. Payqa huk pisi hak’uta aparikuspan yupaychana karpata rishan, qhapaqkunataq wakakuna apaykusqa rishanku. Yaqapaschá wakcha israelitaqa p’enqasqa kashan sacrificiopaq hak’ullata  apasqanmanta. Ichaqa yuyarinmi Jehová Diospaq chay hak’u ancha valorniyoq kasqanta. ¿Imaraykun chhaynata qhawarin? Diosqa ancha allin hak’utan mañarqan, kaytapas nishanman hina: “Yachanin pisilla imaykichispas kasqanta, ichaqa ancha allin kaqtan qowashankichis”, nispa. Arí, Diosqa entiendenmi imaynapi tarikusqanchista chaymi atisqanchisman hina kapuqninchisman hinalla imatapas mañawanchis (Sal. 103:14).

17. ¿Imayna servisqanchistan Dios chaskin?

 ¹⁷ Jehová Diosqa entiendeq Dios kayninpin chaskiwanchis tukuy sonqowan servisqanchista (Col. 3:23). Italia nacionmanta Constance sutiyoq kurak iñiqmasin nirqan: “Kamaqniymanta runakunaman yachachispan kusikuyta tarini. Chaymi kunankamapas predicashani estudiokunatapas qoshani. Mayninqa llakikunin onqosqaywan manaña ñawpaqpi hinañachu Dios servisqaymanta. Ichaqa yachanin Dios munakuwasqanta, pisillataña llank’asqaytapas ancha chaninpaq qhawarisqantawan”, nispa.

18. ¿Imaynatan tayta-mamakuna Diospa ruwasqanta qatikunkuman?

¹⁸ ¿Imaynapin Dios hina hukkunata entiendesunman? Yapamanta Lotmanta rimasun. Jehová Diosqa kamachikuqña kashaspapas sumaq sonqo kayninpin Lotpa mañakusqanta uyarispa munasqanman hina ruwarqan. Tayta-mamakuna, chaytan qankunapas ruwawaqchis. Chaypaqqa wawaykichispa mañakusqantan uyarinaykichis, chanillan kaqtintaq munasqanta qowaqchis. 2007 wata 1 setiembre La Atalaya revistan willashan imaynatan wakin tayta-mamakuna wasipi kamachikuykunata churaspa wawankuta tapurinku chayta. Tayta-maman decidinan ima horata wawakuna wasiman kutimunankuta. Ichaqa wawakunatan tapurinkuman: “¿Imaninkin chaymanta?”, nispa. Chayman hinan mayninpiqa cambiankuman chay horata, ichaqa Bibliaq yachachisqanwan yanapachikuspa. Chayta ruwaq tayta-mamakunaqa reparanqakun chay kamachikuykuna churasqankuta wawanku astawan respetasqanta kasukusqantapas.

19. ¿Imaynatan umallikuna Dios hina hukkunata entiendenkuman?

¹⁹ Umallikunapas kallpachakunankun Dios hina iñiqmasinkuta entiendenankupaq. Diosqa ancha chaninpaqmi qhawarirqan sinchi wakcha israelitakunaq haywasqanta. Chay wakcha israelitakuna hinan kunanpas wakin iñiqmasikuna kurakña otaq onqosqa kasqankurayku pisillata Diospaq llank’anku, chaywantaq mayninqa llakikunku. Chaymi umallikuna kallpachananku tukuy ruwasqankumanta Dios ancha munakusqanta yuyarichispa (Mar. 12:41-44).

20. ¿Imatan mana qonqanachu Diosta servispa?

²⁰ Chhaynaqa, ¿“Jehová Diosqa entiendewanmi” nispachu qhellakachakuspa Diosta servisun? Manan (Mat. 16:22). Astawanraq Diospaq llank’ayta atisunman chayqa, chaytan ruwananchis. Llapallanchismi tukuy atisqanchista ‘kallpachakunanchis’ Diosta servinapaq (Luc. 13:24). Kayta ama qonqasunchu: Jehová Diosqa may atisqallanchistan servinanchista munan, ichaqa ñoqanchispas tukuy atisqanchistan kallpachakunanchis Diosta astawan servinapaq. Payqa anchatan kusikun sonqomanta tukuy atisqanchista qoqtinchis. ¡Maytan kusikunchis entiendeq Diosta servispa! Qatimuq estudiopin yachasun Diospa iskay sumaq kayninkunamantawan (Sal. 73:28).