Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Sangeela kalolo na kipopeelo kya Yehowa

Sangeela kalolo na kipopeelo kya Yehowa

“Yehowa ee buwa kwi bantu booso, na aleesha kalolo kwi bipangwa byaaye byooso.”—MIS. 145:9.

1, 2. Bakuuku ba Yehowa be na mwabi kinyi?

MONIKA ungi mwina kidishitu mupwe kwibakilwa takudi bipwa 35 akula bino: “Ami na mulume ande atwiukeena kalolo. Byabya, sunga kunyima kwa bino bipwa byooso, muntu ooso a kwatudi kwete anka kulonga ingi myanda i kwi mwinaaye yashibaadi auku!” Kushi mpaka, uno mwanda wi mu mabaka na mu bukuuku bwa bantu bebungi.

2 Atukuminaa kwiubidisheena na bantu batudi bafule. Mu bukuuku booso bwatudi balombeene kudya na muntu, ta kwi bukuuku su mbumune bwi na muulo kukila bukuuku bwetu na Yehowa. Tatwi balombeene kuuka myanda yooso imutale nya. (Lom. 11:33) Atukyebe kupeta mwabi wa kutamisha muloo wetu bwa ngikashi ya Yehowa bwa losoo.—Mul. 3:11.

3. Nkinyi kyatukyebe kutaluula mu uno mwisambo?

3 Mwisambo ushaale ngwitukwashe bwa kutamisha muloo wetu mu eyikashi dya Yehowa dya bu muntu a bantu na bu muntu shii na ntondo. Tubande kutaluula binobino ingi ngikashi ibidi ya Yehowa i na muulo—kipopeelo na kalolo kaaye. Su tubataluula, atukyebe kwiuka shi: “Yehowa ee buwa kwi bantu booso, na aleesha kalolo kwi bipangwa byaaye byooso.”—Mis. 145:9.

YEHOWA NSHA KALOLO

4. Kwikala na kalolo ka binyibinyi akulesha kinyi?

4 Kwikala muntu sha kalolo akulesha kinyi? Atupete lwalulo mu mayi a Yesu e mu Bikitshino 20:35EEM; aamba shi: “Mwabi wa kupâna ngukile wa kupêbwa.” Mu ano mayi, Yesu alesha akipatuula kalolo ka binyibinyi. Muntu sha kalolo atuushaa nsaa yaaye, bukome bwaye, mpa na bintu byaye bwa kukwasha bangi—na akitshi byabya na muloo ooso. Eyendo, kalolo takamwenekyelaa penda ku bukata bwa kintu, kadi ku kyakya akitakula muntu bwa kwikituusha. (Badika 2 Beena-Kodinto 9:7.) Takwi muntu su gumune e na kalolo bu Yehowa “Efile Mukulu [etu] sha muloo” nya.—1 Tim. 1:11NW.

5. Yehowa aleshaa kalolo kaaye mu mishindo kinyi?

5 Yehowa aleshaa kalolo kaaye mu mushindo kinyi? Alombashaa nkalo ya bantu booso, mpa na bano bashy’abamulangwila. Kushii mpaka, “Yehowa ee buwa kwi bantu booso.” “P’atundushâ nguba, amunyikâ be bubi na be buwa. P’anokyeshâ mpeshi, yawa mpeshi abofushâ nsenga ya baba abamukôkyela na ya bashabamukôkyela.” (Mat. 5:45EEM) Nyi bwakinyi Mpoolo mutumibwa pabaadi esamba na bantu bashi beena kukumiina bebalungwile pabitale Yehowa shi: “Bádi kwete kulêsha byadi pa kwinukitshîna bi buwa, enutumina mpeshi na kwinupa byumbulwa pa kipindji kyâbyo. Enupeyâ bya kudya na kuûsha mashimba enu na mulô.” (Bik. 14:17EEM) Eyendo, Yehowa e na kalolo kwi bantu booso.—Luk. 6:35.

6, 7. (a) Yehowa akuminaa kulombasha nkalo ya bantu kinyi? (b) Tuusha kileshesho akilesha mushindo ubaadi Yehowa mukwashe mufubi aaye sha kululama.

6 Yehowa akuminaa kulombasha nkalo ya balangwidi baaye baasha kululama. Nfumu Daavide bambile shi: “Naadi mukinga, binobino ntandi mununu; ntshi mumone sunga efuku dimune mululame abadi basumbusheene, sunga bana baaye baateka ka-pa-lusa.” (Mis. 37:25) Beena Kidishitu bebungi baasha kululama mbapete bwabwa bukwashi bwa Yehowa. Banda kutala kino kileshesho.

7 Takudi ndambo ya bipwa, ungi mukwetu mukashi abetamina bu Nancy baadi na lukalakasho lwa makuta, atentekyesha shi: “Naadi na lukalo lwa dolare 66 bwa kufuta kishiyo kibaadi akitungu shi nfute mwifuku adilondo, ntshinaadi nauku mushindo wa kupeta aa makuta nya. Ami nkusambila pabitale wawa mwanda, akupu nkwenda ku mudimo wande wa mu restora. Ntshinaadi napwandikisha shi napete makuta ebungi kyakya kyolwa mwanda yaaya nsaa takufikaa bantu bebungi nya. Nsaa inamwene bantu bebungi abafikile mu restora bwabwa bufuku, nakaanyine ngofu. Panapudiishe, nasanga makuta ooso pamune, abalobeene dolare 66.” Nancy ashinkamisha shi Yehowa baadi mumupe na kalolo kooso kyakya kibaadi nakyo lukalo.—Mat. 6:33.

8. Nkya buntu kinyi kikata akilesha kalolo ka Yehowa?

8 Kya buntu kikata akilesha kalolo kakata ka Yehowa ki kwanka bwa bantu booso. Kyakya kya buntu nkinyi? Mmulambu wa nkuulo ya Mwana aaye. Yesu bambile shi: “Efile Mukulu mmufule baa pano bikile, mu kipaso kyaadi mupaane Mwan’aaye eeleka, bwa’shi muntu ooso amukumiina tashiminanga, anka aikale na muwa wa iikalaika.” (Yo. 3:16) Pano, kishima “baa pano” akilesha bantu. Oolo, kya buntu kikata akilesha kalolo ka Yehowa ki kwi booso abekikumiina. Booso abalesha lukumiino lwabo mwi Yesu abapete muuwa wa losoo! (Yo. 10:10) Binyibinyi, nkintu kinyi kilombeene kwitushinkamisha shi Yehowa e na kalolo?

TULONDEYI KILESHESHO KYA KALOLO KA YEHOWA

Beena Isaleele abaadi bebanyingishe bwa kulonda kileshesho kya kalolo ka Yehowa (Tala  paragrafe 9)

9. Mushindo kinyi watudi balombeene kulonda kileshesho kya kalolo ka Yehowa?

 9 Mushindo kinyi watudi balombeene kulonda kileshesho kya kalolo ka Yehowa? Yehowa “etupeyaa byooso bifwime, bwatudya kusangala nabyo;” byabya, abitungu twikale “n’eshimba dya kalolo” kwi bangi, bwa kwibasangasha. (1 Tim. 6:17-19Kilombeno kipya) Atutusha bintu byetu na muloo ooso bwa kukwasha bantu batudi bafule na baaba be na lukalo lwa bukwashi. (Badika Miiya Ikituulwe 15:7.) Nkinyi kilombeene kwitutentekyesha bwa kwikala na kalolo? Bangi beena Kidishitu abakitaa bino: Pabapete kantu, abakitaa mwabo mooso bwa kukwasha bangi. Kakongye ka beena Kidishitu ke na mwabi wa kupeta bakwetu balume na bakashi bebungi abetatshisha bwa kwikala na kalolo.

10. Mushindo kinyi watudi balombeene kulesha shi twi na kalolo?

10 Mushindo wibuwa wa kwikala na kalolo nyi nkwikala pepi bwa kukwasha bangi mu ngakwilo na mu bikitshino. Mushindo kinyi watudi balombeene kwibikita? Patwilamina nsaa na bukome bwetu bwa kukwasha na kunyingisha bangi. (Gal. 6:10) Bwa kuuka shi tukwete kukita bino, twi balombeene kwiyipusha shi: ‘Bangi bakwete kumona binyibinyi shi nakumiina kwipaana bwa kuteemesha nkalo yabo su? Su muntu anteka bwa kumukwasha ku mudimo kampanda, sunga shi antuma bwa kumukitshiina mudimo kampanda, nakumiinaa kumukwasha pakudi mushindo su? Mmusango kinyi wa nfudiilo wangikeele mutumbule n’eshimba dyooso mwina kifuko nami sunga mwina Kidishitu nami?’ Nsaa yatudi na “kiubishi kya kupaana,” atwiuku shi tukwete kwisesela pepi ngofu na Yehowa na bakuuku beetu.—Luk. 6:38NW; Mye. 19:17.

11. Twi balombeene kulesha kalolo kwi Yehowa mu mishindo kinyi?

 11 Twi balombeene kwikala na kalolo kwi Yehowa. Bifundwe abitupa dino elango shi: “Tumbisha Yehowa na bintu byoobe bya muulo.” (Mye. 3:9NW) Mu byabya “bintu bya muulo” mwi nsaa yetu, bukome bwetu, na bupeta bwetu, byatudi balombeene kutuusha mu mudimo waaye. Mpa na baana bakinga mbalombeene kulonga bwa kwikala na kalolo kwi Yehowa. Jason ungi nsha-baana amba shi: “Nsaa i kifuko kyetu akikumiina kutuusha bya buntu ku Nshibo ya Bufumu, atupeyaa baana makuta bwashi beele mu kasheete ka bya buntu. Abakuminaa kukita byabya mwanda nsaa yabeele makuta mu kasheete, abamono shi ‘abapa Yehowa kintu kampanda.’” Baana abapete muloo wa kupa Yehowa kintu pabakii bakinga, abatungunuka na kukita byabya mpa na p’abakulu.—Mye. 22:6.

YEHOWA E NA KIPOPEELO

12. Kwikala muntu sha kipopeelo akulesha kinyi?

12 Dingi eyikashi dya ku ngikashi ibuwa ya Yehowa, nyi nkwikala muntu sha kipopeelo. Kwikala na kipopeelo akulesha kinyi? Kino kishima kyabadi balule bu “kipopeelo” mu Traduction du monde nouveau akilesha kwikala “muntu atadiila ingi myanda.” (Tt. 3:1, 2) Muntu e na kipopeelo t’alondaa mwiya kashima pa kashima nya, t’ekalaa na myanda i bukopo sunga tumbambe nya. Anka, akitaa mwaye mooso bwa kwikala bibuwa paadi munkatshi mwa bangi, atala mushindo wi muntu na akimbi bya kwiubidisheena naaye. Akumiina kuteemesha bangi na su kwi mushindo, alondo binangu byaabo na kushintuula binangu byaaye.

13, 14. (a) Mushindo kinyi ubaadi Yehowa muleshe kipopeelo kyaaye? (b) Patumono mushindo ubaadi Efile Mukulu mukitshine Loota myanda, abitulongyesha kinyi?

13 Yehowa aleshaa kipopeelo kyaaye naminyi? Atalaa nkalo ya bafubi baaye na kalolo kooso, na misusa yooso akumiina kuteemesha by’abamutekye. Bu kileshesho, tubande kutala bibakitshiine Yehowa pabaadi esamba na Loota muntu sha kululama. Nsaa ibatshile Yehowa kitshibilo kya kubutula bibundji bibidi, Sodome na Gomore bapeele Loota elango dya kusuukila ku myengye. Byabya, bwa mwanda kampanda, Loota nkumusendeela bwashi asuukile ku ingi mbalo. Banda kwela binangu—binobino Loota atekye Yehowa bwashi ashintuule eyi Dyaaye!—Badika Kibangilo 19:17-20.

14 Mbilombeene kwikala bibofule bwa kutopeka Loota shi, te na lukumiino sunga shi te na kukookyela. Sunga mbyabya, Yehowa badya kulama Loota na muuwa mu ingi mbalo, byabya Loota tabaadi na kya kutshina nya. Anka Loota baadi nka ki na moo munda mwaye, na Yehowa nkukita myanda muyiile bibaadi abipusha Loota. Aye nkutadiila Loota bwashi asuukile mu kingi kibundji kibaadi Yehowa nakyo lukalo lwa kubutula. (Badika Kibangilo 19:21, 22.) Binyibinyi, Yehowa tekalaa na myanda i bukopo sunga tumbambe nya. E na kipopeelo na atadilaa ingi myanda.

15, 16. Mwiya wa Moyiise ubaadi aulesha naminyi shi Yehowa e na kipopeelo? (Tala kifwatulo ki ku mbangilo kwa mwisambo.)

15 Banda kutala kingi kileshesho ki mu Miiya ya Moyiise akilesha shi Yehowa e na kipopeelo. Su mwina Isaleele mmulanda te na mushindo wa kulambula mwana a mukooko sunga a mbushi, baadi mulombeene kulambula tukutshi tubidi sunga tu nkudimba tubidi. Kadi su mwina Isaleele ekala mulanda mu mushindo washa kulambula tu nkudimba tubidi? Pabitale wawa mwanda, Yehowa baadi mupe mwina Isaleele mulanda bwadya kulambula ndambo ya bukula. Byabya, tala uno mwanda ukata: Tabibaadi abitungu shi bwikale bu bukula bwa bisumanga nya, abitungu shi alambule “bukula bukile buwa,” bubabadi abapa benyi ba kinemo. (Kib. 18:6) Bwakinyi bino bi na muulo?—Badika Beena-Levi 5:7, 11.

16 Banda kwela binangu su wekala mwina Isaleele mulanda. Nsaa yofiki ku nshibo y’Efile na ndambo ya bukula mu kulambula, bomono mwina Isaleele sha kantu ku masa afiki mu kulambula kimunwanga, we mulombeene kupusha buufu p’ofiki mu kulambula mulambu wa bukula aumweneka bu wa bisumanga. Akupu botentekyesha shi ku meso kwa Yehowa, mulambu oobe wi na muulo. Bwakinyi? Bwa kintu kimune, Yehowa baadi mutekye shi bukula bwikale bukile buwa. Byabya, Yehowa baadi alungula mwina Isaleele mulanda shi: ‘Namono shi twe mulombeene kutuusha bu abituusha bangi booso, kadi nauku shi uno mulambu oodi nawo nkyobe kintu kya muulo.’ Eyendo, Yehowa aleshaa kipopeelo nsaa yatala myanda ya bafubi baaye na pabadi bafudiile.—Mis. 103:14.

17. We mulombeene kukumiina shi Yehowa akumiina mudimo ooso watumukitshina su?

 17 Twi balombeene kunyingishibwa patuuku shi mwanda wa kipopeelo kyaaye, Yehowa akumiinaa mudimo watumukitshina na mashimba eetu ooso. (Kol. 3:23) Ungi mukwetu mukashi baapu kukula a mu Italie abetamina bu Constance bambile shi: “Nekalaa mufule kulungula bangi myanda ya Mupangi ande. Nyi bwakinyi nkwete kutungunuka na kulungula mukandu wi buwa na kulonga Bible na bantu. Ingi nsaa nenyongolaa mwanda namono shi ntshii mulombeene kukita bibungi mwanda wa lukalakasho lwa mbidi. Kadi nashinguula shi Yehowa auku pandji mufudiile na’shi mmunfule na akuminaa kyakya kya nkwete kumukitshina.”

TULONDEYI KILESHESHO KYA KIPOPEELO KYA YEHOWA

18. Baledi mbalombeene kulonda kileshesho kya Yehowa pabitale mwanda kinyi?

18 Mushindo kinyi watudi balombeene kulonda kileshesho kya kipopeelo kya Yehowa? Banda kunangushena dingi mushindo ubaadi Yehowa mukitshine Loota myanda. Yehowa ndjo baadi na matalwa; anka, na kalolo kooso batemeeshe nsaa ibaadi Loota amulungula bi mwishimba dyaaye. Na Efile Mukulu nkukumiina bibamutekyele Loota. Su we muledi, we mulombeene kulonda kileshesho kya Yehowa su? We mulombeene kuteemesha apakulungula baana boobe, na su kwi mushindo we kwibakitshina myanda muyiile byabakutekye su? Pabitale uno mwanda, Kitenta kya Mulami kya mwifuku dya 1/9/2007 kibaadi kileeshe shi bangi baledi abashalaa bwa kwisamba na baana baabo pabitale miiya ya mu nshibo. Bu kileshesho, baledi mbalombeene kwata kitshibilo kya kwela miiya kampanda ayitungu kulonda, eyendo baledi be na matalwa akutshiba nsaa ayitungu shi baana balukiile ku nshibo. Sunga mbyabya, baledi beena Kidishitu mbalombeene kuteemesha abyakula baana baabo pabitale kutshiba kwa nsaa. Ingi nsaa, baledi mbalombeeene kushintuula ingi myanda pabitale nsaa itshibiibwe su ta ngikutwene na miiya ya mu Bible. Baledi mbalombeene kumona shi, nsaa yabanangusheena na baana baabo pabitale miiya ya mu nshibo, baana abakumiina kwiyiteemesha na kwiyikokyela.

19. Mushindo kinyi ulombeene bakulu kwitatshisha bwa kulonda kileshesho kya kipopeelo kya Yehowa?

19 Bakulu be mu tukongye be na kya kulonda kileshesho kya kipopeelo kya Yehowa nsaa y’abatala myanda ya bakwabo beena Kidishitu. Tentekyesha shi, Yehowa baadi aata milambu ya beena Isaleele balanda na muulo. Bi mumune, bakwetu balume na bakashi mbafudiile muyiile byabadi balombeene kukita mu mudimo wa bulungudi, pangi mwanda wa kukumba sunga bununu. Kadi su bano bakwetu mbabofule bwa myanda kampanda? Bakulu mbalombeene kwibashinkamiisha shi Yehowa mmwibafule mwanda bakwete kumupa bintu byabo bikile buwa.—Mak. 12:41-44.

20. Kwikala na kipopeelo akulesha kukita bipeela mu mufubo w’Efile Mukulu su? Patuula.

20 Eyendo, tatwi balombeene kupwandikisha shi kipopeelo ki mumune na kukita bipeela mu mufubo w’Efile Mukulu penda bwa kwibingisha. (Mat. 16:22) Tatwi balombeene kukita bipeela mu mudimo w’Efile Mukulu akunaamu twi na mushindo wa kukita bibungi akupu nkwibingisha shi twi na kipopeelo nya. Anka atwe booso twi na kya ‘kwikalakasha’ bwa kulamata ku myanda ya Bufumu. (Luk. 13:24) Binyibinyi, atwitatshisha bwa kutala myanda ibidi ikata. Wa kumpala a twikalakasha bwa kupela kukita bipeela mu mudimo wetu. Wa kabidi, atutentekyesha shi Yehowa t’etutekaa bwa kumupa bintu biitukile bukopo nya. P’atumupa byabya bikile buwa, twi balombeene kushinguula shi asangala. Tatukumiina kufubila uno Nfumu ebuwa na sha kipopeelo su? Mu mwisambo aulondo, atukyebe kutaluula ingi myanda ibidi ikata ya mu ngikashi ibuwa ya Yehowa.—Mis. 73:28.

“Tumbisha Yehowa na bintu byoobe bya muulo.”—Mye. 3:9, NW. (Tala  paragrafe 11)

“Mufubo oso wawa w’anufubu, nwiufube n’eshimba dyooso.”—Kol. 3:23, EEM. (Tala  paragrafe 17)