بگذارید تأدیب یَهُوَه شما را شکل دهد
بگذارید تأدیب یَهُوَه شما را شکل دهد
«موافق رأی [«پند و اندرز،» دج *] خود مرا هدایت خواهی نمود و بعد از این مرا به جلال خواهی رسانید.»—مز ۷۳:۲۴.
سؤالات مرور:
چه چیزی نشان می‌دهد که کوزه‌گر اعظم، کسی را به اجبار شکل نمی‌دهد و در تأدیب فرق قائل نمی‌شود؟
چرا این موضوع که کوزه‌گر اعظم گاهی «پشیمان» می‌شود، باعث تسلّی است؟
نسبت به پند و اندرز یا تأدیب یَهُوَه چه واکنشی باید داشته باشیم؟
۱، ۲. الف) برای داشتن رابطه‌ای صمیمی با خدا چه کارهایی ضروری است؟ ب) از بررسی واکنش انسان‌ها به تأدیب یَهُوَه چه فایده‌ای می‌بریم؟
مزمورنویس اعتماد خود را با این سخنان به یَهُوَه ابراز کرد: «مرا نیکوست که به خدا تقرّب جویم. بر خداوند یَهُوَه توکّل کرده‌ام.» (مز ۷۳:۲۸) مزمورنویس چگونه به این نتیجه رسید؟ قبل از آن، او از دیدن رفاه زندگی شریران دلآزرده شده بود. از این رو، با ماتم گفته بود: «یقیناً من دل خود را عبث طاهر ساخته و دست‌های خود را به پاکی شسته‌ام.» (مز ۷۳:۲، ۳، ۱۳، ۲۱) ولی وقتی به «قدس‌های خدا» داخل شد، توانست طرز فکر خود را تغییر دهد و رابطه‌اش را با خدا حفظ نماید. (مز ۷۳:۱۶-۱۸) آن مردِ خداترس از این تجربه درسی مهم آموخت: برای داشتن رابطه‌ای صمیمی با خدا بسیار ضروری است که در میان قومش باشیم، پند و اندرز وی را بپذیریم و به آن عمل کنیم.—مز ۷۳:۲۴.
۲ ما نیز خواهان داشتن رابطه‌ای صمیمی با خدای زنده و حقیقی می‌باشیم. برای رسیدن به این هدف، حیاتی است بگذاریم پند و اندرز یا تأدیب یَهُوَه ما را شکل دهد تا مورد پسند او واقع شویم. در گذشته خدای رحیم به برخی افراد و قوم‌ها فرصت داد تا تأدیبش را بپذیرند. واکنش آنان به تأدیب «برای تعلیم ما» در کتاب مقدّس آمده است تا «عبرتی باشد برای ما که در زمانی به سر می‌بریم که غایتِ همهٔ اعصار تحقق یافته است.» (روم ۱۵:۴؛ ۱قر ۱۰:۱۱) بررسی این گزارشات کمک می‌کند بینش ما از شخصیت یَهُوَه بیشتر شود و از شکل گرفتن به دست او فایده بریم.
اقتدار کوزه‌گر
۳. اقتدار یَهُوَه خدا بر انسان‌ها چگونه در اِشَعْیا ۶۴:۸ و اِرْمیا ۱۸:۱-۶ توصیف شده است؟ (عکس صفحهٔ ۲۴ ملاحظه شود)
۳ اِشَعْیا ۶۴:۸ اقتدار یَهُوَه بر انسان‌ها و قوم‌ها را چنین توصیف می‌کند: «ای خداوند، تو پدر ما هستی. ما گِل هستیم و تو صانع ما هستی و جمیع ما مصنوع دست‌های تو می‌باشیم.» کوزه‌گر کاملاً اقتدار دارد گِل را به هر نوع ظرفی که بخواهد درآورد. در این روند، گِل هیچ نقشی ندارد. این موضوع در مورد انسان و خدا نیز صدق می‌کند. انسان حق ندارد به خدا بگوید چگونه وی را شکل دهد.—اِرْمیا ۱۸:۱-۶ خوانده شود.
۴. آیا یَهُوَه انسان‌ها و ملت‌ها را به زور شکل می‌دهد؟ توضیح دهید.
۴ همان طور که کوزه‌گر گل را شکل می‌دهد، یَهُوَه نیز اسرائیلیان باستان را شکل داد. اما میان یَهُوَه و کوزه‌گر فرقی بزرگ هست. کوزه‌گر قادر است از یک تکه گل هر ظرفی که بخواهد بسازد. آیا یَهُوَه انسان‌ها و ملت‌ها را به زور شکل می‌دهد و برخی را ظرف خوب و برخی را ظرف بد می‌سازد؟ خیر. کتاب مقدّس می‌گوید که یَهُوَه به انسان‌ها موهبت حق انتخاب داده است. یَهُوَه اقتدارش را به نحوی به کار نمی‌گیرد که این موهبت بی‌اعتبار شود. انسان‌ها باید شخصاً مایل باشند آفریدگارمان یَهُوَه، آنان را شکل دهد.—اِرْمیا ۱۸:۷-۱۰ خوانده شود.
۵. وقتی انسان‌ها از شکل گرفتن به دست یَهُوَه امتناع کنند او از اقتدار خود چگونه استفاده خواهد کرد؟
۵ اگر انسان‌ها از شکل گرفتن به دست کوزه‌گر اعظم سرسختانه امتناع کنند چه می‌شود و در چنین مواقعی یَهُوَه از اقتدار الٰهی خود چگونه استفاده می‌کند؟ وقتی گل در دست کوزه‌گر به ظرف دلخواهش در نیاید او با گل چه می‌کند؟ کوزه‌گر می‌تواند از آن ظرفی دیگر بسازد یا آن را دور اندازد. وقتی گل بی‌استفاده گردد اغلب کوزه‌گر مقصر است. ولی این موضوع در مورد یَهُوَه، کوزه‌گر اعظم صدق نمی‌کند. (تث ۳۲:۴) وقتی شخص مایل نباشد به دست یَهُوَه شکل گیرد همیشه قصور از سوی شخص است. یَهُوَه نحوهٔ شکل دادن انسان‌ها را بر اساس واکنش آن‌ها تغییر می‌دهد. وقتی آنان واکنشی صحیح نشان دهند برای یَهُوَه قابل استفاده خواهند شد. برای مثال، مسح‌شدگان «ظروفِ مورد رحمت» می‌باشند که برای «مصارف مهم» شکل داده شده‌اند. ولی آنانی که سرسختانه با خدا مخالفت می‌کنند، «ظروفِ مورد غضب» خواهند بود «که برای هلاکت آماده شده‌اند.»—روم ۹:۱۹-۲۳.
۶، ۷. واکنش داود پادشاه چه فرقی با واکنش شاؤل پادشاه نسبت به پند یَهُوَه داشت؟
۶ یک راهی که یَهُوَه انسان‌ها را شکل می‌دهد پند و اندرز یا تأدیب است. بگذارید این موضوع را در مورد دو پادشاه اولِ اسرائیل یعنی شاؤل و داود ببینیم. وقتی داود پادشاه با بَتْشَبَع مرتکب زنا شد عملش در او و دیگران تأثیر منفی گذاشت. با آن که داود پادشاه بود، یَهُوَه از تأدیب او خودداری نکرد. خدا ناتان نبی را با پیامی تکان‌دهنده نزد داود فرستاد. (۲سمو ۱۲:۱-۱۲) واکنش داود چه بود؟ او کاملاً از عمل خود پشیمان شد و توبه کرد. در نتیجه داود از رحمت خدا برخوردار شد.—۲سموئیل ۱۲:۱۳ خوانده شود.
۷ اما شاؤل که پیش از داود پادشاه بود نسبت به پند و اندرز واکنش مثبت نشان نداد. یَهُوَه از طریق سموئیل نبی به شاؤل فرمان داده بود که تمام عَمالیقیان و دام‌هایشان را بکشد. شاؤل از این فرمان الٰهی سرپیچی کرد. او اَجاج، پادشاه عَمالیقیان و بهترین دام‌ها را زنده نگه داشت. چرا؟ زیرا می‌خواست به خود جلال دهد. (۱سمو ۱۵:۱-۳، ۷-۹، ۱۲) وقتی به شاؤل پند داده شد، او دلش را سخت ساخت و اجازه نداد کوزه‌گر اعظم او را شکل دهد. شاؤل از شکل گرفتن امتناع ورزید. او خطایش را توجیه کرد و گفت که دام‌ها را برای قربانی زنده نگه داشته است و تأدیب سموئیل را خوار شمرد. یَهُوَه شاؤل را از سلطنت رد کرد و شاؤل هرگز رابطه‌اش با خدای حقیقی ترمیم نیافت.—۱سموئیل ۱۵:۱۳-۱۵، ۲۰-۲۳ خوانده شود.
خدا فرق قائل نمی‌شود
۸. از واکنش قوم اسرائیل نسبت به تأدیب یَهُوَه چه درسی می‌گیریم؟
۸ یَهُوَه همچنین به قوم‌ها فرصت می‌دهد که تأدیبش را بپذیرند. وقتی یَهُوَه در سال ۱۵۱۳ ق.م. قوم اسرائیل را از بردگی مصریان رهایی داد، آنان را قوم خاص خود ساخت. اسرائیلیان قوم برگزیده بودند و افتخار داشتند به دست کوزه‌گر بزرگ شکل گیرند. ولی همواره به اعمال بد دست زدند حتی به پرستش بت‌های ملت‌های اطرافشان روی آوردند. یَهُوَه خدا مرتباً پیامبران خود را نزد اسرائیلیان فرستاد تا آنان را به راه درست برگرداند. ولی اسرائیلیان گوش ندادند. (ار ۳۵:۱۲-۱۵) اسرائیلیان به سبب گردن‌کشی شدیداً تنبیه شدند. پادشاهی ده سِبط شمالی به دست آشور و پادشاهی دو سِبط جنوبی به دست بابل افتاد. از این موضوع درسی بسیار مهم می‌گیریم. تأدیب یَهُوَه زمانی ما را شکل می‌دهد که به آن واکنش مثبت نشان دهیم.
۹، ۱۰. اهالی نِینَوا چه واکنشی نسبت به هشدار الٰهی داشتند؟
۹ یَهُوَه همچنین به مردمی که در نِینَوا پایتخت آشور زندگی می‌کردند فرصت داد نسبت به هشدار نابودی واکنش نشان دهند. او به یُونُس گفت: «برخیز و به نِینَوا شهر بزرگ برو و بر آن ندا کن زیرا که شرارت ایشان به حضور من برآمده است.» نِینَوا به نابودی محکوم شده بود.—یون ۱:۱، ۲؛ ۳:۱-۴.
۱۰ وقتی یُونُس نابودی را اعلام کرد، «مردمان نینوا به خدا ایمان آوردند و روزه را ندا کرده، از بزرگ تا کوچک پلاس پوشیدند.» حتی پادشاه آنان «برخاسته، ردای خود را از بر کند و پلاس پوشیده، بر خاکستر نشست.» اهالی شهر نِینَوا اجازه دادند یَهُوَه آنان را شکل دهد. پس آنان واکنشی مثبت نشان داده، توبه کردند. از این رو، یَهُوَه آنان را نابود نکرد.—یون ۳:۵-۱۰.
۱۱. عملکرد یَهُوَه با اسرائیلیان و اهالی نِینَوا کدام صفت یَهُوَه را نمایان می‌سازد؟
۱۱ اسرائیل با آن که قوم برگزیدهٔ خدا بود به دست او تنبیه شد. اهالی نِینَوا با خدا رابطه‌ای خاص نداشتند. با این حال، یَهُوَه داوری خود را به آنان اعلام کرد و وقتی آنان را مانند تکه گلی نرم یافت، رحمت خود را از آنان دریغ نداشت. این دو نمونه به روشنی نشان می‌دهد که یَهُوَه خدا از هیچ قومی «طرفداری» نمی‌کند.—تث ۱۰:۱۷.
یَهُوَه معقول و انعطاف‌پذیر است
۱۲، ۱۳. الف) چرا خدا قصدش را بر اساس واکنش اشخاص تغییر می‌دهد؟ ب) «پشیمان» شدن یَهُوَه در رابطه با شاؤل و در رابطه با نِینَوا به چه مفهوم بود؟
۱۲ روشی که یَهُوَه ما را شکل می‌دهد نشان‌دهندهٔ معقولیت و انعطاف‌پذیری اوست. کتاب مقدّس نشان می‌دهد که یَهُوَه، قصد خود را مطابق با واکنش انسان‌ها نسبت به تأدیب تغییر می‌دهد. برای مثال، یَهُوَه در رابطه با شاؤل، اولین پادشاه قوم اسرائیل چنین گفت: «پشیمان شدم که شاؤل را پادشاه ساختم.» (۱سمو ۱۵:۱۱) همچنین وقتی اهالی نِینَوا توبه کردند و از راه بد خود بازگشتند، «خدا از بلایی که گفته بود که به ایشان برساند پشیمان گردید و آن را به عمل نیاورد.»—یون ۳:۱۰.
۱۳ واژهٔ عبری‌ای که «پشیمان» ترجمه شده است به مفهوم تغییر نگرش یا قصد است. یَهُوَه شاؤل را از سلطنت برکنار ساخت چون نگرش یَهُوَه نسبت به او تغییر کرده بود. دلیل پشیمانی خدا این نبود که در انتخاب شاؤل اشتباه کرده بود بلکه سرپیچی شاؤل بود. همچنین پشیمانی خدای حقیقی در رابطه با اهالی نِینَوا بدین مفهوم بود که قصدش در رابطه با نابودی آن‌ها تغییر کرد. بسیار تسلّی‌دهنده است که یَهُوَه، معقول، انعطاف‌پذیر، رحیم و رئوف است و حاضر است ارادهٔ خود را بر اساس واکنش مثبت خطاکار تغییر دهد!
تأدیب یَهُوَه را رد نکنیم
۱۴. الف) یَهُوَه چگونه ما را شکل می‌دهد؟ ب) واکنش ما نسبت به پند و اندرز یا تأدیب یَهُوَه چه باید باشد؟
۱۴ یَهُوَه ما را عمدتاً با کتاب مقدّس و سازمانش شکل می‌دهد. (۲تیمو ۳:۱۶، ۱۷) هر پند و اندرز یا تأدیبی که بدین شکل دریافت می‌کنیم باید راغبانه بپذیریم. حتی اگر سالیان سال از تعمیدمان گذشته باشد و افتخارات بسیاری دریافت کرده باشیم، همواره باید به پند و اندرز یَهُوَه واکنش مثبت نشان داده، اجازه دهیم ما را به ظرفی مورد استفاده شکل دهد.
۱۵، ۱۶. الف) ازدست‌دادن افتخارات به سبب توبیخ ممکن است چه احساساتی را در شخص به وجود آورد؟ مثالی آورید. ب) چه چیزی به ما کمک می‌کند تا بر احساسات منفی‌ای غلبه کنیم که در اثر توبیخ به وجود می‌آید؟
۱۵ تأدیب یَهُوَه ممکن است به شکل تعلیم یا اصلاح طرز فکر باشد. گاهی نیز به سبب ارتکاب خطایی لازم است تنبیه شویم. چنین تنبیهی ممکن است شامل ازدست‌دادن افتخاراتمان باشد. به نمونهٔ داریوش * توجه کنید که سابقاً پیر مسیحی بود. او به دلیل تصمیمی نادرست در امور تجاری مرتکب خطا و در خلوت توبیخ شد. وقتی در جلسه اعلام شد که داریوش دیگر پیر مسیحی نیست چه احساسی به او دست داد؟ او می‌گوید: «شدیداً احساس بی‌کفایتی کردم. سی سال بود که افتخارات بسیاری نصیبم شده بود؛ افتخاراتی مانند پیشگام دائمی، خدمت در بیت‌ئیل، خادم کمکی و پیر مسیحی. حتی مدتی کوتاه قبل از توبیخ، اولین سخنرانی‌ام را در کنگرهٔ ناحیه‌ای داده بودم. همهٔ این افتخارات ناگهان محو شد. علاوه بر شرم و خجالت، احساس می‌کردم که دیگر در سازمان یَهُوَه جایی ندارم.»
۱۶ داریوش لازم بود راه خود را تغییر دهد و از خطای خود بازگردد. اما چه چیزی به او کمک کرد با احساسات منفی مقابله کند؟ او می‌گوید: «مصمم بودم به تمام فعالیت‌های روحانی ادامه دهم. به علاوه، از حمایت و تشویق جماعت و نشریات مسیحی فایده بردم. مقالهٔ ‹آیا می‌توانید بار دیگر مسئولیت بپذیرید؟› در مجلّهٔ برج دیده‌بانی ۱۵ اوت ۲۰۰۹ مانند نامه‌ای شخصی در جواب دعاهایم بود. در آنجا این توصیهٔ پرارزش آمده بود: ‹از آنجایی که در حال حاضر وظیفه و مسئولیتی در جماعت بر دوش ندارید بهتر می‌توانید بر تقویت رابطه‌تان با خدا تمرکز کنید.›» داریوش از تأدیب فایده برد و چند سال پس از توبیخ به خادم کمکی منصوب شد.
۱۷. اخراج، چه نقشی در توبهٔ صمیمانهٔ خطاکار دارد؟ مثالی آورید.
۱۷ تنبیه دیگری که یَهُوَه برای تأدیب خطاکار استفاده می‌کند اخراج است. بدین شکل، جماعت از تأثیر بد محفوظ می‌ماند و خطاکار را به توبه از ته دل ترغیب می‌کند. (۱قر ۵:۶، ۷، ۱۱) خانوادهٔ رامین طی ۱۶ سالی که او از جماعت اخراج بود، راسخانه و وفادارانه مطیع دستور کلام خدا بودند که می‌گوید با خطاکار معاشرت نداشته باشیم و حتی او را سلام نگوییم. اکنون رامین مجدّداً به جماعت پذیرفته شده است و از لحاظ روحانی پیشرفت می‌کند. وقتی از او پرسیده شد چه چیزی او را برانگیخت تا بعد از سالیان سال نزد یَهُوَه و قومش برگردد، او پاسخ داد که عزم راسخ خانواده‌اش تأثیری بسزا در او گذاشت. رامین گفت: «اگر خانواده‌ام با من کوچک‌ترین ارتباطی داشتند و حتی حالم را میپرسیدند، قانع می‌شدم و نزد یَهُوَه بازنمی‌گشتم.»
۱۸. در دست یَهُوَه، کوزه‌گر اعظم باید چه نوع گِلی باشیم؟
۱۸ شاید به چنین تأدیبی نیاز نداشته باشیم، ولی چه نوع گِلی در دست یَهُوَه، کوزه‌گر اعظم می‌باشیم؟ چه واکنشی نسبت به تأدیب نشان می‌دهیم؟ واکنشی مانند داود یا مانند شاؤل؟ کوزه‌گر اعظم پدر ماست. پس فراموش نکنیم که «خداوند هر که را دوست دارد تأدیب می‌نماید، مثل پدرْ پسر خویش را که از او مسرور می‌باشد.» از این رو، «تأدیب خداوند را خوار مشمار، و توبیخ او را مکروه مدار.»—امث ۳:۱۱، ۱۲.
[پاورقی]
^ بند 2 ترجمهٔ دنیای جدید
^ بند 15 اسامی تغییر یافته است.
[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]
[تصویر در صفحهٔ ۲۴]
[تصویر در صفحهٔ ۲۶]
شاؤل پند خدا را خوار شمرد و از شکل گرفتن به دست کوزه‌گر اعظم امتناع ورزید! ( بند ۷ ملاحظه شود)
داود از عمل خود پشیمان شد و اجازه داد پند خدا او را شکل دهد. ما چطور؟ ( بند ۶ ملاحظه شود)
