1, 2. a) ¿Mbaʼépa tekotevẽ jajapo ñaime porãséramo Ñandejára ndive? b) ¿Mbaʼéichapa ñanepytyvõ umi ehémplo oĩva la Bíbliape ohechaukáva mbaʼépa ojapo umi tapicha Jehová ohekomboʼe vaʼekue?

“CHÉVE g̃uarã iporã añemoag̃ui Ñandejárare. Ajeroviaiterei Ñandejára Jehováre, upe chemoʼãva” (Sal. 73:28, NM.) Péicha heʼi vaʼekue peteĩ salmísta ohechauka hag̃ua mbaʼeichaitépa ojerovia Jehováre. ¿Mbaʼépa omomýi chupe heʼi hag̃ua upéva? Haʼe ohecha umi hénte hembiapo vaíva osẽ porãha, upévare oñembyasyeterei ha heʼi: “Maʼerã piko aipóramo ajapo iporãva, ha che po namongyʼamoʼãi” (Sal. 73:2, 3, 13, 21). Péro upéi oike “ñande Ruete róga guasúpe”, ha upéva oipytyvõ chupe okambia hag̃ua opensáva ha oñehaʼã meme hag̃ua oĩ porã Ñandejára ndive (Sal. 73:16-18, ÑÑB). Upéva omboʼe ko kuimbaʼépe peteĩ mbaʼe iñimportantetereíva: ikatu hag̃uáicha ñaime porã Jehovándi, tekotevẽterei jajeheʼa hembiguaikuéra rehe ha jasegi umi konsého haʼe omeʼẽva (Sal. 73:24).

² Ñande avei ñaime porãse Ñandejára tee ha oikovéva ndive. Péro upearã tekotevẽ jaheja ñanesãmbyhy ikonsého rupive, péichamante haʼe ñandeguerohorýta. La Bíbliape jajuhu heta ehémplo ohechaukáva Jehová ohekomboʼe ha okorrehi hague umi persónape térã umi tetãme oiporiahuvereko rupi chupekuéra. Péicha omeʼẽ oportunida entérope ohecha hag̃ua omombaʼépa umi konsého Haʼe omeʼẽva. Koʼã ehémplo oĩva Ñandejára Ñeʼẽme “ojehai ñanerekomboʼe hag̃ua”, ha ikatu hag̃uáicha ñanemboʼe “ñandéve, jaikóva hína ko múndo ára pahápe” (Rom. 15:4, NM; 1 Cor. 10:11, NM). Ñahesaʼỹijóvo koʼã mbaʼe jaikuaa porãvéta Jehovápe ha jahecháta mbaʼéichapa ideprovéchota ñandéve jahejáramo haʼe ñanerekomboʼe.

3. ¿Mbaʼérehepa oñembojoja Ñandejárape Isaías 64:8 ha Jeremías 18:1-6-pe ohechauka hag̃ua orekoha ipoguýpe yvyporakuérape? (Ehecha pe taʼanga oĩva páhina 24-pe.)

³ La Biblia ohechauka Jehová orekoha ipoguýpe yvyporakuéra ha tetãnguéra, ha oñembojoja chupe peteĩ alfaréro rehe, ha heʼi: “Nde, ore Ruete, ore ningo ñaiʼũ nde pópe, ha Nde ore apohare; ore voi ningo nde po rembiapokue” (Is. 64:8, ÑÑB). Peteĩ alfaréro ikatu omoldea pe ñaiʼũ ogustaháicha chupe, ha pe ñaiʼũ ndaikatúi ojapo mbaʼeve ojoko hag̃ua upéva, ndaikatúi heʼi pe alfarérope noĩporãiha pe ojapóva chugui. Péicha avei ñande ndaikatúi jaʼe Jehovápe mbaʼéichapa ñanemoldea vaʼerã (elee Jeremías 18:1-6).

4. ¿Ikatúpa jaʼe Jehová odesidimaha mávapa ivuénota térã iñañáta ha omoldeamaha upéicha yvypóra ha tetãnguérape? Emyesakã mbaʼérepa rembohovái upéicha.

⁴ Jehová ikatupyry ojapo hag̃ua ojaposéva peteĩ puévlogui, ojapoháicha peteĩ alfaréro pe ñaiʼũgui. Ha upéva ohechauka vaʼekue otrata lája pe Israel yma guarépe. Péro haʼe tuicha idiferénte peteĩ yvypóragui. Pe alfaréro ikatu ojagarra peteĩ ñaiʼũ pehẽngue ha ojapo chugui oimehaichagua mbaʼyru. Péro, ¿ikatúpa jaʼe Jehová odesidimaha mávapa ivuénota térã iñañáta ha omoldeamaha upéicha yvypóra ha tetãnguérape? La Biblia ohechauka ndaupeichaiha. Jehová omeʼẽ opavave yvypórape peteĩ jopói ijojahaʼỹva: pe liverta odesidi hag̃ua. Ha haʼe orrespeta upéva orekóramo jepe autorida. Ikatu hag̃uáicha Ñandejára ojapo ñandehegui haʼe ojaposéva, ñande voi jaheja vaʼerã tañanemoldea (elee Jeremías 18:7-10).

5. ¿Mbaʼépa ojapo Jehová umi ndoipotáivare oñemoldea chupekuéra?

⁵ Péro, ¿mbaʼépa ojapo pe Alfaréro Tuichavéva umi oñemohatãvagui ha ndoipotáiva oñemoldea chupekuéra? Peteĩ ñaiʼũ pehẽngue ndoikóiramo ojejapo hag̃ua pe mbaʼyru ojejaposéva, ikatu hína ojeporu ojejapo hag̃ua chugui ambueichagua mbaʼyru, térã oñemombóntema. Ha upéva oiko jepi pe alfaréro nomohuʼũporãi rupi pe ñaiʼũ. Péro Ñandejára Jehová rehe arakaʼeve ndoikói upéva (Deut. 32:4). Peteĩ tapicha ndohejáiramo oñemoldea chupe, haʼénte hína pe ofalláva. Jehová ojapo haʼe ojaposéva peteĩ persónagui, péro upéva odepende avei pe tapicháre. ¿Ohejátapa Ñandejára omoldea chupe, térãpa nahániri? Jahejáramo Jehová ñanemoldea, oikóta ñandehegui peteĩ persóna ideprovechoitereíva. Por ehémplo umi kristiáno unhídogui oiko “kambuchi ojeporu porãtava”, térã Ñandejára ‘oiporiahuverekóva’. Péro oĩ avei umi tapicha oñemohatãva ha ndoipotáiva Jehová ohekomboʼe chupekuéra. Umívare “haʼe ipochy [...] ha omerese hikuái oñehundi” (Rom. 9:19-23, NM).

6, 7. ¿Mbaʼéichapa idiferénte vaʼekue David ha Saúl Jehová okorrehírõ guare chupekuéra?

 ⁶ Ñandejára omoldea yvyporakuérape omeʼẽvo konsého térã okorrehívo chupekuéra. Upéva ikatu jahecha ñahesaʼỹijóvo mbaʼéichapa otrata rakaʼe umi mokõi rréipe oisãmbyhy ypy vaʼekue Israel: Saúl ha David. Rréi David hekovaírõ guare Bat-seba ndive tuicha ojeperhudika, ha avei operhudika hetápe. Haʼéramo jepe peteĩ mburuvicha, Ñandejára okorrehi mbarete chupe ha omondo hendápe proféta Natánpe peteĩ marandu pohýi reheve (2 Sam. 12:1-12). ¿Mbaʼépa ojapo David? Haʼe oñeñandu vaieterei ha oñarrepenti ipyʼaite guive, ha upévare Jehová oiporiahuvereko chupe (elee 2 Samuel 12:13).

 ⁷ Péro Saúl, pe rréi oisãmbyhy vaʼekue  David mboyve, ni mbaʼevéicharõ nohenduséi Ñandejára konsého. Proféta Samuel rupive, Jehová omanda chupe ojuka hag̃ua entéro amalekítape ha hymbakuérape. Saúl naiñeʼẽrendúi ha oheja oikove pe rréi Agágpe ha umi mymba iporã porãvéva. ¿Mbaʼérepa ojapo upéva? Oiméne oipota oñembotuicha ha ojekuaa chupe opárupi (1 Sam. 15:1-3, 7-9, 12). Upéi Samuel oho oñemongeta hendive ha ohechauka chupe ojavy hague, péro haʼe oñemohatã ha ndohejái pe Alfaréro Tuichavéva omoldea chupe. Upéva rangue, opensa vyroreinteha pe mensáhe Samuel omeʼẽva ha heʼi guaʼu chupe umi mymba ikatuha ojeporu oñekuaveʼẽ hag̃ua sakrifísioramo. Upévare Jehová oipeʼa chugui igoviérno ha Saúl opyta vaíma hendive (elee 1 Samuel 15:13-15, 20-23).

8. ¿Mbaʼépa ñaaprende umi isrraelíta ndohejái vaʼekuégui Jehová omoldea chupekuéra?

⁸ Jehová nomoldeái umi héntepe añónte, síno avei tetãnguérape. Áño 1513-pe, Jesús ou mboyve, umi isrraelíta isãso Egipto poguýgui ha oike peteĩ kompromísope Ñandejára ndive. Jehová oiporavo Israélpe hetã teerã, ha haʼekuéra ikatu kuri oheja pe Alfaréro Tuichavéva omoldea chupekuéra. Péro umi isrraelíta oñemohatã haʼekuéra heʼívapente ha ojapo meme umi mbaʼe ivaíva. Hiʼarive omombaʼeguasu hikuái umi taʼanga ótro tetãygua. Heta vése Jehová omondo umi proféta oñemoñeʼẽ hag̃ua chupekuéra, upéicharõ jepe umi isrraelíta nohendúi (Jer. 35:12-15). Oñemohovaʼatã rupi ojekastiga chupekuéra. Haʼete hikuái umi kambuchi oñemboykéva  oñehundi hag̃ua. Umi Asiriagua ou ojagarra umi diez trívu yvy oĩva Israélpe, ha umi vavilónio katu ojagarra umi dos trívu opytáva Judápe. ¡Ajépa tuichaite mbaʼe ñaaprende koʼã ehémplogui! Jahechaháicha, ikatu hag̃uáicha Ñandejára ñanemoldea, jasegi vaʼerã umi konsého haʼe omeʼẽva.

9, 10. ¿Mbaʼépa ojapo umi Ninivegua ohendúvo pe mensáhe Ñandejára omondóva chupekuéra?

⁹ Jehová avei omomarandu vaʼekue ojekastigataha umi hénte oikóva Nínivepe, Asiria kapitálpe. Heʼi Jonáspe: “Tereho pe táva guasuete Nínive héravape ha eikuaauka chupekuéra aikuaapamaha hembiapo vaikue”. Nínive omerese vaʼekue oñehundi (Jon. 1:1, 2; 3:1-4).

¹⁰ Péro Jonás omeʼẽvo upe mensáhe, “umi Ninivegua oguerovia ñande Ruetépe, ha ohechauka oñembyasyha hikuái, upévare ndokaruvéi ha oñemonde ao vosakuépe, itujavéva guive imitãvéva peve”. Ha pe mburuvicha guasu jepe “opuʼã iguapyha guasúgui omboi ijao ha omonde avei ao vosakue, ha oguapy tanimbúpe”. Umi ninivíta oheja oñemoldea chupekuéra ha oñarrepenti ipyʼaite guive, ha Jehová operdona chupekuéra (Jon. 3:5-10, ÑÑB).

11. ¿Mbaʼépa Jehová ohechauka otrata lájare Israélpe ha Nínivepe?

¹¹ Jehová oiporavo vaʼekue Israélpe hetã teerã, upéicharõ jepe tekotevẽ kuri okorrehi chupekuéra. Umi Ninivegua katu ndorekói vaʼekue mbaʼeveichagua kompromíso Ñandejára ndive, péro haʼe oiporiahuvereko koʼã héntepe oñemoldeaka rupi. Koʼã mokõi ehémplo ohechauka porãiterei Ñandejára “ndoporoporavoiha” (Deut. 10:17, NM).

12, 13. a) ¿Mbaʼérepa Jehová okambia ojapótava peteĩ tapicha ohejáramo Haʼe omoldea chupe? b) ¿Mbaʼépa ñaaprende Ñandejáragui otrata lája Saúlpe ha umi Niniveguápe?

¹² Jehová ohechauka noñemohatãiha haʼe heʼívapente ñanemoldea jave. Sapyʼánte okambia odesidi vaʼekue ohechávo mbaʼépa ojapo pe hembiapo vaíva oñemeʼẽ rire chupe konsého. Por ehémplo, la Biblia omombeʼu Ñandejára heʼi hague: “Ambyasy amoĩ haguére Saúlpe tetã ruvicháramo” (1 Sam. 15:11, ÑÑB). Avei omombeʼu Jehová ohechaha umi ninivíta oñarrepentiha, ha “upévare nohundíri chupekuéra heʼi haguéicha ojapotaha” (Jon. 3:10).

¹³ Pe ñeʼẽ evréo ojetradusíva “ombyasy” heʼise okambiaha opensáva térã ojapótava. Por ehémplo, Jehová okambia vaʼekue opensáva Saúl rehe; ñepyrũrã haʼe voi oiporavo kuri chupe rreirã, péro upéi haʼe jey omboyke chupe. Ndahaʼéi Ñandejára ojavýva, síno Saúl ou ndojeroviavéi ha naiñeʼẽrenduvéi. Avei Jehová ombyasy umi Niniveguápe, térã okambia ojapóta vaʼekue hesekuéra. ¡Ajépa tuichaite ñanekonsola jaikuaávo pe Alfaréro Tuichavéva noñemohatãiha haʼe heʼívapente ha ñandeporiahuverekoha! Haʼe ningo ikatu okambia ojaposéva ohecháramo peteĩ hembiapo vaíva oñarrepentiha.

14. a) ¿Mbaʼéichapa Jehová ñanemoldea koʼág̃arupi? b) ¿Mbaʼépa jajapo vaʼerã Jehová ñandekorrehi jave?

¹⁴ Jehová ñanemoldea Iñeʼẽ ha iñorganisasión rupive (2 Tim. 3:16, 17). Upévare ñahendu vaʼerã umi konsého omeʼẽva ha jaheja chupe tañandekorrehi. Ikatu oime aréma jajevautisa hague térã jareko heta priviléhio kongregasiónpe, upéicharõ jepe, jasegi vaʼerã umi konsého Ñandejára omeʼẽva ha jaheja tañanepytyvõ ñakambia hag̃ua haʼe oipotaháicha.

15, 16. a) ¿Mbaʼéichapa oñeñandu jepi peteĩ ojekorrehíva ha operdéva ipriviléhio? Emoĩ peteĩ ehémplo. b) ¿Mbaʼépa ñanepytyvõta anive hag̃ua ñañeñandu vai jajekorrehi haguére?

¹⁵ ¿Mbaʼéichapa Jehová ñandekorrehi?  Ikatu ohechauka ñandéve mbaʼépa oipota jajapo térã ñanepytyvõ ñakambia hag̃ua ñapensa lája. Péro sapyʼánte ñaikotevẽ ñandekorrehi mbareteve jajapo haguére peteĩ mbaʼe naiporãiva, ha ikatu voi japerde ñande priviléhio. Jahechamína mbaʼépa oiko Dennis rehe. * Haʼe ningo ansiáno vaʼekue, péro peteĩ jey ou oñaprovlema platakuére ha ojekorrehi chupe peteĩ sensúra priváda rupive. ¿Mbaʼéichapa oñeñandu oñeanunsiárõ guare ndahaʼeveimaha ansiáno? Haʼe imanduʼa: “Añandu ndavaleveiha mbaʼeverã. Umi treinta áño ohasa vaʼekuépe ahupyty heta priviléhio, por ehémplo ajapo vaʼekue che prekursorádo rregulár, aservi kuri Betélpe, oiko chehegui siérvo ministeriál ha upe rire ansiáno. Hiʼarive ajapo ramoite che primer diskúrso peteĩ Asambléa de Distrítope. Peichaháguinte entéro koʼã mbaʼe porãite opa rei. Apyta ningo atĩeterei ha apensa ndacherendaveimaha Ñandejára organisasiónpe”.

¹⁶ Dennis tekotevẽ vaʼekue okambia ha ohejaite pe mbaʼe vai ojapo vaʼekue. Péro, ¿mbaʼépa oipytyvõ chupe anive hag̃ua oñeñandu vaieterei? Haʼe omombeʼu akóinte ostudiaha la Biblia, osẽ meme predikasiónpe ha ndofaltái rreunionhápe. Ha heʼi avei: “Tuichaiterei chepytyvõ umi ermáno kongregasiongua ha ñane puvlikasionkuéra. Por ehémplo, chemokyreʼỹ pe rrevísta Ñemañaha 15 de agosto de 2009, heʼihápe ‘Ndépa rehupytyse jey nde priviléhio?’. Ko artíkulo haʼete voi peteĩ kárta ojehaíva chéve g̃uarã ha ombohováiva che ñemboʼe. Chegustaiterei pe konsého oñemeʼẽva umi ndorekóivape heta priviléhio kongregasiónpe, upépe heʼi: ‘Koʼág̃a reaprovecha vaʼerã remombareteve hag̃ua nde jerovia Jehováre’”. ¿Mbaʼéichapa Dennis oñevenefisia Jehová okorrehi rupi chupe? Tiémpo riremi haʼe heʼi: “Jehová chevendesi oheja jeývo oiko chehegui siérvo ministeriál”.

17. ¿Mbaʼéichapa oipytyvõkuaa peteĩ hembiapo vaívape oñemosẽramo kongregasióngui? Emoĩ peteĩ ehémplo.

¹⁷ Sapyʼánte tekotevẽ oñemosẽ kongregasióngui pe hembiapo vaívape, ha upéicha Jehová okorrehi chupe. ¿Mbaʼépa ojehupyty ojejapóvo upéva? Oñeñangareko pe kongregasión rehe ani hag̃ua oĩ pype umi ombyaítava ermanokuérape ha oñepytyvõ pe mbaʼe vai apohápe okambia hag̃ua (1 Cor. 5:6, 7, 11). Por ehémplo, Robert oñemosẽ vaʼekue kongregasióngui ha oĩ okápe haimete 16 áño. Upe aja itúva, isy ha iñermanokuéra ojapo la Biblia heʼíva ha ndojeheʼái hese ni ndosaludái chupe. Koʼág̃a ojapóma heta tiémpo ou jey hague kongregasiónpe ha oñakãrapuʼã ohóvo. Oñeporandúrõ guare Róbertpe mbaʼépa omomýi chupe oñemoag̃ui jey hag̃ua Jehováre ha ipuévlore, heʼi tuicha oipytyvõha chupe ohechávo ifamília osegiha la Biblia omandáva. Haʼe omombeʼu: “Che hentekuéra oñeʼẽʼimínterire chéve, jepe oikuaa hag̃ua mbaʼéichapa aime, nañeñanduvéi vaʼerãmoʼã cheaño. Haʼekuaa ningo ahechagaʼu rupi chupekuéra chepytyvõha avei añemoag̃ui jey hag̃ua Ñandejárare”.

18. ¿Mbaʼeichagua ñaiʼũpa hína ñande pe Alfaréro Tuichavéva pópe?

¹⁸ Ikatu ningo nañaikotevẽi jajekorrehi péicha, péro ¿mbaʼeichagua ñaiʼũpa hína ñande pe Alfaréro Tuichavéva pópe? ¿Mbaʼépa jajapo Haʼe ñandekorrehi jave? ¿Jajoguátapa rréi Davídpe, térãpa Saúlpe? Pe Alfaréro Tuichavéva haʼe hína Jehová. Aníkena ñanderesarái ‘Ñande Ruete [okorrehiha] pe ohayhúvape, pe túva [okorrehiháicha] itaʼýra ohayhúvape’. Upévare jahejákena Ñandejára tañandekorrehi ha ani ñamboyke umi ikonsého (Prov. 3:11, 12, ÑÑB).