Kal idhi e weche manie iye

Kal idhi kama ochanie weche mantie

‘Konwa, Magi Notimre Karang’o?’

‘Konwa, Magi Notimre Karang’o?’

“Konwa, magi notimre karang’o? To ang’o ma nobed ranyis mar biro mari, kendo mar giko mar ndalo?”—MATH. 24:3.

YESU ne chiegni tieko tijene ma Nyasaye ne omiye e pinyka, kendo jopuonjrene koro ne nigi siso mar ng’eyo gik mabiro timore e kinde mabiro. Omiyo kane odong’ mana ndalo matin kende to otho, jootene ang’wen nopenje niya: “Magi notimre karang’o? To ang’o ma nobed ranyis mar biro mari, kendo mar giko mar ndalo?” (Math. 24:3; Mari. 13:3) Mondo ne omigi dwoko, Yesu nokoro weche mang’eny mondik e Mathayo sula 24 kod 25. E weche ma nokorogo, Yesu nowuoyo e wi gik madongo ma ne biro timore. Wan bende wadwaro ng’eyo gik mabiro timore e kinde mabiro nikech wechego mulo ngimawa.

2 Kuom higni mang’eny, jotich Jehova osenono adimba weche ma Yesu nokoro e wi ndalo giko kendo gisekwayo Jehova e lamo mondo okonygi winjo tiend wechego. Gisemanyo kaka digibed gi ng’eyo makare e wi kinde ma weche ma Yesu nokorogo ne dhi chopo. Mondo wane kaka ng’eyo marwa osemedore, we wanon ane penjo adek madongo maluwogi: “Masira maduong’” biro chakore karang’o? Yesu biro ng’ado bura ne “rombe” gi “diek” karang’o? To Yesu ‘nobi’ karang’o?—Math. 24:21; 25:31-33.

MASIRA MADUONG’ CHAKORE KARANG’O?

3 Kuom higini mang’eny, ne waparo ni masira maduong’ nochakore e higa mar 1914 kane Lweny Mokwongo mar Piny ochakore. Kendo ne waparo ni Jehova ‘nong’ado’ ndalo mag lwenyno e higa 1918 mondo kweth manok mar Jokristo mowal mapod ne odong’ e piny oyud thuolo mar lando wach maber ne ogendini duto. (Math. 24:21, 22) Ne waparo ni bang’ tij lendono, piny ma Satan oteloeni ne idhi kethi. Omiyo, ne waparo ni masira maduong’ ne dhi timore e okenge adek. Ni  nodhi chakore e higa 1914 nyaka 1918, ne idhi chunge matin e higa 1918 ka dhi nyime, kae to ne odhi chopo gikone e Har–Magedon.

4 Kata kamano, bang’ nono matut kendo weche ma Yesu nokorogo, ne wafwenyo ni achiel kuom weche ma Yesu nokoro kuom wach giko mar ndalo ne dhi chopo nyadiriyo. (Math. 24:4-22) Wachno nokwongo chopo kare e piny Judea e ndalo mag Jokristo mokwongo, kendo ne odhi chopo kare e ndalowagi e piny mangima. Ng’eyo wachno nomiyo omed lero tiend weche mamoko. *

5 Ne wafwenyo bende ni masira maduong’ ne ok ochakore e higa mar 1914. Nikech ang’o? Nikech weche mokor e Muma nyiso ni masira maduong’ biro chakore sama imonjo dinde mag miriambo, to ok ochakre gi lweny matimore e kind ogendini. Kuom mano, lweny ma ne otimore e higa 1914 ne ok en chakruok mar masira maduong’, to ne en mana “chakruok mar masiche malit.” (Math. 24:8) ‘Masiche malitgo’ ne chalo gi masiche ma ne otimore Jerusalem kod Judea chakre higa 33 E Ndalowa nyaka higa 66 E.N.

 6 Ere kaka wabiro ng’eyo kinde ma masira maduong’ chakore? Yesu nokoro niya: ‘Ka uneno gima kuero makelo kethruok, ma janabi Daniel nowacho, kochung’ e kama ler, (ng’a ma somo mondo wachni odonjne), eka jo manie Judea mondo giringi gidhi e gode.’ (Math. 24:15, 16) Wachni nokwongo chopo e kinde Jokristo mokwongo e higa 66, kane jolweny mag Jo-Rumi (‘gima kuero’) ‘ochung’ kama ler’ tiende ni omonjo Jerusalem gi hekalu mare (ma ne en kama ler e wang’ Jo-Yahudi). Wach ma  Yesu nokorono biro chopo kare e okang’ malach, e kinde ma Riwruok mar Pinje (ma en e ‘gima kuero’ e kindegi) monjo dinde Jokristo mag miriambo, (ma en gima ler e wang’ Jokristogo) kendo monjo dinde mamoko mag Babulon Maduong’. Fweny 17:16-18 bende wuoyo e wi monj machalo kamano. Monjo Babulon Maduong’ ema nobed chakruok mar masira maduong’.

 7 Yesu nokoro bende ni “ndalogo nong’adi.” Mokwongo, wachno nochopo kare e higa 66 E.N. kane jolweny mag Rumi oweyo monjo Jo-Yahudi apoya nono. Kae to Jokristo ma nodak Jerusalem kod Judea noringo mondo omi ‘gitony.’ (Som Mathayo 24:22; Mal. 3:17) Kaluwore gi wachni, wanyalo wacho ni ang’o mabiro timore e kinde masira maduong’ mabiro? Jehova biro ‘ng’ado’ machwok monj ma Riwruok mar Pinje biro timo ne dinde mag miriambo, mondo din madier kik kethi kanyachiel gi dinde mag miriambogo. Timo kamano biro konyo mondo ores jotich Jehova.

  8 Bang’ ka oseng’ad masira maduong’ e yo machwok, ang’o mabiro timore? Weche ma Yesu nokoro nyiso ni nitie thuolo moro mabiro kalo kapok Har–Magedon ochakore. Gin ang’o gini mabiro timore e thuolono? Dwoko yudore e Ezekiel 38:14-16 kod Mathayo 24:29-31. (Som.) * Bang’ ka gigo osetimore, lweny mar Har–Magedon biro chakore, ma en e giko mar masira maduong’. Mano biro chalo gi lweny ma ne otimore Jerusalem e higa 70 E.N. (Mal. 4:1) Har–Magedon nobed lweny malich “ma pok nobedoe nyaka a chakruok piny.” (Math. 24:21) Bang’ ka lwenyno oserumo, Loch Kristo mar Higini Aluf Achiel biro chakore.

 9 Weche ma ne okor kuom wach masira maduong’ jiwowa ahinya. Nikech ang’o? Nikech wechego miyo wabedo gadier ni kata bed ni wabiro kalo e chandruoge mage e kindego, jotich Jehova biro tony e masira maduong’no ka gin kaka oganda. (Fwe. 7:9, 14) To moloyo mago duto, wamor nikech e lweny mar Har–Magedon, Jehova biro nyiso ni en ema en gi ratiro mar bedo Jaloch e wi gik moko duto kendo obiro pwodho nyinge obed maler.—Zab. 83:18; Eze. 38:23.

YESU NONG’AD BURA NE ROMBE GI DIEK KARANG’O?

10 Koro, par ane gimoro machielo ma Yesu nokoro—ngero mawuoyo e wi kinde ma ne idhi ng’adoe bura ne rombe gi diek. (Math. 25:31-46) Kinde mosekalo, ne waparo ni tij ng’ado bura ni jomoko gin rombe kata diek, ne dhi timore e ndalo mag giko kochakore higa 1914 ka dhi nyime. Ne waparo ni jogo modagi winjo wach Pinyruoth kae to otho kapok masira maduong’ ochakore, ni ne gin diek, tiende ni ne gionge geno mar chier.

11 E higa mar 1995, Mnara wa Mlinzi ne ochiwo paro moro manyien e wi Mathayo 25:31, mawacho niya: “Ka Wuod dhano nobi e duong’ne maler, gi malaika duto kode, nobed e kom duong’ne maler.” Gasedno nowacho ni Yesu nobedo Ruoth mar Pinyruodh Nyasaye e higa 1914, kata kamano ok ‘nobet e kom duong’ne maler’ kaka Jang’ad bura mar ‘ogendini duto.’ (Math. 25:32; pim gi Daniel 7:13.) Kata kamano, ngero mar rombe gi diek jiwo mana migawo ma Yesu nigo mar bedo Jang’ad bura. (Som Mathayo 25:31-34, 41, 46.) To nikech Yesu ne pok omi teko mar ng’ado bura ne ogendini duto e higa 1914, tije mar ng’ado bura ni jomoko gin rombe kata diek, ne ok nyal chakore e higano. * To kare, tij Yesu mar ng’ado bura ne ogendini duto biro chakore karang’o?

  12 Weche ma Yesu nokoro kuom wach ndalo mag giko nyiso ni obiro hango tiyo kaka Jang’ad bura mar ogendini duto bang’ ka osekethi dinde duto mag miriambo. Mana kaka osewach e  paragraf mar 8, moko kuom gik mabiro timore e kindego ondiki e Mathayo 24:30, 31. Ka inono ndikogo matut, ibiro fwenyo ni gik ma Yesu nokoro ni biro timore, chalre gi ma ne owuoyoe e ngero mar rombe gi diek. Kuom ranyisi: Wuod dhano biro e duong’ mare gi malaikene; ji mowuok e dhoudi duto gi ogendini duto nochokre e nyime; jogo mong’adnegi bura ni gin rombe biro ‘ting’o wigi malo’ nikech gibiro yudo “ngima mochwere.” * Jogo ma ibiro ng’adnegi bura ni gin diek “noywagre” malit bang’ fwenyo ni “bura mochwere” matiende ni kethruok manyaka chieng’ oritogi.—Math. 25:31-33, 46.

 13 Omiyo, koro wanyalo bedo gi paro mane? Yesu biro ng’ado bura ne jogo ma gin rombe kata diek mawuok e ogendini duto e kinde ma masira maduong’ pod dhi nyime. Kae to bang’ mano, e lweny mar Har–Magedon, jogo mong’adnegi bura ni gin diek, biro dhi e “bura mochwere” tiende ni kethruok ma nyakachieng’. Ng’eyo wachno nyalo miyo wabed gi paro mane e wi tijwa mar lendo? Okonyowa neno kaka tijwa mar lendo en gima dwarore ahinya. Nyaka chop  kinde ma masira maduong’no chakoree, ji pod biro bedo gi thuolo mar loko pachgi mondo gichak wuotho e yo madiny “ma dhi e ngima.” (Math. 7:13, 14) En adier ni e kindegi, ji nyalo nyiso kido mabeyo kaka mag rombe kata maricho kaka mag diek. Kata kamano, gima onego wang’e en ni Yesu ema biro ng’ado bura mogik ni jomage ma gin rombe to jomage ma gin diek e kinde masira maduong’. Kuom mano, onego wadhi nyime chiwo thuolo ne ji mang’eny kaka nyalore mondo giwinj wach Pinyruoth kendo gikaw okang’ madwarore.

Kapok masira maduong’ ochakore, ji pod nigi thuolo mar timo lokruok e pachgi (Ne paragraf mar 13)

YESU NOBI KARANG’O?

 14 Kaka wamedo nono weche ma Yesu nokorogi, be biro dwarore ni walok paro ma wan-go e wi kinde ma gik ma Yesu nokorogi biro chopoe? Weche mamoko molworo weche ma Yesu nokorogo biro konyowa yudo dwoko. We wane ane.

15 Kaluwore gi weche ma Yesu nokoro mondiki e Mathayo 24:29–25:46, ne ojiwo ahinya gima ne biro timore e ndalo mag giko, koda e masira maduong’. Ei ndikono, Yesu tiyo gi wach ni “biro” konwoyo wachno nyadi boro. Kowuoyo e wi masira maduong’no, nowacho niya: ‘Ginine Wuod dhano ka biro e wi boche polo.’ ‘Ok ung’eyo ni chieng’ mane ma Ruodhu nobie.’ ‘E sama ok upar e ma Wuod dhano biroe.’ Kendo e ngero mar rombe gi diek, Yesu nowacho kama: ‘Wuod dhano nobi e duong’ne maler.’ (Math. 24:30, 42, 44; 25:31) Moro kamoro kuom ndiko ang’wen-go wuoyo kuom biro mar Kristo kaka Jang’ad bura e kinde mabiro. Kuom weche ma Yesu nokorogo, en kanye kendo mwanyalo yudoe weche mamoko ang’wen mawuoyo kuom biro mare?

16 Kowuoyo e wi jatijno mogen kendo mariek, Yesu nowacho kama: ‘Jatichno en ng’at moguedhi ma ruodhe kobiro nonwang’ kotimo kamano.’ Yesu nowacho kama e ngero mar nyiri apar. ‘Ka noyudo gidhi ng’iewo, wuon kisera nobiro.’ E ngero mar talanta, Yesu nowacho kama: ‘Bang’ ndalo mang’eny, ruodh jotichgo noduogo.’ E ngero achielno, ruoth nowacho niya: ‘An kabiro onego ayud mara awuon kod ohande.’  (Math. 24:46; 25:10, 19, 27) Kaluwore gi Ndiko ang’wen-gi Yesu biro karang’o?

17 E kinde mosekalo, ne walero ei bugewa ni ndiko ang’wen mogik ma wanonogo mawuoyo e wi biro mar Yesu, ne otimore e higa 1918. Kuom ranyisi, kaw ane weche ma Yesu nowacho e wi “jatichno mogen, kendo mariek.” (Som Mathayo 24:45-47.) Wasebedo ka wang’eyo ni “biro” miwuoyoe e kwan matindo 46 otudore gi kindeno ma Yesu ne obiro mondo onon chal mar Jokristo mowal kuom roho e higa 1918 kendo ni noketo jatichno obed e wi gige Ruoth duto e higa 1919. (Mal. 3:1) Kata kamano, dwarore watim lokruok e wi ng’eyo ma wan-go kaluwore gi kinde ma gik mamoko ma Yesu nokoro ne dhi timore. Nikech ang’o?

 18 E ndiko mamoko motelo ne Mathayo 24:46, itiyo gi wach ni “biro” sama iwuoyo kuom kinde ma Yesu ne dhi biroe mondo ong’ad bura e kinde masira maduong’. (Math. 24:30, 42, 44) E wi mano, mana kaka ne wasewacho e  paragraf mar 12, ‘biro’ mar Yesu e Mathayo 25:31 bende wuoyo mana kuom kindego mar ng’ado bura. Omiyo wanyalo wacho ni paro monego wabedgo e wi ndiko mar Mathayo 24:46, 47, en ni Yesu biro keto jatichno mogen e wi gige duto kinde mabiro, ka masira maduong’ dhi nyime. Omiyo, kaluwore gi weche ma Yesu nokorogo, ndiko aboro ma wanonogo, wuoyo e wi biro mar Yesu e ndalo mag masira maduong’, kobiro mondo ong’ad bura.

19 Ang’o mwasepuonjore e sulani? E chakruok mar sulani, ne wadwoko penjo adek mawuoyo e wi kindego ma weche moko ma Yesu nokoro ne dhi chopoe. Mokwongo ne wayudo ni masira maduong’ ok nochakore e higa 1914, to obiro chakore sama Riwruok mar Pinje monjo Babulon Maduong’. Mar ariyo, wasepuonjore ni Yesu ok nochako ng’ado bura ne rombe gi diek e higa mar 1914, to obiro timo kamano e kinde mar masira maduong’. To mar adek, wasenono ma wayudo ni Yesu ok noketo jatich mogen obed e wi gige Ruoth duto e higa 1919, to obiro timo kamano e kinde mar masira maduong’. Omiyo dwoko mag penjo adekgo duto wuoyo e wi gik mabiro timore e kinde masira maduong’. Be yo manyien molergo ndikogi konyowa winjo tiend ngero ma Yesu nowacho kuom jatichno mogen? To be okonyowa ng’eyo tiend ngeche mamoko ma Yesu nogoyo machopo kare e ndalogi mag giko? Penjo madongogi ibi wuo kuomgi e sula mamoko maluwo mae.

 

^ par. 4 Mondo iyud weche mamoko, ne Mnara wa Mlinzi, mar Februar 15, 1994, ite mag 8-21 kod Mei 1, 1999, ite mag 8-20.

^ par. 8 Achiel kuom gik mabiro timorego en ‘choko jo moyier.’ (Math. 24:31) Kuom mano, wanyalo wacho ni Jokristo duto mowal mapod biro bedo e piny bang’ ka okang’ mokwongo mar masira maduong’ osekalo, ibiro ter malo e polo kapok lweny mar Har–Magedon ochakore. Wachni rieyo weche ma ne ondiki e gaset mar Mnara wa Mlinzi mar Agost 15, 1990, e wich mawacho ni “Maswali Kutoka kwa Wasomaji” e ite mar 30.

^ par. 11 Ne Mnara wa Mlinzi, mar Oktoba 15, 1995, ite mag 18-28.

^ par. 12 Ne weche machalo kamago e Luka 21:28.