Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

«Kakinkawani: ¿Tukuya kilhtamaku chuna nala?»

«Kakinkawani: ¿Tukuya kilhtamaku chuna nala?»

«[¿]Tuku xaliʼukxilhtit naʼanan akxni kinkatawila nawan chu akxni talakatsuwinita xlisputni kakilhtamaku?» (MAT. 24:3TNM)

1. Xtachuna la apóstoles, ¿tuku lu katsiputunaw?

JESÚS xmakgalhsputumaja la xlichuwinama Dios unu kKatiyatni, kstalaninanin lu xkatsiputunkgo tuku tlan xkgalhkgalhikgolh. Wa xlakata akxni nialh lhuwa kilhtamaku xtsankga namakgnikan xMakgalhtawakganakan, kgalhtati xʼapóstoles kgalhskinkgolh: «¿Tukuya kilhtamaku chuna nala, chu tuku xaliʼukxilhtit naʼanan akxni kinkatawila nawan chu akxni talakatsuwinita xlisputni kakilhtamaku?» (Mat. 24:3TNM; Mar. 13:3). Jesús kalikgalhtilh tuku lichuwinankgo pi nala capítulo 24 chu 25 xla Mateo. Anta lichuwinalh lhuwa tuku xʼama la. Tuku lichuwinalh wi tuku lu xlakaskinka kilhchani kimpalakatakan, xlakata na katsiputunaw tuku aku namin.

2. 1) La titaxtukgonit kata, ¿tuku tlakg liwana akgatekgsputunitaw? 2) ¿Tuku akgtutu takgalhskinin naʼakxilhaw?

2 La titaxtukgonit kata, xlakskujnin Jehová likgalhtawakgakgonit tuku lichuwinalh Jesús xlakata xaʼawatiya kilhtamaku chu putum kilhtamaku skinikgonit Dios kakamakgtayalh. ¿Tuku xlakata chuna tlawakgonit? Xlakata katsiputunaw tuku kilhtamaku nala tuku lichuwinalh Jesús. Kaʼakxilhwi akgtutu takgalhskinin: ¿Tukuya kilhtamaku tsuku «ntlanka takatsanajwat»? ¿Tukuya kilhtamaku kaputsanani Jesús «nkalhnilu» chu «tintsun», o cabras? ¿Tukuya kilhtamaku min Jesús? (Mat. 24:21; 25:31-33.)

¿TUKUYA KILHTAMAKU TSUKU «LANKA TAKATSANAJWAT»?

3. ¿Tuku xlakpuwanaw makgasa xlakata «lanka takatsanajwat»?

3 Lhuwa kata lakpuwaw pi uma «lanka takatsanajwat» xtsukunit kkata 1914 akxni lalh xaPulana Guerra nema Tatlawalh xLikalanka Katiyatni. Chu na xlakpuwanaw pi Jehová “xmaktsuwinit kilhtamaku” kkata 1918, akxni sputli guerra xlakata tiku kalaksakkanit naʼankgo akgapun tlan xlichuwinankgolh Dios putum kachikinin (Mat. 24:21, 22). Akxni xlichuwinankgoka Dios, xtamapakgsin Satanás xʼama masputukan. Xlakpuwanaw pi lanka takatsanajwat pulaktutu xʼama tapitsi: xkilhtsukut (kkata 1914 asta 1918), lanka takatsanajwat xʼama machokgokan (kata 1918 asta la uku) chu xʼama kgalhsputa (kʼArmagedón).

4. ¿Tuku taʼakgatekgsli xlakata la nakgantaxtu tuku lichuwinalh Jesús?

4 Alistalh, akxni tlakg lakputsananiparaw tuku lichuwinalh Jesús xlakata xaʼawatiya kilhtamaku, akgatekgswi pi makgapitsi tuku lichuwinalh pulaktiy la kgantaxtu (Mat. 24:4-22). Xapulana kgantaxtulh kJudea kxapulana siglo, chu xliʼakgtiy nakgantaxtu xlikalanka katiyatni kkinkilhtamakujkan. Uma taʼakgatekgsni tlawa tlakg naʼakgatekgsaw atanu tuku wa Jesús. *

5. 1) ¿Tuku lu tuwa kilhtamaku tsukulh kkata 1914? 2) Uma kilhtamaku xla talakgaputsit, ¿tukuya kilhtamaku kgantaxtulh kxapulana siglo?

5 Na akgatekgswi pi xapulana tuku lichuwinalh Jesús xlakata lanka takatsanajwat ni tsukulh kgantaxtu kkata 1914. ¿Tuku xlakata chuna wanaw? Xlakata Biblia masiya pi lanka takatsanajwat nalitsuku akxni natalachipakan nixaxlikana takanajla, ni xʼama litsuku guerra nema xtlawakgolh kachikinin. Wa xlakata, tuku tsukulh kkata 1914 ni wa lanka takatsanajwat, wata «wa xkilhtsukut talakgaputsit» (Mat. 24:8TNM). Uma «talakgaputsit» xtachuna tuku lalh kJerusalén chu kJudea lata kata 33 asta kata 66 akxni xminita Jesús.

6. ¿Tuku nalimasiya pi tsukuma kilhtamaku xla lanka takatsanajwat?

6 ¿Tuku nalimasiya pi tsukuma lanka takatsanajwat? Jesús lichuwinalh: «Akxni xukxilhtit lixkajnit malakgsputuna; wa yuma ntu ntilichuwinalh xpalakachuwina Dios Daniel mpi anta natayay lakatum ntani lu[...] xasantujlani [...]. (Wa nti nkgalhtawakgay, kaʼakgatakgsli.) Pus wa nchu nti wilakgolh nawan kxatiyat Judea, katsalakgolh, kalaksipijni» (Mat. 24:15, 16). Xapulana akxni kgantaxtulh uma tachuwin, lalh kkata 66 akxni xsoldados Roma («lixkajnit malakgsputuna») tayalh «ntani lu[...] xasantujlani» akxni tatlawalh guerra Jerusalén chu xtemplo (tuku judíos xasanto xʼakxilhkgo). Chu xliʼakgtiy nakgantaxtu uma, Organización de las Naciones Unidas («lixkajnit malakgsputuna» xala uma kilhtamaku) anta nataya «ntani lu[...] xasantujlani» akxni natalatlawakgo tiku kaj wankgo pi kstalaninanin Cristo (tuku xasanto xpalakata tiku kaj wankgo pi stalanikgo Cristo) chu putum tapakgsinikgo xaLanka Babilonia. Uma tuku talichuwinan kʼApocalipsis 17:16-18, nalitsuku kilhtamaku xla lanka takatsanajwat.

7. 1) ¿La “lakgtaxtukgolh” kstalaninanin Cristo kxapulana siglo? 2) ¿Tuku tlan kgalhkgalhiyaw kalalh kilhtamaku nema aku mima?

7 Jesús na wa: «Nkilhtamaku, [...] xmaktsuwikaj». Xapulana akxni kgantaxtulh uma tachuwin lalh kkata 66 akxni soldados xalak Roma ni makgas tlawakgolh talachipat. Kstalaninanin Cristo tiku kalaksakkanit xalak kJerusalén chu Judea limaklakaskinkgolh uma kilhtamaku xlakata xtsalakgolh, chu «xlakgtaxtu[kgo]lh» xlatamatkan (kalikgalhtawakga Mateo 24:22; Mal. 3:17). Chu kilhtamaku nema aku mima, ¿tuku tlan kgalhkgalhiyaw pi nala? Kilhtamaku xla lanka takatsanajwat, Jehová namaktsuwi talachipat nema Naciones Unidas natalatlawakgo nixaxlikana takanajla xlakata ni namasputukan xaxlikana takanajla. Uma namakgtayanan xlakata xkachikin Dios nalakgtaxtu.

8. 1) ¿Tuku nala akxni kgantaxtunita nawan xapulana tuku litsuku lanka takatsanajwat? 2) Chuna la tasiya, ¿tukuya kilhtamaku naʼan kʼakgapun xaʼawatiya tiku makgtapakgsi 144,000? (Kaʼakxilhti nota 2.)

8 ¿Tuku nala akxni kgantaxtunita nawan xapulana tuku litsuku lanka takatsanajwat? Tuku wa Jesús limasiya pi naʼanan kilhtamaku asta namin Armagedón. Pero, ¿tuku nala kʼuma kilhtamaku? Xtakgalhtin tekgsaw anta kʼEzequiel 38:14-16 chu Mateo 24:29-31 (kalikgalhtawakga). * Alistalh natsuku Armagedón, tuku tamalakxtumi lisputni nema lalh kJerusalén kkata 70 (Mal. 4:1). Akxni tlakg natasiya kʼguerra xla Armagedón, lanka takatsanajwat wa tuku nala nema «ni ukxni analh xtachuna asta akxni kxkilhtsukut katuxawat» (Mat. 24:21). Chu akxni uma lanita nawan Cristo namapakgsinan Akgtum Mil Kata.

9. Tuku wa Jesús xlakata lanka takatsanajwat, ¿tuku kinkamamakgkatsiniyan?

9 Uma tuku lichuwinankanit xlakata lanka takatsanajwat kinkamatliwakglhan. ¿Tuku xlakata? Xlakata liwana kinkawaniyan pi maski lhuwa taʼakglhuwit natitaxtuyaw, xkachikin Jehová, nalaktaxtukgo klanka takatsanajwat (Apoc. 7:9, 14). Pero lu lipaxuwayaw xlakata kʼArmagedón, Jehová nasantujtlawa xtukuwani chu natakatsi pi lakgchan namapakgsinan (Sal. 83:18; Ezeq. 38:23).

¿TUKUYA KILHTAMAKU NAKAPUTSANANI JESÚS «KALHNILU» CHU «CABRAS»?

10. Makgasa, ¿tukuya kilhtamaku xlakpuwanaw pi xʼamaka lakputsananikan borregos chu cabras?

10 Kaʼakxilhwi tukuya kilhtamaku nala atanu tuku wa Jesús: parábola xlakata nakaputsanani borregos chu cabras (Mat. 25:31-45; Mat. 25:46TNM). Lhuwa kilhtamaku lakpuwaw pi akxni xʼamaka lakputsananikan borregos chu cabras xʼama tlawakan akxni lama nawan xaʼawatiya kilhtamaku, lata kata 1914 asta kinkilhtamakujkan. Lakpuwaw pi tiku xlakgmakgankgolh xTamapakgsin Dios chu xnikgolh akxni nina xtsukulh lanka takatsanajwat, xʼama nikgo la cabras chu nialhla xkamalakastakwanika.

11. ¿Tuku xlakata nila tsukulh kalakputsanani latamanin komo borrego o cabra xlitaxtukgo kkata 1914?

11 Kata 1995, La Atalaya lichuwinalh Mateo 25:31 niku wan: «Na akxni namin xKam nchixku, natamin xlipaks xlikakni, chu xlipaks xʼángeles xasantujlanin; akxni nchu natawilay kxlaktawilh xlitlanka xpumapakgsin». Uma revista wa pi Jesús litaxtulh mapakgsina xla xTamapakgsin Dios kkata 1914, pero xla ni “tawilalh kxlaktawilh xlitlanka xpumapakgsin” xlakata xkalakputsananilh «xlipaks nchixkuwin» (Mat. 25:32; katamalakxtupi Daniel 7:13). Pero parábola xla borregos chu cabras lichuwinan Cristo la Juez (kalikgalhtawakga Mateo 25:31-34, 41; Mateo 25:46TNM). Xlakata kkata 1914 Jesús ni tsukulh kalakputsanani putum kachikinin, ni wa tiku xlitaxtukgo la borregos chu cabras, uma kata. * Wa xlakata, ¿tukuya kilhtamaku xʼama tsuku?

12. 1) ¿Tukuya kilhtamaku xapulana nalitaxtu Jesús Juez xla putum kachikinin? 2) ¿Tuku lichuwinan pi nala Mateo 24:30, 31 chu Mateo 25:31-33; Mateo 25:46TNM? (Kaʼakxilhti nota 4.)

12 Tuku lichuwinalh Jesús xlakata xaʼawatiya kilhtamaku limasiya pi nalitaxtu Juez xla putum kachikinin kilhtamaku alistalh akxni namalakgsputukan nixaxlikana takanajla. Chuna la akxilhwi kpárrafo 8, makgapitsi tuku nala lichuwinan Mateo 24:30, 31. Akxni lakputsananiw uma versículos, akxilhaw pi Jesús lichuwinalh pi nala xtachuna la wan parábola xla borregos chu cabras. Lichuwinan pi xKam nchixku, natamin xlipaks xlikakni, chu xlipaks xʼángeles; putum tribus chu kachikinin natamakgstokgkgo; tiku nalitaxtukgo borregos “talakayawakgo [...] nkatalhman” xlakata «nalatamakgo putum kilhtamaku», * chu tiku litaxtukgo la cabras «natsukukgoy tasakgoy» xlakata naʼakxilhkgo pi «xliputum kilhtamaku nakamasputukan» (Mat. 25:31-33; Mat. 25:46TNM).

13. 1) ¿Tukuya kilhtamaku Jesús nakaliʼakxilha latamanin komo nalitaxtukgo borrego o cabra? 2) Akxni akgatekgsaw uma, ¿tuku kinkamalakpuwaniyan xlakata la lichuwinanaw Dios?

13 ¿Tuku tlan akgatekgsaw xlakata uma? Pi Jesús nakalakputsanani latamanin la borregos chu cabras kilhtamaku akxni namin chu lama nawan lanka takatsanajwat. Xlakata uma, kʼArmagedón, kilhtamaku akxni tlakg natasiya lanka takatsanajwat, tiku nalitaxtukgo cabras «nakamasputukan» putum kilhtamaku. Akxni akgatekgsaw uma, ¿tuku kinkamalakpuwaniyan xlakata la lichuwinanaw Dios? Xlikana kinkamakgtayayan lu xlakaskinka naʼakxilhaw nakalitachuwinanaw Dios latamanin. Komo nina tsuku lanka takatsanajwat chuntiya kgalhikgo kilhtamaku nalakgpalikgo tuku lakpuwankgo chu natsuku ankgo ktiji lu titsu «ntu an klatamat» (Mat. 7:13, 14). Chu maski xlikana, pi la uku wilakgo lhuwa latamanin nema limasiyakgo pi kgalhikgo tayat la borrego o cabra, kilhtamaku akxni chuna nakaliʼakxilhkan nala lanka takatsanajwat. Wa xlakata chuntiya kaliskujwi. ¡Kakamaxkiw talakaskin nakgaxmatkgo chu natatayakgo xTamapakgsin Dios tlakg lhuwa latamanin!

Asta akxni natsuku lanka takatsanajwat, latamanin tlan nalakgpalikgo xtapuwankan (Kaʼakxilhti párrafo 13)

¿TUKUYA KILHTAMAKU NAMIN JESÚS?

14, 15. ¿Tuku akgtati textos xalak Biblia lichuwinankgo pi Cristo namin la chatum Juez?

14 Xlakata tuku lichuwinan Jesús, ¿talakaskin na nalakgpaliyaw tuku lakpuwanitaw xlakata tukuya kilhtamaku nala atanu tuku lu xlakaskinka? Tuku wankanit pi nala nakinkamaxkiyan takgalhtin.

15 Tuku xlichuwinanit Jesús nema tatsokgtawilanit kMateo 24:29–25:46, tlakg lichuwinan tuku nala kxaʼawatiya kilhtamaku chu akxni lakatsu natawila kilhtamaku xla lanka takatsanajwat. Anta Jesús makgtsayan lichuwinan pi namin. * Xlakata kilhtamaku akxni naʼanan lanka takatsanajwat xla wa: «Naʼukxilhkgoy xKam nchixku, napumin mpuklhni». Na wa: «Ni katsiyatit ntu hora, akxni namin mimPuchinakan». Chu wampa: «Wa xKam nchixku, namin akxni yama hora ni kgalhkgalhipatit». Chu kparábola xla borregos chu cabras Jesús lichuwinalh: «Xkam nchixku, natamin xlipaks xlikakni» (Mat. 24:30, 42, 44; 25:31). Uma akgtati textos kinkamasiyanikgoyan pi Cristo namin la chatum Juez. Pero ¿niku katekgsaw a pulaktati nema lichuwinankgo pi Jesús namin?

16. ¿Tuku atanu akgtati texto xalak Biblia lichuwinankgo pi namin Jesús?

16 Xlakata skujni xalipaw chu xaskgalala, Jesús lichuwinalh: «¡Xatapaxuwan nawan uma skujni akxni namin [o chuna la wan nota, «akxni minita nawan»], xmalana chu naʼakxilha pi tlawama xtaskujut!». Parábola xla kgalhakaw laktsuman, Jesús wa: «Cha nchu xlimakgwa xʼamakgo tamawakgo xlakan, milh nchixku ntapuchuwani». Chu kparábola xla talentos Jesús wa: «Akxni nchu xlimakgas kilhtamaku, timilh xmalanakan yama skujnin». Alistalh wampa: «Akxni nkit xakmilh, xakmakgamakglhtinalh wa ntu nkila» (Mat. 24:46TNM; 25:10, 19, 27). ¿Tuku kilhtamaku lichuwinankgo uma akgtati textos?

17. ¿Tuku lakpuwaw lhuwa kilhtamaku xlakata akxni namin Jesús nema lichuwinan Mateo 24:46TNM?

17 Makgasa, lichuwinanitaw kkilikgalhtawakgakan pi uma akgtati textos xkilhchanima pi Jesús milh kkata 1918. Akgtum liʼakxilhtit kaʼakxilhwi tuku xakgatekgsaw tuku wa Jesús xlakata «skujni xalipaw chu xaskgalala» (kalikgalhtawakga Mateo 24:45-47TNM). Xlakpuwanaw pi akxni versículo 46 lichuwinan pi namin xkilhchani pi Jesús xminit kkata 1918 akxni milh kalakputsanani la xwi xtakanajlakan tiku kalaksakkanit, chu na xlakpuwanaw pi kkata 1919 kalakgayawaka skujni putum tuku xla Malana (Mal. 3:1). Pero akxni tlakg lakputsananiw uma tuku xwankanit pi xʼama la, kinkamasiyaniyan pi talakaskin nalakgpaliyaw la akgatekgsaw xlakata tuku kilhtamaku ama la uma makgapitsi tuku xlichuwinankanit. Kaʼakxilhwi tuku xlakata.

18. ¿Akxni likgalhtawakgayaw putum tuku tatsokgnit pi nala, tuku akgatekgsaw xlakata akxni namin Jesús?

18 Versículos nema kinkalinkgoyan tuku lichuwinan Mateo 24:46TNM tachuwin namin putum kilhtamaku kilhchani akxni Jesús namin la Juez kkilhtamaku xla lanka takatsanajwat (Mat. 24:30, 42, 44). Chuna la masiya párrafo 12, akxni namin Jesús nema lichuwinan Mateo 25:31, na kilhchani kilhtamaku nema aku mima akxni nalakputsanani latamanin. Wa xlakata tlan wanaw pi akxni namin Jesús xlakata nalakgayawa kskujni xalipaw chu xaskgalala putum tuku kgalhi la wan Mateo 24:46, 47TNM, na kilhchani akxni namin, kilhtamaku akxni naʼanan lanka takatsanajwat. * Xlikana, tuku lichuwinalh Jesús masiya pi umakgolh akgtsayan niku lichuwinan pi namin kilhchani kilhtamaku nema aku mima akxni nalakputsanani latamanin klanka takatsanajwat.

19. 1) ¿Tuku liwana akgatekgsnitaw kʼuma artículo? 2) ¿Tuku takgalhskinin nakgalhtiyaw kʼatanu artículo?

19 Kaʼakxilhwi tuku katsiniw. Niku tsuku uma artículo tlawaw akgtutu takgalhskinin xlakata tukuya kilhtamaku wi tuku xʼama la. Pulana akxilhwi pi kilhtamaku xla lanka takatsanajwat ni tsukulh kkata 1914, wata natsuku akxni Naciones Unidas natalatlawakgo xaLanka Babilonia. Alistalh akxilhwi tuku xlakata Jesús ni kalakputsananilh latamanin komo borregos o cabras xlitaxtukgo kkata 1914, wata chuna natlawa kilhtamaku akxni namin klanka takatsanajwat. Chu xaʼawatiya akxilhwi pi Jesús ni milh kalakgayawa skujni xatalipaw chu xaskgalala putum tuku kgalhi kkata 1919, wata chuna natlawa akxni namin lanka takatsanajwat. Wa xlakata, pulaktutu tuku nala watiya kilhtamaku nakgantaxtukgo: anta klanka takatsanajwat. ¿La lakgpali uma atanu tuku xʼakgatekgsaw kxliʼakxilhtit xla skujni xalipaw chu xaskgalala? Nachuna, ¿la lakgpali atanu parábolas, o liʼakxilhtit, xlakata Jesús nema nakgantaxtukgo uma xaʼawatiya kilhtamaku? Xtakgalhtin umakgolh xlakaskinka takgalhskinin naʼakxilhaw kʼatanu artículo.

 

^ párr. 4 Párrafo 4: Komo tlakg katsiputuna, kaʼakxilhti tuku wan La Atalaya 15 xla febrero kata 1994, página 8 asta 21 chu 1 xla mayo kata 1999, página 8 asta 20.

^ párr. 8 Párrafo 8: Pulaktum tuku talichuwinan pi nala ángeles «namamakgstokgkgokan xtalaksaknin» (Mat. 24:31). Wa xlakata tlan akgatekgsaw pi putum tiku kalaksakkanit chu wilakgolhku kKatiyatni akxni titaxtunita xapulana tuku nala klanka takatsanajwat nakalinkan kʼakgapun chu alistalh namin guerra xla Armagedón. Uma lakgpali tuku lichuwinalh revista La Atalaya 15 xla agosto kata 1990 kʼpágina 30 kʼartículo «Preguntas de los lectores».

^ párr. 11 Párrafo 11: Kaʼakxilhti La Atalaya 15 xla octubre kata 1995, página 18 asta 28.

^ párr. 12 Párrafo 12: Kaʼakxilhti tuku na watiya lichuwinan Lucas 21:28.

^ párr. 15 Párrafo 15: Tachuwin namin nema tamaklakaskin kʼuma akgtsayan textos kilhchani tachuwin griego érkjomai.

^ párr. 18 Párrafo 18: Tachuwin nema tamatitaxti «akxni namin» kMateo 24:46 tamatitaxti ktachuwin xagriego «mima» o «min» kMateo 24:30, 42, 44.