Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

“Ankgalhina nakkatalatamayan chali chali”

“Ankgalhina nakkatalatamayan chali chali”

«Ankgalhina [...] nakkatalatamayan chali chali asta nasputa kakilhtamaku.» (MAT. 28:20, Xasasti Talaccaxlan, [Coyutla], TXC)

1. 1) ¿Kalichuwinanti tuku lichuwinan liʼakxilhtit xla trigo chu ni xatlan tuwan? 2) ¿La limasiyalh Jesús tuku xkilhchanima?

AKGTUM parábola nema lichuwinalh Jesús xlakata Tamapakgsin lichuwinan chatum chixku tiku chan xatlan talhtsi xla trigo pero tiku ni akxilhputun antiya chan ni xatlan tuwan. Ni xatlan tuwan tlakg lakapala staka ni xawa trigo, pero tiku chalh trigo kawani skujnin pi «kamakgaxtakg[kgolh], makxtum nastakkgoy asta ni liwaya namakikan lananat». Kilhtamaku akxni makgalanankan, ni xatlan tuwan namasputukan chu trigo makikan. ¿Tuku kilhchani uma? Jesús kinkawaniyan (kalikgalhtawakga Mateo 13:24-30, 37-43). Kaʼakxilhwi tuku kinkamasiyaniyan parábola (kaʼakxilhti recuadro «Trigo chu ni xatlan tuwan»).

2. 1) ¿Tuku kilhchani tuku la kxpukuxtu chixku? 2) ¿Tuku kilhtamaku xla uma parábola nalichuwinanaw?

2 Tuku la kxpukuxtu chixku masiya tukuya kilhtamaku chu la kalaksakkan latamanin tiku litaxtukgo trigo, uma wamputun, tiku kalaksakkanit xlakata akxtum natamapakgsinankgo. Tachanan tsukulh kPentecostés xla kata 33. Namakikgokan trigo akxni tiku kalaksakkanit wilakgolhku nawan kKatiyatni akxni namasputukan uma kakilhtamaku chu kasellarlikanita, naʼankgo kʼakgapun (Mat. 24:31; Apoc. 7:1-4). Xtachuna la tiku taya xʼakgspun sipi akxilha putum tuku wi lakgamakgat, nachuna uma parábola kinkamasiyaniyan tuku nala max 2,000 kata. Xlakata uma ¿tuku tlan akxilhaw nema nala xlakata xTamapakgsin Dios? Xparábola Jesús lichuwinan kilhtamaku akxni chananankan, kilhtamaku akxni staka chu akxni makgalanankan. Uma artículo tlakg nalichuwinan kilhtamaku akxni makgalanankan. *

JESÚS KAKUENTAJTLAWA

3. 1) ¿Tuku lalh akxni sputli xapulana siglo? 2) ¿Tuku takgalhskinin limin Mateo 13:28, chu tiku tlawakgo? (Kaʼakxilhti nota 2.)

3 Akxni xkgalhsputmaja xliʼakgtiy siglo, «tasiyulh nchu wa mpalhma» anta «kxpukuxtu» akxni tasiyakgolh tiku ni xaxlikana kstalaninanin Cristo (Mat. 13:26). Akxni xtitaxtuma siglo akgtati, uma tiku xwankgo pi kstalaninanin Cristo tlakg lhuwa xwankgonit ni xawa tiku xkalaksakkanit xaxlikana kstalaninanin Cristo. Kalakapastakwi pi kparábola, skujnin kgalhskinkgo xmalana komo xmaxki talakaskin napulhu ni xatlan tuwan (Mat. 13:28). * ¿Tuku kgalhti malana?

4. 1) ¿Tuku masiya xtakgalhtin Malana, Jesús? 2) ¿Tukuya kilhtamaku tsukukgolh tasiya tiku litaxtukgo trigo?

4 Akxni xlichuwinama trigo chu nixatlan tuwan, Malana, Jesús wa: «Kaj chuna kamakgaxtakgtit, makxtum nastakkgoy asta ni liwaya namakikan lananat». Uma limapakgsin masiya pi kxapulana siglo chu asta la uku, putum tawilakgonit kstalaninanin Cristo tiku litaxtukgo trigo kKatiyatni. Tlan katsiyaw uma xlakata tuku Jesús alistalh kawanilh kstalaninanin: «Ankgalhina [...] nakkatalatamayan chali chali asta nasputa kakilhtamaku» (Mat. 28:20TXC). Wa xlakata, Jesús nakuentajtlawa xtakanajlakan xatalaksakni asta akxni nachin xlisputni kakilhtamaku. Pero xlakata akxtum tastakkgolh tiku kaj wankgo pi kstalaninanin Cristo, tiku katamalakxtumikan nixatlan tuwan, ni liwana katsiyaw tiku xlitaxtukgo trigo kʼuma kilhtamaku. Pero akxni nialh lhuwa tsankga namakgalanankan, tlakg tasiyalh tiku litaxtukgo trigo. ¿Tuku lalh?

CHATUM MAKATSININA LAKKAXWILI TIJI

5. ¿La kgantaxtulh tuku lichuwinalh Malaquías kxapulana siglo?

5 Akglhuwa siglo akxni Jesús nina xlichuwinanit liʼakxilhtit xla trigo chu nixatlan tuwan, Jehová tlawalh pi palakachuwina Malaquías xlichuwinalh lhuwa tuku na chuna la kxliʼakxilhtit Jesús (kalikgalhtawakga Malaquías 3:1-4). Juan tiku xMununan wa “skujni” tiku lakkaxwililh tiji (Mat. 11:10, 11TXC). Akxni Jesús milh kkata 29, xtalakatsuwima kilhtamaku akxni xʼamaka lakputsananikan kachikin Israel. Jesús litaxtu xliʼakgtiy skujni, «makatsinina xla talakkaxlan». Xla makgtiy maskulunkilh templo xla Jerusalén: xapulana akxni tsukulh lichuwinan Dios, chu xliʼakgtiy, akxni xmakgalhsputuma (Mat. 21:12, 13; Juan 2:14-17). Wa xlakata akxni maskulunkilh lilh kilhtamaku.

6. 1) ¿La tlakg tasiyalh pi kgantaxtulh tuku lichuwinalh palakachuwina Malaquías? 2) ¿Tuku kilhtamaku lakputsananilh Jesús templo xaʼespiritual? (Kaʼakxilhti nota 3.)

6 ¿La tlakg tasiyalh pi kgantaxtulh tuku lichuwinalh palakachuwina Malaquías? Lhuwa kata akxni nina xchan kata 1914, Charles Russell chu atanu tiku xtaskujkgo tsukukgolh tlawakgo taskujut xtachuna la tlawalh Juan tiku Mununan. Lu xlakaskinka xtaskujutkan xkilhchani namasiyakgo tuku xaxlikana masiya Biblia. Umakgolh xLikgalhtawakgananin Biblia masiyakgolh tuku xaxlikana kilhchani xtamakamastan Cristo, masiyakgolh pi ni anan akgtum pupatin chu lichuwinankgolh pi xtalakatsuwima xlisputni xkilhtamaku tiku ni judíos. Pero xwilakgo lhuwa grupos tiku na xwankgo pi kstalanikgo Cristo. ¿Nema xʼama limasiya pi xlitaxtu trigo? Xlakata xkatsika uma, Jesús tsukulh putsanani templo xaʼespiritual kkata 1914. Uma akxni putsananilh chu maskulunkilh lilh kilhtamaku: lata kata 1914 asta akxni xtsukuma kata 1919. *

KATA AKXNI PUTSANANKA CHU MASKULUNKIKA

7. ¿Tuku tekgsli Jesús akxni tsukulh lakputsanan kkata 1914?

7 ¿Tuku tekgsli Jesús akxni tsukulh lakputsanan? Kaj ni lhuwa xLikgalhtawakgenanin Biblia tiku max liwaka puxamakaw kata xlimaklakaskimakgolh xlitliwakgakan chu tuku xkgalhikgo xlakata xlichuwinankgolh Dios. * ¡Max Jesús chu xʼángeles lu lipaxuwakgolh akxni katekgskgolh uma ni chalhuwa tiku tliwakga xwi xtakanajlakan chu xlitaxtukgo trigo chu nixatlan tuwan xla xkilhtamaku Satanás nila kamajikswilh! Maski chuna xtalakaskin pi «nakamapanuni tuku lixkajwanankgonit xkamanan Leví», uma xkilhchanima tiku kalaksakkanit (Mal. 3:2, 3; 1 Ped. 4:17). ¿Tuku xlakata?

8. ¿Tuku lalh akxni xtitaxtunita kata 1914?

8 Kxlisputni kata 1914, makgapitsi xLikgalhtawakgananin Biblia xlajwanankgolh xlakata ni ankgolh kʼakgapun. Nachuna lata kata 1915 chu 1916, lhuwa tiku ni xtapakgsinikgo xkachikin Dios machokgokgolh la xlichuwinamaka Dios. Pero octubre xla kata 1916 akxni Russell nilh, nialh akxtum tuku xlakpuwankgo tiku xtapakgsikgo xkachikin Dios. Kgalhatati xla kgalhatujun tiku xpulalinkgo Watch Tower Bible and Tract Society ni lakgatikgolh pi tala Rutherford xpulalilh. Xlakan xmapapitsiputunkgo natalan, pero agosto xla kata 1917 taxtukgolh kBetel... ¡maskulunkika! Nachuna, makgapitsi pekuanikgolh chixku. Pero xLikgalhtawakgananin Biblia la grupo tlawakgolh tuku Jesús wa chu lakgpalikgolh tuku xtalakaskin. Xlakata uma, Jesús kaliʼakxilhli la xaxlikana kstalaninanin Cristo, la trigo. Pero kalakgmakgalh tiku nixaxlikana kstalaninanin Cristo: tiku xwilakgo kcongregación chu tiku tapakgsinikgo tiku kaj wankgo pi kstalaninanin Cristo (Mal. 3:5; 2 Tim. 2:19). ¿Tuku lalh alistalh? Xlakata nakatsiyaw tuku lalh kaʼakxilhwi tuku wan parábola xla trigo chu nixatlan tuwan.

¿TUKU XʼAMA LA AKXNI XTSUKUKA MAKGALANANKAN?

9, 10. 1) ¿Tuku naʼakxilhaw xlakata kilhtamaku akxni tsukulh tamakgalanat? 2) ¿Tuku lalh xapulana akxni makgalananka?

9 Jesús wa: «Ama lixkganat wa waniputun lata laku nasputa [...] kakilhtamaku» (Mat. 13:39TXC). Uma tamakgalanat tsukulh kkata 1914. Kaʼakxilhwi pulakkitsis tuku Jesús wa pi nala kʼuma kilhtamaku.

10 Pulana: napulhukgoy wantu ni xatlan tuwan. Jesús wa: «Akxniku nakwanikgoy skujnin pi xapulh wa napulhukgoy wantu ni xatlan tuwan, na tanuj napachikan». Akxni xtitaxtunita kata 1914, ángeles tsukukgolh “pulhukgo” tiku xlitaxtukgo ni xatlan tuwan chu tanu kawilika «wa [...] nti ntapakgsinikgoy xtapakgsin Dios», uma wamputun tiku kalaksakkanit (Mat. 13:30, 38, 41, Hua Xasasti Talaccaxlan, TXS, 1999)

11. ¿Tuku tlawakgo tiku xlikana kstalaninanin Cristo nema ni tlawakgo tiku kaj wankgo pi kstalanikgo?

11 Chuna la xmamakxtumimaka ni xatlan tuwan, tlakg tasitilhalh nema xatlan chu nema ni xatlan (Apoc. 18:1, 4). Kkata 1919, tlakg tasiyalh pi xaLanka Babilonia nialh lu tliwakga xwanit uma chuna wanaw xlakata xaxlikana kstalaninanin Cristo nialh xtapakgsinikgo. Pero ¿tuku tlakg litasiyalh tiku xwanit xaxlikana kstalaninanin Cristo chu tiku nixaxlikana kstalaninanin Cristo? Lichuwinankgo xlakata Dios. Tiku xpulalinkgo xLikgalhtawakgananin Biblia tsukukgolh masiyakgo pi lu xlakaskinka nalichuwinankgo xTamapakgsin Dios. Akgtum liʼakxilhtit, tlawakgolh folleto To Whom the Work Is Entrusted (Tiku kalakgayawakan taskujut), nema tatlawalh kkata 1919, kawanilh putum kstalaninanin Cristo nema kalaksakkanit nalichuwinankgo Dios akgatunu chiki. Chuna xwan: «Taskujut lu tuwa tasiya, pero xla Malana, chu xlakata xtamakgtay tlan natlawayaw. Wixin tlan namakgtayananatit uma taskujut». ¿La kgalhtinankgolh natalan? Kkata 1922 revista nema la uku lakgapasaw la Makatsinina, wa pi xLikgalhtawakgananin Biblia tlakg lichuwinankgolh Dios. Ni xlimakgas, kalilakgapaska kstalaninanin Cristo tiku ni xmakgxtakgnankgo pi xlichuwinankgo Dios kʼakgatunu chiki... ¡chu asta la uku uma kinkalilakgapaskanan!

12. ¿Tukuya kilhtamaku mamakxtumimaka trigo?

12 Xliʼakgtiy: namamakxtumikan trigo. Jesús kalimapakgsilh xʼángeles: “Kamamakxtumitit trigo, liwana kamakitit” (Mat. 13:30TXS, 1999). Lata kata 1919, kamamakxtumimaka xatalaksakni kxcongregación Cristo nema maskulunkikanit. Umakgolh tiku kalaksakkanit nema wilakgolhku nawan kKatiyatni akxni namasputukan uma kakilhtamaku chu namakglhtinankgo xlatamatkan kʼakgapun (Dan. 7:18, 22, 27).

13. ¿Tuku wan Apocalipsis 18:7 xlakata la makgkatsi tiku sta xmakni, o xaLanka Babilonia chu putum tiku kaj wankgo pi kstalaninanin Cristo?

13 Xliʼakgtutu: natasakgoy, chu namalakgsanikgoy xtatsankan. Akxni ángeles pachikgonita nawan ni xatlan tuwan, ¿tuku nala? Akxni Jesús lichuwinalh la xʼama tawila xtakanajlakan tiku litaxtukgo nixatlan tuwan, wa: «Anta natasakgoy, chu namalakgsanikgoy xtatsankan» (Mat. 13:42). ¿Kgantaxtuma uma la uku? Ni. Putum nixaxlikana takanajla, litaxtukgo puskat tiku stay xmakni, xaLanka Babilonia chuntiya wan: «Tlanka puxku kliwi nkilimapakgsina, na ni puwanini nkit, na ni ukxni kaktilipuwaj» (Apoc. 18:7). Chuna, tiku kaj wankgo pi kstalaninanin Cristo makgkatsikgo pi chuntiya kgalhikgo limapakgsin. Asta wan pi xla «tlanka puxku» nema kapulalin lhuwa mapakgsinanin. La uku tiku litaxtukgo nixatlan tuwan, ni tasamakgo, wata lanka kamakgkatsikan. Pero nialh makgas uma natalakgpali.

Tiku kaj wankgo pi kstalaninanin Cristo lu talalinkgo política pero nialh makgas uma nialh chuna nawan (Kaʼakxilhti párrafo 13)

14. 1) ¿Tukuya kilhtamaku chu tuku xlakata namalakgsanikgo xtatsankan tiku xtapakgsikgo nixaxlikana takanajla? 2) ¿Tuku wan Salmo 112:10 la tamalakxtumi tuku akgatekgsnitaw xlakata Mateo 13:42? (Kaʼakxilhti nota 5.)

14 Kilhtamaku xla lanka takatsanajwat, akxni putum nixaxlikana takanajla nakamasputukan, tiku xtapakgsinikgo naputsakgo niku natatsekgkgo, pero ni katitekgskgolh (Luc. 23:30; Apoc. 6:15-17). Akxni naʼakgatekgskgo pi nila katilakgtaxtukgolh klisputni, lhuwa natsukukgo tasakgo chu namalakgsanikgo xtatsankan xlakata nasitsikgo. La lichuwinalh Jesús, uma kilhtamaku xlakan «natsukukgoy tasakgoy» (Mat. 24:30TXS, 1999; Apoc. 1:7). *

15. ¿Tuku naʼakgspula nixatlan tuwan chu tukuya kilhtamaku?

15 Xliʼakgtati: nixatlan tuwan natamakapukgokan ktlanka lhkuyat. ¿Tuku naʼakgspula ni xatlan tuwan? Ángeles «natamakapukgokan ktlanka lhkuyat» (Mat. 13:42; TXS, 1999). Uma wamputun pi nakamasputukan. Chuna, tiku xtapakgsinikgo nixaxlikana takanajla nakamasputukan akxni sputmaja nawan kilhtamaku xla lanka takatsanajwat, Armagedón (Mal. 4:1).

16, 17. 1) ¿Tuku xaʼawatiya lichuwinan Jesús pi nala kxparábola? 2) ¿Tuku xlakata akgatekgsaw pi uma aku nakgantaxtu?

16 Xliʼakgkitsis: xatlan chixkuwin namakgaxkgakganankgo. Jesús limasputulh tuku lichuwinalh uma tachuwin: «Akxniku nchu wa nti xatlan chixkuwin, namakgaxkgakganankoy xtachuna nchichini, anta kxtapakgsin xTlatkan» (Mat. 13:43). ¿Tukuya kilhtamaku chu niku nakgantaxtu uma? Tuku Jesús wa pi nala aku nakgantaxtu. Aku nakgantaxtu kʼakgapun, ni kKatiyatni. * ¿Tuku xlakata wanaw uma? Kaʼakxilhwi pulaktiy tuku likatsiyaw.

17 Pulana, kaʼakxilhwi tukuya kilhtamaku nakgantaxtukgo tuku Jesús wa. Xla wa: «Akxniku [...] nti xatlan chixkuwin, namakgaxkgakganankoy». Tachuwin «akxniku» kilhchanimakgo tuku Jesús aku lichuwinanit, pi natamakapukgokan ktlanka lhkuyat nixatlan tuwan. Uma nala akxni sputmaja nawan kilhtamaku xla lanka takatsanajwat. Wa xlakata, uma tiku kalaksakkanit «namakgaxkgakganankoy» kilhtamaku nema aku mima. Xliʼakgtiy, kaʼakxilhwi niku nala uma. Jesús liwana wa pi tiku xaʼakgstitum «namakgaxkgakganankoy [...] kxtamapakgsin». ¿Tuku wamputun uma? Pi putum tiku kalaksakkanit nema wilakgolhku kKatiyatni akxni kgantaxtunita xapulana tuku nala klanka takatsanajwat kasellarlikanita nawan. Chuna la wan tuku lichuwinalh Jesús xlakata kilhtamaku xla lanka takatsanajwat, xlakan nakamamakxtumikan kʼakgapun (Mat. 24:31). Anta namaxkgakganankgo «kxtapakgsin xTlatkan», akxni titaxtunita Armagedón, xlakan nalitaxtukgo xlitatawilat Jesús akxni «xlitapuchuwat nkalhniluj» (Apoc. 19:6-9).

LA KINKAMAKGTAYAYAN

18, 19. ¿La kinkamakgtayayan naʼakgatekgsaw tuku lichuwinalh Jesús parábola xla trigo chu ni xatlan tuwan?

18 ¿La kinkamakgtayayan putum tuku kinkamasiyaniyan uma parábola? Kaʼakxilhwi pulaktutu la kinkamakgtayayan. Pulana, tlawa pi tlakg nakatsiyaw. Uma parábola kinkamasiyaniyan tuku xlakata Jehová mastama talakaskin kaʼanalh tuku nitlan: xla «ni lakapala kasitsinilh tlamink xla tasitsi» xlakata, nakamastokga «tlamink xla talakgalhaman», tiku litaxtukgo trigo (Rom. 9:22-24TNM). * Xliʼakgtiy, matliwakglha la lipawanaw Dios. Chuna la natalakatsuwi xlisputuni uma kakilhtamaku tiku ni akxilhputunkgo xaxlikana kstalaninanin Cristo tlakg nakinkatalatlawakgoyan, «pero ni katitayanikgolh» (kalikgalhtawakga Jeremías 1:19). Xtachuna la Jehová kakuentajtlawanit tiku litaxtukgo trigo, Jesús chu xʼángeles nakinkatatawilakgoyan «chali chali» (Mat. 28:20TXC).

19 Xliʼakgtutu, parábola kinkamakgtayayan nakatsiyaw tiku litaxtukgo trigo. ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka uma? Xlakata kajwatiya akxni katsiyaw tiku kstalaninanin Cristo litaxtukgo trigo tlan nakgalhtiyaw takgalhskinin nema tlawalh Jesús akxni lichuwinalh xlakata xaʼawatiya kilhtamaku: «¿Tiku uma, xaxlikana, skujni xalipaw chu xaskgalala?» (Mat. 24:45TNM). Akgtiy artículo nema aku mimakgolh mastakgo xtakgalhtin uma takgalhskinin.

 

^ párr. 2 Párrafo 2: Xlakata nalakapastakparayaw atanu tuku lichuwinan parábola, kalikgalhtawakgaw tuku wan artículo «Los justos resplandecerán tan brillantemente como el sol» nema limin La Atalaya 15 xla marzo kata 2010, páginas 19 asta 21, párrafos 1 asta 9.

^ párr. 3 Párrafo 3: Xlakata xʼapóstoles Jesús xnikgonita chu tiku kalaksakkanit nema xwilakgolhku kKatiyatni ni xlitaxtukgo skujnin, wata xlitaxtukgo la trigo, uma skujni xkilhchanima ángeles. Jesús limasiyalh alistalh kxliʼakxilhtit, tiku pulhukgo ni xatlan tuwan wa ángeles (Mat. 13:39).

^ párr. 6 Párrafo 6: Uma lakgpali tuku xʼakgatekgsnitaw. Pulana xlakpuwanaw pi Jesús lakputsanalh kkata 1918.

^ párr. 7 Párrafo 7: Lata kata 1910 asta 1914, xLikgalhtawakgananin Biblia atsinu ni makgpitsikgolh akgtati millón libros chu akgtiy ciento millón tratados chu folletos.

^ párr. 14 Párrafo 14: Uma lakgpali tuku xʼakgatekgsnitaw xlakata Mateo 13:42. Pulana kkilikgalhtawakgakan xlichuwinanitaw pi tiku kaj wankgo pi kstalaninanin Cristo tasakgo, chu malakgsanikgo xtatsankan lhuwa kata, xlakata xkamanan «xtapakgsin Dios» masiyakgo pi xlakan xkamanan «akgskgawini» (Mat. 13:38TXS, 1999). Pero kalakapastakwi pi akxni «namalakgsanikgoy xtatsankan» limasiya pi nakamalakgsputukan (Sal. 112:10).

^ párr. 16 Párrafo 16: Daniel 12:3 wan: «Tiku xaskgalalan [xatalaksakni] lu tlan namaxkgakgenankgo chuna la xmaxkgakgenat akgapun». Xlakata wilakgolhku kKatiyatni “maxkgakgenankgo” akxni lichuwinankgo Dios. Pero Mateo 13:43 lichuwinan pi xlakan namaxkgakgenankgo kTamapakgsin xalak akgapun. Pulana xlakpuwanaw pi uma akgtiy texto watiya tuku xkilhchanimakgo: la lichuwinanaw Dios.

^ párr. 18 Párrafo 18: Kaʼakxilhti libro Acerquémonos a Jehová, página 288 chu 289.