Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

O Itendelesu Ia Jihova Ia Kidi

O Itendelesu Ia Jihova Ia Kidi

‘O itendelesu ia Jihova ia kidi, i bhana unjimu ku iá a tobho.’—JISÁ. 19:7.

1. Ihi iene mu di longa o mundu ua Nzambi mu ithangana ioso? Mbote iahi i tu katula mu ku bhitulula i tua di longo kiá?

KIOSO ki u pelepalala o Mulangidi phala ku di Longa, o kuila ua zuelele kiá kuma ‘o milongi íii, tua di longo io kiá? Se uene mu diongeka kiá ni Jimbangi ja Jihova tundé ukulu, nange ua mono kiá kuila saí milongi, ene mu izuela mu veji javulu. Mu ithangana ioso, tuene mu di longa maka a lungu ni Utuminu ua Nzambi, o sata ia kukula kua Kristu, o kikalakalu kia ku bhanga maxibulu, ni idifua ia mukuá, kála o henda ni kixikanu. O ku di longa o maka enhá, ku tu kuatekesa ku suinisa o kixikanu kietu, ni ku ‘kala tu akua ku kumbidila o maka, ki tu akua kuívua ngó.’—Tiia. 1:22.

2. (a) Ihi i lombolola o itendelesu ia Jihova? (b) Kiebhi o itumu ia Nzambi ki i difu ni itumu ia athu akua ituxi?

2 O kizuelu ‘kitendelesu,’ mu dimi dia Hebalaiku, kilombolola kitumu mba ijila i bhana Nzambi ku mundu uê. Tu tena ku dielela ku itumu ia kidi ia Jihova, mukonda ki i sokela ni itumu ia athu akua ituxi, i bhinga ku i lungulula mu ithangana ioso. Sumbala saí itumu, Jihova ua i bhanene phala ku batula o maka mu ukulu, maji né kiki, iene iala hanji ni valolo mu ithangana ioso. O mukuá jisalamu uambe: “O ku iuka kua umbangi ué, kua kal’é, ki kua kà bhua-ku dingi.”—Jisá. 119:144.

3, 4. (a) O itendelesu ia Jihova ia lungu ni ihi? (b) Ihi ieji tambula akua Izalaiele, se ene a belesele o itendelesu íii?

3 Nange ua mono kiá kuila, o itendelesu ia Jihova ia lungu ni njimbu phala ku tu dimuna. Ithangana ioso Nzambi ua kexile mu dimuna o kifuxi kia Izalaiele bhu kaxi ka jipolofeta. Mu kifika, ande dia akua Izalaiele ku bokona mu Ixi ia a Kanene, Mozé ua a tendelesa: ‘Dimukenu-phe, mixima ienu ki u mi diangule, ni muxie o njila, anga mu dikuzula mu kubheza mahamba, ni ku a fukamena; anga njinda ia Jihova i mi uamena.’ (Mate. 11:16, 17) O Bibidia i zuela kuila, Nzambi ua tendelesa o mundu uê veji javulu.

4 Jihova ua tendelesa akua Izalaiele ku mu xila, mu kuívua o dízui diê, ni ku bhana kijingu ku dijina diê. (Mate. 4:29-31; 5:28, 29) Se ene a belesele o itendelesu íii, eji tambula mabesá avulu.—Iji. 26:3-6; Mate. 28:1-4.

IHI IA BHANGELE AKUA IZALAIELE KIOSO NZAMBI KIA A TENDELESA

5. Mukonda diahi Jihova ua bhânge bhu kididi kia Sobha Ezekiia?

5 O musoso ua akua Izalaiele, u londekesa kuila Nzambi ua kumbidila o kikanenu kiê. Mu kifika, kioso o Sobha Sinakedibhe mukua Asídia, kia bokona phala ku bhuika o mbanza ia Judá ni Sobha Ezekiia, Jihova ua tumikisa o anju iê. Mu usuku umoxi ngó, o anju ia buika “o mala oso a mazonda ni makota ma jinganga.” (2 Mal. 32:21; 2 Jis. 19:35) Mukonda diahi Nzambi ua bhânge bhu kididi kia Sobha Ezekiia? Mukonda “[Ezekiia ua dielele] kua Jihova, o kuene ka tundu-ku dingi, iu ualuka jinga o ijila ioso ia bhele Jihova.”—2 Jis. 18:1, 5, 6.

O itendelesu ia Jihova ia kuatekesa Joziia ku zokela o ubhezelu ua kidi (Tala o kaxi ia  6)

6. Kiebhi o Sobha Joziia, kia londekesele kuila ua dielele kua Jihova?

6 O muthu ua mukua ua belesela o itumu ia Jihova, Sobha Joziia. Kioso kia mateka o ku tumina, ua kexile ni 8 dia mivu, “muene anga u bhanga ima ia iuka bhu pholo ia Jihova . . . sé ku lueza mba kuia ku kiasu mba ku [kadilu].” (2 Mal. 34:1, 2) Joziia ua londekesele kuila ua dielele kua Jihova, mu ku texi o iteka ni ku mateka dingi o ubhezelu ua kidi. Mukonda dia kiki, Jihova ka mu besoala ngó muéne, maji ua besoala ué o kifuxi kioso.—Tanga 2 Malunda 34:31-33.

7. Ihi ia bhitile kioso akua Izalaiele kia bhukumukine o itendelesu ia Jihova?

7 Maji o mundu ua Nzambi ki u dielele ku itendelesu ia Jihova ni muxima uoso. Ku hama ja mivu, ene a bhukumukine Jihova mu veji javulu. Kioso kia zozele mu nzumbi, akexile mu ku ‘a takujula ku mabhuku, ni ku a xinjika kuala o kitembu kia ulongelu uéngi,’ kála kia zuelele poxolo Phaulu. (Efe. 4:13, 14) Kála kia ki kanene, kioso ene kia kambele ku dielela ku itendelesu ia Jihova, akexile mu tala hadi.—Iji. 26:23-25; Jel. 5:23-25.

8. Mbote iahi i tu katula mu phangu ia akua Izalaiele?

8 Mbote iahi i tu katula mu phangu ia Izalaiele? Kála o akua Izalaiele, lelu o jiselevende ja Nzambi a tambula ué itendelesu. (2 Phe. 1:12) Ithangana ioso, kioso ki tu tanga o Mak’â Nzambi, tu tambula itendelesu. Mukonda Nzambi ua tu bhange ni ufôlo, tu tena ku sola ku belesela o itendelesu ia Jihova, mba ku bhanga o ima i tu mona kuma iambote. (Jisa. 14:12) Tu di longe se mukonda diahi tua tokala ku dielela o itendelesu ia Jihova, ni kiebhi ki tu tena ku katula mbote mu ku belesela o itendelesu íii.

BELESELA NZAMBI U KALE KU MUENHU

9. Kioso o akua Izalaiele kia kexile mu kikangalakata, kiebhi Jihova kia a bhanene kidielelu, ni kiebhi kia a kuatekesa?

9 Kioso akua Izalaiele kia mateka kuenda o njila ia 40 a mivu mu “kikangalakata kiosu’okio,” Jihova ka a jimbuluila kiambote kiebhi kieji kua endesa, kiebhi kieji ku a fikidila ni ku a tambula konda. Maji né kiki, muéne ua a londekesa mu veji javulu kuila, ene a tokalele ku mu dielela ni ku dielela o itendelesu iê. Mu ku a endesa ni philadi ia dituta mu muanha, ni philadi ia túbhia mu usuku, Jihova ua lembalesa akua Izalaiele kuila, ua kexile mu ku a kuatekesa kioso kia kexile mu kua endesa mu njila ia bhonzele. (Mate. 1:19; Mak. 40:36-38) Muéne ua a bhanene o ima ioso ia bhindamene. ‘Ki ku kexile kima kia a kambele; o izuatu iâ ki i kukile, o inama iâ ki i jimbile ni kuenda.’—Neh. 9:19-21.

10. Kiebhi kia mu kuendesa Jihova o mundu uê lelu?

10 O jiselevende ja Nzambi lelu, ja zukama phala ku bokona ku mundu uobhe. O kuila tua dielela kuma Jihova, ua-nda tu bhana o ima ioso i tua bhindamena, phala ku bhuluka ku kizuua kia ‘hadi ia dikota,’ ia-nda kuíza? (Mat. 24:21, 22; Jisá. 119:40, 41) Mu kidi, Jihova ka mu tu endesa ni philadi ia dituta, mba ia túbhia, phala ku bokona ku mundu uobhe. Maji u tuendesa bhu kaxi ka kilunga kiê, kiene mu tu bhana o itendelesu i tu kuatekesa o ku di langa. Mu kifika, ene mu tu tendelesa kiavulu o ku suinisa o ukamba uetu ni Jihova, mu ku di longa o Bibidia ubheka uetu, ku bhanga o Ubhezelu ku Muiji, kuia mu iônge izuua ioso, ni kuia mu boka. O kuila ua mu di suinisa phala ku belesela o itendelesu íii? Se tu bhanga kiki, kia-nda tu kuatekesa kiavulu ku kala ni kixikanu kia bhingi, phala ku tu kuatekesa ku bokona ku mundu uobhe.

O ku belesela o itendelesu ia Jihova, ku tu kuatekesa ku langa o ididi ietu ia Ubhezelu, ni ku kala ididi ia kondama (Tanga o kaxi ia 11)

11. Kiebhi kiene mu londekesa Nzambi kuila uene mu tu langa?

11 O kilunga kia Jihova kiene mu tu bhana itendelesu iavulu i tu kuatekesa o ku kala ni unjimu mu ku sola o ima ku muenhu uetu. Mu kifika, o itendelesu íii, ia lungu ni ku kala ni ukexilu uambote, ia lungu ni jimbongo, ni kueha o ukexilu ua ku thandanganha kiavulu ni ibhindamu ietu ia muenhu. Tuene mu tambula ué itendelesu ia lungu ni kiebhi ki tua tokala o kuzuata, ni ku sola kiambote o itonokenu, ni ku sola se tua tokala ku di longa mu jixikola ja katunda. Ni ku xinganeka mu itendelesu i tuene mu tambula ia lungu ni ku langa o inzo ietu, ni dikalu dietu, ni Kididi Kia Ubhezelu, phala ku kala polondo se ku moneka maka. O itendelesu ioso íii ilondekesa kuila Nzambi ua mesena o mbote ietu.

O ITENDELESU IA KUATEKESA O JIKIDISTÁ JA DIANGA KU KALA JIFIIELE

12. (a) Ihi ia tendelesa Jezú mu veji javulu ku maxibulu mê? (b) Disá diebhi Phetele ka di jimbi dia lungu ni kulenduka, ni phangu iahi i tu katula mu disá didi?

12 Ku hama ia dianga o mundu ua Nzambi ua kexile mu tambula itendelesu mu ithangana ioso. Jezú ua tendelesa o maxibulu mê mu veji javulu, phala kulondekesa o ku lenduka. Maji muéne ka jimbulula ngó ku maxibulu mê, ihi i lombolola o kizuelu kiki, maji muéne ua a londekesa mu ku a bhana phangu. Mu usuku ande dia ufuilu uê, Jezú ua diongekele ni maxibulu mê phala o Fesa ia Phasu. Kioso kia kexile mudia, Jezú ua balumuka ueha o kudia, anga u sukula o inama ia maxibulu mê—o kikalakalu kiki, akexile mu ki bhanga ku abhika. (Nzuá 13:1-17) O maxibulu nuka a jimbile o kima kia bhangele Jezú. Mu ku bhita 30 a mivu, o poxolo Phetele ua kexile ué mu fesa íii, ua bhana ku jiphange itendelesu ia lungu ni kulenduka. (1 Phe. 5:5) O phangu ia Jezú, ia tokala ku tu kuatekesa kulondekesa o kulenduka, kioso ki tu di bhana ni akuetu.—Fil. 2:5-8.

13. Jezú ua longo maxibulu mê ku kala ni kídifua kiahi?

13 O kima kia mukuá kia kexile mu zuela Jezú ku maxibulu mê mu ithangana ioso, kia lungu ni ku suínisa o kixikanu. Saí kithangana o maxibulu ka tenene ku saka o diiala dia kexile ni madimonho, mukonda dia kiki, ene ebhula Jezú: ‘Etu tua lembuelahi o ku kaia o dimonho diodio?’ Jezú ua tambuijila: ‘Mukonda o kuxikana kuenu kua tolo. Kuma ngi mi ambela o kidi, se mu kala ni kuxikana né kua soko’é ngó ni lumbundu lua mbutu ia mustarda . . . ki kuala kima ki mu lémbua.’ (Mat. 17:14-20) Mu ukunji ua Jezú mu ixi, muéne ua longo ku maxibulu mê kuila, o kixikanu kima kia tokala. (Tanga Matesu 21:18-22.) O kuila tua múia mu iônge ia makota, ni iônge ia ilunga, phala ku suínisa o kixikanu kietu? O iônge íii, ki ithangana ngó ia ku sanguluka, maji ithangana ué ia kulondekesa kuila tua dielela ku Jihova.

14. Mukonda diahi kima kiambote kulondekesa o henda lelu?

14 O Kikutu Kiobhe kiala ni itendelesu iavulu phala ku tu kuatekesa ku di zola mudietu. Jezú uambe kuma o kitumu kia kaiiadi kia dikota, kiki: “Zola mukuenu kála ki ua di zolo eie muéne.” (Mat. 22:39) O phange’â Jezú Tiiaku, uambe ué kuma o henda, o “kitumu kia Utuminu.” (Tiia. 2:8) O poxolo Nzuá ua soneka: ‘Enu akuetu, nga mi zola, ki kijila kia ubhe ki nga mi sonekena. Maji kijila kiokulu, o maka u muene mu kuívua kiá.’ (1 Nzu. 2:7, 8) Ihi ia kexile mu lombolola Nzuá, kioso kia tumbula o izuelu “kijila kiòkulu?” Muéne ua kexile mu zuela ia lungu ni kitumu kia henda. Kiexile “kiòkulu,” mukonda Jezú ua ki bhanene kiá ukulu, “kijila kiòkulu.” Maji kiexile ué kia “ubhe,” mukonda o maxibulu eji londekesa o henda mu ukexilu uéngi, mu ithangana ia mukuá. Etu lelu ué, tu maxibulu a Kristu, o kuila tu sakidila o itendelesu iene mu tu kuatekesa o ku kamba ku kala ni ukexilu ua athu ku mundu ua ku di banza ngó mudiâ, u tena o ku jima o henda ietu ku athu?

15. Kiebhi o kikalakalalu kia dianga kieza mu bhanga Jezú mu ixi?

15 Jezú ua mesenene o mbote ia athu. Tu tena ku mona o henda iê ku athu, kioso kia sake o mauhaxi, ni kioso kia bhekele ku muenhu, o athu a fuile. Maji o kima kia dianga kia mu bhekele mu ixi, ko ku saka o mauhaxi. O njimbu iambote ia kexile mu boka, ia betele-kota mu ku kuatekesa o athu. Mukonda diahi tu zuela kiki? Mukonda o athu enioso a sakele Jezú ku hama ia dianga, ni ió a a bhekele dingi ku muenhu, a kuka, iá afú dingi, maji oso a xikina o njimbu iambote, ku hádia, a-nda tambula o muenhu ua kalela-ku.—Nzuá 11:25, 26.

16. Katé kuebhi kua mu boka o njimbu ia Utuminu ua Nzambi lelu mu ixi?

16 O kikalakalalu kia kuboka kia mateka Jezú ku hama ia dianga, lelu a mu ki bhanga mu ixi ioso. Jezú ua tumina o maxibulu mê: “Ndenu, mua ka longe jixibulu ku akua jixi joso.” (Mat. 28:19) O maxibulu a Jezú, a suluka ni ku boka o njimbu iambote, lelu ué, sambuadi dia mazunda a Jimbangi ja Jihova ndenge, a mu boka o njimbu ia Utuminu ua Nzambi ku mazunda ni mazunda athu, ku 230 a jixi ku mundu, a mu longa ué o Bibidia ku mazunda ni mazunda athu. O kikalakalu kiki kia ku boka, kilombolola kuila, tuala mu izuua isukidila-ku.

DIELELA KUA JIHOVA MU IZUUA IA LELU

17. Itendelesu iahi ia bhana Phaulu ni Phetele ku Jikidista ku hama ia dianga?

17 O itendelesu ia kuatekesa o Jikidistá ku hama ia dianga, o ku suinisa o kixikanu kiâ. Mu kifika, kioso Phaulu kia kexile mu kaleia mu Loma, muéne uambela Timote: ‘Jijila o phangu ia maka ma disanze u uévu kôkuami.’ (2 Tim. 1:13) Nange o izuelu íii ia suínisa kiavulu Timote. Phetele ua suínisa ué o Jikidistá ku kala ni ukexilu uambote kála o ukamba ni jiphange, ku tululukisa o jihânji, ni ku kolokota. Phetele uambe dingi: “Ki nga-nda kueha o ku mi lembalesa jinga im’iii, sumbala mua’ijiia, enu mua kolo kiá mu kidi.”—2 Phe. 1:5-8, 12.

18. Kiebhi kia divuile o Jikidistá ku hama ia dianga, kioso kia tambuile o mikanda ni itendelesu?

18 Mu kidi o mikanda ia soneka Phaulu ni Phetele ia difu ni ‘maka ma tangele o jipolofeta.’ (2 Phe. 3:2) O kuila o jiphange jetu ku hama ia dianga a luualele kioso kia tambuile o mikanda ni itendelesu íii? Kana, mukonda o izuelu íii, ia londekesele o henda ia Nzambi, ia kuatekesa o “ku kula mu mbote ki i tu tokala, ia Ngana ietu, Mubhuludi, Jezú Kristu.”—2 Phe. 3:18.

19, 20. Mukonda diahi tu tena ku dielela mu itendelesu ia Jihova, ni mbote iahi i tua-nda katula?

19 Lelu ué tuala ni ima iavulu i tu bhangesa ku dielela mu itendelesu ia Jihova i tu sanga mu Maka mê, o Bibidia, phala o mbote ietu. (Tanga Josuué 23:14.) O Bibidia, i tu tangela kiebhi kiene mu di bhana Nzambi ni athu mu ixi, mu mazunda ni mazunda a mivu. O misoso íii, io soneke phala o mbote ietu. (Loma 15:4; 1 Kol. 10:11) Etu tua mu mona o ikanenu ia Bibidia ku di kumbidila. O ikanenu ia difu ni itendelesu ia bhanene kiá m’ukulu. Mu kifika, athu avulu ene mu kuíza mu kilunga kia Jihova, kála kia ki kanena mu Bibidia, kuila kieji bhita, “mu izuua ia ka sukidila-ku.” (Iza. 2:2, 3) O ukexilu ua iibha ua mundu, ua mu di bandekesa dingi, ki kumbidilu kia kikanenu kia Bibidia. Kála ki tua di longo kiá, o njimbu iambote a mu i boka ku mundu uoso, kála kia kanena Jezú.—Mat. 24:14.

20 Tundé ukulu o Mubhangi uetu uene mu londekesa kuila, tua tokala ku mu dielela. O kuila tua mu katula mbote mu itendelesu íii? Tua tokala tu dielela mu itendelesu íii. Kiki kiene kia bhangele phang’etu Rosellen, muéne uambe: “Eme nga mateka ku dielela kua Jihova, nga mono o henda iê, ni kutena kuê kua ku ngi langa, ni ngunzu ia ngi bhana.” Etu tu tena ué ku katula mbote mu itendelesu ia Jihova.