1. a) ¿Kukwe nieta ni kä nebätä ie ye ngwane tä kain ngäbiti ño aune ñobätä? b) ¿Mäträtä nitrebätä ye ngwane bika kri ye raba töi mike ño?

KUKWE nieta ni kä nebätä ie ye ngwane tä ñaka kain ngäbiti ja erebe. Ni bäri ütiäte kräke ye tä kukwei mike täte käbube, akwa nitre ja erebe ben o nitre sribikä ben ye tä kukwe niere ie ye ngwane ñaka tä kain ngäbiti. Arato, töita nemen kukwe keta kabre nuainbätä: tä nemen ulire o jakaire o töita nemen sribibätä bäri. ¿Ñobätä kukwe ye nemen bare? Tä bike kri yebätä. Bika kri ye raba nitre töi kwite bätä ñaka raba kukwe nieta ie ye kain ngäbiti aune raba kukwe ütiäte juen jabäre (Prov. 16:18).

2. ¿Kukwe Ngöbökwe yebiti mäträtä nibätä ye ngwane ñobätä nita debe bienbätä?

² Ni kristiano metre abokän ñaka ja ngwen ye erere, Kukwe Ngöbökwe yebiti mäträtä nibätä ye nita mike tuin ütiäte jai, aune nita debe bien krubäte kukwe yebätä. Jehovata kukwe miketa törö ye tä ni mike töbätä aune tä ni dimike ñaka ja töi mike jondron ribere krubäte jai, nemen bati bati ni madabe, dö ñain krubäte aune droga duen (Prov. 20:1; 2 Cor. 7:1; 1 Tes. 4:3-5; 1 Tim. 6:6-11). Ne madakäre, kukwe biani Ngöbökwe nuaindre ye nita mike täte köböire ni “brukwäta kwin” (Is. 65:14).

3. ¿Salmista erere nikwe ja töi mikadre ño?

³ Ni tädre ja mäke jankunu ni Rün kä kwinbiti yebe, yekäre kukwe kwin nieta kwe nie mäträkäre nibätä ye nikwe nuaindre jankunu. Salmista ye erere nikwe ja töi mikadre, niarakwe kukwe ne tikani: “Mätä kukwe miketa törö ye tita den jai käre, ñobätä ñan aune ye tä kä mike juto ti brukwäbätä” (Sal. 119:111). ¿Jehovata kukwe bien nuaindre nie ye käita nemen juto nibätä salmista ye erere? ¿O ruäre ngwane ñaka tä nemen nuäre ni kräke mikakäre täte? Mäträtä nibätä ye ñaka rabadre nuäre  mikadre täte ni kräke ye ngwane ñaka ja di ngwandre nekä. Jehová tä kukwe ribere nie nuaindre ye kwin ni kräke yei nikwe tö ngwandre. Ni raba nuainne ño ye ani mike gare ketamä jai.

4. ¿Dre nämene David töibätä mantre jetebe?

⁴ Kukwe keta kabre tare namani bare rei David yebätä, akwa mantre jetebe tö ngwani täte kwe Ni niara Sribekä yei. Niarakwe niebare: “Mäi [...] Ngöbö [Jehová] tita ja üai [nire] kainkä. Ti Ngöböe, tita tödeke mäbiti” (Sal. 25:1, 2, Book of Worship for Valiente Indians, tärä okwä ükaninte). ¿Dre käkwe David dimikani tö ngwen krubäte Rün kä kwinbiti yei?

5, 6. ¿David nämene ja kete Jehovabe yebätä Biblia tä dre mike gare?

⁵ Nitre kwati tä orare Ngöböi kukwe tare tä nemen kisete ye aibe ngwane. Ani kukwe ne bämike ja töite, ja ketamuko mäkwe ye blitadre mäbe rabadre ngwian ribere jai o rabadre ja di ribere ye aibe ngwane, kä rikadre ta angwane, mä jatadre ñaka tö ngwen ie. Akwa, David ñaka nämene ja ngwen ye erere. Niara nünanbare ye ngwane bämikani kwe nämene tö ngwen Jehovai aune nämene tarere, kukwe tare aune kukwe kwin nämene nemen barebätä ye ngwane nuainbare kwe arato (Sal. 40:8).

⁶ David debe biani ño aune Jehová käikitaninkä ño kwe yebätä töbike: “Nun Däkien Jehová, ¡mä kä ye kri kä jökräbiti tibien, mä ye aibe mikadre kri kä kwinta yebiti ta!” (Sal. 8:1). ¿Niara nämene ja mäke kwin Rün kä kwinbiti ben ye nü gare mäi? Jehová käikitadrekä aune mikadre kri jai ye käkwe David töi mikani ñan krütare, ye medenbätä tö namani käikitaikä “köbö täte” (Sal. 35:28).

7. ¿Orasion ye köböire dre kwin raba nemen nikwe?

⁷ David ye erere ni rabadre blite käre Jehovabe ne kwe ni rabadre tö ngwen bäri ie. Biblia tä niere: “Krötö känime Ngöbö ken munkwe amne Ngöbökwe krötadi känime mun ken arato” (Sant. 4:8). Orasion yebiti ni raba nökrö Ngöbö ken aune ye köböire üai deme ye raba nemen nikwe (mäkwe ñäkä 1 Juan 3:21, 22 yebätä).

8. ¿Nikwe oradre ye ngwane ñobätä nikwe ñaka kukwe arabe niedre bati bobu?

⁸ ¿Mätä orare Ngöböi ye ngwane mätä kukwe arabe niere bati bobu? Ye erere nemen bare mäbätä angwane, dre niedi mäkwe yebätä mäkwe töbika kwin käne mä jämi orare ye känenkri. Ja ketamuko mäkwe o mä mräkä yebe mä gätädre batire batire ye angwane mäkwe kukwe arabe niedre ie, ¿raba nemen kwin kräke? Erametre, niara ñaka raba mä kukwe nuin jankunu. Nitre Jehová mikaka täte tä orare bökän ye niara tä kukwe nuin, akwa nikwe blitadre ben ye ngwane ni ñaka rabadre kukwe arabe niere bati bobu ie.

9, 10. a) ¿Ni raba dre dre kädekete orasion nikwe yete? b) ¿Dre ni dimikai blite kwin Jehovabe orasion yete?

⁹ Ni tö rökrai Jehová ken angwane, ñaka kukwe niedre bititabe ie. Nikwe blitadre ben ja brukwä tätebiti angwane, ni rökrai bäri niara ken aune tö ngwain bäri ie. ¿Ni raba dre dre kädekete orasion nikwe yete? Biblia tä niere: “Munkwe blita Ngöböbe jakrä amne, kukwe jökrä mike gare ie munkwe amne, ja di käräre kwärä munkwe kuin nie Ngöböye arato” (Filip. 4:6). Kukwe meden meden tä nemen bare nibätä o kukwe meden tä ni mike ñaka ja mäke kwin Jehovabe ye nikwe mikadre gare ie.

¹⁰ Nitre Ngöbö mikaka täte metre kirabe käkwe orabare tä tikani Bibliabätä yebätä nikwe ja tötikadre angwane raba ni dimike krubäte (1 Sam. 1:10, 11; Hech. 4:24-31). Orabare aune kantabare Jehovai ye tä tikani krubäte tärä Salmos yebätä. Nitre orabare aune kantabare yei ja namani ruin ulire aune kä namani juto krubätebätä ye mikata gare tärä yete. Orasion yebätä nikwe ja tötikai angwane raba ni dimike kukwe kwin niere Jehovai nita blite ben ye ngwane.

11. ¿Ñobätä ni rabadre töbiketari kukwe nieta Ngöbökwe yebätä?

¹¹ David niebare: “Jehovata kukwe miketa törö ye kwin metre. Nire ie kukwe ñaka gare krubäte ye mikata töbätä kwe” (Sal. 19:7). Kukwe ñaka gare krubäte nie, akwa kukwe biani Ngöbökwe nuaindre ye nikwe mikai täte angwane ni raba nemen töbätä. Kukwe nieta nie yebätä ni rabadre töbiketari arato ne kwe kukwe kwin rabadre nikwe. ¿Ñobätä ye nuaindre? Ñobätä ñan aune töbikatarita ye raba ni mike juto ja tuakäre kukwe tare rabadre bare yebe. Ñodre, ni dimikai kwe kä ngwen nüke jai ni nuadrete kukwe ruäre nuainkäre kwelate o sribikänti ye ngwane, bätä Ngöböta däri mike tuin ño jai ye erere nikwe mikai tuin jai, ñaka ja mikai kukwe gobrankwe yete aune Biblia tä kukwe niere ja ngwäkita o ja ükate yebätä ye nikwe mikai täte. Ngöböta töbike ño kukwe yebätä ye rükai gare nie angwane ye ni dimikai ja kriemike aune nikwe dre niedi ye rabai gare nie. Töbikadretari aune ja mikadre juto kukwe ye kräke ye raba ni dimike ñaka ja mike kukwe krite (Prov. 15:28).

12. Ngöböta kukwe miketa törö ye mikakäre täte, ¿kukwe meden ngwantarita abokänbätä ni rabadre töbiketari?

¹² Ngöbökwe kukwe käbämikani ye mikai nemen bare kwe ye nita ngübare, ¿ye ngwane nita tö ngwen ie aune ja ngwen ngwäte kukwe ja üairebiti? Ñodre, ¿Babilonia Kri gate köböra ye metre ni kräke? Kukwe metre namani gare nie ye ngwane nünain kärekäre Kä Bä Nuäre te Kä tibienbätä aune jondron kwin rabai nikwe ye namani tuin metre nie, ¿ye täbe tuin metre nie kä nengwane arato? ¿Ni täbe kukwe driere kä jutobiti aune ni ñaka kukwe mada tuenmetre ja töi kwite sribi Ngöbökwe yebätä? Nitre krütanina gaikröta ie tö ngwanta, Jehová kä ye mikai deme aune niara aibe Gobranka kri rabai gare, ¿ye täbe ütiäte ni kräke? Kukwe ngwantarita nebätä töbikadretari ye raba ni dimike Ngöböta kukwe miketa törö ye “den jai käre” (Sal. 119:111).

13. ¿Ñobätä kukwe ruäre ñaka nämene nüke gare nitre ja tötikaka siklo kena yei? Mä raba mike gare keteiti.

¹³ Nita ñäke Bibliabätä ye ngwane kukwe ñaka tä nüke gare jökrä nie, ñobätä ñan aune Jehovakwe kukwe ye mikadre gare ye käi jämi nüke. Jesús ja tare nikai aune murie ketai ye mikani gare kwe bä kabre nitre apóstol yei (mäkwe ñäkä Mateo 12:40 bätä 16:21 yebätä). Akwa, drebätä niara nämene blite ye ñaka nükani gare ietre. Jesús nükaninta nire aune ja mikani tuare kwe nitre ja tötikaka ben yei, ye ngwane kukwe ye nükani gare ietre, ñobätä ñan aune niarakwe “kukwe nämene tikani täräbätä, ye mikani törö ietre, abokän kwe rükadre gare kwin ietre” (Luc. 24:44-46, Ngöbö Täräe, tärä okwä ükaninte; Hech. 1:3). Gobran Ngöbökwe rabadre ükaninte kä kwinbätä ye ñaka nükani gare nitre nänkä Kristo jiebiti yei, niaratre dianinkä üai deme yebiti Pentecostés kä 33 ye ngwane batibe nükani gare ietre (Hech. 1:6-8).

14. Kukwe mikani gare kä krüte yebätä ye ñaka nükani gare kwin ja mräkätre nunanbare siklo XX yei, akwa ¿kukwe meden kwin bämikani kwetre ni kräke?

¹⁴ Ye erere arato dre dre rabadre bare “kä mrä” näire ye ñaka nükani gare nitre kristiano metre nünanbare siklo XX yei (2 Tim. 3:1). Ñodre, kä 1914 ye ngwane, niaratre ruäre namani nütüre jänrikai kä kwinbiti. Akwa, ye erere ñaka namani bare ye ngwane namanintre ja tötiketa Bibliabätä kukwe mikakäre gare bäri jai aune namani gare ietre niaratre kukwe driedre bäri (Mar. 13:10). Gätä kri känti nitre juta madate nübaita ye nuainbare Cedar Point (Ohio, Estados Unidos) yekänti, kä 1922 ye ngwane Joseph F. Rutherford, nämene kukwe drieta ye jie ngwen, ye käkwe niebare: “¡Rei niena gobrane! Mun dianinkä kukwe ye niekäre nitre madai. Ye medenbätä, munkwe mika gare, munkwe kädrie, munkwe blita Rei bätä gobran kwe yebätä”. Köbö yete ja känenkäre “kukwe kuin” Gobran  Ngöbökwe yebätä drieta, kukwe yebiti nitre Jehová mikaka täte ni näire nüke gare metre (Mat. 4:23; 24:14).

15. Jehovakwe dre nuainbarera juta kwe kräke yebätä töbikadretari, ¿ye raba ni dimike ño?

¹⁵ Jehovakwe dre nuainbare juta kwe kräke kirabe aune tä dre nuainne kä nengwane yebätä töbikadretari angwane, niara tö dre dre nuain ja känenkäre yei ni rabai tö ngwen bäri. Ye erere arato, niarata kukwe miketa törö ye tä ni mike tö ngwen bäri kukwe käbämikani kwe rabai bare ja känenkäre yei, aune ye tä ni dimike tö ngwen kwatibe kukwe käbämikani kwe yei.

16. ¿Nita kukwe driere kä jutobiti ye köböire kukwe meden kwin tä nemen nikwe?

¹⁶ Ni ni Sribekä Jehová, ye abokän Ngöbö sribikä krubäte. Salmista niebare: “¿Nire abokän dite mä kwrere Jehová?”. Aune niebara kwe arato: “Mä kise ye abokän dite, mä kise ruinkri ye käikitakata” (Sal. 89:8, 13). Ngöbö ye tä sribire käre, ye medenbätä nita ja di ngwen Gobran Ngöbökwe kukwei driere ye tä mike tuin ütiäte jai aune tä kukwe kwin bien nie. Nitre niara mikaka täte, brare aune merire, monsotre bati aune nitre umbre ye “ñaka ban kwete ngwarbe” ye abokän ñaka tätre kise mikani jerekäbe ja teta (Prov. 31:27). Tätre ja ngwen Ni niaratre Sribekä ye erere aune tätre sribi ja üaire ye nuainne krubäte. Sribi Jehovakwe nuaindre ja nire tätebiti ye käi juto bätätre aune Jehová tä kukwe kwin bien krubäte ietre (mäkwe ñäkä Salmo 62:12 yebätä). *

17, 18. ¿Ñobätä ni raba niere tödekadre Jehovai ye tä ni mike tö ngwen bäri ie? Mä raba mike gare keteiti.

¹⁷ Nita tödeke Jehovai ye nita bämike  batire batire, ¿ye ngwane nita tö ngwen ño bäri ie? Nitre Israel namani ño Kä Käbämikani ietre yekänti mikata gare Bibliabätä yebätä ani töbike. Nitre sacerdote nämene kaja deme ngwen yei Jehovakwe niebare niaratre ja mikadre ñö Jordán te ruäre. Akwa, niaratre namani yete angwane, ñü näkäni tibien ye käkwe ñö ye mikani kri ye jutuabare ietre. ¿Nitre Israel ye dre nuainbare? ¿Ñö namani kri yebätä niaratre ja töi mikani nünentubu ken ñö ye köräbätä ne kwe ñö ye rökradrete angwane rikadre ta? Ñakare, tö ngwani kwetre Jehovai aune dre niebare kwe ietre ye erere nuainbare kwetre. ¿Ye köböire dre namani bare? Biblia tä niere: “Nitre sacerdote nämene kaja deme ngwen ye ngoto mikani ñöte ye ngwane ñö ye ñaka namani nen aune [...] nitre sacerdote [...] namani nünaninkä kä nötare yekänti ñö Jordán te ruäre, ye ngwane nitre jökrä Israel nikani ñöte ta” (Jos. 3:12-17, Nueva Versión Internacional, texto ne kwitani Biblia suliare yebätä). Ñö kri neketaninkä niaratre okwäbiti angwane, ¡kä namani juto bätätre! ¡Kukwe ye niaratre mikani tö ngwen bäri Jehovai! Jehovakwe kukwe niebare ietre yei tö ngwani kwetre ye köböire kukwe ye namani bare.

¹⁸ Kä nengwane Jehová ñaka tä jondron ñan tuabare ye erere nuainne ni kräke, akwa nita tödeke ie ye köböire tä kukwe kwin bien nie. Niara die kri köböire tä jondron jökrä nuainne, yebiti tä ni tötike Gobran Ngöbökwe kukwei driekäre kä jökräbiti tibien. Jesukristo ye metrere Testiko Jehovakwe, niarakwe nitre ja tötikaka ben ye dimikai kukwe driere käbämikani kwe ietre. Niara ganinkröta ye bitikäre, niebare kwe ietre: “Mun nän, amne nitre nünanka kä jökräbti temen, ye känti mun näin ti mike gare ietre amne munkwe niaratre mika ja töitikaka siba tibe [...]. Ti abko tädi kärekäre munbe köbö kwatirekwatire nebebe kä mrä” (Mateo 28:19, 20). Nitre kwati Testiko tä ja tuin kä jürä yebe, akwa nüke gare ietre üai deme tä dimike ñaka kä jürä ngwen jabätä kukwe driere ni madai (mäkwe ñäkä Salmo 119:46 * bätä 2 Corintios 4:7 yebätä).

19. Nita ja tuin kukwe tare ben, ¿akwa drei ni raba tö ngwen?

¹⁹ Ja mräkätre mada tä bren o niena umbre yebätä tätre ja tuin kukwe kri ben. Akwa niaratre rabadre ngwen törö jai ni Rün kä kwinbiti yei “nita nebe ruentari tare kärekäre [...] amne kukwe jire jökrä nikwe, btä niara tä ni die mike amne tä kä miketa nuäre nibtä”, aune dre nemen bare ni itire itirebätä ye gare kwin ie (2 Cor. 1:3). Nita dre dre nuainne sribi niarakwe nuainkäre ye tuin ütiäte ie. Ne madakäre, Kristo ja nire biani ni kökatarikäre ie tödekadre ye aibe köböire ni rabai kwäre ye ñaka käi kwitadrekä jabiti (Heb. 10:39).

20, 21. ¿Nita tö ngwen Jehovai ye ni raba bämike ño?

²⁰ Jehová mikadre täte ye abokän kukwe meden ben ni tädre ja tuin, akwa yebiti ta nikwe kä diankä bäri jai aune ni die jondron nikwe yebiti sribidre kräke. Ni tö ja brukwä tätebiti “kukwe kuin [...] mika[i] gare” (2 Tim. 4:5). “Kukwe era metre” yebiti nita nitre dimike yebätä kätä juto nibätä (1 Tim. 2:4). Ngöbö Jehová ye mikadre ütiäte jai aune käikitadrekä ye raba ni mike dite kukwe ja üairebiti (Prov. 10:22). Aune ye raba ni dimike tö ngwen täte Ni ni Sribekä yei (Rom. 8:35-39).

²¹ Nibira gare nie erere, Jehovata kukwe miketa törö yei tö ngwandre ye ñaka nemen bare ja töbiti, ñakare aune ni rabadre ja di ngwen nuainne. Ye medenbätä, nikwe oradre Ngöböi tö ngwankäre jankunu ie, niarakwe dre nuainbare kira aune dre nuaindi kwe ja känenkäre yebätä töbikadretari bätä kukwe bianta nuaindre kwe ye mikadre täte. Jehovata kukwe miketa törö ye nikwe mikai täte angwane, yebiti nita bämike nita kukwe ye “den jai kärekäre”, ye köböire ni rabai nüne kärekäre.