Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

O Kuila a Mi Lungulula Kua Nzambi?

O Kuila a Mi Lungulula Kua Nzambi?

‘Nzambi a mi lungulule o kilunji, ni kize ku ubhe.’—LOMA 12:2.

1, 2. Kiebhi o ukexilu ua tu sase nau ni ukexilu ua athu a tu kondoloka, u tena ku tu funhisa?

ETUOSO tuene mu kala ni ukexilu ua tu sase nau, ni ukexilu ua athu a tu kondoloka.Tuene mu zuata mu ukexilu uetu, tu diâ o kudia ku tua uabhela, tuala ué ni ukexilu uetu. Mukonda diahi? Mukonda dia athu a tu kondoloka mu tua tungu, ni ukexilu ua muenhu uetu.

2 Maji kuala ima ia beta-o-kota, o ima i tu sola ndenge, kála o kudia, ukexilu ua ku zuata. Mu kifika, kioso kia tu sase, a tu longo ima i tua tokala o ku bhanga ni ima ki tu tokala ku i bhanga. O athu ka difu, mu kiki, ala ni ibanzelu iá ki i difu, ia lungu ni ima iambote ni ia iibha. O kitongoluelu kietu ki tena ku tu kuatekesa ku íii i tu sola. O Bibidia iamba kuila: ‘O athu ku mundu a kambe o Kitumu, a bhanga o ima ia tumu o Kitumu.’ (Loma 2:14) Maji o kuila mukonda dia ku kamba ku kala ni kitumu kia Nzambi, tu bhange’tu o ima kala kia tu longo kioso kia tu sase, mba tu bhanga o ima kala kia mu bhanga o athu a tu kondoloka?

3. Maukexilu ahi a iiadi, a bhangesa kuila o Jikidistá ka xikina ku kaiela o itumu ia mundu iú?

3 Kuene ima iiadi ia beta-o-kota i bhangesa kuila o Jikidistá ka tokala ku bhanga kiki. Kia dianga, o Bibidia i tu dimuna: ‘Sai njila o muthu u i mona kala ia iuka, maji o disukilu diê-phe, iene o ikoka ia kalunga.’ (Jisa. 16:25) Mukonda ki tu iuka, etu ki tuala ni uhete uambote phala kuijiia kuendesa o jinjila jetu. (Jisa. 28:26; Jel. 10:23) Kaiiadi, o Bibidia iamba kuila, o mundu iú ni itumu iê, a mu i kondoloka kua Satanaji, “o nzambi iaiibha ia mundu iú.” (2 Kol. 4:4; 1 Nzu. 5:19) Mu kiki, se tua mesena o ku tambula mabesá, ni ku tu xikina kua Jihova, tua tokala o ku kaiela o itendelesu i tu sanga mu divulu dia Loma 12:2.—Tanga.

4. Ihi i tua-nda di longa ku milongi íii?

4 Kuala jipondo javulu jo tange mu divulu dia Loma 12:2, ji tua tokala o kuijiia. (1) Mukonda diahi tua bhingi ku tu ‘lungulula’ kua Nzambi? (2) Ihi ia bhingi o ku lungulula? (3) Kiebhi Nzambi kia tu lungulula? Tu di longe o ibhuidisu íii.

MUKONDA DIAHI KUA BHINGI KU TU LUNGULULA KUA NZAMBI?

5. O izuelu ia Phaulu, iala mu divulu dia Loma 12:2, ua i sonekene phala nanhi?

5 O izuelu ia Phaulu mu divulu dia Loma, ka i sonekena phala o athu a kambe o kixikanu, mba phala o athu oso mu Loma, maji phala o Jikidistá a a undu. (Loma 1:7) Muéne ua a tendelesa n’a diehela o ku a lungulula, ni ‘kueha o ku kaiela o funza iala mu ngongo.’ Phala o Jikidistá mu Loma, mu ithangana ienioió, ku muvu ua 56 K.K., o ‘funza iala mu ngongo’, ia lungile ni ukexilu ua itumu ni ua ku zuata ua kexile mu kaiele o akua Loma. O kizuelu ‘kueha’ kia zuela Phaulu, kilondekesa kuila, Jikidistá javulu akexile hanji mu kaiela o funza iala mu ngongo. Ima iahi ia kexile mu kaiela o phange jetu mu ithangana ienioió?

6, 7. Mu izuua ia Phaulu kiebhi, o ukexilu ua athu ua lungu ni ubhezelu, ua bhonzele phala o Jikidistá mu Loma?

6 Lelu o athu ene mu nhunga ni ku kunda o ixi ia Loma, ene mu tala o ima ia subhuka, kala o jitembulu, o jimbila jokulu, itungu, ididi iokulu ia i tonokenu, ni ima ia mukuá dingi. O ima i tua tange, a i tungile ku hama ia dianga. O ima íii iokulu, ia lungu ni ibhangelu ia athu ni ukexilu ua ubhezelu, i tu bhangesa ku xinganeka, kiebhi kia kexile o ukexilu ua ima mu thembu iná mu Loma. Tu tena ué ku tanga mu madivulu a misoso, ia lungu ni ji joko ja ujibhangânga, joko ja ku lenga ni makalu, mimbu ni ima ia mukuá, i bhekesa o jisonhi. O Mbanza ia Loma ia kexile ué kididi kia ku bhanga uenji uambote u bhana jimbongo javulu.—Lom.6:21; 1 Phe. 4:3, 4.

7 Né muene ni jinzambi jâ ni ji tembulu, maji akua Loma ka kexile ni ukamba uavulu ni jinzambi jâ. O ubhezelu uâ ua lungile ni ijila—o kizuua kia uvualukilu, kia ku kazala ni kia kufuá—iene ia kexile ubhezelu uá mu kizuua ni kizuua. Kiki kia bhonzele phala o Jikidistá mu Loma. Jikidistá javulu, a a sasele mu ukexilu uenhú, mu kiki kua bhingile kua lungulula phala ku kala Jikidistá ja kidi, maji o kua lungulula, ki kueji sukila ngó kioso kieji kua batizala, kueji suluka.

8. Kiebhi o Jikidistá lelu, ala mu kiluezu ku mundu iú?

8 Kála mu izuua ia Loma, o mundu ua lelu, kiluezu ué phala o Jikidistá a di bhakula. Mukonda diahi? Mukonda o ukexilu ua mundu, a ulondekesa mu ukexilu uavulu. (Tanga Efezo 2:2, 3; 1 Nzuá 2:16.) O mundu uene mu tu funhisa ni jihanji, ibanzelu, ibhangelu ni undumbu izuua ioso, etu ué tuala mu iluezu ia ku bhanga mbandu ia mundu. Mu kiki, etu tua tokala o ku kaiela o kitendelesu kia Bibidia, phala ‘kueha ku kaiela o funza iala mu ngongo’, ni ‘ku tu lungulula.’ Ihi i tua tokala o ku bhanga?

IHI IA BHINGI O KU LUNGULULA?

9. Ihi i ua lungulula ande dia ku kala polondo phala o batizu?

9 Kioso o muthu kienda ni ku di longa o kidi kia Bibidia, muene u mateka ku kula mu nzumbi. Mu ku londekesa mu ku kula mu nzumbi, muéne uenda ni kueha ima iavulu ku muenhu ué, mukonda dia ku belesela o milongi ia mu di longa. Muéne ueha o ibhangelu ia jingeleja ja makutu, u bhanga ioso phala ku kala ni ukexilu ua ubhe ua-ndala Nzambi. (Efe. 4:22-24) Etu tu sanguluka kiavulu, mu ku mona mivu joso mazunda ni mazunda athu, a mu a lungulula phala kua batizala, mu ku di bhakula kua Jihova Nzambi. Sé phata, kiki ki sangulukisa o muxima ua Jihova. (Jisa. 27:11) Mu kiki, kima kiambote ku xinganeka: O kuila kua bhingi muene ku tu lungulula?

Athu avulu a tokala ku tunda ku mundu iú ua Satanaji, phala kua lungulula (Tala o kaxi 9)

10. Kiebhi o ku lungulula ki ku difu ni ku bhanga ngó ima iambote?

10 Mu kidi phala o ku u lungulula, kua bhingi dingi, o ku kula mu nzumbi ndenge. Sumbala o uenji mu kitanda a u ta kijimbuete ki zuela kuila o uenji iú “uambote kiá,” maji, mu u tala, uene hanji kála uokulu. Nange a lungulula-mo ngó kima kimoxi, maji o kaxa iê, sumbala i bhenha kála kima kiéngi. O disionáriu dia Bibidia, dia jimbulula o kizuelu ‘ku lungulula’ mu divulu dia Loma 12:2, diambe kuma kua difuangana, ku lungulula o kibanzelu ku ubhe bhu kaxi ka Nzumbi Ikôla. Kiki, ki ki lombolola kuila, o Kidistá a mu lungulula, ueha ngó o ukexilu ué ua iibha, mba o izuelu iê ia bolo ni ukexilu ué ua ku bhanga undumbu. Athu a mukuá a kambe o kuijiia o kidi kia Bibidia, a bhanga ioso phala ku kala ni ukexilu uambote. Ihi-phe ia bhingi phala o Kidistá ku lungulula o ukexilu uê?

11. Ihi ia tendelesa Phaulu ia bhingi o ku bhanga o muthu phala ku mu lungulula?

11 Phaulu ua soneka kuila, ‘Nzambi a mi lungulule o kilunji, ni kizé ku ubhe.’ O ‘kilunji’ kilombolola o ibanzelu ietu. Maji mu Bibidia, o izuelu íii ilombolola o ibanzelu, o ukexilu ni ima i tu mesena. Ku mukanda ua sonekena akua Loma, Phaulu ua zuelela ku athu akexile “ni kilunji kiasekala.” Athu iá, a uabhele o ‘ku bhukumuka, ni usuéia, ni luímbi, ni phulu; ezalele ni dixinga, ni ujibhangânga, ni jinvunda, ni makutu.’ (Lom. 1:28-31) Tu tena ku mona se mukonda diahi Phaulu ua tendelesa kuila, o athu a a sasele bhu kaxi ka athu ala ni ukexilu uéngi, phala ku kala jiselevende ja Nzambi, a bhingi ‘ku a lungulula’ phala o kilunji ni kizé ku ubhe.’

‘Ehenu o ku tema, kana ku kuata ku hoia-hoia, ni ku lokalala.’—Efe. 4:31

12. Ihi iene mu xinganeka o athu lelu ni mukonda diahi o ukexilu iú, kiluezu phala o Jikidistá?

12 Etu ué lelu a tu kondoloka, ku athu ala ni ukexilu kála ua zuela Phaulu. Ene a mona o itumu ia Bibidia kála ki iala dingi ni valolo. O alongexi ni jitata, ene mu “kuehela” o an’a o ku bhanga o ima ia mesena. Katé muene ni athu a zuela kuila a mu bheza Nzambi, ene amba kuila kala muthu muene uejiia ihi ia tokala o ku bhanga, a mukuá amba kuila, ene ka tokala ku belesela o itumu ia Nzambi. (Jisá. 14:1) O ukexilu iú, kiluezu kia dikota phala o Jikidistá. Se ki tu dilange, ki tua-nda kaiela o itendelesu i tua tambula mu Kilunga kia Nzambi, katé muene sumbala tu mateka o ku longolola kima kioso-kioso ki tu ki uabhela. Mba ki tu xikina mu itendelesu ia tu bhana, ia lungu ni itonokenu, internete ni ku di longa mu xikola ia katunda.

13. Mukonda diahi tua tokala ku xinganeka se ihi iala mu ibanzelu ietu?

13 Phala ka tu lungulule ku mundu iú, tua tokala ku xinganeka kiebhi kiala o ukexilu uetu ni ibanzelu ietu ni ihi i tu mesena iala ni valolo. O ima íii sumbala o athu ku mundu, ka i mono mukonda iala mu ibanzelu ietu. Akuetu nange a tuamba kuila, tua mu bhanga o ima iambote. Maji, etu ngó tuejiia se tua mu kuehela kuma, o i tua mu di longa mu Bibidia, ia mu lungulula o ibanzelu ietu ia lungu ni ima íii.—Tanga Tiiaku 1:23-25.

KIEBHI NZAMBI KIA TU LUNGULULA

14. Ihi i tena o ku tu kuatekesa o ku mona iala ku muxima uetu phala ku lungulula?

14 O ku tu lungulula, kua lungu ni íii iala moxi dietu, mu kiki tua tokala kueha o ima iala koxi dia muxima uetu. Ihi i tena o ku tu kuatekesa phala ku bhanga kiki? Kioso ki tu di longa ia lungu ni íii ia mesena Nzambi ko kuetu, kála kiala mu Bibidia, tu tena ku mona ihi iala ku muxima uetu, mu kiki tua-nda mona ihi i tua tokala o ku bhanga phala ku belesela ‘ioso o vondadi ia Nzambi.’—Loma 12:2; Jihe. 4:12.

15. Ihi i tu lungulula kioso Jihova kia tu umba?

15Tanga Izaia 64:8. O kifika kia tange Izaia, ki tu longa disá dia dikota. Kiebhi Jihova, o mu Umbi uetu kia tu umba, etu tu utuma? Tuejiia kuila muéne ka lungulula mu ukexilu ua xitu, phala tu iuke dingi kioso kia tu mona ku mesu. Jihova ka tu lungulula mu ukexilu ua ku tu umba mu xitu, maji mu nzumbi. Se tu muehela ku tu umba, a-nda tu lungulula moxi, mba mu ukexilu ua nzumbi—uene u tua mesena phala ku bhânga ni maukexilu a mundu iú ua iibha. Kiebhi Jihova kia tu umba?

16, 17. (a) Jimbulula kiebhi o mu umbi kiene mu pelepalala o utuma phala ku bhanga kitutu kiambote? (b) Kiebhi o Mak’â Nzambi kia tu kuatekesa phala ku tu lungulula ni tu kale tu athu ala ni valolo ku pholo ia Jihova?

16 Phala ku bhanga kikalakalu kiambote, o mu umbi, uene mu katula utuma ua tokala. Maji muéne ua bhingi ku bhanga ima iiadi. Kia dianga, o utuma ua bhingi ku u sukula phala ku katula-mu ima ki i tokala. Mu suluka, muéne u fungisa o utuma ni menha a soko, u diota-diota ni inama ni nguzu ioso phala u dikuate kiambote.

17 O menha phala ku zelesa o utuma ni ku kuatekesa ué o utuma ku di kuata kiambote phala ni u kale polondo phala ku bhanga o kitutu kia tokala. Mu kiki, o kuila tu tena ku mona, kiebhi ki bhanga o Mak’â Nzambi ku muenhu uetu? O Mak’â Nzambi a tena ku tu kuatekesa o kueha o ukexilu uetu uokulu, ua ku banza kioso ki tuivuidile luua Nzambi, phala ku tu lungulula, ni tu kale tu athu ala ni valolo ku mesu mê. (Efe. 5:26) Xinganeka mukonda diahi ene mu tu tendelesa mu veji javulu, o ku tanga o Bibidia izuua ioso, ni kuia mu iônge muene mu longa o Mak’â Nzambi. Mukonda diahi ene mu suínisa o ku bhanga kiki? Mukonda mu ku bhanga kiki, tua mu diehela ku tu umba kua Jihova.—Jisá. 1:2; Ika. 17:11; Jihe. 10:24, 25.

O ku tu lungulula, kua-nda ku kuatekesa mu ku di bhana kiambote ni maka lelu mu okulu ndenge (Tala o kaxi 18)

18. (a) Mukonda diahi o ku xinganeka mu Mak’â Nzambi, kima kiambote se tua mesena ku tu lungulula ku ukexilu ua muenhu uetu? (b) Ibhuidisu iahi i tena o ku tu kuatekesa?

18 Phala o Mak’â Nzambi ku tu lungulula, o ku tanga o Bibidia izuua ioso, dimatekenu ngó. Athu avulu a tanga o Bibidia mu ithangana iavulu, mu kiki ene ejiia ihi i zuela o Bibidia. Sumbala eie ua sange kiá athu kála iá, kioso ki uene mu bhanga o ukunji ué mu kuboka. A mukuá katé muene a tumbula kibatulu kia Bibidia. * Maji né muene a bhanga kiki, o kuijiia kuku, ki kua mu lungulula o ukexilu ua muenhu uá mba ua ibanzelu iá. Mukonda diahi? Mukonda phala o Mak’â Nzambi o ku lungulula o ukexilu ua muthu, muéne ua tokala kuehela o Mak’â Nzambi ku bokona ku hota dia muxima uê. (Nga. 6:6) Mu kiki, ua tokala ku katula kithangana phala ku xinganeka ku íii i tua mu di longa. Ua tokala ku dibhudisa: O kuila eme ngejiia kiambote kuma, o ilongesu íii ia kidi, ki ilongesu kala ia jingeleja? O kuila ki ngi i mono luua kuila ia kidi? O kuila nga tokala ku belesela o milongi íii ku muenhu uami, ki ngi tokala ngó ku i longa ku akuetu? O kuila ngi divua kuma Jihova ua mu zuela n’eme, pholo ni pholo? O ku xinganeka ni ku banza ku ibhuidisu íii, ku tu kuatekesa o ku kala ni ukamba uambote ni Jihova. Se o ilongesu ia Bibidia i bokona ku muxima uetu, i tena ku lungulula o ukexilu ua muenhu uetu.—Jisa. 4:23; Luka 6:45.

19, 20. Itendelesu iahi, se tu i kaiela ia-nda tu bhekela mabesá?

19 O ku tanga o Mak’â Nzambi izuua ioso ni ku xinganeka ku íii i tua mu tanga, ia-nda tu kuatekesa o ku bhanga i tuene mu bhanga kiá: ‘Dizudienu o ukexilu ua muthu uokulu, ni ifua iê, ni mu zuate o ukexilu ua muthu uobhe. Uene o ukexilu ua muthu uobhe ala ku mu umba kuala Nzambi ni kuijiia kuengi.’ (Kol. 3:9, 10) Tu katula mbote iavulu, kioso ki tuia ni ku di longa o Mak’â Nzambi. Mukonda dia ku kala tu athu a ubhe mu ukexilu uetu, kia-nda tu kuatekesa o ku dilanga ku ibhetu ia Satanaji.

20 Poxolo Phetele ua tu lembalesa: “Mu kala mu [an’a] ma tumaka Nzambi; ki mu kaiele o funza ia maluimbi menu mokulu, . . . enu uenu ki kale mu zela mu uendelu uenu uoso.” (1 Phe. 1:14, 15) O ku bhanga ioso phala ku xa o maukexilu, ni ibanzelu iokulu, ni tu diehela o ku tu lungulula, tua-nda tambula mabesá avulu, kála ki tua-nda di longa ku milongi ia kaiela.

^ kax. 18 Tala o kifika kiala mu Mulangidi ua 1 ua Kauana ka 1994, mbandu ia 10, kaxi ka 7 mu phutu.