1, 2. Akapeea te tu i utuutuia mai ei tatou e te ngai e noo ra tatou te riro anga ei akakeuanga ririnui ki runga i to tatou oraanga?

POUROA tatou e riro ana te tu i utuutuia mai ei tatou, to tatou au oa, ta tatou au peu, te ngai e noo ra tatou, ei akakeuanga ririnui ki runga i to tatou oraanga. No reira tatou i reka ai i tetai au tu kai, e i tuke ei to tatou kakau, e to tatou tu.

² Inara, e au mea puapinga atu tetai i te tu o to tatou kakau me kore i ta tatou ka kai. Ei akaraanga, ia tatou e mamaata maira, kua apiiia tatou kia kite e eaa te mea tika e te mea tarevake. Inara, e tukeke te tangata e e tukeke to ratou manako no runga i te au mea tika e te au mea tarevake. Ka riro katoa to tatou akava ngakau ei akakeu i ta tatou ka rave. Putuputu te Pipiria i te karanga e ko ‘te au etene kare a ratou ture, ka rave ua ratou i ta te ture.’ (Roma 2:14) Inara, me kare e ture taka meitaki no ko mai i te Atua, ka aru ua ainei tatou i te au turanga ta te ngutuare tangata i akanoo, me ka aru tatou i te au turanga matauia i te ngai e noo ra tatou?

3. Akakite mai e rua tumu ka kore ei te au Kerititiano e aru i te au turanga o teianei ao.

³ E rua tumu puapinga no te au Kerititiano kia kore e rave i te reira. Te mea mua, te karanga ra te Pipiria e: “E ana rai te tangata i te arataa e, e mea tika; ko te openga ra o taua arataa ra, ko te mate ïa.” (Mase. 16:25) No te mea e aronga apa ua tatou, kare e rauka ia tatou i te akaaere i to tatou uaorai takainga vaevae. (Mase. 28:26; Iere. 10:23) Te rua, te karanga ra te Pipiria e ko Satani “te atua o teianei ao.” Koia te akaaere nei i te au turanga o teianei ao, koia oki, i ta teianei ao e manako ra e ko te mea tika me kore te mea tarevake, pera katoa te au mea e rekaia nei. (2 Kori. 4:4; 1 Ioa. 5:19) Me ka inangaro tatou i te akamareka ia Iehova e kia akameitaki mai aia ia tatou, ka anoanoia tatou kia akarongo ki te au tuatua tei akakiteia i roto ia Roma 12:2.​—E tatau.

4. Eaa ta tatou ka uriuri i roto i teia atikara?

 ⁴ Ka uriuri teia atikara e toru au manako puapinga tei taikuia i roto ia Roma 12:2. Koia oki (1) No teaa tatou ka anoanoia ai kia “tu ke,” me kore kia taui? (2) Eaa te ka anoanoia tatou kia taui? (3) Akapeea tatou me akatuke ia tatou?

5. I tata a Paulo i te akoanga i roto ia Roma 12:2 kiaai ma?

⁵ Te tata anga a Paulo i tana reta ki to Roma i te mataiti 56 T.N., kare aia e tata ra ki te au tangata pouroa o Roma. Te tata ra aia ki te au Kerititiano akatainuia e noo ra i reira. (Roma 1:7) Kua raurau aia ia ratou kia taui e “eiaa e akatau atu i teianei ao.” Ko “teianei ao” tana i tata mai, te o maira ta te au tangata o Roma e manako ra e ko te mea meitaki e te mea kino, pera katoa ta ratou peu, to ratou tu, e te tu e akamanea ana ratou. Kua akakite a Paulo e “eiaa e akatau atu,” no te mea te rave ra e te aru ra tetai au taeake e te au tuaine i te aerenga manako o to Roma. Na teaa ra e akanauru ra ia ratou?

6, 7. I to Paulo tuatau, eaa te tumu i ngata ai kia riro ei Kerititiano i Roma?

⁶ Me aere te au manuiri ki Roma i teia tuatau, ka kite ratou i te au iero, te au ngai tanumanga, pera te au ngai tarekareka e te vai atura, tei akataneaia. Riro teia au ngai ei akamaata atu i to tatou marama no runga i te tu oraanga o te tangata, e ta ratou akamorianga i Roma i taito. I roto i te au puka tuatua enua, ka tatau tatou no runga i au tarekareka ta tangata, te taemoemo kariota, te au nuku e pera katoa te au akatangi anga imene tau kore. E oire apinga nui a Roma e e maata te au turanga kimi moni ka rauka i te tangata i te taangaanga.​—Roma 6:21; 1 Pete. 4:3, 4.

⁷ E maata te au iero e te au atua ta to Roma e akamori ana, inara kare te maataanga e tauta ana i te akatupu i tetai pirianga mou tikai ki to ratou au atua. I roto i te akonoanga a to Roma, ka umuumuia te tangata kia piri ki te au peu mei te ra anauanga te tu, te ra akaipoipoanga me kore te au tumatetenga. E peu matau teia na ratou i te au ra ravarai. Kare e ekoko e e mea ngata tikai teia no te au Kerititiano i Roma. Utuutuia mai te manganui ia ratou kia akamori i te au atua pikikaa, no reira ka anoanoia ratou kia taui kia riro mai ei au Kerititiano. E i muri katoa ake i to ratou papetitoanga, e au tauianga rai ta ratou ka anoanoia kia rave.

8. Eaa ra i riro ei teianei ao ei ngai kino no te au Kerititiano?

⁸ Mei te reira katoa rai i teia tuatau, e ngai kino teia ao no te au Kerititiano. No teaa ra? No te mea kua koropiniia tatou e te vaerua o teianei ao. (E tatau ia Ephesia 2:2, 3; 1 Ioane 2:16.) Te akanauru nei teianei ao ia tatou kia aru i tona au anoano, aerenga manako, au turanga, e to ratou tu, e te riro nei rai teia ei akaaoanga kia riro tatou ei tuanga no teianei ao. No reira, ka anoanoia tatou kia akarongo ki te ako e “eiaa e akatau atu i teianei ao,” e ‘ei tu ke ra to tatou.’ Eaa ta tatou ka rave kia rauka i te taui?

9. Eaa te au tauianga ta te manganui e rave ana kia tau no te papetito?

⁹ Me apii tetai tangata i te Pipiria e me akono aia i tana i kite, ka akamata aia i te akapiri vaitata atu kia Iehova. Ka akaruke aia i te akonoanga pikikaa e ka taui i tona oraanga. Ka tauta pakari aia kia akatupu e kia aru i te au tu o Iesu. (Ephe. 4:22-24) Mataora tikai tatou i te kite i te au anere ua atu tauatini tangata e rave ra i teia au takainga i te au mataiti, akatapu i to ratou oraanga ki te Atua ko Iehova, e kua papetitoia. Papu tikai, e te akarekareka ra teia i to Iehova ngakau. (Mase. 27:11) Ko teia anake ua ainei ra te au tauianga ta tetai tangata ka rave?

10. Eaa i maata atu ei te o maira ki te taui anga koia oki, i te akatuke anga ia tatou uaorai?

¹⁰ E maata atu te o maira ki te taui anga ia tatou uaorai i to te akameitaki atu anga i to tatou turanga. Te karanga ra tetai tikitinari o te Pipiria e, ko te tuatua “ei tu ke ra to kotou” i roto ia Roma 12:2, te o maira te akaou anga me kore te taui anga i to tatou aerenga manako na roto i te mana o te vaerua tapu. No reira, kare tetai Kerititiano i akatukeia no te mea ua nei e kua akamutu aia i te rave i te au peu kino, te tuatua viivii, me kore te akaturi. Tetai aronga kare i kite i te apiianga a te Pipiria, e tauta ana rai ratou i te kopae i teia au mea kino. No reira, eaa ta tatou te au Kerititiano ka rave, kia akatuke me kore kia taui i te tu o to tatou aerenga manako?

11. Eaa ta Paulo i akakite e ka anoanoia kia rauka i tetai tangata i te taui?

¹¹ “Ei tu ke ra to kotou i te akaou anga o to kotou ngakau,” i tata ai a Paulo. Ko te “ngakau,” te tou ra te reira ki to tatou tu karape i te akamanako. Inara i roto i te Pipiria, te o katoa maira ta tatou e reka ana i te akamanako pera katoa to tatou tu e to tatou kite i te akamanako no runga i tetai apinga. I mua atu ana i roto i tana reta ki to Roma, kua akataka mai a Paulo i te tu o te aronga “ngakau kino” no te ‘tuatua-tika kore, te akaturi, te kanga, te noinoi apinga, e te manava kino.’ Kua ‘ki ratou i te vareae, te ta tangata, te tamaki, te pikikaa,’ e tetai atu au mea kino. (Roma 1:28-31) Te marama atura tatou i te tumu i ako ei a Paulo i te au Kerititiano e noo ra i rotopu i te au tangata mei te reira, kia ‘akatuke ia ratou na te akaou anga i to ratou ngakau.’

12. Eaa te aerenga manako o te manganui i teia tuatau, e eaa ra taua tu ra ka riro ei ei mea kino no te au Kerititiano?

¹² Te mea taitaia ra, e maata te au tangata i roto i teianei ao tei aite to ratou aerenga manako ki ta Paulo i akataka mai. Kua manako ratou e e peu taito te akanoo i tetai au turanga e te kaveinga, e oti ka maro atu i tetai ke kia aru i te reira. E maata te au puapii e te au metua tei akatika i ta ratou tamariki kia rave i ta ratou e inangaro ra. E apii katoa ana ratou i te tamariki e e tikaanga to te tangata tataki tai kia iki nona uaorai e eaa te mea tika e te mea tarevake. Irinaki taua aronga ra e kare tikai e mataara e kiteia ai e eaa te mea tika e te mea tarevake. Te aronga katoa tei karanga e e  irinaki ana ratou i te Atua, kare ratou e manako ana e ka anoanoia ratou kia rave i ta te Atua e karanga ra e ko te mea tika. (Sala. 14:1) Kare teia tu i te mea meitaki no te au Kerititiano. Me kare tatou e matakite, penei kare tatou e akarongo ki te au ikuikuanga a te akaaerenga o te Atua e ka akamata tatou i te akaapaapa i te au mea kare tatou e reka ana. Me kore penei kare tatou e ariki i tetai au akoanga Tuatua Tapu no runga i te tamataora, te Initaneti, e te apii teitei.

13. Eaa ra tatou ka atokotoko marie ei e mei teaa tikai to tatou tu?

¹³ Me kare tatou e inangaro i te “akatau atu i teianei ao,” koia oki, kare tatou e akatika i teianei ao kia akanauru ia tatou kia aru i to ratou aerenga manako, ka anoanoia tatou kia akamanako meitaki e mei teaa tikai to tatou tu. Ka anoanoia tatou kia atokotoko marie i to tatou uaorai ngakau, manako, akakoroanga, e to tatou au kaveinga. Penei kare etai ke i kite e eaa tikai to roto i to tatou ngakau, e penei ka karanga mai ratou e te meitaki ua ra tatou. Inara, ko tatou anake ua tei kite e me kua akatika tatou i ta tatou i apii i roto i te Pipiria kia taui i to tatou tu, e me te taui ua nei rai te reira ia tatou.​—E tatau ia Iakobo 1:23-25.

14. Eaa te ka tauturu ia tatou kia kite e eaa te au tauianga ka anoanoia tatou kia rave?

¹⁴ E rauka ai i te akatuke ia tatou, ka anoanoia tatou kia taui i to tatou uaorai tu tikai i roto i te ngakau. Eaa te ka tauturu ia tatou kia rave i teia au tauianga? Me apii tatou i te Pipiria, ka kite tatou e eaa tikai te tu tangata ta Iehova e inangaro ra kia riro mai tatou. Me ariu tatou ki te apiianga a te Pipiria, ka tauturu te reira ia tatou kia kite e eaa tikai to roto i to tatou ngakau. Ka tauturu teia ia tatou kia kite e eaa tikai te au mea ka anoanoia tatou kia taui, kia rauka ia tatou i te rave i “to te Atua ra anoano.”​—Roma 12:2; Ebe. 4:12.

15. Eaa te tauianga ta tatou ka kite me apii a Iehova ia tatou?

¹⁵ E tatau ia Isaia 64:8. Te akaari maira te akatutuanga a te peroveta ko Isaia i tetai apiianga puapinga. Mei te karakaraea rai tatou, e mei te tangata maani potera karakaraea a Iehova. Me akatuke aia ia tatou mei ta te tangata maani potera rai e rave ana ki te karakaraea, kare aia e akatuke ana i to tatou tutu. Mari ra, ko to tatou tu i roto i te ngakau tana e taui ana. Me ariu tatou ki tana apiianga, te akatika ra tatou iaia kia taui i te tu o te tangata i roto, koia oki, i to tatou ngakau e to tatou aerenga manako. Ko teia tikai te ka anoanoia no tatou, kia rauka ia tatou i te patoi i te au tu o teianei ao. Akapeea ra a Iehova te apii anga ia tatou?

16, 17 (a) Akamarama mai i ta te tangata maani potera e rave ana ki te karakaraea tana e taangaanga ana ei maani i tetai ariki manea. (e) Akapeea te Tuatua a te Atua me tauturu ia tatou kia aite mei te ariki akaperepereia te ka rauka ia Iehova i te taangaanga?

¹⁶ Me ka inangaro tetai tangata maani potera i te anga i tetai ariki manea, ka anoanoia te karakaraea meitaki. Inara, e rua apinga ka anoanoia te tangata maani potera kia rave ki te karakaraea i mua ake ka maani ei aia ei potera. Mea mua, ka tama aia i te karakaraea. E oti, ka anoanoia kia tano te maata o te vai e kia kairo meitakiia te karakaraea, kia vai rai te tu o te ariki e maaniia ra.

¹⁷ E taangaanga ana te tangata maani potera i te vai ei tama e ei tamauu i te karakaraea kia mama ua i te taangaanga. I reira ka rauka ua iaia i te maani i tetai ua atu ariki, pera katoa te au mea rikiriki ua. Mei te vai rai e taui ana i te karakaraea, ka taui katoa te Tuatua a te Atua ia tatou. To tatou akamata anga i te apii no runga i te Atua, kua tauturu te Pipiria ia tatou kia akamutu  i te aru i te aerenga manako o teianei ao e kia aru i to te Atua aerenga manako. I reira ka rauka iaia i te akatuke ia tatou kia riro ei ariki akaperepereia nana. (Ephe. 5:26) Maata te taime e akamaaraia mai ana kia tatou kia tatau i te Pipiria i te au ra ravarai, e kia aere putuputu ki te au uipaanga Kerititiano. Eaa te tumu i akamaroiroiia ai tatou kia rave i te reira? No te mea, ka ariu meitaki atu tatou ki ta Iehova apiianga me rave tatou i te reira.​—Sala. 1:2; Anga 17:11; Ebe. 10:24, 25

18. (a) Eaa ra tatou ka akamanako marie ei no runga i te Tuatua a te Atua me ka inangaro tatou i te reira kia taui ia tatou? (e) Eaa te au uianga ka tauturu ia tatou kia rave i te reira?

¹⁸ Me ka inangaro tatou i te Tuatua a te Atua kia taui ia tatou, e maata atu te ka anoanoia tatou kia rave i to te tatau ua e te apii ua i te reira. E maata te tangata e tatau ana i te Pipiria e e maata ta ratou i kite no runga i te reira. Penei kua aravei ana koe i teia tu tangata i roto i te angaanga orometua. Kua mou ngakau ua i tetai aronga te au irava Pipiria. * Inara, kare tikai te reira i akatuke i to ratou aerenga manako e to ratou tu oraanga. Eaa te tumu? No te mea ka taui ua te Tuatua a te Atua i te tangata me akatika ratou i te reira kia akaia i roto i to ratou ngakau. E rauka ai i te rave i te reira, ka anoanoia tatou kia akamanako marie i ta tatou i apii mei roto mai i te Pipiria. E mea tau kia ui kia tatou uaorai e: ‘Kua papu ainei iaku e na te Pipiria tikai teia apiianga e kare na te akonoanga? Te akaari ra ainei au i roto i toku oraanga e ko teia tikai te tuatua mou? Te akarotai ra ainei au i toku oraanga ki taku i apii? Te irinaki ra ainei au e ko taku e apii nei, no ko mai ia Iehova, mei te mea rai e koia te tuatua maira kiaku?’ Me akamanako tatou i teia au uianga, ka akavaitata roa atu te reira ia tatou kia Iehova. Me taeria to tatou ngakau e ta tatou i apii, ka akakeuia tatou kia rave i te au tauianga i roto i to tatou oraanga kia akamareka i te Atua.​—Mase. 4:23; Luka 6:45.

19, 20 Akapeea tatou e puapingaia ai me akono i te akoanga a te Pipiria?

¹⁹ Me tatau putuputu tatou i te Pipiria e me akamanako oonu no runga i te reira, na teia e tauturu ia tatou kia rave i ta Paulo i akakite mai e: “Kua kopae oki kotou i te tangata taito ra e tana katoa au ravenga; E kua akatangata ou, ko tei akaouia i te kite.” (Kolo. 3:9, 10) Me marama tikai tatou i ta te Pipiria e apii maira e me akono tatou i te reira, ka akakeuia tatou kia akatangata ou ia tatou te ka riro ei paruru ia tatou mei te au ereere a Satani.

²⁰ “Mei te tamariki akarongo ra, auraka e akaarite ia kotou uaorai i te au inangaro taito” e akamaara maira te apotetoro ko Petero ia tatou, e “kia tapu katoa kotou i ta kotou tuatua ravarai.” (1 Pete. 1:14, 15) Ka akamarama mai te atikara ka aru mai e ka akapeea a Iehova te akameitaki mai anga ia tatou me rave i te ka rauka i te taui i to tatou aerenga manako e to tatou tu.