Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

TUA ORAANGA

Merengo Maata Tei Rauka no te Irinaki Kia Iehova

Merengo Maata Tei Rauka no te Irinaki Kia Iehova

Kare e rauka ia tatou kia kite e eaa te ka tupu i roto i to tatou oraanga. Papu kore i tetai au taime e te ngata katoa. Inara e akameitaki ana a Iehova i te aronga tei irinaki kiaia, kare ki runga i to ratou uaorai kite. Teia ta maua ko taku vaine i kite i roto i to maua oraanga roa e te merengo maata. Teia tetai manga ua o to maua tua oraanga.

ARAVEI toku papa e toku mama i ko i te uruoaanga a te International Bible Students i Cedar Point, Ohio, i Marike i te 1919. Akaipoipo raua i taua mataiti rai. Anauia au i te 1922, e rua mataiti i muri mai anauia mai toku teina a Paul. Taku vaine a Grace, anauia aia i te 1930. Tona nga metua a Roy raua ko Ruth Howell, utuutuia mai raua ei nga Bible Students, e nga Bible Students katoa tona nga tupuna, e e nga oa raua no te Taeake Charles Taze Russell.

Aravei au ia Grace i te 1947, e kua akaipoipo maua i roto ia Tiurai 16, 1949. Mua ake ka akaipoipo ei, kua tuatua maua no runga i to maua oraanga no te tuatau ki mua. Iki maua kia o ki roto i te angaanga orometua tamou e kare maua e anau tamariki. I roto ia Okotopa 1, 1950, akamata maua i te painia. I te 1952, kua patiia mai maua ki te angaanga kotinga.

ANGAANGA TUTAKA E TE APII GILEADA

Irinaki maua e e maata te tauturu ka anoanoia no maua kia puapingaia i roto i ta maua tuanga angaanga ou. Iaku e tereniia ra e te au taeake tukatau, kua inangaro katoa au kia rauka ia Grace tetai terenianga meitaki. Kua tuatua atu au kia Marvin Holien, e taeake aia no te pamiri e e akaaere tutaka, i te pati e: “Kare e tika ia koe akakite mai e koai taau i manako e ka tau kia angaanga atu a Grace ei tereni iaia no te mea e ou ua aia e kare aia i tukatau?” Akakite mai aia e ko Edna Winkle tetai painia tukatau te ka rauka i te tauturu ia Grace. Muri mai, karanga a Grace e mareka tikai aia i te tu o Edna, te tauturu iaia i te tuatua atu ki te pu ngutuare, te kite i te ariu atu ki te tangata me patoi mai, e te apii iaia e akapeea me akarongo meitaki e me iki i tetai pauanga tau. Karanga katoa a Grace e, “Tano rai e nana e apii iaku!”

Mei te tua kaui: Nathan Knorr, Malcom Allen, Fred Rusk, Lyle Reusch, Andrew Wagner

E rua nga kotinga ta maua ko Grace i angaanga ana i Iowa. Te o katoa maira tetai au tuanga o Minnesota e South Dakota. I reira kua tukuia atu maua ki te Circuit 1 i New York, ka o mai a Brooklyn e Queens. Tukatau kore tikai maua e kare roa e ngaropoina ana ia maua. Kua o mai te Putuputuanga o Brooklyn Heights ki roto i teia kotinga, e uipa ana ratou i ko i te Are Uipaanga Patireia i Betela, e e maata te au mema tukatau o te pamiri Betela i roto. Muri ake i taku akoanga mua ki taua putuputuanga ra, aere mai te Taeake a Nathan Knorr, karanga mai kiaku e “Malcolm, kua oronga mai koe i tetai au akoanga kia taangaanga matou e kua tau rai. Eiaa e ngaropoina, me kare koe oronga mai i te akoanga tau tei anoanoia ei tauturu ia matou, kare oou puapinga ki te akaaerenga. Akamaroiroi.” Akakite atu au i teia kia Grace i muri ake i te uipaanga. Muri mai, aere atu maua ki roto i to maua pia i Betela. Roiroi tikai maua e te maata o te apiapi, i na kua aue maua.

“Eiaa e ngaropoina, me kare koe oronga mai i te akoanga tau tei anoanoia ei tauturu ia matou, kare oou puapinga ki te akaaerenga. Akamaroiroi”

Tetai au marama i muri mai, tae mai ta maua reta i te pati ia maua ki te 24 o te pupu Apii o Gileada, te ka oti mai i roto ia Peperuare 1955. Mua ake ka aere ei ki te apii, akakiteia mai kia maua e penei kare maua e tukuia ei nga mitinari. Mari ra, ka riro te terenianga ei tauturu ia maua kia puapinga maata roa atu i roto i te angaanga tutaka. E mea umere tikai te apii, e kua apii katoa mai te reira ia maua i te tu akaaka.

Fern raua ko George Couch e maua ko Grace i Gileada, 1954

Te oti anga te apii, kua tukuia atu maua ki roto i te angaanga tapere. Te o maira a Indiana, Michigan, e Ohio ki roto i ta maua tapere ka angaanga. E oti, i roto ia Titema 1955, poitirere tikai maua te tae mai anga tetai reta mei te taeake Knorr i te karanga mai e: “Akakite mai korua i te tika i teianei e me ka inangaro korua i te aere mai ki Betela e te noo mai i konei . . . e me ka inangaro korua i te angaanga i tetai enua ke i muri ake i te noo anga i Betela nei no tetai tuatau, e akakite mai kiaku. Me ko te angaanga tapere e te angaanga kotinga ta korua ka inangaro, ka inangaro au kia akakite mai korua.” Pau atu maua e ka mataora roa maua i te rave i tetai ua atu angaanga ka orongaia mai kia rave maua. I reira rai kua akakiteia mai kia aere atu maua ki Betela!

AU MATAITI MATAORA TIKAI I BETELA

I taua au mataiti ra i Betela, maata te au ngai i Marike tei tukuia au kia oronga aere i tetai au akoanga e te apii. Maata te au mapu tane taku i tereni, e tei rauka ia ratou tetai au apainga puapinga i muri mai, i roto i to Iehova akaaerenga. Muri mai, kua angaanga au ei tekeretere no te Taeake Knorr i roto i te opati e akaaere ra i te angaanga tutu i te ao katoa.

Angaanga i roto i te Tipatimani Tavini Anga, 1956

Kiaku uaorai, ko toku au mataiti i roto i te Tipatimani Tavini Anga, te mea mataora roa atu. Maua ko T. J. (Bud) Sullivan e angaanga ana. Koia te akaaere o tera tipatimani no tetai au mataiti. Maata katoa te apiianga tei rauka iaku mei tetai au taeake ke mai. Ei akaraanga, e maata taku apiianga i mou mai mei ia Fred Rusk, tei tukuia mai kia tereni iaku. Maara nei iaku i toku ui anga kiaia e no teaa i maata ai tana au akatikatikaanga i maani i roto i taku au reta i tata. Kata aia e oti karanga mai e, “Malcolm, me tuatua koe i tetai apinga, ka rauka ua i te akamarama atu ki tetai tuatua ke, inara me tata koe i tetai apinga, mei te mea tikai e no konei atu, kia papu meitaki ia koe e kua tano meitaki, e e mea tika tikai.” I reira kua akakite mai aia kiaku e: “Akamaroiroi. Te mako ua ra taau angaanga, te vai nei te taime ka meitaki rava atu koe.”

To maua au mataiti i Betela, tuke tuke ta Grace au angaanga, tei kapiti mai te tama i te au pia moe. E reka ana aia i te angaanga. Me aravei maua i tetai au taeake mapu i noo ana i Betela, ka akakite ratou kia Grace ma te katakata e, “Meitaki tikai taau apii anga iaku kia kite e ka akapeea me ariki i te roi, rekareka toku mama ia koe no taau i rave.” E reka katoa ana a Grace i te angaanga i roto i te au tipatimani o te Makatini, Komunikeitianga, e te Tape Duplicating. Riro teia au angaanga tuke tuke ei tauturu iaia kia kite e noatu eaa ta tatou ka rave e teiea tatou, e akameitakianga ngateitei tikai kia angaanga i roto i to Iehova akaaerenga. Ko tera rai tona manako e tae mai ki teianei.

AU TAUIANGA TA MAUA I RAVE

Mei te 1975, manako maua e te pakari atura to maua nga metua e ka anoano raua i te tauturu. I te openga kua rave maua i tetai ikianga ngata. Kare maua i inangaro ana i te akaruke i te Betela e to maua au taeake e te au tuaine akaperepere. Inara, kua kite au e naku teia apainga i te akono i to maua nga metua. Muri mai kua akaruke maua i te Betela, inara ko to maua manakonakoanga kia oki akaou atu me taui to maua turanga.

Kia rauka te moni ei angai i te ngutuare tangata, kua akamata au i te okooko koreromotu initureni. Kare roa e ngaropoina iaku ta te manitia i akakite mai i te taime e tereniia ra au, karanga mai aia e: “Kua akatumuia teia pitiniti ki runga i te ringi aere anga i te tangata i te aiai. Tera te taime e kite ei koe i te tangata. Teia te apinga puapinga roa atu,  kia tae mai ki konei i te au aiai ravarai, i te ringi aere i te tangata.” Akakite atu au kiaia e e mea puapinga kiaku tona kite e tana e akakite maira, inara e tuku ua ana rai au i te akamorianga i te Atua ei mea mua i roto i toku oraanga e kare tera e taui. Kua ariki au kia ringi aere i te tangata i te aiai Ruirua e te Paraparau, no te mea e au uipaanga puapinga taku ka anoanoia au kia tae. Kua akameitaki mai a Iehova iaku no te mea kare au i topa ana i te aere ki te au uipaanga no taku angaanga moni.

Tei ko maua i toku mama i tona mate anga i roto ia Tiurai 1987. Aere mai te neti maata ki ko ia Grace e kua karanga mai e: “Mrs. Allen, aere ki te kainga akangaroi. Kua kite te katoatoa e kare roa koe i akaruke ana i toou mama ongai. Kia rangatira, aere ma te au.”

I roto ia Titema 1987, kua tuku maua i tetai patianga kia tavini akaou i Betela. Inara, i nga mea ra ua i muri mai, kua kiteaia mai e e colon cancer to Grace. Muri ake i te vai anga, e te meitaki mai anga, kua akakiteia mai kia maua e kare ona cancer akaou. Taua taime ra, tae katoa mai tetai reta mei Betela i te akakite mai e kia tavini maua i roto i te putuputuanga. Kua tauta pakari maua i te angaanga maroiroi no Iehova.

Muri mai, kua kitea mai tetai ngai angaanga naku i Texas. Manako maua e e meitaki ake te reva maana i reira no maua, e mei te reira katoa rai te tu. Mei to maua neke mai anga ki konei e 25 mataiti akenei, e maata te au taeake e te au tuaine akaperepere tei riro mai ei au oa piri mou tikai no maua.

AU APIIANGA I MOU MAI IA MAUA

I te au mataiti i aereia mai ana, kua rokoia a Grace e te cancer o te colon, te thyroid e te u, inara kare rava aia i kopekope ana i te tu mareka kore o tona oraanga. E taokotai ua mai ana aia kiaku e te akangateitei iaku ei upoko no to maua ngutuare. E ui ua ana te tangata kiaia e eaa te tumu maata i puapingaia ai to maua akaipoipo e i mataora ai. E akakite ana aia e e nga oa piri tumanava maua, e akakite ua ana maua i to maua manako ki tetai e tetai, e reka ana maua i te noonoo kapiti, e kare rava maua e aere ana i te moe me te riri ra maua ia maua. E tika e, i tetai au taime e akariri ana maua i tetai e tetai inara e akakore ua ana rai maua i te reira.

“Irinaki ua rai kia Iehova, ariki i tana i akatika”

I roto i teia au turanga ngata pouroa, e au apiianga memeitaki anake tei rauka mai ia maua:

  1.  Irinaki ua rai i roto ia Iehova, ariki i tana i akatika kia tupu. Auraka e irinaki ki toou uaorai marama.​—Maseli 3:5, 6; Ieremia 17:7.

  2.  Noatu eaa te ka tupu, e kimi ua rai te aratakianga a te Pipiria. Puapinga maata kia akarongo ia Iehova e tana ture. Tei runga rai ia tatou e me ka akarongo tatou e me kare, kare ra e rauka ia tatou kia rave i nga mea roa ai.​—Roma 6:16; Ebera 4:12.

  3.  E tai apinga puapinga rava atu i roto i te oraanga koia oki, ko ta Iehova akaperepereanga. E tuku i to Iehova anoano na mua i roto i toou oraanga, kare ko te moni te mea mua.​—Maseli 28:20; Koheleta 7:1; Mataio 6:33, 34

  4.  Pure kia rauka te maroiroi i te angaanga pakari e kia puapingaia i roto i te angaanga a Iehova. E akamanako no runga i te ka rauka ia koe i te rave, eiaa no te au mea kare e rauka.​—Mataio 22:37; 2 Timoteo 4:2.

  5.  Kia kite e, kare e akaaereanga ke atu e oronga ana a Iehova i tana akameitakianga e tana akaperepereanga.​—Ioane 6:68.

Vaitata rai e 65 mataiti te roa i to maua akaipoipoanga, e kua tere atu i te 75 mataiti to maua tavini anga ia Iehova. E mea umere tikai to maua oraanga i te tavini anga ia Iehova no tetai tuatau roa. Te irinaki nei maua ma te pure e ka rauka katoa i to maua au taeake e te au tuaine te merengo maata no te irinaki ki runga ia Iehova.