1, 2. (a) Ngaa importante nga “mangin mabinantayon may kaangtanan sa mga pangamuyo”? (b) Ano ang dapat naton ipamangkot sa aton kaugalingon parte sa pangamuyo?

“ANG pinakamakatuluyo nga oras sa pagpulaw amo ang kaagahon,” siling sang isa nga nagatrabaho anay sa gab-i. Mahimo nga nagaugyon sa sini ang mga kinahanglan magpulaw. Kaanggid man sini ang kahimtangan sang mga Cristiano karon, bangod yara na kita sa pinakamadulom nga bahin sang malawig kag malaut nga sistema ni Satanas. (Roma 13:12) Delikado katama kon matulugan kita sa sini nga mga oras! Gani, importante gid nga “mangin maligdong [kita] sing hunahuna” kag pamatian ang laygay sang Kasulatan nga “mangin mabinantayon may kaangtanan sa mga pangamuyo.”—1 Ped. 4:7.

² Bangod yara kita sa sini nga mga oras, maalamon nga pamangkuton naton ang aton kaugalingon: ‘Daw ano ako ka mabinantayon may kaangtanan sa mga pangamuyo? Ginahimo ko bala ang tanan nga sahi sang pangamuyo, kag regular bala ako nga nagapangamuyo? Nagapangamuyo bala ako pirme para sa iban, ukon pirme lang ini parte sa akon mga kinahanglanon kag mga luyag? Kag daw ano ka importante ang pangamuyo sa akon kaluwasan?’

3. Ano ang pila ka sahi sang pangamuyo?

³ Sa sulat ni apostol Pablo para sa mga taga-Efeso, ginpatuhuyan niya ang “tanan nga sahi sang pangamuyo.” (Efe. 6:18) Sa aton mga pangamuyo, mahimo pirme kita nagapangabay kay Jehova nga buligan kita sa aton mga kinahanglanon kag malampuwasan ang mga kabudlayan. Ang Manugpamati sang pangamuyo mahigugmaon nga nagapamati sa aton. (Sal. 65:2) Pero, dapat man naton panikasugan ang iban pa nga sahi sang pangamuyo. Nalakip sa sini ang pagdayaw, pagpasalamat, kag pag-ampo.

4. Ngaa dapat naton dayawon sing tayuyon si Jehova sa aton mga pangamuyo?

 ⁴ Madamo sing rason kon ngaa dapat ilakip sa aton mga pangamuyo ang pagdayaw kay Jehova. Halimbawa, mapahulag kita nga dayawon sia kon pamensaron naton ang iya “gamhanan nga mga buhat” kag ang “pagkahalangdon sang iya pagkadaku.” (Basaha ang Salmo 150:1-6.) Sa anom ka bersikulo sang ika-150 sang Salmo, makita sing 13 ka beses ang pagpalig-on nga dayawon si Jehova! Bangod sa tudok nga pagtahod sa Dios, ang isa pa ka salmista nag-amba: “Makapito sa isa ka adlaw ginadayaw ko ikaw bangud sang imo matarung nga mga pagsolondan.” (Sal. 119:164) Takus gid dayawon si Jehova. Gani, indi bala nga dapat naton sia dayawon sa aton mga pangamuyo sing “makapito sa isa ka adlaw,” buot silingon, sing tayuyon?

5. Ngaa isa ka proteksion kon ilakip naton ang pagpasalamat sa aton pangamuyo?

⁵ Ang pagpasalamat amo ang isa pa ka importante nga sahi sang pangamuyo. Ginpalig-on ni Pablo ang mga Cristiano sa siudad sang Filipos: “Indi kamo magkabalaka sa bisan ano nga butang, kundi sa tanan nga butang paagi sa pangamuyo kag pag-ampo nga may pagpasalamat ipahibalo sa Dios ang inyo mga pangabay.” (Fil. 4:6) Isa ka proteksion ang pagpabutyag sing pagpasalamat sa pangamuyo kay Jehova, ilabi na bangod nagakabuhi kita sa katapusan nga mga adlaw nga ang mga tawo “di-mapinasalamaton.” (2 Tim. 3:1, 2) Nagapangibabaw gid sa kalibutan ang pagkadimapinasalamaton. Kon indi kita maghalong, madali kita maimpluwensiahan sini. Ang pagpasalamat sa Dios sa pangamuyo nagabulig sa aton nga mangin kontento kag indi mangin ‘mga palakumod kag reklamador tuhoy sa aton kahimtangan sa kabuhi.’ (Jud. 16) Dugang pa, kon ilakip sang mga ulo sang pamilya ang pagpasalamat sa ila mga pangamuyo upod sa ila mga hinigugma, ginapalig-on nila ang ila asawa kag kabataan nga mangin mapinasalamaton.

6, 7. Ano ang pag-ampo, kag ano nga mga butang ang mahimo naton iampo kay Jehova?

⁶ Ang pag-ampo isa ka hanuot nga pangamuyo nga may tudok nga balatyagon. Ano ang mahimo naton iampo kay Jehova? Ginahimo naton ini kon ginahingabot kita ukon may malala nga balatian. Sa sini nga mga tion, ang aton mga pangamuyo para sa bulig sang Dios mangin pag-ampo. Pero sa sini lang bala nga mga tion nga makaampo kita kay Jehova?

⁷ Binagbinaga ang modelo nga pangamuyo ni Jesus, kag talupangda kon ano ang iya ginsiling parte sa ngalan sang Dios, sa Iya Ginharian, kag sa Iya kabubut-on. (Basaha ang Mateo 6:9, 10.) Ang kalibutan puno sing kalautan, kag indi mahatag sang mga gobierno sang tawo ang panguna nga mga kinahanglanon sang ila mga pumuluyo. Gani, dapat ipangamuyo naton nga pakabalaanon ang ngalan sang Amay kag dulaon sang iya Ginharian ang paggahom ni Satanas. Karon man ang tion nga iampo kay Jehova nga matuman ang iya kabubut-on sa duta subong sang sa langit. Gani dapat kita magpabilin nga nagabantay, nga handa sa paghimo sang tanan nga sahi sang pangamuyo.

8, 9. Ngaa indi naton dapat hukman si Pedro kag ang iban nga apostoles nga natulugan sa hardin sang Getsemane?

⁸ Ginpalig-on ni apostol Pedro ang mga Cristiano nga “mangin mabinantayon may kaangtanan sa mga pangamuyo,” pero napaslawan sia nga himuon ini sa isa ka kahimtangan. Isa sia sa mga disipulo nga natulugan sang nangamuyo si Jesus sa hardin sang Getsemane. Bisan pa ginsilingan sila ni Jesus nga “magpadayon . . . sa pagbantay kag magpangamuyo sing padayon,” napaslawan sila.—Basaha ang Mateo 26:40-45.

⁹ Pero imbes nga hukman si Pedro kag ang iban nga apostoles nga natulugan, dapat naton dumdumon nga sadto nga adlaw, kinapoy gid ang ila maluya nga unod. Nagpreparar sila para sa Paskua kag nagselebrar sini pagkagab-i. Dayon ginsugdan ni Jesus ang Panihapon sang Ginuo, nga nangin sulundan sang ulihi sang pagsaulog sang Memoryal  sang iya kamatayon. (1 Cor. 11:23-25) “Sa tapos mag-amba sang mga pagdayaw, nagkadto sila sa Bukid sang mga Olibo,” nga naglakat sing malayo sa makitid nga mga dalan sang Jerusalem. (Mat. 26:30, 36) Sadto nga tion, mahimo nga halos kaagahon na. Kon ara kita sa hardin sang Getsemane sadto nga gab-i, mahimo nga natulugan man kita. Gani, sa baylo nga pakamalauton ang ginakapoy nga mga apostoles, naintiendihan sila ni Jesus kag mahigugmaon nga nagsiling nga “ang espiritu handa, apang ang unod maluya.”

10, 11. (a) Ano ang natun-an ni Pedro sa iya eksperiensia sa hardin sang Getsemane? (b) Ano ang epekto sa imo sang eksperiensia ni Pedro?

¹⁰ Ang natabo sa hardin sang Getsemane nakabulig kay Pedro. Nakatuon sia sing masakit nga leksion bangod wala sia nagpadayon sa pagbantay. Antes sini nga hitabo, si Jesus nagsiling: “Tanan kamo masandad may kaangtanan sa akon karon nga gab-i.” Si Pedro nagsabat: “Bisan pa ang tanan masandad may kaangtanan sa imo, indi gid ako masandad!” Si Jesus nagsiling nga ipanghiwala sia ni Pedro sing tatlo ka beses. Pero si Pedro nagsiling: “Bisan mapatay pa ako kaupod mo, indi ko gid ikaw pag-ipanghiwala.” (Mat. 26:31-35) Apang nasandad si Pedro suno sa ginsiling ni Jesus. Naglalain gid sia sang ginpanghiwala niya si Jesus, amo nga “naghilibion gid” sia.—Luc. 22:60-62.

¹¹ Nakatuon gid si Pedro sa sini nga eksperiensia kag nadaug niya ang huyog nga magsalig sa iya kaugalingon. Maathag nga nakabulig sa iya ang pangamuyo. Ang matuod, ang nagpalig-on nga “mangin mabinantayon may kaangtanan sa mga pangamuyo” amo si Pedro. Ginapamatian bala naton ini nga laygay? Isa pa, ‘nagapangamuyo bala kita sing padayon’ nga nagapakita nga nagasalig kita kay Jehova? (Sal. 85:8) Dumdumon man naton ang laygay ni apostol Pablo: “Ang nagahunahuna nga nagatindog sia mag-andam nga indi sia mapukan.”—1 Cor. 10:12.

12. Ngaa maayo nga halimbawa si Nehemias para sa aton?

¹² Binagbinaga si Nehemias nga nag-alagad subong manugtagay sang hari sang Persia nga si Artajerjes sang ikalima nga siglo B.C.E. Si Nehemias maayo nga halimbawa parte sa hanuot nga pangamuyo. Pila ka adlaw na sia nga padayon nga ‘nagpuasa kag nangamuyo sa atubangan sang Dios’ bangod sa malain nga kahimtangan sang mga Judiyo sa Jerusalem. (Neh. 1:4) Sang ginpamangkot sia ni Artajerjes kon ngaa masinulub-on sia, “nagpangamuyo [si Nehemias] sa Dios sang langit.” (Neh. 2:2-4) Ano ang resulta? Ginsabat ni Jehova ang iya mga pangamuyo kag ginmaniobra Niya ang mga butang para sa  Iya katawhan. (Neh. 2:5, 6) Nagpalig-on gid ini sang pagtuo ni Nehemias!

13, 14. Ano ang dapat naton himuon para mahuptan ang mabakod nga pagtuo kag mabatuan ang mga panikasog ni Satanas nga paluyahon kita?

¹³ Ang padayon nga pagpangamuyo, kaangay sang ginhimo ni Nehemias, makabulig sa aton para makatigayon sing mabakod nga pagtuo. Wala sing kaluoy si Satanas kag masami nga nagaatake kon maluya kita. Halimbawa, kon may balatian kita ukon depresyon, mahimo magbatyag kita nga ang aton ginahinguyang nga tion sa ministeryo kada bulan daw wala sing balor para sa Dios. Ang iban sa aton mahimo ginatublag bangod sang mga inagyan sa kabuhi. Mahimo papatihon kita ni Satanas nga wala kita sing pulos. Masami nga ginaatake niya ang aton emosyon para paluyahon ang aton pagtuo. Pero kon kita “mangin mabinantayon may kaangtanan sa mga pangamuyo,” makapabilin kita nga mabakod sa pagtuo. Matuod, ‘paagi sa daku nga taming sang pagtuo mapalong naton ang tanan nga nagadabadaba nga baslay sang isa nga malauton.’—Efe. 6:16.

¹⁴ Kon kita “mangin mabinantayon may kaangtanan sa mga pangamuyo,” makapangaman kita kag indi magkompromiso kon hinali lang mag-abot ang pagtilaw sa aton pagtuo. Kon may mga pagtilaw kag pagsulay, dumdumon naton ang halimbawa ni Nehemias nga nangamuyo dayon sa Dios. Sa bulig lamang ni Jehova magamadinalag-on kita sa pagbato sa mga tentasyon kag sa pagbatas sa mga pagtilaw sang aton pagtuo.

15. Ano ang dapat naton ipamangkot sa aton kaugalingon parte sa pagpangamuyo para sa iban?

¹⁵ Si Jesus nag-ampo para kay Pedro agod indi magluya ang pagtuo sang apostol. (Luc. 22:32) Gin-ilog sang matutom nga Cristiano sang unang siglo nga si Epafras ang halimbawa ni Jesus kag ginpanikasugan niya nga  mangamuyo para sa mga kauturan sa Colosas. “Permi siya nagapangamuyo sing hugot sa Dios para sa inyo,” sulat ni Pablo sa ila, “agod nga mangin malig-on kamo, wala sing kasawayan, kag kumbinsido gid sa tanan nga kabubut-on sang Dios.” (Col. 4:12, Ang Pulong sang Dios, APD) Maayo gid nga pamangkuton naton ang aton kaugalingon: ‘Nagapanikasog bala ako nga mangamuyo para sa akon mga kauturan sa bilog nga kalibutan? Pirme ko bala ginalakip sa akon mga pangamuyo ang mga kauturan nga nagaantos bangod sang kalamidad? San-o ko ulihi nga ginpangamuyo ang mga may mabug-at nga responsibilidad sa organisasyon ni Jehova? Sining karon lang, nangamuyo bala ako para sa mga indibiduwal sa kongregasyon nga nagaatubang sing mga kabudlayan?’

16. Makabulig bala ang aton pangamuyo para sa iban? Ipaathag.

¹⁶ Ang aton mga pangamuyo para sa iban makabulig gid sa ila. (Basaha ang 2 Corinto 1:11.) Indi obligado si Jehova nga sabton ang mga butang nga pirme ginapangamuyo sang madamo niya nga alagad, pero nalipay sia kon makita niya nga tanan sila may matuod nga pag-ulikid sa isa kag isa samtang ginasabat ang ila mga pangamuyo. Gani dapat naton seriosohon ang aton pribilehiyo kag responsibilidad nga mangamuyo para sa iban. Kaangay ni Epafras, dapat naton ipakita ang aton tinagipusuon nga gugma kag kabalaka sa aton mga kauturan paagi sa pagpanikasog nga mangamuyo para sa ila. Ang paghimo sini nagadugang sang aton kalipay, kay man “may kapin nga kalipay sa paghatag sangsa pagbaton.”—Binu. 20:35.

17, 18. Paano ang pagpabilin nga “mabinantayon may kaangtanan sa mga pangamuyo” makabulig sa aton?

¹⁷ Antes nagsiling si Pablo nga “nagob na ang kagab-ihon; malapit na ang adlaw,” naghambal sia: “Nahibaluan ninyo ang panag-on, nga oras na nga magbugtaw kamo gikan sa katulugon, kay ang aton kaluwasan mas malapit na karon sangsa tion nga kita nangin mga tumuluo.” (Roma 13:11, 12) Malapit na ang ginsaad sang Dios nga bag-o nga kalibutan, kag ang aton kaluwasan mas malapit na sangsa ginahunahuna naton. Indi kita dapat magtulog sa espirituwal, kag indi gid naton pagtugutan ang mga tublag sang kalibutan sa pag-ubos sang aton tion, amo nga wala na kita sing oras nga makapangamuyo sing isahanon kay Jehova. Sa baylo, dapat kita “mangin mabinantayon may kaangtanan sa mga pangamuyo.” Makabulig ini sa aton nga mapakita ang ‘balaan nga paggawi kag mga buhat sang diosnon nga debosyon’ samtang ginahulat naton ang adlaw ni Jehova. (2 Ped. 3:11, 12) Makita sa aton pagkabuhi kon bala nagabugtaw kita sa espirituwal kag kon bala nagapati gid kita nga malapit na lang ang kalaglagan sining malauton nga sistema sang mga butang. Gani kabay pa nga “indi [kita] mag-untat sa pagpangamuyo.” (1 Tes. 5:17) Ilugon man naton si Jesus paagi sa pagpangita sing tion nga mag-isahanon sa pagpangamuyo. Kon ginahatagan naton sing daku nga tion ang aton personal nga mga pangamuyo kay Jehova, magasuod pa gid kita sa iya. (Sant. 4:7, 8) Isa gid ini ka pagpakamaayo!

¹⁸ Ang Kasulatan nagasiling: “Sang mga adlaw nga si Cristo unod, nag-ampo sia kag nagpangabay man sa Isa nga makaluwas sa iya sa kamatayon, nga may mabaskog nga paghibi kag mga luha, kag ginpamatian sia nga may kahamuot tungod sa iya diosnon nga kahadlok.” (Heb. 5:7) Si Jesus nag-ampo kag nangabay amo nga nahuptan niya ang iya katutom sa Dios tubtob sa katapusan sang iya kabuhi sa duta. Subong resulta, ginbanhaw ni Jehova ang iya pinalangga nga Anak kag ginpadyaan sing imortal nga kabuhi sa langit. Mahimo man kita mangin matutom sa aton Amay sa langit ano man nga mga pagsulay kag pagtilaw ang magaabot sa aton. Huo, matigayon naton ang padya nga kabuhi nga wala sing katapusan kon magpabilin kita nga “mabinantayon may kaangtanan sa mga pangamuyo.”