Tala mambu

Tala ntu mia mambu

Avungudi, Nutanginina Mvungudi Anene

Avungudi, Nutanginina Mvungudi Anene

“Kristu wanumwen’e mpasi, wanusisil’e mbandu, nwalanda muna ntambi zandi.”—1 PET. 2:21.

1, 2. (a) Adieyi divangamanga vava mameme metoma lungwa-lungwanga? (b) Ekuma e wantu muna lumbu ya Yesu bakadila nze mameme makondwa mvungudi?

MAMEME mekalanga yo vimpi wambote vava avungudi betoma kubalunga-lunganga. Nkanda mosi uvovelanga salu kia twela mameme usonganga vo avo mvungudi ofilanga kaka mameme muna madilu yo lembi lunga-lunga e nsatu zau zakaka, mameme malenda bakama mayela mu nzaki. Kansi, vava mvungudi kelunga-lunganga konso meme, ekambi diawonso dikalanga yo vimpi.

2 Diau adimosi ye muna nkutakani. O lusadisu bevananga akuluntu kwa konso ememe lutwasanga nluta kw’awonso muna nkutakani. Sungamena vo Yesu wakendalala mu kuma kia ndonga “kadi bavwa zavunwa yo tendangiana, nze mameme makondwa mvungudi.” (Mat. 9:36) Ekuma wantu muna tandu kia Yesu bakadila nze mameme makondwa mvungudi? E kuma kadi awana bakala ye mbebe ya kubalonga e Nsiku mia Nzambi, akwa ntima mia mbâdi bakala yo zola komekena nkangu yo lembi sadila mana balonganga. Vana fulu kia kubasonga zola yo kubalunga-lunga, e mfumu za mabundu bakitulanga dio se diampasi mu sadila Nzambi. O nkangu wamonanga nze yau bena ye “natu yezitu” vana mavembo.—Mat. 23:4.

3. Akuluntu adieyi bafwete sungamenanga vava belunga-lunganga mameme?

3 O unu, akuluntu mbebe ampwena bena yau. E mameme bevungulanga, ma Yave yo Yesu. E mameme mama mantalu kwa Yesu, una vo i “mvungudi ambote,” wavana nkutu moyo andi muna kuma kiau. ‘Wabasumbila’ muna ‘menga mandi mantalu.’ (Yoa. 10:11; 1 Kor. 6:20; 1 Pet. 1:18, 19) Akuluntu bafwete sungamenanga vo o mfidi au i Yesu Kristu, una vo “mvungudi anene a mameme.” Muna kuma kiaki, mbalu betá muna mpila bekadilanga y’ekambi.—Ayib. 13:20.

4. Adieyi tubadika mun’elongi diadi?

4 Aweyi akuluntu bafwete kadilanga ye mameme? Awonso muna nkutakani bekasakeswanga vo ‘balemvokel’awana bena ye wisa vana bena.’ Kuna diak’e sambu, akuluntu bevoveswanga vo balembi boselelanga awana basilwa kiyekwa kwa Nzambi. (Ayib. 13:17; tanga 1 Petelo 5:2, 3.) Aweyi akuluntu balenda vitila o ntu lembi boselela ekambi? Muna mvovo miakaka aweyi akuluntu balenda lungisila e nsatu z’ekambi lembi sadila e wisa kina Nzambi kabavana mu mpila yambi?

‘OKUBANATA VANA TULU’

5. Adieyi tulongokele mu kuma kia Yave muna Yesaya 40:11?

5 Yesaya wa ngunza wavova mu kuma kia Yave vo: “Ovungul’ekambi diandi nze mvungudi, okutika wan’a mameme vana koko kwandi, kabanata vana tulu, kafil’o malembe awana beyemekanga.” (Yes. 40:11) E sono kiaki kisonganga e mpila ina Yave kelunga-lungilanga awana bayoyele yovo ana bevavanga lutaninu. Nze una mvungudi kezayilanga e nsatu za konso meme mun’ekambi yo kala wakubama mu kubasadisa, Yave ozeye nsatu za wantu awonso muna nkutakani, okalanga mpe ye kiese kia kubasadisa. Nze una e mvungudi kelunga-lungilanga wan’a mameme yo kubasia vana tulu avo divwilu o mfunu, Yave “w’Ese dia nkenda” okutulunga-lunga muna ntangw’a mpasi. Okutufiaulwisanga muna ntangw’a lutonto yovo vava tuvwanga lusadisu o mfunu.—2 Kor. 1:3, 4.

6. Aweyi o nkuluntu kalenda tanginina mbandu a Yave?

6 Ekw’elongi diamfunu kalenda longoka o mvungudi muna nkutakani mu kuma kia S’eto ezulu! Nze Yave, o nkuluntu kafwete sianga sungididi muna nsatu za mameme. Avo nkuluntu ozeye e mpasi benwananga zau, olenda zaya e ntangwa ye mpila kalenda kubavanina lukasakeso yo lusadisu bavwidi o mfunu. (Nga. 27:23) Ediadi disongele vo nkuluntu kafwete vaulanga e ntangwa ya mokena ye mpangi zandi. Kana una vo kafwete venga kuyisia mu mambu mangani, osianga sungididi mu mana kewanga yo mona muna nkutakani yo vanga dina kalenda mu ‘sadisa atovoki.’—Mav. 20:35; 1 Tes. 4:11.

7. (a) Muna lumbu ya Yezekele yo Yeremiya, aweyi avungudi bakadilanga ye mameme ma Nzambi? (b) Adieyi tulenda longoka wau vo Yave wabembola avungudi ana bakondwa kwikizi?

7 Badika e fu basonganga avungudi muna lumbu ya Yezekele yo Yeremiya. Yave wabembola avungudi awaya wau vo bayambula lunga-lunga mameme mandi una ufwene. Yave wavova vo: “Mameme mame makitukidi s’esanzu, yo madia ma bulu ya futa, kadi ke vakedi mvungudi ko, avungudi ame ke batomba mameme ko, bayivungwidi kaka, ke mu vungula mameme ko.” (Yez. 34:7-10; Yer. 23:1) O nkangu mpasi bamonanga wau vo afidi au akw’eloko bakala. Nzambi wabembola mpe mfumu za mabundu ma Kikristu kia Kimpangila mu kuma kiau kimosi. Adieyi akuluntu balenda longoka wau vo Yave wabembola avungudi ana bakondwa kwikizi? Bafwete lunga-lunganga mameme ma Yave muna zola kwawonso.

“INUVENE E MBANDU”

8. Aweyi akuluntu balenda tanginina mbandu ambote kasisa o Yesu vava bevananga elongi kwa mpangi zau?

8 Wau vo tu wantu alembi lunga, akaka muna nkutakani ke betoma bakulanga ko dina Yave kevavanga kwa yau. Ezak’e ntangwa, balenda bak’e nzengo ke zina ngwizani ko ye nkanikinu mia Nkand’a Nzambi yovo mavangu mau malenda songa vo ke bazikuka ko muna mwanda. Adieyi akuluntu bafwete vanga? Bafwete tanginina luzindalalu lwa Yesu muna mpila kakadilanga y’alongoki andi, vava batantana kana vo nani muna yau osunda o nene muna Kintinu. Vana fulu kia kubafungila makasi, Yesu wakwamanana longa alongoki yo kubasonga o mfunu wa kala yo lulembamu. (Luka 9:46-48; 22:24-27) Wasukula nkutu malu mau muna kubasonga e nsas’a kala nlembami. O unu, akuluntu mpe bafwete songanga lulembamu.—Tanga Yoane 13:12-15; 1 Pet. 2:21.

9. Nkia fu basonganga a ntumwa kina Yesu kasingika?

9 E mpila ina Yesu kabadikilanga e salu kia vungula yaswaswana ye yina ya Yakobo yo Yoane. E ntumwa zole zazi bavavanga vo bavewa fulu ki’etunda muna Kintinu. Kansi, Yesu wasingika ngindu zau yo kubavovesa vo: ‘Nuzeye wo vo akuluntu a zula i bekubaboselelanga, e nene miau mpe mina ye wisa muna yau. Omo yeno, ke wau mukala ko: kansi konso on’ozolele kituka se nene vovo nwina, i kala selo kieno.’ (Mat. 20:25, 26) Diavavanga vo antumwa bavenga e fu kia boselela mpangi zau, i sia vo, kubakomekena dina bafwete vanga.

10. Adieyi Yesu kevavanga kw’akuluntu muna mpila bafwete kadilanga ye mameme? O Paulu nkia mbandu ambote kasisa?

10 Yesu ovavanga vo akuluntu bakadilanga ye mameme nze una kakadilanga ye mameme. Bafwete sadilanga mpangi zau vana fulu kia kala nze mfumu. Nze Yesu, Paulu wa ntumwa wasadilanga akaka kuna lembama kwawonso. Wavovesa akuluntu a nkutakani a Efeso vo: “Oyeno nwiyizayidi wo, tuka muna lumbu kiantete yaluaka muna Asia, e nkala yakala yeno kolo kiawonso, yasadilang’o Mfumu yo lusakalalu lua ntima.” Paulu wazola vo akuluntu bakala alembami yo salanga muna wete dia mpangi zau. Wavova vo: “Inusongesèle muna mambu mawonso, ovo muna sala nsala yayi i nufwete sadisil’atovoki.” (Mav. 20:18, 19, 35) Muna nkanda kabasonekena, Paulu wavovesa esi Korinto vo kakala ye kimfumu ko muna lukwikilu lwau, kansi nsadi kaka kakala nze yau ye wazola kubasadisa kimana basadila Nzambi ye kiese kiawonso. (2 Kor. 1:24) Paulu wasisa mbandu ambote kw’akuluntu ya kala yo lulembamu yo sala yo vema kwawonso.

‘TATIDILANG’E DIAMBU DIAKWIKIZI’

11, 12. Aweyi nkuluntu kalenda sadisila mpangi mu bak’e nzengo?

11 O nkuluntu kafwete ‘tatidilang’e diambu diakwikizi’ vava kelonganga. (Tito 1:9) Kansi, kafwete wo vangila muna “mwand’alembama.” (Ngal. 6:1) Vana fulu kia vava komekena mpangi zandi mu vanga diambu edi yovo dina, o mvungudi ambote ovavanga kubasadisa mu baka nzengo yau kibeni zina zituka muna zola kwau muna Yave ye muna Diambu diandi. Kasikil’owu, o nkuluntu olenda sadisa mpangi mu baka nzengo zambote muna badikanga e nkanikinu mia Nkand’a Nzambi yovo elongi dimosi dina muna nkanda mieto. Olenda mpe lomba kwa mpangi kafimpa e nzengo kebaka ye una zilenda vanga muna ngwizani andi yo Yave. O nkuluntu olenda sungamesa mpangi o mfunu wa vava luludiku lwa Nzambi muna sambu vitila kabak’e nzengo. (Nga. 3:5, 6) Vava bemana mokena mambu mama yo mpangi, o nkuluntu oyambula vo yandi kibeni kabak’e nzengo.—Roma 14:1-4.

12 Akuluntu ke bena ye wisa kiakaka ko muna vana elongi avo ke kina kitukanga muna Nkand’a Nzambi ko. Muna kuma kiaki, diamfunu batatidilanga yo toma sadilanga Nkand’a Nzambi. Ediadi disadisanga akuluntu mu lembi sadila wisa kiau mu mpila yambi. Vana ntandu, e mameme ke yau ko bavwidi mo. Kuna mfoko, konso muntu muna nkutakani mbebe kena yau vana meso ma Yave yo Yesu muna nzengo kebakanga.—Ngal. 6:5, 7, 8.

“MBANDU Z’EKAMBI”

Akuluntu besadisanga esi nzo zau mu kubama vitila bena muna salu kia umbangi (Tala tini kia 13)

13, 14. Mu nkia mambu o nkuluntu kafwete kadila se mbandu kw’ampangi?

13 Vava Petelo kavovesa akuluntu mu lembi boselelanga mpangi zau, wabakasakesa mu kala se “mbandu z’ekambi.” (1 Pet. 5:3) Aweyi o nkuluntu kalenda kadila se mbandu kw’ekambi? Badika fu yole kafwete songa o mpangi muna tumbikwa se nkuluntu. Kafwete kala yo “lulungalalu” yo ‘toma ludikanga nzo a yandi kibeni.’ Avo nkento yo wana kena yau, kafwete kala yakala ye se diambote, kadi “o muntu, ovo olembele zay’o ludika eyandi nzo, nkia ndunga-lunga kelunga-lunga dibundu dia Nzambi?” (1 Tim. 3:1, 2, 4, 5) Muna kuyifwanisa nze nkuluntu, o mpangi kafwete kala yo lulungalalu. Ediadi disongele vo kafwete toma bakulanga nkanikinu mia Nzambi yo zaya una kalenda mio sadila muna zingu kiandi. Avo diambu dibwidi, okalanga yo ntim’avunda yo toma badika diambu vitila kabak’e nzengo. Vava akuluntu besonganga fu yayi, bebundwang’e vuvu kw’ampangi muna nkutakani.

14 Akuluntu besonganga mbandu ambote kwa mpangi zau vava bevitang’o ntu muna salu kia umbangi nze una Yesu kavanga. O samun’e nsangu zambote za Kintinu i salu kiasunda o mfunu muna zingu kia Yesu ova ntoto. Walonga mpe alongoki una bafwete sadila salu kiaki. (Maku 1:38; Luka 8:1) Mu lumbu yeto, dia lukasakeso dikalanga vava ateleki besalanga entwadi y’akuluntu muna salu kia umbangi. Ateleki bemonanga o vema kwau muna salu kiaki kiamfunu yo tanginina e ndekwa zau za longela. Vava akuluntu besadilanga ntangwa ye ngolo zau muna salu kia samuna nsangu zambote kana una vo salu kiayingi bekalanga kiau, ediadi difilanga ampangi muna nkutakani mu tanginina vema kwau. Akuluntu balenda mpe songa mbandu ambote kwa mpangi zau vava bekubikanga malongi ma tukutakanu, van’e mvutu yo sala salu yakaka nze velelesa Eseka dia Kintinu.—Ef. 5:15, 16; tanga Ayibere 13:7.

Akuluntu besonganga e mbandu muna salu kia umbangi (Tala tini kia 14)

“NUSIKININ’ATOVOKI”

15. Ekuma akuluntu bafwete kingulwilanga mpangi zau?

15 O mvungudi ambote i ndiona okalanga ye nzaki za sadisa ememe dilwele yovo diyelele. Akuluntu mpe bafwete kalanga ye nzaki za sadisa awana bena mu mpasi yovo bevavanga lusadisu lwa mwanda. Anunu ye mbevo ­balenda vava lusadisu mu lungisa nsatu zau za nitu, kansi edi disundidi o mfunu i kubasadisa muna mwanda yo kubakasakesa. (1 Tes. 5:14) Aleke muna nkutakani benwananga ye mambu mayingi mampasi, nze ‘zolela ya kileke.’ (2 Tim. 2:22) Akuluntu besadisanga awonso muna nkutakani muna kubakingulanga. Vava bekingulanga ampangi, bevavanga bakula e mpasi benwananga zau yo sadila Nkand’a Nzambi muna kubakasakesa. Vava akuluntu besadisanga mpangi zau ye nzaki zawonso, balenda vengomona mambu mayingi mampasi.

16. Avo mpangi muna nkutakani obakamene kimbevo kia mwanda, adieyi akuluntu balenda vanga?

16 Adieyi tuvova kele vo mpangi muna nkutakani ovolele sumu diampwena yo sia ngwizani andi yo Yave mu vonza? Yakobo wa nsoneki a Nkand’a Nzambi wavova vo: “Vena y’on’oyela vovo nwin’e? mbula kabokela mbuta za dibundu; bansambila, yo kunkusil’o mazi muna nkumbu a Mfumu: e sambu kia lukwikilu kivuluz’on’oyela, o Mfumu okuntelamesa; ovo sumuka kasumukini, oyambulwilwa mo.” (Yak. 5:14, 15) Kana nkutu vo mpangi obakamene kimbevo kia mwanda kabokele mbuta ko, akuluntu bafwete kunsadisa vana vau vava bezaya wo. Vava besambanga mu kuma kia mpangi zau yo kubasadisa muna ntangw’a mpasi, akuluntu besonganga vo avungudi ambote ana bekasakesanga mpangi zau mu kwamanana sadila Nzambi ye kiese kiawonso.—Tanga Yesaya 32:1, 2.

17. Vava akuluntu betangininanga o “mvungudi anene,” nkia nluta ditwasanga muna nkutakani?

17 Akuluntu Akristu besianga e ngolo za tanginina Yesu Kristu wa “mvungudi anene” muna mawonso bevanganga muna nkubik’a Yave. E mpangi zazi zazikuka besadisanga ekambi mu kumama muna mwanda yo kwamanana sadila Nzambi ye kwikizi kiawonso. Tuvutulanga matondo kwa Yave wa mvungudi anzodi muna mawonso kevanganga muna wete dieto.