NALAWAG a kunaen ti Biblia a ti asawa a lalaki “ayaten[na] koma . . . ti asawana a babai a kas ti panagayatna iti bagina.” Kasta met ti asawa a babai masapul nga “addaan iti nauneg a panagraem iti asawana.” Masapul nga itungpalda a dua dagiti akemda kas “maymaysa a lasag.” (Efe. 5:33; Gen. 2:23, 24) Bayat ti panaglabas ti tiempo, tumibtibker ti relasion dagiti agassawa, kasta met ti ayatda iti maysa ken maysa. Kas kadagiti ramut ti dua nga agabay a kayo nga aggidgiddan a dumakkel, ti biag ti agassawa ket naan-anay a naisinggalut iti maysa ken maysa.

Ngem ania ti mapasamak no matay ti maysa kadakuada? Magsat dayta a nakalaglagda a singgalut. Ti nabalo nga asawa ket masansan a makarikna iti saem, liday, ken nalabit makapungtot pay ketdi wenno pabasolenna ti bagina. Bayat ti 58 a tawen a panagkaduada ken lakayna, adu ti am-ammo ni Daniella a natayan iti asawa. * Ngem idi natay ni lakayna, kinunana: “Itak la a maawatan ti pudpudno a rikna ti maysa a nabalo.”

Ibaga ti dadduma a managsirarak nga awanen ti nasasaem pay ngem iti matayan iti ing-ingungoten nga asawa. Umanamong iti dayta ti adu a balo. Nabayagen a pimmusay ti lakay ni Millie ngem kastoy ti panangiladawanna iti biagna kas balo, “Kaslaak la naparalisado.” Tuktukoyenna ti nakaro a saem a marikriknana gapu iti ipapatay ni lakayna 25 a tawenen ti napalabas.

 Ipagarup idi ni Susan a saan a nainkalintegan ti adu a tawtawen a panagladingit dagiti nabalo. Idi agangay, natay met ni lakayna a nakadennana iti 38 a tawen. Ngem uray naglabasen ti 20 a tawen, kinunana, “Inaldaw pay laeng a malaglagipko ni lakayko.” Masansan nga agarubos dagiti luana gapu iti napalaus nga iliwna.

Patalgedan ti Biblia a naulpit ken napaut ti saem nga ibunga ti ipupusay ti asawa. ‘Dinung-awan ken sinangitan ni Abraham’ ti ipapatay ti dungdungnguenna nga asawa a ni Sara. (Gen. 23:1, 2) Nupay mamati ni Abraham iti panagungar, nakarikna latta iti napalaus a ladingit. (Heb. 11:17-19) Saan a mapunas iti lagip ni Jacob ti pimmusay a dungdungnguenna nga asawa a ni Raquel. Sidudungngo latta nga is-istoriaenna kadagiti annakna.—Gen. 44:27; 48:7.

Ania ti masursurotayo kadagitoy a salaysay iti Kasuratan? Masansan nga adu a tawtawen a marikna dagiti nabalo ti saem iti ipupusay ti asawada. Isu a ditay koma matmatan ida a nakapuy no agsangit ken nalidayda. Gagangay laeng dayta gapu iti dakkel a pukawda. Kasapulanda ti pannakipagrikna ken suportatayo iti nalabit mabayag a tiempo.

Ti biag ti maysa a balo ket saan a basta panagsubli iti kinabaro wenno kinabalasang. Kalpasan ti adu a tawen a panagtinnakunaynayda, gagangay nga ammon ti asawa a lalaki a liwliwaen ken pabilgen ni baketna no malmalday wenno maup-upay. Ngem no matay, mapukawan ni baketna iti kasta a pammateg ken liwliwa. Ammo met ti asawa a babai ti aramidenna tapno agbalin a naragsak ken natalged ti rikna ni lakayna. Awan umasping iti nalailo nga apros ken makapabang-ar a sasaona, agraman ti panangasikasona iti kasapulan ken paginteresan ni lakayna. Ngem no matay, kasla awanen mamaay ti biag ni lakayna. Isu a marikna dagiti natayan iti asawa a kasla awanen ti namnamada ken madanaganda no anianto ti agbalin a biagda. Ania a prinsipio ti Biblia ti makatulong kadakuada a makarikna iti kinatalged ken kinatalingenngen?

“Dikay pulos maringgoran maipapan iti sumaganad nga aldaw, ta ti sumaganad nga aldaw addaanto kadagiti bukodna a pakaringgoran. Umdasen iti tunggal aldaw ti bukodna a kinadakes.” (Mat. 6:34) Nupay nangnangruna nga agaplikar daytoy a teksto kadagiti material a kasapulan, nakatulong met daytoy iti adu a balo a mangdaer iti saem ti ipupusay ti asawada. Sumagmamano a bulan kalpasan ti ipapatay ni baketna, kinuna ni Charles: “Kailiwko unay ni Monique ket adda dagiti gundaway a kasla diakon masbaalan dayta. Ngem naamirisko a normal laeng daytoy ken maep-epto met laeng ti saem a marikriknak iti panaglabas ti tiempo.”

Wen, masapul nga agibtur ni Charles iti “panaglabas ti tiempo.” Kasano a naaramidanna dayta? Kinunana, “Iti tulong ni Jehova, in-inut a naibturak ti tunggal aldaw nga aglabas.” Nupay narigat, saan nga impalubos ni Charles a malmes iti liday. No natayanka iti asawa, ikagumaam a daeran ti saem a marikriknam ken sanguem ti tunggal aldaw nga aglabas. Dimo ammo no ania a gunggona wenno pammaregta ti maawatmo iti sumaruno nga aldaw.

 Ti ipapatay ket saan a paset ti orihinal a panggep ni Jehova no di ket paset “dagiti aramid ti Diablo.” (1 Juan 3:8; Roma 6:23) Us-usaren ni Satanas ti ipapatay ken ti panagbuteng iti dayta tapno maadipenna ti adu a tattao ken tapno maawananda iti namnama. (Heb. 2:14, 15) Maragsakan ni Satanas no ti maysa a tao nga agbirbirok iti pudno a kinaragsak ket maawanan iti namnama, uray iti baro a lubong ti Dios. No kasta, ti panagsagaba ti napanawan nga asawa ket resulta ti basol ni Adan ken ti kinasikap ni Satanas. (Roma 5:12) Naan-anayto nga ikkaten ni Jehova ti amin a dakes a gapuanan ni Satanas inton pukawenna ni patay.

Inton mapagungar dagiti natay, adu la ketdi a panagbalbaliw ti mapasamak iti relasion dagiti tattao. Panunotem dagiti nagannak, lolo ken lola, ken dadduma pay nga inapo nga agungar ken agbalin a perpekto a kaduada dagiti annak ken appokoda. Mapunaston dagiti epekto ti panaglakay. Kasanonto ngata a pakilangenan ti naud-udi a henerasion dagiti appoda? Kas met laeng ngata iti kadawyan ita? Ken patientayo kadi a karaman dagita a panagbalbaliw para iti pannakapasayaat ti natauan a pamilia?

Nalabit adu a saludsod ti tumaud maipapan kadagiti mapagungar. Kas pagarigan, ania ngata ti mapasamak kadagidiay natayan iti dua wenno ad-adu pay nga assawa? Nagsaludsod dagiti Saduceo maipapan iti maysa a babai a nabalo iti umuna, maikadua, agingga iti maikapito nga asawana. (Luc. 20:27-33) Anianto ngata ti relasionna kadagitoy inton mapagungarda? Saantayo nga ammo, ket awan  mamaayna no pugpugtuan wenno pakaburiborantayo dagitoy a saludsod. Iti agdama, agtalektayo ken Jehova ta masiguradotayo nga aniaman nga aramidenna iti masanguanan ket nasayaat, maysa a banag a segseggaan imbes a pagbutngan.

Ti maysa kadagiti kalawagan a sursuro ti Sao ti Dios ket ti panagungar dagiti natay. Dagiti salaysay ti panagungar iti Biblia ket pammatalged nga “amin dagidiay adda kadagiti pakalaglagipan a tanem mangngegdanto ti timek [ni Jesus] ket rummuarda.” (Juan 5:28, 29) Napalalonto ti ragsak dagiti tattao a sibibiag iti dayta a tiempo bayat a sabtenda dagiti napagungar nga ay-ayatenda. Ket saantayto met a mailadawan ti ragsak dagidiay mapagungar.

Bayat a mapagungar ti binilion a tattao, malapunosto ti daga iti rag-o a di pay napadpadasan ti sangatauan. (Mar. 5:39-42; Apoc. 20:13) Sigurado a maliwliwa dagiti natayan iti ipatpateg no mennamennaenda daytoy a milagro a mapasamak iti masanguanan.

Addanto pay kadi makagapu nga agladingittayo inton panagungar? Awanton sigun iti Biblia. Kuna ti Isaias 25:8 a ni Jehova “alimonennanto ni patay iti agnanayon.” Ramanen dayta ti naan-anay a pannakapukaw ti saem a resulta ti ipapatay, ta ituloy a kunaen ti padto: “Ti Soberano nga Apo Jehova sigurado a punasennanto ti lulua iti amin a rupa.” No agladladingitka ita gapu iti ipupusay ti asawam, sigurado a maragsakanka iti namnama a panagungar.

Saantayo nga ammo ti amin nga aramiden ti Dios inton baro a lubong. Kuna ni Jehova: “No kasano a ti langlangit nangatngatoda ngem iti daga, kasta met a ti daldalanko nangatngatoda ngem iti daldalanyo, ken ti pampanunotko ngem iti pampanunotyo.” (Isa. 55:9) No patientayo ti kari ni Jesus maipapan iti panagungar, ipakpakitatayo nga agtaltalektayo ken Jehova, kas idi ken Abraham. Nagpateg ngarud a tunggal maysa kadatayo aramidenna ti pagayatan ti Dios tapno ‘maibilangtayo a maikari a makagun-od iti dayta a sistema ti bambanag’ a kaduanto dagiti mapagungar.—Luc. 20:35.

Saantayo a madanagan iti masanguanan no addaantayo iti namnama. Nalidem ti masakbayan para iti kaaduan a tattao. Ngem adda ikarkari ni Jehova a nakasaysayaat a masanguanan. Saantayo nga ammo no kasano a penken ni Jehova ti amin a kasapulan ken tarigagaytayo, ngem ditay koma agduadua nga aramidenna dayta. Insurat ni apostol Pablo: “Ti namnama a makita ket saan a namnama, ta no ti maysa a tao makitana ti maysa a banag, namnamaenna aya dayta? Ngem no namnamaentayo ti saantayo a makita, itultuloytayo nga urayen dayta a buyogen ti panagibtur.” (Roma 8:24, 25) Ti natibker a namnama kadagiti kari ti Dios matulongannaka a mangdaer iti ipupusay ti asawam. No itultuloymo ti agibtur, matagiragsakmonto ti nagsayaat a masanguanan inton “itden [ni Jehova] kenka dagiti kiddaw ta pusom.” Penkennanto ti “tarigagay ti tunggal sibibiag a banag.”—Sal. 37:4; 145:16; Luc. 21:19.

Nariribukan ken naladingitan unay dagiti apostol idi dandanin ti ipapatay ni Jesus. Ngem liniwliwa ida ni Jesus kadagitoy a sasao: “Dikay palubosan a mariribukan dagiti pusoyo. Watwatenyo ti pammati iti Dios, watwatenyo met ti pammati kaniak.” Imbagana pay kadakuada: “Saankayto a baybay-an [a kas] ulila. Umayak kadakayo.” (Juan 14:1-4, 18, 27) Iti las-ud ti adu a tawen, dagitoy a sasao ni Jesus ti nangted kadagiti napulotan a pasurotna iti namnama ken bileg nga agibtur. Saan koma ngarud a maawanan iti namnama dagidiay magagaran a makakita kadagiti agungar nga ay-ayatenda iti biag. Saannaka a baybay-an ni Jehova ken ti Anakna iti naladingit a kasasaadmo. Iti mabiiten, makaduamto manen ti ipatpategmo a pimmusay!