Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

DIAMBU DIA KAPA | O KUILA O KALUNGA O DISUKILU DIA IMA IOSO?

O Athu ka Mesena Kalunga

O Athu ka Mesena Kalunga

QIN SHI HUANG, SOBHA IA XINA

PONCE DE LEÓN, MUTOKUEXI UA JIXI

O kalunga ngombe, nguma. Tuene mu bhânga ni nguma íii ni nguzu ioso. Saí ithangana ki tu xikina kuila ndandu ietu uafú muene. Mukonda dia nguzu ia unzangala, tu banza kuila nuka tua-nda fuá—maji makutu.

O Jifalaó ja Ijitu m’ukulu, a betele o kota, athu a mukuá ndenge, mu ku banza kuila, o muthu u kala ni muenhu bhu kididi kiéngi kioso kia fuá. Ene a ngastala kithangana kiavulu—ni kithangana kia akalakadi avulu—mu ku sota ku tolola o kalunga. O jiphilámide ja tungu, ji londekesa o nguzu ia kexile mu bhanga—ni hadi ia talele.

O jinguvulu akua Xina, akexile mu kaiela uá o phangu íii ia ku tolola o kalunga, sumbala mu ukexilu uéngi—mu ku tambula inuinu mba milongo phala ku kala ku muenhu sé ku kuka. O Sobha Qin Shi Huang, ua kexile mu jijidika o dotolo jê ku sanga milongo i a kuatekesa ku fidisa o kalunga. Maji o milongo íii akexile mu i funga ni milongo i jibha, nange iene ia mu jibha.

Ku hama 16 K.K., o mutokuexi ua jixi, Juan Ponce de León, mukua Espanha, ua záuka o musanza ua Caraíbas mu ku sota milongo i kuatekesa o muthu ku kala sé ku kuka. Muéne ua bhixila katé ku Flórida, ku Estados Unidos, maji uafú mu ku bhânga ni akua América. Ka sange milongo ia mu fidisa o ku kuka.

O Jifalaó ja Ijitu m’ukulu, ni jinguvulu akua Xina, ni atokuexi a jixi, a soto ku tolola o kalunga. Nanhi mudietu u bhanga phoko ku nguzu ia bhange ene, sumbala mu maukexilu a iibha? Etu oso tua mesena ku kala ku muenhu.

O KUILA O KALUNGA A TENA KU KA TOLOLA?

Mukonda diahi tu dituna o kalunga? O Bibidia i tu jimbulula se mukonda diahi. Ia lungu ni Mubhangi uetu, Jihova Nzambi, * o Bibidia i zuela: ‘Ima ioso Nzambi ua i bhange ni ku uabha bhu thembu iê. Iu ua te ku muxima ua athu, muenhu ua kalelaku.’ (Ndongixi 3:11) Tua mesena ku katula mbote mu ima ioso ia uabha iene mu ixi izuua ioso katé ku hádia ni hádia, kana ngó ku 80 a mivu. (Jisálamu 90:10) A tu bhange kiá ni vondadi íii.

Mukonda diahi Nzambi ua tula ku mixima ia athu, o vondadi ia ku kala ku ‘muenhu ua kalelaku?’ Phala ku tu nganala ngó? Kana. Mu veji dia kiki, Nzambi ua tu kanena kuila, o kalunga kua-nda bhua. O Bibidia, i zuela ia lungu ni ku buika o kalunga ni kikanenu kia Nzambi kia lungu ni muenhu ua kalelaku.—Tala o kaxa:  “O kalunga a ka tolola.”

Jezú Kristu ua zuela ni kidi kioso: “Kuku ku lombolola muenhu ua kalelaku, kuma oso a ku ijiie eie u Nzambi ia kidi imoxi-élele, ni kuijiia ué ió ua mu tumu eie, Jezú Kristu.” (Nzuá 17:3, NW) Kienhiki, tu tena ku dielela kuila, o kalunga a-nda ku ka tolola. Jezú u tu tangela kuila Nzambi, muéne ngó u tena ku tolola o kalunga.

^ kax. 9 Jihova, o dijina dia Nzambi, kala ki zuela o Bibidia.