A te mate se fili fakamataku. E taua atu faeloa tatou ki ei mo ‵tou malosi kātoa. E mafai o se fia fai‵pati tatou ki ei māfai ko mate se tino telā e pele ki a tatou. Io me kafai ko ‵tu atu i te malosi fakatalavou, e mafai o mafau‵fau tatou me ka se mafai ‵po aka ne te fili a tatou​—se talitonuga ‵se telā ko leva ne puke ‵mau tatou ki ei.

E se uke a manatu e uiga ki te ola mai tua o te mate māfai e faka‵pau ki tala o Falao i aso mua. Ne fakamāumau ne latou a te lasiga o olotou olaga​—mo olaga o te fia afe o tino ga‵lue​—i te taumafaiga ke fakatakavale a te mate. A pilamita ne faite ne latou e fakamaoni mai i ei olotou taumafaiga​—kae ne seki iku manuia olotou taumafaiga.

Ne tau‵tali atu a takitaki o Saina ki se moemiti tai ‵pau penā ki te ola mai tua o te mate, e auala i te fakaaoga ne latou se auala tai ‵kese. Ne fakatonu atu a te Emepela ko Qini Shi ke ‵sala ne ana tino palu vailakau se mea telā e mafai o fakagata i ei te mate. Kae ko te ukega o olotou mea ne palu e aofia i ei a te vai ko te mekulī, kae e tasi te paluga a latou ne mate i ei tou tagata.

I te 16 o senitenali T.A., ne faimalaga atu i se vaka fai la se tagata Sepania ko Juan Ponce de León i te atu Caribbean i ana taumafaiga ke ‵sala atu ki te vai o te ola e fakaigoa ki te Fountain of Youth. Ne fanatu a ia i Florida, U.S.A., o ‵sala ki te mea tenā kae ne mate atu a ia i nai tausaga mai tua o se taua i va o tino Amelika. Kae e seai eiloa se vaipuna ne maua ke fakatumau ei te tulaga talavou.

Ne taumafai katoa a Falao, emepela, mo tino faima‵laga ke fakagata te mate. Kae ko oi foki la e manako ke manatu māmā ki olotou taumafaiga, io me ko auala e fakaaoga ne latou? Me i ‵tou ‵kanoloto tonu, e ma‵nako eiloa tatou ke tumau i te ola.

Kaia e ‵teke atu ei tatou ki te mate? E fakamatala mai ne te Tusi Tapu a te pogai. E fai mai i ei e uiga ki ‵tou Mafuaga, ko Ieova te Atua: * “Ko oti eiloa ne fai ne ia a mea katoa ke ‵gali i olotou taimi ‵tonu. Ne tuku atu foki ne ia te manakoga ke ola ki te se-gata-mai ki olotou loto.” (Failauga 3:11, NW) E ma‵nako eiloa tatou  ke ‵nofo atu i te lalolagi gali ki te se-gata-mai, kae e se ki te 80 tausaga fua io me ki se leva penā. (Salamo 90:10) Tena eiloa te mea e ma‵nako tatou ki ei i ‵tou loto.

Kaia ne tuku mai ei ne te Atua a te manakoga ke ola ki te “se-gata-mai” ki ‵tou loto? Ke fakaitaita mai fua ki a tatou? Ailoga loa. E ‵kese mai i ei, e folafola mai te Atua me e isi se taimi ka manumalo ei i te mate. E faipati mai faeloa te Tusi Tapu e uiga ki te fakaseaiatuga o te mate mo te folafolaga a te Atua ki te ola se-gata-mai.​—Ke onoono ki te pokisi,  “Te Manumalo i te Mate.”

Ne fai faka‵lei mai eiloa a Iesu Keliso: “Tenei te uiga o te ola se-gata-mai, ke iloa tonu ne latou a koe, ko te Atua tonu e tokotasi, penā foki loa mo te tino telā ne uga mai ne koe, ko Iesu Keliso.” (Ioane 17:3) Tela la, a te taumafaiga ke fakagata te mate se fakamoemoega tonu eiloa. Kae ne fakamautinoa mai ne Iesu me ko te Atua fua e mafai o manumalo i te taua mō tatou.