1, 2. Ang’o ma Pinyruodh Nyasaye biro timo, to ang’o momiyo wan gadier ni Pinyruodhno biro maonge kiawa?

KANE en e wi got machiegni gi Kapernaum e higa 31 E Ndalowa, Yesu Kristo nopuonjo jolupne mondo olem kama: “Pinyruodhi mondo obi.” (Math. 6:10) E kindegi, ng’eny ji keto kiawa kuom biro mar Pinyruodhno. Wan to wan gadier ni Jehova biro dwoko lamowa mondo Pinyruodhe obi.

² Jehova biro tiyo gi Pinyruodhno mondo oriwgo jotichne duto manie polo kod manie piny. Chenrono biro chopo e wang’e maonge kiawa. (Isa. 55:10, 11) Ka kuom adier, Jehova osebedo ka locho ka en Ruoth e kindewagi. Gik madongo miwuoro mosebedo katimore kuom higini 100 mokalo nyiso mano ayanga. Nyasaye osebedo katimo tije madongo kendo miwuoro ne jotichne tara gi tara mosebedo ka tiyone. (Zek. 14:9; Fwe. 15:3) Kata kamano, wacho ni Jehova obedo Ruoth ok onyiso ni Pinyruodh Nyasaye ma Yesu nopuonjowa mondo wakwa osebiro. Ere kaka weche ariyogo opogore, to gin ber mage ma gikelonwa?

3. (a) Yesu ne oket Ruoth karang’o, to ne okete Ruoth kanye? (b) Ang’o momiyo inyalo wacho ni Pinyruodh Nyasaye nochako locho e higa mar 1914? (Ne weche moler piny.)

³ Ka nodong’ higini madirom 20 to wadonjo e higini mag 1900, jotich Nyasaye nochako winjo tiend weche mayudore e bug Daniel ma nokor higini 2,500 mokalo. Weche ma nokorgo  wacho kama: “E ndalo ma ruodhigo nobedie, Nyasaye manie polo nochung piny ruoth moro ma ok norum nyaka chieng’.” (Dan. 2:44) Jopuonjre Muma nosebedo kanyiso ji kuom higini mang’eny ni higa 1914 ne dhi bedo higa makende ahinya. E kindego, ng’eny ji ne nigi geno ni ngima ne dhi bedo maber. Jasomo moro nondiko kama: “E higa 1914, ji nogeno ahinya ni ngima dhi bedo gi ber mogundho.” Kata kamano, kar mondo ber obedie to Lweny Mokwongo mar Piny ema nochakore e higano, kendo mano nochopo weche ma Muma nokoro. Kech, yiengni mar piny, tuwoche kaachiel gi weche mamoko ma nokor e Muma ma notimore, nonyiso ayanga ni Yesu Kristo osechako locho e polo kaka Ruoth mar Pinyruodh Nyasaye e higa mar 1914. * Kuom keto Wuode obed Ruoth ma Mesia, Jehova nobedo Ruoth e yo machielo!

4. En okang’ mane mokwongo ma Ruoth nokawo bang’ donjo e loch, to ang’o ma notimo bang’ mano?

⁴ Bang’ keto Ruoth manyien e pinyruodh Nyasaye, Ruodhni nochako tichne kuom kedo gi Jasik Nyasaye maduong’ ma en Satan. Yesu kaachiel gi malaikene noloyo lwenyno ma gigolo Jachien e polo. Mano nomiyo mor maduong’ obet e polo, to e sechego bende, piny nochako bedo gi chandruok mathoth moloyo kaka ne en-go chon. (Som Fweny 12:7-9, 12.) Bang’ golo Satan, Ruoth nochako pwodho, puonjo, kendo chano jolupne manie pinyka mondo gitim dwach Nyasaye. We wanon ane kaka jolup Yesu ma ne oyie luwo kaka ne odwaro, ketonwa ranyisi maber e kindegi.

5. Ang’o ma Yesu notimo e kind higa 1914 nyaka chak higa 1919?

⁵ Kane Ruoth moyierni oselwoko chilo duto mag Satan gi jochiendene e polo, Jehova nochike ni mondo opwodh jolupne ma ne nie piny kae. Janabi Malaki nokoro ni Yesu ne dhi pwodho jolupne mondo gibed gi winjruok maber gi Nyasaye. (Mal. 3:1-3) Yesu notimo mano e kind higa mar 1914 kod higa 1919 * kachakore. Mondo mi wabed e riwruok mar oganda Jehova moriwo piny gi polo, nyaka wabed joma ler e winjruokwa kode. (1 Pet. 1:15, 16) Lamo marwa nyaka bed maler maok omien gi puonj mag dinde miriambo kata weche siasa mag pinyni.

6. Ere kaka wayudo chiemb chuny, to ang’o momiyo odwarore ahinya?

⁶ Yesu bende notiyo gi teko momiye kaka Ruoth mondo oyier ‘jatich mogen kendo mariek.’ Jatijni, ne dhi chiwo chiemb chuny ne jogo duto manie “kueth achiel” e bwo Yesu. (Math. 24:45-47; Joh. 10:16) Chakre higa 1919, grup matin mar Jokristo mowal osebedo ka kawo mapek ting’ mar pidho ‘jood’ Yesu. Jatijno mogen kendo mariek osebedo ka miyowa chiemb chuny mabup mamiyo wagero yie marwa mondo obed motegno. Chiemono konyowa mondo wadong’ ka waler e winjruokwa gi Nyasaye, e timbewa, e pachwa, koda e ringrewa. Chiemb chunyni bende puonjowa kendo tiegowa mondo wariw lwedo chuth tich maduong’ie moloyo e kindewagi, matiende ni tij lendo. Be ichamo pile chiemb chuny michiwonwagi?

7. En tich mane maduong’ ma Yesu nochako kane en e pinyka, to ne idhi time nyaka karang’o?

⁷ Yesu ka nochako tije e pinyka, nowacho kama: “Onego ayal Wach Maber mar pinyruodh Nyasaye e mier moko bende, nikech ma e momiyo noora.” (Luka 4:43)  Kuom higini adek gi nus, Yesu noketo tijni kaka tich maduong’ ahinya e ngimane. Nochiko jopuonjrene kama: “Kuwuotho yaluru niya, ‘Pinyruodh polo osesudo machiegni.’” (Math. 10:7) Bang’ chier, Yesu nowacho ni jolupne ne dhi lendo “nyaka tung’ piny.” (Tich 1:8) Yesu nosingo ni en owuon ne odhi riwo tijni lwedo nyaka e ndalowagi.—Math. 28:19, 20.

8. Ere kaka Ruoth nojiwo jolupne manie piny mondo olend?

⁸ Chop higa mar 1919, “wach maber mar Pinyruoth” ne ochopo e okang’ machielo. (Math. 24:14) Ruoth ne locho e polo, kendo noyiero kweth matin mar jolupne ma nosepwodho e pinyka. Kweth matin mar owetegi noluwo kaka Yesu nochikogi ni giland wach maber e piny ngima ka giwacho ni Pinyruodh Nyasaye osechako locho e polo! (Tich 10:42) Kuom ranyisi, joma riwo lwedo pinyruodhno madirom 20,000 ne odhi e chokruok moro moriwo pinje ma notim Cedar Point, Ohio, e piny Amerka, Septemba 1922. Parie mor manyalo bedo ni ne gin-go kane Owadwa Rutherford golo twak ma wiye wacho ni “Pinyruodh Nyasaye,” kendo lando kama: “Neuru, Ruoth koro locho! Un e jootene. Omiyo landuru, landuru, landuru, Ruoth kod pinyruodhe.” Kinyne ji aluf ariyo kuom joma nodhi e chokruogno norwako jip ma nomigi mi giriwo lwedo “Odiechieng Lendo,” ka gilimo mier man maboyo maromo kilomita 72 kiwuok kama ne itime chokruogno. Owadwa moro nowacho kama: “Wiya ok nowil gi jip mar lando Pinyruoth kod kinda mar owete turi ma nobiro e chokruogno!” Ng’eny joma ne nie chokruogno bende nowacho mana kamano.

9, 10. (a) Gin chenro mage mantie mar tiego joland wach Pinyruoth? (b) In iwuon, ere kaka chenrogi osekonyi?

⁹ Chop higa mar 1922, joland wach Pinyruoth maromo 17,000 e piny mangima ne lendo e pinje 58. Kata kamano, ne dwarore ni otieggi. E kinde Jokristo mokwongo kane pok oyier Yesu mondo obed Ruoth, nochiko jopuonjrene kuom gima ne gidhi lando, kama ne gidhi lendoe, koda kaka ne gidhi lendo. (Math. 10:5-7; Luka 9:1-6; 10:1-11) E kindegi bende, Yesu chiko jolupne malendo mondo mi ging’e gik ma gidhi lando, kaka gidhi lendo kendo miyogi gik madwarore mondo gibed jopuonj molony. (2 Tim. 3:17) Yesu tiego jolupne ne tij lendo kokalo kuom kanyakla. Achiel kuom yore motiyogo en Skul mar Tij Nyasaye, mitimo e kanyakla duto masani kwan-gi okalo 111,000 e piny mangima. Skundni osetiego jolendo mokalo milion abiriyo masani olony e tij lendo kendo puonjo ji e yo makonyo “ji duto.”—Som 1 Jo Korintho 9:20-23.

¹⁰ Kopogore gi Skul mar Tij Nyasaye, nitie skunde mamoko mitiyogo e tiego  jodong-kanyakla, jopainia, owete mapok odonjo e kend, Jokristo mosedonjo e kend, Jokomiti Matayo Bad Ofis kachiel gi mondegi, jorit alwora kod mondegi kaachiel gi skul ma tiego jomisonari. * Owete gi nyimine moko ma noyudo tiegruok e Skund Muma ne Jokristo Mokendore ne mor ahinya gi puonj ma ne giyudo ma omiyo gindiko kama: “Tiegruok makende ma ne wayudo osemiyo herawa kuom Jehova omedore kendo osemedo lony marwa e konyo jomoko.”

11. Ang’o mosemiyo jolup Yesu onano gi tij lendo kata obedo ni Satan monjogi?

¹¹ Jasigu Satan neno kinda mitimo e lando kendo puonjo ji wach maber. Dwaro mare en ni ochung tij lendo kendo otemo ahinya tiyo gi yore duto monyalo mondo ochung tij lando wach Pinyruoth kendo nyoso chuny joma lande. Kata kamano, Satan ok bi nyalo nikech Jehova oseketo Wuode “obedo malo ahinya ni loch duto, gi teko duto, gi nyalo duto kod bet ruoth.” (Efe. 1:20-22) Ka en Ruoth, Yesu tiyo gi teko momiye e rito kendo tayo jopuonjrene, kendo neno ni dwaro mar Wuon-gi otimore. * Wach maber ilando kendo ji tara gi tara ma chunygi nikare ipuonjo yore Jehova. To mano kaka Jehova odhialowa kuom miyowa thuolo mar riwo lwedo tich makendeni!

12. Ler ane moko kuom lokruok mabeyo mosetim e riwruogni nyaka ne Pinyruoth chak locho.

¹² Chakre ket Yesu obed Ruoth e higa 1914, osebedo ka oiko jolupne mondo otim dwach Wuon mare. (Som Isaiah 60:17.) E higa 1919, ne iketoga owadwa achiel (service director) mondo ota tij lendo e kanyakla. Lendo mar ot ka ot chieng’ Jumapil ne ochak e higa mar 1927. Jotich Jehova nochako luongore ni Joneno mag Jehova e higa 1931, to mano nojiwogi ahinya mondo gitim tije Pinyruoth gi kinda. (Isa. 43:10-12) Kochakore higa mar 1938, joma tayo kanyakla koro ne ok yier kokalo kuom goyo ombulu. Kar mano, mondo mi giwinjre yudo migepego, owetego nyaka ne bed gi kido madwarore kaluwore gi Muma. E higa mar 1972, kanyakla koro ne itayo gi bura mar jodongo to ok jaduong’ achiel. Owete duto ma ne owinjore bedo jodongo kaachiel gi jokony tich, ne ojiw mondo giikre ‘rito kuedh Nyasaye manie lwetgi.’ (1 Pet. 5:2) E higa mar 1976, ne ochan Bura Maduong’ e komiti auchiel mondo ochung’ne tije mag lendo e piny mangima. Chakre kindeno, Yesu osedhi nyime chano jolupne  mos mos mondo gitim gik moko kaluwore gi kaka Nyasaye dwaro.

13. Gik ma Mesia Ruoth osetimo kuom higini 100 jiwi nade?

¹³ Parie gik ma Mesia Ruoth osetimo kuom higini 100 mosebedogo e loch! Osepwodho oganda miluongo gi nying Jehova. Osetayo tij lando wach maber mar Pinyruoth e pinje 239, kendo osetayo tij puonjo ji tara gi tara mondo ong’e yore Jehova. Oseriwo jolupne ma kwan-gi okalo milion abiriyo manie piny mangima obed gimoro achiel, kendo moro ka moro kuomgi chiwore owuon e timo dwach Wuon mare manie polo. (Zab. 110:3) Adier, tije ma Jehovaosetimo kokalo kuom Pinyruodh Mesia dongo miwuoro. Kendo pod nitie gik mang’eny mabeyo mapod obiro timo.

14. (a) En ang’o ma wakwayo Nyasaye sama walamo ni “Pinyruodhi mondo obi”? (b) Ndiko marwa mar higa 2014, en mane to ang’o momiyo owinjore?

¹⁴ Kata obedo ni Jehova noyiero Wuode Yesu Kristo mondo obed Mesia Ruoth e higa 1914, mano ok onyiso ni lamo marwa ni “Pinyruodhi mondo obi” osechopo chuth. (Math. 6:10) Ne okor e Muma ni Yesu ne dhi ‘bedo gi loch e dier wasike.’ (Zab. 110:2) Gie sani, loch mag dhano manie bwo teko Satan pod kwedo Pinyruodh Nyasaye. Sama wakwayo ni Pinyruodh Nyasaye obi, wakwayo Nyasaye mondo Mesia Ruoth kod joge molochogo obi otiek loch mag dhano kendo ogol oko wasik Pinyruodh Nyasaye. Mano biro miyo weche ma nokor e bug Daniel ochop kare. Daniel 2:44 wacho ni Pinyruodh Nyasaye biro ‘ng’inyo pinje ruodhigi duto, mi notiekgi.’ Mano nyiso ni obiro tieko sirkande duto mag dhano nikech gikwedo loch mar Pinyruodh Nyasaye. (Fwe. 6:1, 2; 13:1-18; 19:11-21) Mano gima chiegni timore. Mano kaka ndiko mar higa 2014, mawuok e Mathayo 6:10 owinjore ndi! Owacho niya: “Pinyruodhi mondo obi.” Sani koro osekawo higini 100 nyaka ne Yesu chak locho e polo ka en Ruoth.

15, 16. (a) Gin gik mage mabeyo mabiro timore e Higini Aluf Achiel mar loch Kristo? (b) Ang’o ma Yesu biro timo mogik ka en Mesia Ruoth, to mano biro nyiso ang’o e wi dwach Jehova ne chwechne duto?

¹⁵ Bang’ ka Mesia Ruoth oseketho wasik Nyasaye, obiro wito Satan gi jochiendene e bur matut kuom higini aluf achiel. (Fwe. 20:1-3) Nikech koro Satan biro bedo maonge, Pinyruodhni biro konyo ji mondo oyud gweth mag misango mar Yesu, kendo mondo otiek richo ma Adam nokelo. Ruoth biro chiero ji tara gi tara mosetho, kendo obiro timo chenro maduong’ mondo opuonjgi yore Jehova. (Fwe. 20:12, 13) Piny duto biro bedo paradis mana kaka puoth Eden ne chalo, kendo ji duto ma tiyone Jehova gadier biro bedo joma kare chuth.

¹⁶ Bang’ Higini Aluf Achiel mar loch Kristo, Pinyruodh Mesia biro yudo kosetieko gik moko duto ma nochano timo. Kae to Yesu biro dwoko Pinyruoth ne Wuon mare. (Som 1 Jo Korintho 15:24-28.) Mano tiende ni ok bi dwarore kendo ni ng’ato obed jagach e kind Jehova kod nyithinde manie piny. Nyithind Nyasaye manie polo koda manie piny biro bedo nyithind Wuoro achiel.

17. Ing’ado e chunyi mar timo ang’o kaluwore gi wach Pinyruoth?

¹⁷ Gik moko mabeyo mosetimore kuom higini 100 ka Pinyruoth locho, nyiso ayanga ni Jehova ema tayo riwruok mare kendo ni dwaro mare ne piny nyaka timre. Ber mondo wadhi nyime bedo joma joratiro ka watiyone kendo lando Ruoth gi Pinyruodhe. Wan gadier bende ni Jehova biro dwoko lamowa ma wakwayo ni: “Pinyruodhi mondo obi”!