1. Gini amomu dungu agu aparanga aboro nga aKristano agbia ngbarago behe?

ANI naraka ti gu regbo niima ngba gbe. Rogo gu pangbanga nga ga boro, amirioni aboro aatirianga ku rogo ndikidi irisombori wa gu du awere te. (Yugo. 7:9, 10) Badungu paranga aboro na ngbarago wa i aundo kura aboro tipa i rugutiyo wenengai na gu rengo du rogo Ziazia Kekeapai tipa bata. (Yugo. 22:17) Bete paranga aboro nawisigo Ziazia Kekeapai na aboro, na kini undo aboro tipa i raki gu raka du ni wenehe. Agu akurayo naandu kaa tungusapai rogo gu kura aringara. (Tam. 110:3; Yes. 52:7) Ginipai rengbe oni ka mangaha tipa ka manga gi sunge ga Yekova aboro amangaha re?

2. Waigu ga Timoteo kpiapai ayugo gupai nga Yekova na nyemu ka fu sunge fu paranga aboro? (Oni bi gu sura du ti tonatonaha.)

² Wangia oni aparanga, oni ima rengba ka manga agu asiapai rengbe ka zaka gene furoni tipa wene amomu rogo ga Yekova sunge. Ni kpiapai, Timoteo amangi wene siapai naasako ko mangisunge amokedi baraho garãko adu ni wa 20. (Amo. 16:1-3) Si nawira wa fuo bete adiwi, aboro azingi kuti Pauro si ki sa gupai nga ko guari rogo gu vovo dungurati nakuru Tesaronike yo. Kusa, ko ki nimo ka keda Timoteo ko karagatiko ka ndu ka ngarasa agu awirina naadu yo. (Amo. 17:5-15; 1 Tesa. 3:1, 2, 6) Oni berãnga pa gu ngbarago Timoteo adu na ni ho ko agbia gi sunge re ni!

3. Gini nyanyakipa siapai si aida oni mangihe rogo raka yo, na gini regbo si aida oni mangihe ti ni?

³ Ho du boro ni ni paranga ní, ní namanga nyanyakipa asiapai rogo gani raka yo. Ono gu siapai nyakipaha kisusi dagba akuraha nga diaberã ka mangasunge fu Yekova. Gini regbo ngba manga gu siapai re ti ni? Yekova naya: ‘Mo tingidipa Bamangiro ti rago parangaro.’ (Batu. 12:1) Gu wene gene rengbe boro ngbaha ka ‘tingidapa’ Yekova nga ka mangasunge fuko na ngbaduyo dunduko. (Pa Rug. 10:12) Gu kura diaberã ho nyakipaha wa mangasunge fu Yekova na ngbaduroniyo dunduko te. Si nika manga bakere ariapai rogo gaoni raka ku mbatayo.—Tam. 71:5.

4. Gini nyanyakipa asiapai rogo raka yo rengbe ka manga ariapai na pa mangasunge fu Yekova?

⁴ Nirengo, anga kina gu siapai nga ga mangasunge fu Yekova rengbe ka manga ariapai na gaoni raka ku mbatayo te. Ni kpiapai, oni ima rengba kaa bakabangironi tipa rogatise, gu boro si aida oni di ní, na wai oni nika gbia marã rogo gaoni raka yo. Agi apai re dunduko na nyanyakipa ha, ono si adu nipa tatamana oni sia mangasunge fu Yekova na ngbaduroni yo dunduko. (Pa Rug. 30:19, 20) Tipagine? Mbiko agi adiaberã re dunduko nandu kina sa. Ka oni mangi diaberã awere tipa rogatise gbiati mangasunge, si amanga ariapai amanga na wai oni aida ka mangasunge fu Yekova. (Oni ringbisi ngaha na Ruka 14:16-20.) Gaoni diaberã ka mangasunge fu Mbori nika manga ariapai amanga a na gu siapai du oni na ni tipa rogatise na sunge. Sidu, oni sia gupai nyakipaha gbe mbata.—Frp. 1:10.

5, 6. Oni penga pa wai manga wene siapai narengbe ka kusa surungbaha kusa.

⁵ Bara sa kindi oni nadiberã ka mangasunge fu Yekova, si naida oni berẽkurii gupai ko aida oni mangihe, fuani, oni ki diberã tipa wai oni ka mangasunge fuko. Wirina sa Japan yo aya: “Ho garãre adu ni nga 14, ani akuru na bakumba ka tungusapai ko ki bi gupai nga mi agbianga ngbarago ti tungusapai te. Ko aya fere wẽ: ‘Mo ga ku kporo yo Yuichiro. Ka mo da yo, mo ki sungu sande ka berã tipa agu apai Yekova amangihe foro.’ Mi andu ki mangi gipai re. Nirengo, mi aberã tipa dungu arame na kini kpari fu Mbori. Tooni tooni, gimi bipai atona ka ariatihe. Fuoho aturõngo te mi ki bi tire nga mi namangasunge fu Yekova na ngbarago. Mi adu na ngbarago ka geda agu apangbanga du tipa amokedi, si ki sare mi tona ka berãpa mangasunge fu Yekova.”

⁶ Yuichiro ape kurapai nga: “Mi adiberã tipa ka tona manga gu siapai nika ndu nami mi sa mangasunge fu Yekova rogo kura aringara. Ni kpiapai, mi atona ka wirika pa-Ngirisi. Ho mi anyasi sukuru ni, mi agbia sunge yugo pa-Ngirisi nga gu nambu regbo fere tipa mi mangisunge abazakigene. Ho garã re ada ni 20, mi atona kaa wirika pa aboro Mongolia na ki ndu ku rogo gu badona nga ga agu awirina naape he. Fuo agarã ue, rogo 2007 mi andu ku Mongolia yo. Ho mi atungusipai ni na abazakigene na ki bi gupai nga dungu aboro aaida ka ino rengo, si afõ re tipa mi ga koyo. Mi akaraga tire ku Japan yo tipa ka mbakada tire. Mi atona manga sunge bazakigene Mongolia no tona rogo 2008. Si taata tipa ka raka yo te. Ono aboro nakaragapai wenengai kuti wene pangbanga, na mi naundo yo tipa i mbedi na Yekova. Mi nabihe nga wene siapai du mi amangihe re.”

7. Gini siapai si aida paranga aboro mangihe tipa tiyo, na gini kpiapai Moize amoihe fuyo?

⁷ Boro na boro si aida ní mangi gu siapai du tipa wai ní aida ka mangasunge na gani raka wangia ní Dezire Yekova. (Yos. 24:15) Ani arengbanga ka diaberã furoni tipa rogatise, gu boro si aida oni di ní watadu gu ngbatunga sunge si aida oni mangihe te. Ya mo mo asia gu sunge nika dianga bakere regbo tipa ka wirikaha ya? Kura paranga aboro nga  aKristano naraka rogo gu dungu aba du na rungo; aguyo kini raki rogo kikindigi agbata du na kumuko rogoho. Rogo zegino dunduko, paranga aboro na asinoyo, abirĩ, inohe, nyemuapai, na agu asasa nga ga toro ni bakiakia. Agu apai oni akpinyemuhe ni bakiakia kina wai si adu tipa gu paranga aboro nangia aYudo naadu Ezipeta yo. Paranga Moize adu na momu beko tipa ka raka ngbanga yo, baraho akurako adu ni tigayo ni akanga. (Gate 1:13, 14; Amo. 7:21, 22) I araki wakina roni ti wene regbo. (Gate 19:4-6) Boro na boro naasia gupai ní aida ka mangaha na gani raka. Moize amangi wene siapai.—Oni gedi AEbere 11:24-27.

8. Wari rengbe paranga aboro ni ka gbia gu undo rengbe ka undo yo i mangi wene asiapai rogo raka yo?

⁸ Yekova naundo roni tipa oni mangi agu asiapai nga ga tatamana ho du oni ni ni aparanga. Ko nayugo agu abangua arugute nga ga Ziazia Kekeapai furoni tipa si undo roni ho du oni ni rogo kpakarapai. (Tam. 32:8) Kurigure, agu avunguroni nga aKristano na agu abaakumba du rogo dungurati rengbe ka undo roni oni berẽkurii wai rengbe oni ka mangapai kuti agi arugute re. (Snz. 1:8, 9) Ani wisigingo apai biata rengbe ka undo roni oni mangi gu siapai nga ga tatamana rengbe ka manga ariapai na gaoni raka ku mbatayo ngba wene gene.

9. (a) Waigu Yekova nairisi rani ki fu siapai furani? (b) Pa gbata ani ga Mbori Ngbii mbata naye na gini amomu?

⁹ Oni gbáta gako Ngbii mbata, na gako rurupai. (Oni gedi Matayo 6:19-21, 24-26, 31-34.) Yekova nabi rani na kikiipa rani, ko mburani ani mangi siapai ni tirani. Ko ayugongo bakio gu regbo si aida oni dihe kuti ngba sunge tungusapai te. Ono Yesu afu bangua arugute furani nga ani gbata ga Mbori Ngbii mbata. Ka oni mangi gupai ko apehe re, si nika fu momu furoni tipa oni yugu gaoni nyemuse fu Mbori, gaoni amurakporo, gbiati gu tambuahe du oni na ni tipa nyenye unga. Wa oni aberãpa rogatise na sunge, oni bihe singia gaoni asiapai nika ye na bakabangirise furoni tipa aũzegino watadu si nika saroni oni du na kakaka nyemu ga Mbori Kindo gbiati gako rurupai.

10. Ginihe naasa Yesu ko du na ngbarago, na gini asiapai rengbe ka saroni oni du na ngbarago?

¹⁰ Oni gbia ngbarago ti mangasunge fu kura aboro. (Oni gedi Amokedi 20:20, 21, 24, 35.) Yesu nayugu gi nyanyakipa bangua arugute re furani. Ko angia gu boro naadu na bakere ngbarago mbiko mangako gupai Bako akpinyemuhe angianga gupai naangba tiko ya. Ko adu na ngbarago ka yugopai fu kura aboro tipa wene pangbanga. (Rk. 10:21; Yo. 4:34) Si nawira wa oni aima gbia gu ngbarago naye mbiko undo kura aboro. Ka oni moimburu gaoni nyanyakipa asiapai rii gu bangua arugute Yesu ayuguhe, oni na Yekova dunduko nika du na ngbarago.—Snz. 27:11.

11. Tipagine Baruka aadunga ti ni na ngbarago ya, na gini rugute Yekova afuhe fuko?

¹¹ Gaani bakere ngbarago naye ti mangasunge fu Yekova. (Snz. 16:20) Si nawira wa ga Yeremaya bakeapai nangia Baruka bangiriko aima go ti gipai re. Ti gu kura regbo sa, mangasunge fu Yekova aayengo na ngbarago fuko te. Yekova aya fuko wẽ: “Mo nagbata bakere apai tipa tiro? Ka mo gbáta nga ha ya; bambiko, mo ngére, mi naye na gbigbitapai ku ri aboro dunduko, . . . ono mi afú ungaro foro wa mosoro nga ga sovura rogo agu arago dunduko mo ka ndu ku rogo ho.” (Yere. 45:3, 5) Gaoni bipai nga gine? Ginihe narengbe ka sa Baruka ko du na ngbarago, pa gbata ko bakere apai watadu pa bata ko ti regbo gbarasa Yerusarema mbiko du ko ni ruruko fu Mbori?—Yak. 1:12.

12. Gini siapai naasa Ramiro ko gbia ngbarago?

¹² Wirinarani nga Ramiro ima gbia ngbarago ti mangaapai fu akurako. Ko aya: “Mi asono rogo gu ngbadimokporo naadu nirungo rungo ho pati agu abaagangara du rogo gu ringara nga Andes. Si adu fere ni bakere momu ka bi unvurami ko niya fere ko nika  tumo re mi wirikipai yunivasiti yo. Ono wa mi azi bapatiza, si aimanga te kura bazakigene ki yambu re nga ani ndu ka tungusapai na ko rogo gu kura tooni gbata. Mi andu koyo na ki wiriki wai ka kperii, fuani, mi ki zaki baha tipa si undo re. Dungu aboro naidi na gupai ani aatungusaha. Kusa mi atona ka koda tire na gu dungurati nape fugo aboro gu ringara re. Mi mangisunge tungusapai ti aregbo dunduko awere tipa agarã bawe. Sunge ho ka fu gu ngbatunga ngbarago fere mi agbiaha ti undo aboro i wiriki wene pangbanga rogo fugoyo yo te.”

13. Tipagine duhe ti ni nga wene regbo tipa mangasunge fu Yekova nga ho du boro ni ni paranga ní?

¹³ Oni gbia ngbarago ti mangasunge fu Yekova ni paranga roni. (Oni gedi Batungusipai 12:1.) Si aidanga oni berẽ gupai nga si naida oni gbia wene sunge mbata oni kini ru ka mangasunge fu Yekova kusa te. Gu wene regbo si aida oni mangisunge fu Yekova ti ni nga ho du oni ni ni paranga. Kura paranga aboro kinaho adunga na dungu asunge kporo tiyo ya na kpotoyo wenengai na i na ome tipa ka manga nyanyakipa asunge. Ginipai oni aida ka mangaha fu Yekova ti regbo paranga roni? Si rengbe kadu nga gaoni sasa nga kadu ni bazakigene, ka mangasunge rogo gu dagbarago nape fugo aboro kura ringara watadu oni ima bi agu agene si aida oni mangisunge na ngbaduroniyo dunduko rogo gaoni adungurati ngbaha. Ka si vurangia gini sasa sia oni he tipa ka mangasunge fu Mbori, si naida gene duadu beroni tipa wai rengbe oni kaa raka. Bakio regbo wai si aida oni dihe kuti ngba wirika sunge? Gaoni siapai nika ngia gine?

14. Tipagine si aida boro du ti ni na rubangirise ho ni ambakada tiní ni tipa raka ku mbatayo?

¹⁴ Gu bangua arugute nga ga Ziazia Kekeapai biata mangi ani sunge na ni re rengbe ka undo roni tipa oni diberã ka ini gu sunge marã si aida oni mangihe. Si rengbe kadu nga agu aboro ninaafu arugute rogo gaoni sukuru ima inopai tipa agu asunge du rogo gaoni dagbarago. Watadu agu aboro namangasunge na agbia ngbii ima rengba ka inopai tipa agu asunge du rogo gaoni dagbarago watadu gu du rogo gu ba oni aida ka ndu ku rogoho. Agu apai i apehe furoni ima rengba ka undo, ono oni du na rubangirise. Agu aboro akpingo nyemu Yekova ya rengbe ka rimiso nyemu gi zegino re ku kpotoroniyo. (1 Yo. 2:15-17) Ho oni awisigo agu ahe ni du rogo zegino, ngbaduroniyo rengbe ka nanga roni taata.—Oni gedi Asanza 14:15; Yere. 17:9.

15, 16. Da rengbe kafu wene rugute furoni tipa mangasunge?

¹⁵ Bara sa kindi oni narugu tironi na pa gu sunge si aida oni mangihe, si naida oni mangisunge na wene arugute. (Snz. 1:5) Da rengbe ka undo roni ho oni awisigopai ni tipa sunge ringbisihe kuti gu bangua arugute nga ga Ziazia Kekeapai? Oni degeturoni fu agu aboro nakpinyemu Yekova, aguyo nakpinyemu roni, na ini roni na agu apai du tipa roni wenengai. I nika undo roni tipa oni ini gupai rengbe oni ka mangaha na gu oni arengbanga ka mangaha ya. Gupai i nika pehe ima rengba ka undo roni tipa oni wisigi gaoni asasa berewe. Kangia avunguroni nga agu aboro nakpinyemu Yekova, i nika undo roni ni bakerehe. Na berewe a, abaakumba rengbe arengba ka undo roni rogo dungurati. Kurigure, oni sana abazakigene gbiati agu ababiapai ninaata ata tipa ndu gupai i asiapa mangasunge fu Mbori ti ni ti aregbo dũ. I aru wai ka tona sunge abazakigene, na ginipai i naamangaha tipa kaa ngerafuo tiyo? Gini amaku i agbiaha ti sunge tungusapai?—Snz. 15:22.

¹⁶ Agu aboro ini roni wenengai rengbe ka fu agu arugute nga ga tatamana furoni. Ni kpiapai, si rengbe kadu nga oni naida ka mbu sukuru tipa ka tona sunge abazakigene mbiko rago angbanga tironi na gu bakere sunge i afuhe furoni sukuru yo te. Gu boro nakpinyemu roni rengbe ka undo roni oni ini gupai nga sukuru rengbe ka undo roni oni du na hipai, nga gu nyanyakipa sino si aidaha ka oni aida ka mangasunge fu Yekova.—Tam. 141:5; Snz. 6:6-10.

17. Gini asiapai si aida oni bandatironi ti ni?

¹⁷ Agu aboro dunduko namangasunge fu Yekova du wa ka i gbiatiyo na agu akpakarapai nga ga toro rengbe ka gbeyo kusayo ti Yekova. (1 Kor. 15:33; Koro. 2:8) Kura asunge kinaho rengbe ka rimiso boro ku rogo kerepai nga ga toro kisusi akuraha. Ya mo kura aboro ho ini oni payo ‘naarindasi gayo idapase’ mbiko gu ngbatunga sunge i asiaha? (1 Tim. 1:19) Si adu nipa tatamana ka oni bandatironi ti manga gu siapai rengbe ka gbarasa gaoni pagume na Mbori.—Snz. 22:3.

PARANGA AKRISTANO, ONI DU NA NGBARAGO

18, 19. Kangia oni nabi tironi nga oni ata rẽnga tipa ka mangasunge fu Yekova te, ginipai si aida oni mangihe?

¹⁸ Kangia nyemu mangasunge fu Yekova tironi, oni mangisunge na gu momu du beroni wangia oni ga Mbori amoyambu nga aparanga. Oni mangi agu asiapai rengbe ka saroni oni du na ngbarago ka mangasunge fu Yekova ti gi wene regbo re.—Tam. 148:12, 13.

¹⁹ Ono ginipai rengbe oni ka mangaha ka oni abi tironi nga regbo ata danga tipa oni mangisunge fu Yekova te? Ka oni mbunga manga ome ka nyakasa gaoni idapase ya. Gu mokedi nangia Pauro afura tipa gupai ko amangihe ka raka gu ngbatunga raka Mbori afu amaku kuriihe, ki aya: “Ka oni berẽ gu pai akia, Mbori ayúgo kina ha fu roni; ono ani tá ni kina gu rugute da ani ti ni.” (Frp. 3:15, 16) Oni ndu ku mbatayo na wisigopai tipa ga Mbori nyemuse na gako wene arugute. Yekova nika undo roni tipa oni mangi agu adiaberã nga ga tatamana susi kura aboro dunduko.