1, 2. Fu san ede wi musu poti prakseri na Psalm 45?

WAN makti kownu e rèi na tapu en asi fu feti gi sani di tru èn gi retidu èn a o wini den feanti fu en. Baka te a wini, a e trow nanga wan moi uma. Fu ala ten sma e memre a kownu disi èn den e gi en glori. Psalm 45 e taki fu den tori disi.

² Ma Psalm 45 a no wan span tori nomo pe ala sani e waka bun te fu kaba. Den sani di skrifi drape prenspari gi wi fu di den abi krakti na tapu wi libi na ini a ten disi èn na ini a ten di e kon. Meki wi luku moro fini san a psalm disi e taki.

3, 4. (a) Fu sortu „tumusi moi tori” a psalm skrifiman ben skrifi, èn fu san ede a e naki wi ati? (b) Fu sortu boskopu di „abi fu du nanga wan kownu” wi e preiki? (c) Fa a tongo fu wi kan kon de leki wan skrifitiki?

³ Leisi Psalm 45:1. A ’tumusi moi tori di naki na ati’ fu a psalm skrifiman abi fu du nanga wan kownu. A Hebrew wortu di vertaal nanga „naki na ati” wani taki „kuku kon na tapu” noso „bori”. A nyunsu di a psalm skrifiman yere ben moi gi en so te, taki a ben e gersi leki wan sani ben e kuku kon na tapu na ini en ati. Sobun, a ben e prisiri srefisrefi. A nyunsu meki tu taki en tongo kon de leki „a skrifitiki fu  wan sekretarsi di sabi du en wroko bun”.

⁴ San disi wani taki gi wi? A bun nyunsu fu a Mesias Kownukondre na wan moi tori di e naki wi ati. A Kownukondre boskopu kon moro „moi” na ini 1914. Sensi a ten dati, wi no e fruteri sma moro taki a Kownukondre musu kon ete, ma wi e fruteri den taki a kon kaba èn taki a de wan trutru tirimakti na hemel. Disi na ’a bun nyunsu fu a Kownukondre di wi e preiki gi sma na heri grontapu, so taki sma fu ala kondre kan yere dati’ (Mat. 24:14). A Kownukondre boskopu e ’naki wi ati’ tu? Wi e preiki a bun nyunsu fu a Kownukondre fayafaya? Neleki a psalm skrifiman ’a singi fu wi abi fu du nanga wan kownu’, èn dati na wi Kownu Yesus Krestes. Wi e preiki gi sma taki now Yesus na a Kownu fu a Mesias Kownukondre di de na hemel. Boiti dati, wi e gi den tiriman nanga den sma di den e tiri, a deki-ati fu saka densrefi na ondro a Kownu disi (Ps. 2:1, 2, 4-12). Te wi e gebroiki Bijbel na ini a preikiwroko, dan a tongo fu wi e kon de leki „wan skrifitiki fu wan sekretarsi di sabi du en wroko bun”.

5. (a) Fu san ede wi kan taki dati Yesus ben „moi”? (b) Fu san ede ’den sani di a Kownu ben e taki, ben e prisiri sma trutru’ èn fa wi kan teki na eksempre fu en?

⁵ Leisi Psalm 45:2. Bijbel no e taki furu fu a fasi fa Yesus en fesi ben de èn fa en skin ben tan. A no de fu taki dati leki wan man di no ben abi nowan fowtu, a ben „moi” trutru. Ma san ben meki Yesus moro moi, na taki a gi yesi na Yehovah ala ten. Boiti dati, a fasi fa Yesus ben e preiki a Kownukondre boskopu, ben „prisiri sma trutru” fu di a ben e gebroiki wortu di ben e naki sma ati (Luk. 4:22; Yoh. 7:46). Te wi e preiki, wi musu meki muiti fu gebroiki wortu di e naki sma ati, neleki fa Yesus ben du dati. Yu e du dati?—Kol. 4:6.

6. Fa Yehovah blesi Yesus „fu ala ten”?

⁶ Fu di Yesus ben e gi yesi na Yehovah nanga en heri ati, meki Yehovah blesi en na a ten di a ben e du en diniwroko na grontapu. Yehovah blesi en tu baka di a gi en libi leki wan srakti-ofrandi. Na apostel Paulus ben skrifi: „Di a tron wan libisma, a saka ensrefi èn a gi yesi na ini ala sani. Iya, a gi yesi srefi di a ben musu dede na wan pinapostu. Na fu dati ede Gado poti en moro hei tu leki fa a ben de kaba èn a gi en wan nen di bigi moro ibri tra nen. Na so ala den wan di de na hemel, den wan di de na grontapu, nanga den wan di de na ondro gron, ben o boigi den kindi na ini a nen fu Yesus. Ala sma ben o taki krin dati Yesus Krestes na Masra èn na so Gado a Tata o kisi glori” (Fil. 2:8-11). Yehovah blesi Yesus „fu ala ten” fu di a gi en wan opobaka leki wan yeye di no man dede moro.—Rom. 6:9.

7. Fu san ede Yesus ben prisiri „moro leki den tra kownu” di Gado salfu en?

⁷ Leisi Psalm 45:6, 7. Fu di Yesus lobi retidu trutru èn fu di a e tegu gi iniwan sani di e gi en Papa porinen, meki Yehovah salfu en leki Kownu fu a Mesias Kownukondre. Gado salfu Yesus nanga oli, ’so taki a kan prisiri moro leki den tra kownu’. Dati na den kownu fu Yuda di ben de  bakapikin fu David. Fu san ede Yesus ben prisiri moro leki den kownu dati? Na fu di Yehovah srefi salfu en. Boiti dati, Yehovah poti en leki Kownu nanga Granpriester (Ps. 2:2; Hebr. 5:5, 6). Wan tra sani, na taki Gado no salfu Yesus nanga oli, ma nanga santa yeye èn en Kownukondre no de na grontapu, ma na hemel.

8. (a) Fu san ede wi kan de seiker taki nowan kruktudu o de te Yesus o tiri? (b) Fu san ede wi kan taki dati Yesus abi a reti fu tiri?

⁸ Na ini 1914, Yehovah poti en Manpikin leki Mesias Kownu na hemel. ’Nanga a kownutiki fu en kownumakti, Yesus e tiri na wan reti fasi.’ Dati meki wi kan de seiker taki nowan kruktudu o de te a o tiri. Yesus abi a reti fu tiri fu di ’Gado na en kownusturu’. Dati wani taki dati na Yehovah poti en leki Kownu. Boiti dati, a kownusturu fu en o tan „fu ala ten, iya, fu têgo”. Yu no breiti taki yu kan dini Yehovah na ondro a tiri fu a makti Kownu disi?

9, 10. (a) O ten Krestes poti en feti-owru na en seibere èn fa a gebroiki en? (b) Fa Krestes o gebroiki en feti-owru na ini a ten di e kon?

⁹ Leisi Psalm 45:3. Yehovah taigi a Kownu fu ’fasi en feti-owru na en seibere’. Disi e sori taki a gi Yesus primisi fu feti nanga ala sma di no wani saka densrefi na ondro a tiri fu Gado èn fu kiri den alamala (Ps. 110:2). Krestes na wan Fetiman nanga wan Kownu di nowan sma man wini. Dati meki a psalm skrifiman taki dati a „abi makti”. Na ini 1914 a poti en feti-owru na en seibere di a go feti nanga Satan nanga den ogri yeye fu en. A wini den èn a trowe den komoto fu hemel kon na grontapu.—Openb. 12:7-9.

¹⁰ Dati ben de soso a bigin fu a feti. A Kownu o feti nanga den feanti fu en „teleki a wini den alamala” (Openb. 6:2). Yehovah bosroiti taki ala pisi fu a grontapu fu Satan musu kisi pori èn Satan nanga den ogri yeye fu en no musu abi krakti moro na tapu libisma. A fosi sani di o kisi pori, na Babilon a Bigiwan, dati na ala den falsi kerki na heri grontapu. Yehovah o meki den politiek tiriman pori a „huru-uma” (Openb. 17:16, 17). Baka dati, a Kownu o go feti nanga den politiek tiriman fu a grontapu fu Satan èn a o figi den puru. Te fu kaba Krestes di Bijbel e kari na „engel fu a dipi peti”, o trowe Satan nanga den ogri yeye fu en na ini a dipi peti di no abi gron (Openb. 9:1, 11; 20:1-3). Meki wi luku san Psalm 45 e taki fu ala den span sani disi di o pasa.

11. Krestes o feti „gi sani di tru”. San disi wani taki?

¹¹ Leisi Psalm 45:4. A Kownu no e go feti fu di a wani teki den kondre abra èn fu di a wani tiri moro sma. A e go feti fu meki sani kon bun. A e „feti gi sani di tru, gi den sma di abi sakafasi èn gi retidu”. A moro prenspari „tru” sani di a kownu e feti gi, na a reti di Yehovah abi fu tiri hemel nanga grontapu. Di Satan opo ensrefi teige Yehovah, a ben taki dati Yehovah no abi a reti fu tiri. Sensi a ten dati, den ogri yeye nanga furu libisma abi a srefi denki. Now a ten doro taki a Kownu di Yehovah salfu o go feti nanga den, so taki a o de krin taki Yehovah na a Moro Hei Tiriman fu ala ten.

12. Fu san ede wi kan de seiker taki a Kownu o feti „gi den sma di abi sakafasi”?

¹² A Kownu e feti tu „gi den sma di abi sakafasi” fu di en srefi abi sakafasi. Yesus na a moro bun eksempre fu wan sma di abi sakafasi èn di e gi yesi na en Tata (Yes. 50:4, 5; Yoh. 5:19). Ala sma di wani  saka densrefi na ondro a Kownu musu teki na eksempre fu en. Sobun, den musu abi sakafasi èn den musu gi yesi na Yehovah na ini ala sani. Soso den sma di e du disi o kisi primisi fu libi na ini a nyun grontapu fu Gado.—Sak. 14:16, 17.

13. San o pasa te Krestes o feti „gi retidu”?

¹³ Krestes e feti tu „gi retidu”. Dati wani taki dati a e feti gi a retidu fu Gado. Sobun, na Yehovah e taki san bun èn san ogri (Rom. 3:21; Deut. 32:4). A profeiti Yesaya ben taki fu Kownu Yesus Krestes: „Wan kownu di o tyari retidu kon o tiri” (Yes. 32:1). A tiri fu Yesus o tyari „nyun hemel nanga wan nyun grontapu” kon èn „na drape retidu o de” (2 Petr. 3:13). Ibri sma di o tan na ini a nyun grontapu dati o abi fu gi yesi na den wèt fu Yehovah.—Yes. 11:1-5.

14. Sortu sani di Krestes ’o du nanga en reti-anu’, o ’meki sma kisi bigi lespeki gi en’? (Luku a prenki na a bigin fu na artikel.)

¹⁴ A Kownu e rèi na tapu en asi nanga en feti-owru na en seibere (Ps. 45:3). Ma wan ten o doro pe a o hari en feti-owru nanga en reti-anu fu gebroiki en. A psalm skrifiman taki: „Nanga yu reti-anu yu o du sani di o meki sma kisi bigi lespeki gi yu” (Ps. 45:4). Te Yesus Krestes o pori a grontapu fu Satan na ini Armagedon, a o du sani nanga den feanti fu en ’di o meki sma kisi bigi lespeki gi en’. Wi no sabi krin fa a o pori a grontapu fu Satan. Ma den sani di a o du o meki sma frede srefisrefi. Den sma dati na den wan di no gi yesi na den warskow fu Gado èn di no wani saka densrefi na ondro a tiri fu a Kownu. (Leisi Psalm 2:11, 12.) Na ini a profeititori di Yesus ben taki fu a ten fu a kaba, a ben taki dati sma o „lasi-ati krinkrin, fu di den o frede te fu dede èn fu di den no sabi san o pasa nanga grontapu, bika den krakti fu hemel o seki”. A taki tu: „Dan den o si a Manpikin fu libisma e kon na ini wan wolku nanga krakti èn nanga bigi glori.”—Luk. 21:26, 27.

15, 16. Suma de na ini den „legre” na hemel di e kon na Yesus baka?

¹⁵ A buku Openbaring e fruteri fa a Kownu o kon „nanga krakti èn nanga bigi glori”. A e taki: „Mi si hemel opo èn mi si wan weti asi. A sma di ben e sidon na tapu na asi, ben nen ’a wan di de fu frutrow’ èn ’a wan di e taki san tru’. Te a e krutu sma èn te a e feti, dan a e du disi na wan reti fasi. Boiti dati, den legre na hemel ben e kon na en baka na tapu weti asi. Den ben weri fini linnen krosi di ben weti èn krin. Wan langa srapu feti-owru ben e komoto na ini en mofo, so taki a ben kan kiri den pipel nanga en. A o tiri den nanga wan isri tiki. Boiti dati, a o masi sma na ini a baki fu a bigi atibron fu Gado na Almaktiwan, neleki fa sma e masi droifi na ini wan baki fu meki win.”—Openb. 19:11, 14, 15.

¹⁶ Suma de na ini den „legre” na hemel di e kon na Yesus baka? Di Yesus teki en feti-owru fu a fosi leisi fu go feti nanga Satan nanga den ogri yeye, dan „den engel fu en” ben feti makandra nanga en (Openb. 12:7-9). Fu dati ede wi kan taki dati den santa engel o de na ini den legre tu te Krestes o feti na ini Armagedon. Ma tra sma o de na ini den legre tu? Yesus ben pramisi den salfu brada fu en: „A sma di e wini a strei èn di e du den wroko fu mi te na a kaba, mi o gi en a makti fu tiri den pipel fu grontapu. A sma dati o de leki wan skapuman di o tiri a pipel nanga wan isri tiki. A o naki den broko pisipisi neleki te wan sma e broko prapi. A o kisi a srefi makti di mi kisi fu mi Tata”  (Openb. 2:26, 27). Sobun, den salfu brada fu Krestes di kisi wan opobaka na hemel o de na ini den legre dati tu. Den salfuwan o de na Yesus sei te a o du sani di o meki sma kisi bigi lespeki gi en èn te a o kiri den pipel nanga en isri tiki.

17. (a) San a weti asi di a Kownu e rèi e sori? (b) San a feti-owru nanga a bo e sori?

¹⁷ Leisi Psalm 45:5. A Kownu e rèi na tapu wan weti asi. Disi e sori taki a e feti na wan reti fasi èn Gado feni en bun (Openb. 6:2; 19:11). Boiti taki a abi wan feti-owru, a abi wan bo tu. Bijbel e taki: „Ne mi si wan weti asi. A sma di ben e sidon na en tapu ben abi wan bo. A kisi wan kownu-ati èn a hari go feti nanga den feanti fu en. A feti nanga a wan baka a trawan, teleki a wini den alamala.” A feti-owru nanga a bo e sori na sortu fasi Krestes o kiri den feanti fu en.

18. San o pasa te Krestes o gebroiki „den srapu peiri” fu en?

¹⁸ A psalm skrifiman taki: „Den srapu peiri fu yu e boro go na ini na ati fu den feanti fu yu. Doronomo sma e fadon dede na yu futusei.” Na ala sei fu grontapu sma o dede. A profeiti Yeremia ben taki na fesi: „Den dedeskin fu den sma di Yehovah kiri na a dei dati o panya fu a wan sei fu grontapu te na a tra sei” (Yer. 25:33). Wan tra profeititori e taki: „Mi si wan engel tu di e tanapu leti na fesi a son. Nanga wan tranga sten a e bari taigi ala den fowru di e frei na loktu: ’Un kon dya, un kon na a bigi nyanyan di Gado seti, so taki unu kan nyan a skin fu den kownu, a skin fu den legre-edeman, a skin fu den tranga man, a skin fu den asi èn fu den wan di e sidon na tapu den asi, a skin fu ala tra sma, fu den friman nanga den srafu, fu den mofinawan nanga den heihei sma.’”—Openb. 19:17, 18.

19. San Krestes o du na a kaba fu a feti?

¹⁹ Baka te na ogri grontapu fu Satan kisi pori, dan Krestes di „abi glori” o feti go doro teleki a wini ala den feanti fu en (Ps. 45:4). Na a kaba fu a feti a o trowe Satan nanga den ogri yeye go na ini a dipi peti pe den o tan ala den dusun yari te Krestes o tiri (Openb. 20:2, 3). Na a ten dati Didibri nanga den engel fu en no o man du noti èn den no o man abi krakti na tapu den sma na grontapu. Na so ala sma na grontapu o man saka densrefi na ondro a makti Kownu fu den. Ma fosi grontapu tron wan paradijs, wan tra sani o pasa di o meki den prisiri nanga a Kownu èn nanga den tra sma di e tiri makandra nanga en. Na ini na artikel di e kon wi o taki fu a prisiri sani dati.