Mwet ngeni masouan

Mwet ngeni tettelin menlapen masouan

Jiowa​—Ach Chón Awora me Chón Túmún

Jiowa​—Ach Chón Awora me Chón Túmún

“Pokiten a echeniei, ngang üpwe amanaua, üpwe tümwünü i, pun a silei itei.”​—KÖLF. 91:14.

1, 2. Ifa usun a sókkofesen nónnómuch lón famili me napanapen ach tolong lón ewe enlet?

 JIOWA a féri ewe kókkótun famili. (Ef. 3:14, 15) Iwe nge, pwal mwo chón eú famili, a wor sókkofesenin napanaper me nónnómur. Eli me le uputiwom tori óm watte, ka nóm ren semom kewe me inom. Ren ekkewe ekkóch neman a má seniir semer kewe me iner pokiten semmwen, ákseten, are pwal och sókkun feiengaw. Nge pwal ekkóch rese mwo nge silei ika ié semer me iner.

2 Ren án Jiowa we famili, ekkewe chón fel ngeni, a sókkópat alen ar tolong lón ewe enlet. Eli seni lekúkkúnum semom me inom ra emirituk me ren án Paipel kewe kapasen emmwen. (Tut. 6:6, 7) Are neman en emén me lein ekkewe fite ngeréú aramas mi silei ewe enlet seni án néún Jiowa kewe chón angang afalafal ngonuk.​—Rom 10:13-15; 1 Tim. 2:3, 4.

3. Met kich meinisin sia lélléfengen wóón?

3 Inaamwo ika a sókkóló nónnómuch, nge a wor ekkóch mettóch sia lélléfengen wóón. Sia kúna riáfféú seni pwúnúngawen án Atam féfférún álleasolap, sise unuséch me sia álemwiri tipis me máló. (Rom 5:12) Inaamwo ika sia ina usun, nge pokiten kich chón fel ngeni ewe Kot mi enlet, a fich ach sipwe kér ngeni Jiowa ‘Semelapach.’ Lón fansoun lóóm, néún Kot kewe aramas mi fil ra tongeni apasa ekkeei kapas mi mak lón Aisea 64:8, a erá: “Äm Samol mi Lapalap, en Semelapem.” Pwal och, Jesus a poputááni an we iótek ren ekkeei kapas: “Semem lon läng. Itom epwe pin.”​—Mat. 6:9.

4, 5. Ren an epwe lapóló ach aúcheani Semach we lón láng, met sipwe káé?

4 Semach we lón láng a awora ewe túmún mi lamot ngenikich. Me ren ewe soumak kélfel, iei met Jiowa a erá: “Pokiten [emén chón fel mi enlet] a echeniei, ngang üpwe amanaua, üpwe tümwünü i, pun a silei itei.” (Kölf. 91:14) Ewer, ren án Jiowa Kot tong a awora ngenikich alen ngaseló seni ekkewe chón oputakich me a túmúnúkich usun néún aramas pwe sisap rosoló.

5 Ren an epwe lapóló ach aúcheani Semach we lón láng, sipwe káé úlúngát mettóch mi lamot: (1) Semach i ach Chón Awora. (2) Jiowa, i ach Chón Túmún. (3) Kot, i Chiechiach mi Múrinné seni Meinisin. Lupwen sia káé usun ekkeei mettóch, sipwe ekieki usun ach ririéch ngeni me ifa usun sipwe asamolu usun Semach. Sipwe pwal ekieki ekkewe feiéch epwe ngeni chókkewe mi pacheéch ngeni.​—Jas. 4:8.

JIOWA, I EWE CHÓN AWORA MI LAPALAP

6. Ifa usun Jiowa a pwáraatá pwe i emén Chón Awora “lifang mi mürina meinisin”?

6 Iei met James a makkeei: “Lifang mi mürina meinisin me feiöch mi unusöch meinisin ra feitiu seni läng, ra feitiu seni ewe Sam mi föri ekewe Saram lon läng.” (Jas. 1:17) Manawach, ina eú liffang me ren Jiowa. (Kölf. 36:9) Ika sia áeá manawach le féri letipan, iwe sipwe kúna watteen feiéch iei me eáni ewe ápilúkúlúkún manaw esemuch lón ewe ótót sefé. (SalF. 10:22; 2 Pet. 3:13) Nge pokiten kich meinisin sia nóm fán pwúnúngawen án Atam álleasolapa Kot, ifa usun epwe tufich ena mettóch?

7. Ifa usun Kot a suuki alen ach sipwe tongeni ririéch ngeni?

7 Enlet, lón chómmóng napanap Jiowa a fen pwáraatá pwe i ewe Chón Awora mi Lapalap. Áwewe chék, an we chen a amwékútú an epwe selánikich. Ewer, meinisin kich chón tipis me sia álemwiri tipis seni semelapach we. (Rom 3:23) Iwe nge, pokiten án Jiowa tong, a suuki alen ach sipwe ririéch ngeni. Ewe aposel Johannes a apasa: “Kot a pwäri an echenikich ren an tinato Nöün Aleman lon fanüfan, pwe kich sipwe manau ren. Iei wewen chen: Esap pwe kich sia echeni Kot, nge i a echenikich o tinato Nöün we pwe i popun pwe ach tipis kana ra musala.”​—1 Joh. 4:9, 10.

8, 9. Ifa usun Jiowa a pwáraatá pwe I ewe Chón Awora mi Lapalap? (Ppii ewe sasing lepoputáán ei lesen.)

8 Órun 1,900 ier mwen Kraist, a pwénúetá eú oesini mi pwáraatá úkúkún án Jiowa tong le awora ngeni chókkewe mi álleasochis ewe ápilúkúlúkún manaw esemuch. Ipru 11:17-19 a apasa: “Ren än Apraham lükü, a eäni asor Isaak nöün we, lupwen Kot a sotuni. Apraham, ätewe Kot a eäni ewe pwon ngeni, nge a fen molotä an epwe eäni asor nöün we aleman, inamwo ika Kot a fen üreni, ‘Mwirimwirum epwe chök seni Isaak, usun üa fen pwon ngonuk.’ Apraham a apilükülükü pwe Kot a tongeni amanauasefäli Isaak seni mäla. Iwe, sia tongeni apasa, pwe Apraham a angesefäli Isaak seni mäla.” Usun chék án Apraham tipemecheres le asoresini néún we, Isaak, Jiowa a pwal fangóló Néún we Jesus Kraist an epwe amanawa aramas.​—Álleani Johannes 3:16, 36.

9 Ka tongeni anchangei meefien Isaak lupwen a silei pwe esap ninniiló? Ese mwáál a kilisou ngeni Kot ren an awora emén asorun man epwe siwili i, emén átemwánnin siip mi mwéchúló lein ewe petewel. (Ken. 22:10-13) Ina popun, Apraham a eita ngeni ewe leeni Jiowa-jireh, weween ‘Jiowa epwe amolätä,’ are awora.​—Ken. 22:14.

ALEN ACH SIPWE CHÁSEFÁL NGENI KOT

10, 11. Ié a emmweni “ewe angangen achächä,” me ifa usun ra féri?

10 Atun sia ekilonei án Jiowa pwáraatá pwe i ewe Chón Awora mi Lapalap, sia pwal silei pwe ren án Jesus asor a suuk ngenikich ach sipwe chásefál ngeni Kot. Paulus a makkeei: “Sia silei pwe eman aramas a mäla fän iten aramas meinisin, iei mine ir meinisin ra eti lon an mäla. A mäla fän iten aramas meinisin, pwe chokewe mi manau resap chüen manau fän püsin iter, nge repwe chök manau fän iten ewe mi mäla o manausefäl fän iter.”​—2 Kor. 5:14, 15.

11 Ekkewe Chón Kraist lón fansoun ekkewe aposel ra tongei Kot me kilisou ren wiser we mi fókkun aúchea ar repwe angang ngeni Kot, ina popun ra pwapwa le etiwa “ewe angangen achächä.” Ar angangen afalafal a suuk ngeni aramas mi letip wenechar ar repwe chásefál ngeni Kot, pacheéch ngeni me mwirin wiliti néún Kot aramas lón láng. Lón ei fansoun, néún Jiowa kewe mi kepit ra pwal féri ena angang. Iir ra usun chón tupuni Kot me Kraist. Ar angangen afalafal a suuk ngeni aramas mi wenechar me tipetekison án Jiowa epwe lukiireto ren me wiliti néún chón angang.​—Álleani 2 Korint 5:18-20; Joh. 6:44; Föf. 13:48.

12, 13. Ifa usun sipwe pwáraatá ach kilisou ngeni Jiowa ren ekkewe chómmóng mettóch a awora?

12 Pokiten ra kilisou ngeni Jiowa ar we Chón Awora, meinisin Chón Kraist mi eáni ápilúkúlúkún manaw esemuch wóón fénúfan ra fiti ekkewe mi kepit lón ewe angangen afalafal usun ewe Mwú. Lón ei angang, sia néúnéú ewe Paipel, ina pwal eú liffang mi múrinné Kot a awora. (2 Tim. 3:16, 17) Ren ach néúnéúéchú án Kot we Kapas lupwen sia afalafal, sia suuk ngeni aramas alen ar repwe tongeni kúna manaw esemuch. Ren ach sipwe kúna álillis lón ei angang, a lamot ngenikich meinisin pwal eú liffang seni Jiowa, ina an we manaman mi fel. (Sek. 4:6; Luk. 11:13) Uwaan ach angangen afalafal a mmen amwarar usun met néúch kewe puk, itelaper Yearbook of Jehovah’s Witnesses ra pwáraatá. A ifa me watteen aúchean wisach ach sipwe fiti ei angang mi elingaaló Semach we me ach Chón Awora!

13 Pokiten Kot a fen awora ngenikich chómmóng mettóch, sipwe pwisin eisinikich: ‘Ngang mi fókkun achocho lón angangen afalafal pwe upwe pwáraatá ngeni Jiowa úkúkún ai aúcheani minne a kan awora? Ifa usun upwe wiliti emén chón afalafal mi lipwákéch?’ Sia tongeni pwáraatá ach kilisou ngeni Kot ren ekkewe mettóch mi amwarar a awora, ika pwe sia akakkomwa lón manawach angangen ewe Mwú. Ika sia féri ena, Jiowa epwe awora minne a lamot ngenikich. (Mat. 6:25-33) Pokiten Kot a tongekich, sia mochen achocho úkúkún ach tufich pwe sipwe apwapwaai letipan.​—SalF. 27:11.

14. Ifa usun Jiowa a emén Chón Amanaw ngeni néún kewe aramas?

14 Ewe soumak kélfel Tafit a eáni ei kél: “Ngang üa wöüngau o osupwang, nge en ai Samol, ka ekiekiei. En ai chon alilis me ai Chon Amanau.” (Kölf. 40:17) Fán chómmóng Jiowa a emén Chón Amanaw ngeni néún kewe aramas mi usun eú mwich, ákkáeúin lupwen ra kúna watteen riáfféú mwáál me chón koputan kewe ra áweiresiir. Sia fókkun kilisou ren án Kot akkawora minne mi lamot ngenikich pwe sipwe tongeni likiitú lón ekkena fansoun weires.

JIOWA A TÚMÚNÚ ARAMAS

15. Áweweei ifa usun emén sam mi tong a túmúnú néún.

15 Emén sam mi tong ese chék awora minne a lamot ngeni néún kewe nge a pwal túmúnúúr. Ika ra nóm lón feiengaw epwe mwittir selániir. Emén pwiich a chechchemeni met a fis ngeni lekúkkúnún. Iir me seman we ra fetál ngeni imwer mwirin ar angangen afalafal nge mi lamot repwe pwerelong lón eú pupu. Lón ena sossoran a púngúmmong rán, iwe, ewe pupu a pummong. Mi lamot repwe mwet wóón ekkewe féúmmongun faú pwe repwe tikeló ewe epek. I a akkomw mwen seman we, iwe a mit me turuló lón ewe pummongun konik, me a kokketiw fán ruu. Ewe át a fókkun kilisou pwe seman we a mwittir turufi afaran me seláni seni an epwe mwalum. A pwal ina usun Semach we lón láng a túmúnúkich seni ekkewe minen efeiengaw lón ei ótót mi ngaw, me seni ewe sou nemeneman, Satan. Jiowa i ewe Chón Túmún mi múrinné seni meinisin.​—Mat. 6:13; 1 Joh. 5:19.

16, 17. Ifa usun Jiowa a álisi me túmúnú ekkewe chón Israel lupwen ekkewe chón Amalek ra mauner?

16 Lón 1513 ier mwen Kraist, fán tong Jiowa a túmúnú néún kewe aramas. A fen angasereló seni ar fétek lón Isip me túmúnúúr lupwen ra pwerelong lón ewe Setipar. Mwirin ar feilfetál lón ewe fénúpéén ngeni ewe chuuk Sinai, iwe ra tori ewe leeni itan Refitim.

17 Iwe, ren minne a mak lón ewe oesini lón Keneses 3:15, neman Satan a lólilen me a kúttafichi alen an epwe maunei ekkewe chón Israel, usun itá rese túmún. Iwe, a mauner ren an néúnéú ekkewe chón Amalek, chókkewe mi oputa néún Kot kewe aramas. (Num. 24:20) Nengeni ifa usun Jiowa a túmúnúúr ren an néúnéú ekkeei fémén mwán mi tuppwél, Josua, Moses, Aaron me Hur. Josua me néún kewe soufiu ra maun ngeni chón Amalek. Nge Moses, Aaron me Hur ra nóm wóón ewe chuuk mi kkan ngeni ikewe ra maunfengen ie. Lupwen Moses a eitietá péún kewe, chón Israel ra win. Lupwen a mélúlú péún Moses kewe, Aaron me Hur ra amwéchatá. Iwe ren án Jiowa álillis me túmún, “Josua a akufu ekewe sounfiun Amalek meinisin o nirela.” (Eks. 17:8-13) Moses a ssenatá eú rongen asor ikena ie me eita ngeni Jiowa-nissi, weween, ‘Jiowa ai filaik.’​—Álleani Ekistos 17:14, 15.

TÚMÚN SENI PÉÚN SATAN

18, 19. Ifa ewe minen túmún Jiowa a awora fán iten néún kewe aramas lón ei fansoun?

18 Jiowa a túmúnú chókkewe ra tongei i me álleasochisi. Usun ekkewe chón Israel lón Refitim, sia kul ngeni Kot pwe epwe túmúnúkich seni chón koputach kewe. Fán chómmóng Jiowa a fen túmúnúkich usun eú mwich, me a túmúnúkich seni péún Satan. Ekieki ekkewe atun Jiowa a túmúnú pwiich kewe, iir kewe mi akkamwéchú ar tuppwél me rese penaatá mwékútúkútún ei fénúfan. Áwewe chék, ina met a fis lón fansoun ekkewe Nazi lón Tois me lón pwal ekkóch fénú lón ekkewe ier 1930 ngeni ekkewe ier 1940 som. Epwe péchékkúleló ach lúkúlúk wóón Jiowa lupwen sia álleani me ekilonei pwóróusen manawen pwiich kewe, me pwal ekkewe pwóróus lón Yearbook ren ifa usun Kot a túmúnúúr lón fansoun riáfféú.​—Kölf. 91:2.

19 Ren án Jiowa tong, a pwal túmúnúkich ren an awora ekkewe minen áchechchem me ren an we mwicheich me ekkewe puk a kan awora. Nengeni ifa usun ei mettóch a mmen álilliséch lón ekkewe ier kukkuto chék. Ei fénúfan a ngangawóló ren an féfféringaw ren lisowu, sakaw me sasingin me kachitoon kapasingaw. Nge Jiowa a kan awora ekkewe minen áchechchem me álillis mi fich repwe túmúnúkich seni ekkena mettóch mi ngaw. Áwewe chék, sia angei éúréúr seni Semach we lón láng pwe sipwe túmúnúkich seni chiechi mi ngaw ren ach chiechi ngeni aramas wóón computer are Internet. *​—1 Kor. 15:33.

20. Ifa ewe túmún me emmwen a kawor lón ewe mwichefelin Chón Kraist?

20 Ifa usun sipwe pwáraatá pwe sia wesewesen ‘kaiö seni’ Jiowa? Ren ach álleasochisi an kewe allúk. (Ais. 54:13) Ach mwichefel, ina ach leenien túmún, pún ikena ie sia angei emmwen seni ekkewe mwán mi ásimaw mi tuppwél mi awora álillis me fén seni Paipel. (Kal. 6:1) Fán chómmóng án Jiowa túmún a feito seni ekkewe mwán mi usun “liffang.” (Ef. 4:7, 8NW) Met sipwe féri ika ekkena mwán ra fénékich? Ach tipemecheres le álleasochis epwe atoto ngenikich án Kot feiéch.​—Ipru 13:17.

21. (a) Met mi lamot sipwe féri? (b) Met sipwe káé lón ewe lesen mwirin ei?

21 Sipwe mut ngeni án Kot we manaman mi fel epwe álisikich me etiwa án Semach we lón láng emmwen. A pwal lamot ach sipwe ekilonei manawen Néún we, Jesus Kraist, me achocho le áppirú an leenien áppirú mi echipwér. Pokiten an álleasochis tori máló, Jesus a kúna watteen feiéch. (Fil. 2:5-11) Pwal ina chék usun, ika sia lúkúlúk wóón Jiowa ren unusen letipach sipwe kúna feiéch. (SalF. 3:5, 6) Ina minne, amwo Jiowa epwe ach Chón Awora me Chón Túmún mi Lapalap seni meinisin. A ifa me watteen ach pwapwa le angang ngeni! Epwe watteeló ach tong ngeni lupwen sia ekilonei ewe aúlúngátin mettóch mi pwáraatá án Semach we tongekich, ina an usun emén chiechiach. Ewe lesen mwirin ei epwe áiti ngenikich ifa usun i Chiechiach mi múrinné seni meinisin.

^ Ka tongeni kúna ekkóch minen áchechchem lón Ewe Leenien Mas minen August 1, 2012 fán ekkeei itelap: “Manaweni Manawen Chón Wiliposun ewe Mwú!” p. 21, “Túmúnú Seni án ewe Tefil Kewe Ssár!” me “Úpéchékkúl me Túmúnú Seni án Satan Kewe Ssár!” p. 23-32.