Skip to content

Skip to table of contents

Jehova—Sikutupa Nzyotuyandika Alimwi Sikutukwabilila

Jehova—Sikutupa Nzyotuyandika Alimwi Sikutukwabilila

“Mbwabikkide moyo wakwe kulindime, njoomuvuna. Njoomusumpula, nkaambo ulizi izina lyangu.”—INT. 91:14.

1, 2. Nkwiindana nzi kuliko kujatikizya bukkale bwamumukwasyi alimwi ambotwakakaiya kasimpe?

JEHOVA ngowakatalisya bubambe bwamukwasyi. (Ef. 3:14, 15) Aboobo, nokuba kuti tuzulilwa kumukwasyi omwe, tujisi zilengwa abukkale bwiindene-indene. Ambweni mwali kukkala abazyali banu kuzwa ciindi nomwakazyalwa kusika limwi mwakomena. Bamwi ambweni bakafwidwa bazyali babo, andiza akaambo kakuciswa naa ntenda imwi. Mpoonya bamwi tababazyi bazyali babo.

2 Akati kabamukwasyi wabakombi ba Jehova, mbotwakakaiya kasimpe tuliindene. Kweelana ambobaamba bamwi, ambweni ‘mwakakomenena mukasimpe’ alimwi bazyali banu bakamuyiisya njiisyo zya Leza. (Dt. 6:6, 7) Ambweni muli akati kabantu banji ibakaiya kasimpe kwiinda mumulimo wakukambauka uucitwa ababelesi ba Jehova.—Lom. 10:13-15; 1 Ti. 2:3, 4.

3. Nzyintu nzi izitucitikila toonse?

3 Nokuba kuti kuli twaambo ootu itwaambwa kale, kuli zyintu zimwi zitucitikila toonse. Tulapenga azyintu zibyaabi akaambo kakutamvwida kwa Adamu alimwi twakakona kutalondoka, cibi alimwi alufwu. (Lom. 5:12) Nokuba kuti cili boobo, mbotuli bakombi bakasimpe, cileelela kwiita Jehova kuti ngu “Taateesu.” Kujatikizya bantu ba Leza bansiku ibakasalidwe, lugwalo lwa Isaya 64:8  lwaamba kuti: “Nduwe Taateesu, O Jehova.” Kuyungizya waawo, kumatalikilo aamupailo wacikozyanyo, Jesu wakabelesya mabala aakuti: “Taateesu ooli kujulu, alisalazyigwe zyina lyako.”—Mt. 6:9.

4, 5. Kutegwa tugwasyigwe notulanga-langa kulumba kwesu kuli Taateesu, Jehova, nzyintu nzi nzyotweelede kubikkila maano?

4 Taateesu wakujulu ulatupa nzyotuyandika alukwabililo mbotuli bantu baita zyina lyakwe calusyomo. Sintembauzyo wakazubulula majwi aa Leza kaamba kuti: ‘Mbwabikide moyo wakwe kulindime mukombi wakasimpe, njoomuvuna. Njoomusumpula, nkaambo ulizi izina lyangu.’ (Int. 91:14) Masimpe, Jehova Leza caluyando ulapa maccijilo kuzwa kuli basinkondoma alimwi ulatukwabilila mbotuli bantu bakwe kutegwa tutanyonyoonwi cakumaninina.

5 Kutegwa tuzumanane kumulumba Taateesu wakujulu, atulange-lange mbazu zyotatwe iziyandika: (1) Taateesu Ngosikutupa nzyotuyandika. (2) Jehova Ngosikutukwabilila. (3) Alimwi Leza Mulongwe wesu uubainda boonse. Notulanga-langa mbazu eezyi, atuzinzibale kuyeeya cilongwe cesu a Leza alimwi akubona mbotukonzya kumulemeka Taateesu. Kuyungizya waawo, tulagwasyigwa kwiinda mukulanga-langa zilongezyo Jehova nzyabambilide baabo ibaswena kulinguwe.—Jak. 4:8.

JEHOVA, SIKUTUPA NZYOTUYANDIKA MUPATI

6. Muunzila nzi imwi Jehova mwasinizya kuti Ngosikupa “cipego cibotu cili coonse”?

6 Sikwiiya Jakobo wakalemba kuti: “Cipego cibotu cili coonse alimwi acipego cilondokede cili coonse zizwa kujulu, zilaseluka kuzwa kuli Taata wamimuni yakujulu.” (Jak. 1: 17) Buumi ncipego cibotu kuzwa kuli Jehova. (Int. 36:9) Kwiinda mukubelesya buumi bwesu kucita luyando lwa Leza, tulajana zilongezyo zinji lino alimwi akuba abulangizi bwabuumi butamani munyika mpya. (Tus. 10:22; 2 Pe. 3:13) Pele ino eeci inga cakonzyeka buti mbwaanga kuli zyintu zibyaabi akaambo kakutamvwida kwa Adamu?

7. Mbuti Leza mbwaajalula nzila kutegwa tube acilongwe anguwe?

7 Masimpe, munzila zinji Jehova Ngosikupa nzyotuyandika Mupati. Mucikozyanyo, luzyalo lwakwe lulatugwasya notuyandika kuvwunwa. Inzya, toonse tulabisya alimwi twakakona kutalondoka kuzwa kuli taateesu wakusaanguna waanyika. (Lom. 3:23) Nokuba boobo, akaambo kaluyando lwa Jehova, wakabweza ntaamu yakujalula nzila kutegwa tube acilongwe anguwe. Mwaapostolo Johane wakalemba kuti: “Lino oobu mbolwakayubununwa luyando lwa Leza kulindiswe, nkaambo Leza wakatuma Mwanaakwe simuzyalwaalikke munyika ikutegwa tukonzye kuba abuumi kwiinda mulinguwe. Iluyando lwaambwa waawa taluli akaambo kakuti swebo twali kumuyanda Leza pe, pele walo nguwakatuyanda akutuma Mwanaakwe kuti abe cipaizyo cakumanya zibi zyesu akutuyanzanya a Leza.”—1 Jo. 4:9, 10.

8, 9. Ino mbuti Jehova mbwaakatondezya kuti Ngosikutupa Ziyandika Mupati mumazuba aa Abrahamu alimwi a Izaka? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

8 Mumwaanda wamyaka wa 19 B.C.E., kwakacitika cintu cimwi cabusinsimi calo icakayubununa bubambe bwa Jehova bwaluyando kubantu bamvwida kutegwa bakakkomane abuumi butamani. Lugwalo lwa Bahebulayo 11:17-19 lupandulula kuti: “Akaambo kalusyomo, Abulahamu naakasunkwa kwakasyeede buyo asyoonto kuti amutuule Izaka—imuntu ooyo iwakatambula zisyomezyo calukkomano wakatalika kutuula mwanaakwe simuzyalwaalikke—nokuba kuti wakaambilidwe kuti: ‘Iluyootegwa ndunyungu lwako luyoozwa muli Izaka.’ Pele wakasyomede kuti Leza wakali kukonzya kumubusya nokuba kuzwa kubafwu, eelyo wakamutambula ncobeni kuzwa kulufwu munzila yacikozyanyo.” Tacikatazyi kubona kukozyanya kuliko. Jehova wakaaba Mwanaakwe, Jesu Kristo, kubantu boonse.—Amubale Johane 3:16, 36.

 9 Eelo kaka Izaka weelede kuti wakakkomana kuvwunwa kulufwu kali cipaizyo! Cakutadooneka, wakalumba Leza akaambo kabubambe bwakuleta cipaizyo cimbi—mugutu wakapatide mucitewo icakali afwaafwi. (Matl. 22:10-13) Nkakaambo kaako busena oobuya ncobwazikwiitwa kuti “Jehova-jire,” icaamba kuti Jehova uyoopa ziyandika.—Matl. 22:14.

BUBAMBE BWAKUYANZANA A LEZA ALIMWI

10, 11. Mbaani bali kumbele ‘mumulimo wakuyanzanya,’ alimwi muunzila nzi mobacita oobo?

10 Notuzinzibala kuyeeya Jehova mbwatondezya kuti Ngosikutupa nzyotuyandika Mupati, tulalumba kapati kuzyiba mulimo Jesu Kristo ngwacita, mbubwenya mbuli Paulo mbwaakacita naakalemba kuti: “Oobu mbotwasinizya, ikuti muntu omwe wakafwida boonse; aboobo mubwini boonse bakalifwide; alimwi wakafwida boonse kutegwa aabo bapona kabataciliponeni beni, pele kabaponena yooyo iwakabafwida alimwi wakabusyigwa.”—2 Ko. 5:14, 15.

11 Akaambo kaluyando ndobajisi kuli Leza alimwi akulumba kwabo kucoolwe cipati cakumubelekela, Banakristo bakusaanguna calukkomano bakautambula “mulimo wakuyanzanya.” Mulimo wabo wakukambauka alimwi akugwasya bantu kuba basikwiiya wakajalula nzila kubantu babombe myoyo kutegwa babe muluumuno a Leza, bakkomane kuba mucilongwe anguwe alimwi mukuya kwaciindi babe bana bakwe bakumuuya. Mazuba aano, babelesi ba Jehova bananike balacita mulimo nguwenya. Mulimo ngobazuzikizya kabali baiminizi ba Leza a Kristo upa kuti bantu beelela bakwelwe a Jehova alimwi akuba basyomi.—Amubale 2 Bakolinto 5:18-20; Joh. 6:44; Mil. 13:48.

12, 13. Ino inga twatondezya buti kuti tulalumba zipego izizwa kuli Jehova?

12 Akaambo kakulumba Jehova mbwali Sikutupa nzyotuyandika Mupati, Banakristo boonse ibajisi bulangizi bwaanyika balatola lubazu mumulimo wakukambauka Bwami antoomwe abananike. Mumulimo ooyu, tulabelesya Bbaibbele, cipego cimbi cibotu kuzwa kuli Leza. (2 Ti. 3:16, 17) Kwiinda mukulibelesya kabotu mumulimo Jwi lya Leza ilyakasololelwa amuuya, tupa bamwi coolwe kutegwa bakajane buumi butamani. Kutegwa tuzwidilile mumulimo ooyu, umwi aumwi wesu usyoma cipego acimbi icizwa kuli Jehova—muuya wakwe uusalala. (Zek. 4:6; Lk. 11:13) Mboubeleka muuya uusalala ulakkomanisya kweelana ambokutondezyegwa mu Yearbook of Jehovah’s Witnesses imwi aimwi. Eelo kaka ncoolwe kutola lubazu mumulimo ooyu kutegwa Taateesu alimwi Sikutupa nzyotuyandika atembaulwe!

13 Notulanga zyintu zyoonse Leza nzyaatupa, tweelede kulibuzya kuti: ‘Sena ndilabeleka kusikila mpondigolela mumulimo kutondezya kulumba Jehova akaambo kazipego zyakwe? Muunzila nzi mondikonzya kuyaambele akuba mukambausi musungu wamakani mabotu?’ Tulakonzya kutondezya kulumba kwesu kuzipego zibotu zya Leza kwiinda mukubikka zyintu zya Bwami mubusena bwakusaanguna mubuumi bwesu. Kuti twacita oobo, Jehova uyakutulanganya. (Mt. 6:25-33) Akaambo kaluyando lwa Leza, tuliyandide kucita zyoonse nzyotukonzya kutegwa tumukkomanisye alimwi akupa moyo wakwe kukondwa.—Tus. 27:11.

14. Muunzila nzi Jehova mwaali Muvwuni wabantu bakwe?

14 Sintembauzyo Davida wakaimba kuti: “Mebo ndi mucete, ndipengede, pele Mwami ulandiyeeya. Nduwe mugwasyi wangu, muvuni wangu.” (Int. 40:17) Cakwiinduluka-induluka, Jehova wali Muvwuni wabantu bakwe kabali nkamu, kwaambisya ciindi nobapenzyegwa kapati alimwi basinkondonyina nobazumanana kubalwana. Eelo kaka tulamulumba Leza akaambo kalugwasyo lwakwe kuziindi zili boobo alimwi azipego zyakumuuya nzyatupa lyoonse!

 JEHOVA ULAKWABILILA

15. Amupe cikozyanyo usyi siluyando mbwakonzya kukwabilila mwanaakwe.

15 Usyi siluyando ulabapa bana bakwe nzyobayandika alimwi ulabakwabilila. Lyoonse ulayanda kubavwuna kuti kakuli ntenda. Mukwesu umwi ulayeeya cintu cimwi cakacitika naakacili mulombe. Walo abausyi bakali kuya kuŋanda kuzwa mumulimo wamumuunda ciindi nobakabelesya nzila iyakabatola kutala aakalonga. Mvwula mpati mafwumofwumo yakawa akupa kuti kalonga kapaye. Nzila ilikke iyakali kukonzya kubeleka kuzabuka kalonga nkusotoka kuzwa aabbwe limwi lipati kuya aabbwe limbi. Kali kumbele lyabawisi, mulombe wakaimpya kulyata bbwe, akuwida mumaanzi aakapaide alimwi wakabbila ziindi zyobilo. Eelo kaka mulombe wakalumba bausyi cakufwambaana nobakamujata kukkuko akumuvwuna kutegwa atanywidi! Taateesu wakujulu ulatuvwuna kuzyintu izili mbuli maanzi aajisi nguzu zyamunyika mbyaabi eeyi alimwi akumuleli wanjiyo, Saatani. Cakutadooneka, Jehova ngo Sikukwabilila wiinda bantu boonse ngobakonzya kusyoma.—Mt. 6:13; 1 Jo. 5:19.

16, 17. Mbuti Jehova mbwaakagwasya akukwabilila bana Israyeli ciindi nobakali kulwana abana Amaleki?

16 Lukwabililo ndwaakapa Jehova lulatondezyegwa kabotu kwiinda muli cakacitika bana Israyeli nobakavwunwa kuzwa mubuzike mu Egepita alimwi aciindi naakabakwabilila camaleele nobakali kuzabuka Lwizi Lusalala mu 1513 B.C.E. Nobakeenda kwiinda munkanda kuya ku Cilundu ca Sinai, bana Israyeli bakasika ku Refidimu.

17 Kweelana abusinsimi bulembedwe ku Matalikilo 3:15, kweelede kuti Saatani wakalibindide naakali kuyanda kulwana bana Israyeli ibatakakwabilidwe. Wakacikonzya kucita oobo kwiinda mubana Amaleki, balo ibakali basinkondonyina abantu ba Leza. (My. 24:20) Amuyeeye Jehova ncaakazuzikizya kwiinda mubaalumi bone basyomeka—Joshua, Musa, Aroni alimwi a Huri. Ciindi Joshua naakali kulwana bana Amaleki,  Musa, Aroni a Huri bakali acilundu icakali afwaafwi. Bana Israyeli bakazunda munkondo ciindi Musa naakanyamuna maanza aakwe. Ciindi maanza aakwe naakalema, Aroni alimwi a Huri bakamugwasyilizya. Aboobo, “Joshua wakawisya Amaleki abantu bakwe” akaambo kalugwasyo alukwabililo lwa Jehova. (Kul. 17:8-13) Musa wakayaka cipaililo ookuya, akucuulika kuti “Jehova-nisi,” ambweni icaamba kuti Jehova nindembela yangu.—Amubale Kulonga 17:14.15.

KUKWABILILWA KUTUKOLE TWA SAATANI

18, 19. Ndukwabililo nzi Leza ndwaapa babelesi bakwe kuciindi ecino?

18 Jehova ulabakwabilila bantu bamuyanda alimwi ibamumvwida. Mbubwenya mbuli bana Israyeli nibakali abusena butegwa Refidimu, andiswe tulanga kuli Jehova kutegwa atukwabilile ciindi notupenzyegwa abasinkondoma. Kanji-kanji Jehova wali kutukwabilila mbuli nkamu alimwi wazumanana kutuvwuna kuzwa kutukole twa Diabolosi. Amuyeeye zyakacitika zimwi mwalo Leza mwaakabakwabilila bakwesu abacizyi akaambo kakutatola lubazu mutwaambo twacisi. Mucikozyanyo, oobu mbocakabede kuciindi cabulelo bwa Nazi mucisi ca Germany alimwi amuzisi zimwi mumyaka yamuma 1930 alimwi akumatalikilo aamyaka yamuma 1940. Kubala alimwi akuzinzibala kuyeeya kujatikizya zibalo eezyi azimwi zijanika muma Yearbook zyalo zitondezya Leza mbwaakabakwabilila muziindi eezyi zyamapenzi kulakonzya kuyumya lusyomo lwesu muli Jehova walo uli ngo Mayubilo eesu.—Int. 91:2.

Jehova ulakonzya kubelesya basyomima kutegwa batugwasye kuzumanana kusyomeka muziindi zikatazya (Amubone mincali 18-20)

19 Kwiinda mumbunga ya Jehova alimwi amabbuku aazwa mumbunga eeyi, tulatambula ziyeekezyo zitupa kuti tukwabililwe. Amubone kaambo aaka mbokagwasya mumyaka misyoonto yainda. Akaambo kakuti nyika izwide zyintu zibyaabi alimwi azyintu ziletela muzeezo wakoonana, Jehova wapa ziyeekezyo alimwi alugwasyo iziyandika lino kutegwa atucenjezye kujatikizya kutalilemeka. Mucikozyanyo, tulatambula lulayo kutegwa tutayanzani abalongwe babyaabi bajanika aa intaneti. *1 Ko. 15:33.

20. Ino ndukwabililo nzi alimwi mbusolozi nzi ibujanika mumbungano ya Bunakristo?

20 Mbuti mbotukonzya kutondezya kuti tuli ‘mukuyiisyigwa a Jehova’? Nkwiinda mukuswiilila milawo yakwe cakulomya. (Is. 54:13) Mumbungano tulajana busolozi alimwi alukwabililo ndotuyandika mwalo baalumi basyomeka mobabeleka kabali baalu ikupa lulayo alimwi alugwasyo lwamu Magwalo. (Gal. 6:1) Ibukwabilizi bwa Jehova bwaluzyalo bulatusikila kwiinda “muzipego zyabantu.” (Ef. 4:7, 8) Ino ncinzi ncotweelede kucita? Ikulibombya cakulyaaba alimwi akumvwida inga kwatuletela zilongezyo zya Leza.—Heb. 13:17.

21. (a) Ino tweelede kukanza kucita nzi? (b) Ino ncinzi iciyakulangwa-langwa mucibalo citobela?

21 Atuzumine kusololelwa amuuya uusalala alimwi akutobela busolozi bwa Taateesu wakujulu. Alimwi tuyandika kuzinzibala kuyeeya kujatikizya mbwaakali kupona Mwanaakwe, Jesu Kristo, alimwi akusolekesya kutobela cikozyanyo cakwe ciinda kubota. Akaambo kakumvwida kusikila kulufwu, Jesu wakapegwa bulumbu bupati. (Flp. 2:5-11) Mbubwenya mbuli nguwe, tuyakulelekwa akaambo kakusyoma muli Jehova amoyo wesu woonse. (Tus. 3:5, 6) Aboobo, lyoonse atulange kuli Jehova mbwali Sikupa nzyotuyandika alimwi Sikukwabilila uutakonzyi kweezyanisyigwa amuntu uuli woonse. Eelo kaka taciliboteli coolwe cakumubelekela! Luyando lwesu luyakukomena ciindi notulanga-langa mbazu yatatu mbwatulanganya Taateesu—cilongwe cesu anguwe. Cibalo citobela ciyakulanga-langa Jehova mbwali Mulongwe wesu uubainda boonse.

^ par. 19 Zikozyanyo izijisi ziyeekezyo eezyo zilajanika muzibalo zyakuti: “Intaneti Mboikonzya Kubelesyegwa Kabotu,” mu Ngazi Yamulindizi yamu August 15, 2011, mapeeji 3-5, “Amutucenjelele Tukole Twa Diabolosi!” alimwi a “Amwiime Nji Alimwi Amutuleye Tukole Twa Saatani!” mu Ngazi Yamulindizi yamu August 15, 2012, mapeeji 20-29.