نگاهی به آرشیو ما
صدمین سال «نمایشنامهٔ تصویری خلقت»
«تصویر برادر راسل بیشتر شبیه اوست تا خود برادر راسل!»—تماشاچی «نمایشنامهٔ تصویری خلقت» * در سال ۱۹۱۴.
امسال از اولین اجرای «نمایشنامهٔ تصویری خلقت» که اثری خارقالعاده برای تقویت ایمان به کلام خدا بود یکصد سال میگذرد. در عصری که اعتقاد به تکامل، انتقادات شدید از کتاب مقدّس و ناباوری، ایمان بسیاری را تضعیف کرده بود، «نمایشنامهٔ تصویری» مدافع یَهُوَه، آفریدگار بود.
چارلز تِیز راسل که هدایت شاگردان کتاب مقدّس را به عهده داشت، مرتباً در پی طرقی بود که حقایق کتاب مقدّس به شکلی مؤثر و سریع در همه جا پخش شود. بدین منظور، شاگردان کتاب مقدّس بیش از سه دهه از چاپ استفاده میکردند. ولی در آن زمان، حواس خود را به روشی جدید برای جذب مردم یعنی فیلم معطوف ساختند.
پخش انجیل از طریق فیلم
در دههٔ ۱۸۹۰ فیلمهای صامت در عموم متداول شد. در سال ۱۹۰۳ فیلمی مذهبی در یکی از کلیساهای شهر نیویورک برای اولین بار به نمایش گذاشته شد. وقتی راسل در سال ۱۹۱۲ شجاعانه تدارک «نمایشنامهٔ تصویری» را میدید، صنعت فیلمسازی مراحل اولیهٔ خود را طی میکرد. او متوجه شد که انتقال حقایق کتاب مقدّس بدین شیوه بیشتر از نشریات بر مخاطب تأثیر میگذارد.
«نمایشنامهٔ تصویری خلقت» در چهار قسمت به اکران گذاشته میشد که شامل ۹۶ سخنرانی ضبطشده بود و گویندهای معروف آن را نقل میکرد. موسیقی کلاسیک هماهنگ با تصاویر پخش میشد. متصدیان کارآزموده به موقع گرامافون را به کار میانداختند تا صدا و موسیقی با تصاویر اسلاید رنگی و فیلمهایی از داستانهای معروف کتاب مقدّس هماهنگ شود.
«این نمایش حاوی تصاویر آفرینش ستارگان تا اوج پرشکوه حکومت هزارسالهٔ مسیح بود.»—فرانسیس استوارت بارنز، ۱۴ساله در ۱۹۱۴
بسیاری از فیلمهای کوتاه و اسلایدهای شیشهای «نمایشنامهٔ تصویری» را استودیوهای تجاری فراهم دیدند. هنرمندان حرفهای از فیلادِلفیا، نیویورک، پاریس و لندن، تکتک اسلایدهای شیشهای و فیلمها را با دست رنگ کردند. تیمهای بخش هنری بیتئیل نیز در نقاشی و جایگزین کردن اسلایدهای شکسته نقشی بسزا داشتند. علاوه بر خریداری فیلمها، یک فیلم را برخی از اعضای خانوادهٔ بیتئیل در یانکرز، نزدیک شهر نیویورک بازی کردند. آنان نقش ابراهیم، اسحاق و فرشتهای را بازی کردند که مانع قربانی شدن پسر ابراهیم شد.—پیدا ۲۲:۹-۱۲.
متصدیان کارآزموده، صدای ۲۶ گرامافون را با فیلم ۳ کیلومتری (۲ میل) و تصاویر حدود ۵۰۰ اسلاید شیشهای با برنامهریزی دقیق هماهنگ میکردند
یکی از همکاران برادرْ راسل به روزنامهنگاران گفت که این نمایش «بیش از هر روشی که در گذشته برای ترویج دین به کار رفته است موجب جذب هزاران نفر به کتاب مقدّس میشود.» آیا کشیشان چنین ابتکاری را ستودند؟ خیر! کشیشان جهان مسیحیت «نمایشنامهٔ تصویری خلقت» را در کل محکوم کردند و حتی برخی از آنان با نیرنگ و فریب مانع رفتن مردم برای تماشای آن شدند. در یکی از مکانهای نمایش، اتحادیهٔ کشیشان برق را قطع کرد.
کنترلچیها از جماعات محلّی، برنامهٔ «نمایشنامهٔ تصویری خلقت» را به میلیونها تماشاچی به رایگان دادند
همچنین به تماشاگران سنجاقسینه هدیه میشد که عکس عیسای نوجوان بر آن بود. آن سنجاقسینه یادآور این بود که مانند عیسی در پی «صلح و آرامش» باشند
به هر حال، تماشاخانهها طی اجرای رایگانِ «نمایشنامهٔ تصویری خلقت» از تماشاچی پر میشد. حدود ۸۰ شهر در آمریکا روزانه «نمایشنامهٔ تصویری خلقت» را به اکران میگذاشتند. بسیاری از تماشاچیان که برای اولین بار ‹فیلم ناطق› میدیدند بسیار مبهوت شده بودند. در این نمایش برای نشان دادن جوجهای که سر از تخم درمیآورد و غنچهای که در حال باز شدن است از فیلمبرداری با فواصل زمانی استفاده شده بود. دستآوردهای دانشمندان آن زمان، حکمت خارقالعادهٔ یَهُوَه خدا را برجسته میساخت. همچنان که در ابتدای مقاله اشاره شد تماشاچیای با مشاهدهٔ برادر راسل بر پردهٔ سینما که در حال معرفی «نمایشنامهٔ تصویری خلقت» بود با خود گفت که «تصویر برادر راسل بیشتر شبیه اوست تا خود برادر راسل!»
رویدادی تاریخی در آموزش کتاب مقدّس
«نمایشنامهٔ تصویری خلقت» در ۱۱ ژانویهٔ ۱۹۱۴ در این تماشاخانهٔ زیبای شهر نیویورک به اکران گذاشته شد که انجمن بینالمللی شاگردان کتاب مقدّس آن را خریداری و استفاده کرد
مؤلف و تاریخنگار فیلم به نام تیم دیرْکس توصیف کرد که «نمایشنامهٔ تصویری خلقت،» «اولین فیلمنامهٔ بزرگی است که همراه با صدا (سخنرانی ضبطشده)، فیلم و اسلایدهای رنگی است.» قبل از اکران «نمایشنامهٔ تصویری خلقت،» برخی از این تکنیکها در فیلمها استفاده شده بود ولی از همهٔ آن تکنیکها در یک نمایش استفاده نشده بود، به ویژه در رابطه با موضوع کتاب مقدّس. هیچ یک از آن فیلمها به اندازهٔ «نمایشنامهٔ تصویری خلقت» تماشاگر نداشت؛ تعداد تماشاگران «نمایشنامهٔ تصویری» فقط در سال اول در آمریکای شمالی، اروپا، استرالیا و نیوزیلند به نه میلیون نفر رسید!
«نمایشنامهٔ تصویری خلقت» در ۱۱ ژانویهٔ ۱۹۱۴ در نیویورک به اکران گذاشته شد. هفت ماه پس از آن، فاجعهٔ عظیم پدیدار شد که بعدها آن را جنگ جهانی اول نامیدند. با این حال، انبوهی از مردم در سرتاسر دنیا همچنان جمع میشدند تا «نمایشنامهٔ تصویری خلقت» را تماشا کنند. آنان بدین گونه از تصاویر رنگارنگ در بارهٔ برکات آتی پادشاهی خدا تسلّی مییافتند. «نمایشنامهٔ تصویری خلقت،» در سال ۱۹۱۴ حقیقتاً نمایشی خارقالعاده بود.
برای اجرای «نمایشنامهٔ تصویری خلقت» در سراسر آمریکای شمالی از بیست مجموعه استفاده شد که هر مجموعه در اختیار یک گروه قرار گرفت
^ بند 3 مأخذ انگلیسی.