Thiĩ harĩ ũhoro

Thiĩ harĩ ũhoro ũrĩa wĩ thĩinĩ

Kũhutia Ngoro cia Andũ a Famĩlĩ Citũ

Kũhutia Ngoro cia Andũ a Famĩlĩ Citũ

AKĨARIA na mũndũ ũmwe weendaga gũtuĩka mũrũmĩrĩri wake, Jesu Kristo oigire ũũ: “Inũka kwanyu kwĩ andũ anyu, ũmere maũndũ macio manene Mwathani agwĩkĩte, na ũmere ũguo akũiguĩrĩire tha.” No kũhoteke hĩndĩ ĩyo Jesu aarĩ Gadara, mwena wa mũhuro wa Iria rĩa Galili. Ciugo icio cia Jesu ironania nĩ oĩ atĩ andũ nĩ mendete kwaria na andũ a famĩlĩ ciao maũndũ marĩa mega na ma bata.—Mar. 5:19.

O na ũmũthĩ nĩ tuonaga ũndũ ũcio mũno, o na gũtuĩka kũndũ kũmwe nĩ wonekaga mũno kũrĩ kũrĩa kũngĩ. Nĩ ũndũ ũcio, rĩrĩa mũndũ atuĩka mũthathaiya wa Jehova Ngai, nĩ endaga mũno kwaria na andũ a famĩlĩ maũndũ marĩa erutĩte. No agĩrĩirũo kwaria nao na njĩra ĩrĩkũ? Angĩka atĩa nĩguo ahutie ngoro ya mũndũ wa famĩlĩ wa ndini ĩngĩ, kana ũtarĩ wa ndini o na ĩrĩkũ? Bibilia nĩ ĩheanaga ũtaaro wa bata ũrĩa tũngĩhũthĩra.

“TŨRĨ KUONA MESIA”

Hĩndĩ ya karine ya mbere, Andarea aarĩ ũmwe wa arĩa maarĩ a mbere kũmenya atĩ Jesu nĩwe Mesia. Hihi nũ aambire kũmenyithia ũndũ ũcio? Bibilia yugaga atĩ ‘aambire gũkora mũrũ wa nyina Simoni, akĩmwĩra atĩrĩ, tũrĩ kuona Mesia (narĩo rĩĩtwa rĩu rĩataũrũo, nĩ atĩrĩ, Kristo).’ Aacokire agĩtwara Petero kũrĩ Jesu, nĩ ũndũ ũcio agĩtũma agĩe na mweke wa gũtuĩka ũmwe wa arutwo ake.—Joh. 1:35-42.

Mĩaka ĩtandatũ thutha ũcio rĩrĩa Petero aaikaraga Joppa, nĩ eerirũo athiĩ mwena wa rũgongo wa Kaisarea kwa mũnene wa thigari wetagwo Korinelio. Nĩa Petero aakorire kwa mũnene ũcio? Bibilia yugaga ũũ: “Korinelio nĩ kũmeterera aametereire, [Petero na arĩa maathiaga nao] arĩkĩtie kũũngania andũ a nyũmba yao, o na arĩa maarĩ ũrata nake mũno.” Nĩ ũndũ ũcio, Korinelio agĩtũma andũ a famĩlĩ yao magĩe na mweke wa kũigua maũndũ marĩa Petero aarutanaga, na magĩcoka magĩĩtuĩra itua.—Atũm. 10:22-33.

 Tũngĩĩruta atĩa kuumana na ũrĩa Andarea na Korinelio maarũmbũyanirie na andũ a famĩlĩ ciao?

Andarea na Korinelio nĩ maahũthĩrire wega mĩeke ĩrĩa maarĩ nayo. Andarea nĩwe watwarire Petero kũrĩ Jesu, nake Korinelio akĩbanga ũrĩa andũ a famĩlĩ yao mangĩahunjĩirio nĩ Petero. O na kũrĩ ũguo, Andarea na Korinelio matiatindĩkĩrĩirie andũ a famĩlĩ ciao kana makĩhũthĩra wara nĩguo andũ acio matuĩke Akristiano. Tũreruta atĩa kuumana na ũhoro ũcio? Nĩ wega tũrũmagĩrĩre kĩonereria kĩao. Nĩ kũrĩ maũndũ tũngĩaria na andũ a famĩlĩ citũ nĩguo tũmateithie mamenye ma cia Bibilia. Ningĩ, no tũcarie ũrĩa mangĩgĩa na mweke wa kũmenyana na aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Ĩndĩ, nĩ wega kũririkana atĩ marĩ na kĩhooto gĩa gwĩthurĩra ũrĩa mekwenda, na nĩ ũndũ ũcio twĩtheme kũmatindĩkĩrĩria. Nĩguo tuone ũrĩa tũngĩteithia andũ a famĩlĩ citũ, rekei twĩcirie ũhoro wa Jürgen na mũtumia wake Petra a kuuma Njĩrĩmani.

Petra nĩ eerutire Bibilia na Aira a Jehova na thutha wa ihinda akĩbatithio. Mũthuri wake Jürgen, aarĩ mũnjeshi. Rĩrĩa Petra aambĩrĩirie kwĩruta Bibilia, Jürgen ndaakenirio nĩ ũndũ ũcio. Ĩndĩ, thutha wa ihinda, nĩ aamenyire atĩ Aira a Jehova marutanaga ũhoro wa ma. Thutha-inĩ nĩ eeyamũrĩire Jehova, na rĩu atungataga arĩ mũthuri wa kĩũngano kwao. Oigaga atĩa igũrũ rĩgiĩ kũhunjĩria andũ a famĩlĩ?

Oigaga ũũ: “Tũtiagĩrĩirũo gũtindĩkĩrĩria andũ a famĩlĩ citũ, kana gũtindaga o tũkĩmahunjĩria. Gwĩka ũguo no gũtũme mamene ũhoro wa ma. No ũkorũo ũrĩ ũndũ mwega gũikara ũkĩmeraga tũmaũndũ tũnini tũnini na njĩra ya ũũgĩ. Ningĩ nĩ wega kũgeria ũrĩa andũ a famĩlĩ citũ mangĩcemania na aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa marĩ a riika rĩmwe nao, na marĩ na maũndũ mahanaine. Gwĩka ũguo no gũtũme mororoe.”

Mũtũmwo Petero na andũ a famĩlĩ ya Korinelio meetĩkĩrire ũhoro wa ma o na ihenya. Nao angĩ a hĩndĩ ya karine ya mbere arĩa maahunjĩirio ũhoro wa ma nĩ mooire ihinda matanatua itua rĩa kũũrũmĩrĩra.

Ĩ NAO ARIŨ A NYINA NA JESU?

Andũ amwe kuuma famĩlĩ-inĩ ya Jesu nĩ meetĩkirie ũhoro ũrĩa aahunjagia. Kwa ngerekano, no kũhoteke atĩ atũmwo Jakubu na Johana maarĩ ciana cia Salome ũrĩa warĩ tata wa Jesu. No kũhoteke Salome aarĩ ũmwe wa atumia ‘aingĩ arĩa maatungatagĩra Jesu na atũmwo makĩhũthĩra indo ciao.’—Luk. 8:1-3.

O na kũrĩ ũguo, andũ angĩ a kuuma famĩlĩ-inĩ cia Jesu, matietĩkĩrire ũhoro wa ma na ihenya. Kwa ngerekano, makĩria ma mwaka ũmwe thutha wa Jesu kũbatithio, nĩ kũrĩ hĩndĩ kĩrĩndĩ kĩagomanĩte nyũmba-inĩ ĩmwe nĩgetha kĩmũthikĩrĩrie. ‘Nao andũ ao maigua ũguo, magĩthiĩ kũmũnyita: tondũ moigaga atĩ, nĩagũrũkĩte.’ Ningĩ thutha ũcio rĩrĩa ariũ a nyina maamwĩraga kũrĩa aagĩrĩirũo nĩ gũthiĩ, ndaigana kũmacokeria ĩmwe kwa ĩmwe. Nĩkĩ hihi? Tondũ “o nao ariũ a nyina matiamwĩhokete.”—Mar. 3:21; Joh. 7:5.

Tũngĩĩruta atĩa kuumana na ũrĩa Jesu eekĩire andũ a famĩlĩ ciao? Rĩrĩa amwe mooigire atĩ nĩ agũrũkĩte, ndaamatumire ũthũ. O na thutha wa kũũragwo na kũriũka, Jesu nĩ eekĩrire andũ a famĩlĩ ciao ngoro na njĩra ya kwĩyonithania harĩ Jakubu mũrũ wa nyina. Makĩria ma gũteithia Jakubu, no kũhoteke ũndũ ũcio nĩ wateithirie ariũ angĩ a nyina na Jesu mamenye atĩ kũna Jesu nĩwe warĩ Mesia. Nĩ ũndũ ũcio, Jakubu na ariũ a nyina, o hamwe na andũ angĩ nĩ maagomanire hamwe na atũmwo nyũmba ya  igũrũ thĩinĩ wa Jerusalemu, na hatarĩ nganja magĩitĩrĩrio roho mũtheru. Thutha wa ihinda, Jakubu na Juda, ũrĩa o nake warĩ mũrũ wa nyina na Jesu, nĩ maaheirũo mĩeke ĩngĩ ya bata ya ũtungata.—Atũm. 1:12-14; 2:1-4; 1 Kor. 15:7.

NDŨKAMATHETHŨKĨRE

 

O ta hĩndĩ ya karine ya mbere, andũ amwe a famĩlĩ nĩ moyaga ihinda mangĩgetĩkĩra ũhoro wa ma. Kwa ngerekano, Roswitha aarĩ mũrũmĩrĩri ũrĩ gatũ wa ndini ya Gatoreki rĩrĩa mũthuri wake aatuĩkire Mũira wa Jehova mwaka-inĩ wa 1978. Nĩ ũndũ wa kũrũmia mũno wĩtĩkio wake, kĩambĩrĩria-inĩ nĩ aakararagia mũthuriwe. No thutha wa mĩaka mĩingĩ, nĩ ororoire na akĩona atĩ Aira a Jehova marutanaga ũhoro wa ma. Mwaka wa 2003 akĩbatithio. Nĩ kĩĩ gĩatũmire acenjie? Handũ ha mũthuriwe kũrakara rĩrĩa aambĩrĩirie kũmũingĩrĩra, eetereire aacenjie mawoni make. Roswitha oigaga atĩ “ũkirĩrĩria mũnene, no ũrehe moimĩrĩro mega mũno.”

Monika aabatithirio mwaka wa 1974, nao ariũ ake erĩ magĩtuĩka Aira a Jehova kĩndũ mĩaka ikũmi thutha ũcio. O na gũtuĩka mũthuriwe Hans ndaigana kũmaingĩrĩra nĩ ũndũ wa wĩtĩkio wao, aacokire kũbatithio mwaka wa 2006. Kuumana na maũndũ marĩa meyoneire, andũ a famĩlĩ ĩyo moigaga ũũ: “Thiĩ na mbere gũkorũo ũrĩ mwĩhokeku harĩ Jehova, na ndũkanaregerie wĩtĩkio waku.” Hatarĩ nganja, nĩ moonagia Hans atĩ nĩ mamwendete na matiateire mwĩhoko atĩ mũthenya ũmwe nĩ agetĩkĩra ũhoro wa ma.

GŨCANJAMŨRŨO NĨ MAĨ MA MUOYO

Hĩndĩ ĩmwe Jesu oigire atĩ ũhoro wa ma ũtariĩ ta maĩ marĩa marehaga muoyo wa tene na tene. (Joh. 4:13, 14) No twende andũ a famĩlĩ citũ macanjamũrũo nĩ kũnyua maĩ matheru ma ũhoro ũrĩa wa ma. Ma nĩ atĩ, tũtingĩenda maitwo nĩ maĩ macio nĩ ũndũ wa kũmaitũrũrĩra maingĩ na ihenya mũno. No maigue macanjamũrĩtwo kana maitĩtwo nĩ maĩ macio, gũkĩringana na ũrĩa tũkũmataarĩria ũhoro wa wĩtĩkio witũ. Bibilia yugaga atĩ “ngoro ya mũndũ mũthingu yambaga gwĩcũrania ũrĩa ĩgũcokia,” na “ngoro ya mũndũ mũũgĩ nĩyũhĩgagia kanua gake, ĩgakĩongerera mĩromo yake ndeto cia wĩruti.” Tũngĩhũthĩra ũtaaro ũcio atĩa?—Thim. 15:28; 16:23.

Mũtumia no ende gũtaarĩria mũthuriwe ũhoro wa wĩtĩkio wake. ‘Angĩamba gwĩcũrania ũrĩa egũcokia,’ no ahote gũthuura ciugo ciake wega na age kwaria na njĩra ya mũhiũhũko. Ndagĩrĩirũo nĩ kwĩyonania harĩ mũthuriwe ta arĩ mũthingu mũno kana ta arĩ wa bata mũno. Angĩhũthĩra ciugo ibacĩrĩirũo wega no acanjamũre mũthuriwe na atũme gũkorũo na thayũ. Nĩ hĩndĩ ĩrĩkũ mũthuri wake akoragwo atarĩ na maũndũ maingĩ, na nĩ ũndũ ũcio ũgakorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ gũtereta nake? Nĩ maũndũ marĩkũ endete kwaria kana gũthoma ũhoro wamo? Hihi nĩ endete sayanisi, ũteti, kana mathako? Angĩhota atĩa gũtũma mũthuriwe ende ndeereti ya Bibilia na ningĩ o hĩndĩ ĩyo akorũo agĩtĩa muonere wake wa maũndũ? Gwĩciria maũndũ na njĩra ĩyo no gũteithie mũtumia kwaria na gwĩka maũndũ na njĩra ya ũtaũku.

Kũhunjĩria andũ a famĩlĩ citũ to kũmatarĩria maũndũ marĩa twĩtĩkĩtie tu. Maũndũ marĩa tũrameera magĩrĩirũo nĩ gũtwarana na mĩthiĩre itũ mĩega.

MĨTHIĨRE MĨEGA

Mũrũ wa Ithe witũ Jürgen ũrĩa ũkũgwetetwo na hau kabere oigire ũũ: “Hũthagĩra motaaro ma Bibilia ũtũũro-inĩ waku wa o mũthenya. O na gũtuĩka no maage gwĩtĩkĩra atĩ nĩ marona, ĩyo nĩ njĩra njega mũno ya kũhunjĩria andũ a famĩlĩ citũ.” Nake mũrũ wa Ithe witũ Hans ũrĩa wabatithirio hakuhĩ mĩaka 30 mbere ya mũtumia wake oigaga ũũ: “Mĩthiĩre mĩega ya Gĩkristiano nĩ ya bata nĩguo andũ a famĩlĩ meyonere atĩ nĩ tũteithĩkĩte nĩ ũhoro wa ma.” Andũ a famĩlĩ citũ magĩrĩirũo nĩ kuona atĩ wĩtĩkio witũ nĩ ũtũmĩte tũkorũo tũrĩ ngũrani na andũ arĩa angĩ, tũgatuĩka andũ ega no ti andũ oru.

“Mĩthiĩre mĩega ya Gĩkristiano nĩ ya bata nĩguo andũ a famĩlĩ meyonere atĩ nĩ tũteithĩkĩte nĩ ũhoro wa ma.”—Hans

Mũtũmwo Petero nĩ aaheire atumia arĩa marĩ na athuri matarĩ Akristiano ũtaaro. Aamerire ũũ: ‘Athĩkagai nĩ athuri anyu, nĩguo atĩ angĩkorũo nĩ harĩ amwe mataiguaga Ũhoro, mahote kũgarũrũo ngoro, Ũhoro ũtarĩ ho, nĩ mĩikarĩre ya atumia ao, nĩ ũndũ wa kuonaga ũrĩa mũikaraga na mĩikarĩre ya ũthingu, na mwĩ na gĩtĩo. Na kwĩgemia kwanyu nĩ gũtige gũtuĩka o kwa mwĩrĩ, ta kũrama njuĩrĩ, na gwĩkĩra mathaga ma thahabu, kana kwĩhumba nguo; nĩ kaba mwĩgemie na mũndũ ũrĩa wa hitho wa ngoro thĩinĩ, ta mwĩhumbĩte nguo ĩrĩa ĩtangĩbutha, o ĩrĩa ya kũhorera na gũkindĩria ngoro. Kwĩgemia ũguo nĩkuo kwĩ bata mũno harĩ Ngai.’—1 Pet. 3:1-4.

 Petero onanirie atĩ mũthuri no agucĩrĩrio nĩ mĩthiĩre mĩega ya mũtumia wake. Akĩrũmĩrĩra ũtaaro ũcio wa Maandĩko, mwarĩ wa Ithe witũ wĩtagwo Christa, akoretwo akĩgeria kũhunjĩria mũthuriwe akĩhũthĩra mĩthiĩre mĩega kuuma o rĩrĩa aabatithirio mwaka wa 1972. O na gũtuĩka nĩ kũrĩ hĩndĩ mũthuriwe eerutaga ũhoro wa ma-rĩ, ndarĩ etĩkĩra gũtuĩka Mũira wa Jehova. Anathiĩ mĩcemanio ĩmwe ya Gĩkristiano na nĩ akoragwo na ũkuruhanu mwega na andũ thĩinĩ wa kĩũngano. Nao nĩ mamenyaga atĩ arĩ na kĩhooto gĩa gwĩthurĩra ũrĩa ekwenda. Hihi Christa ahũthagĩra njĩra irĩkũ kũhunjĩria mũthuriwe?

Oigire ũũ: “Ndĩrutanagĩria biũ gwĩka maũndũ marĩa Jehova eendaga njĩke. O na kũrĩ ũguo, nĩ ngeragia kũgucĩrĩria mũthuri wakwa ũhoro-inĩ wa ma ‘ũhoro ũtarĩ ho,’ na njĩra ya gũkorũo na mĩthiĩre mĩega. Angĩkorũo hatirĩ ũtaaro wa Bibilia ngwagarara nĩ ngeragia mũno gwĩka ũrĩa mũthuri wakwa arenda. Ningĩ, nĩ menyaga atĩ arĩ na kĩhooto gĩa gwĩthurĩra ũrĩa ekwenda, na nĩ ũndũ ũcio ngehoka Jehova.”

Ũrĩa Christa ekaga nĩ wonanagia bata wa kũgarũrĩra. Atigagĩrĩra atĩ arĩ na mũbango mwega wa maũndũ ma kĩĩroho, gũthiĩ mĩcemanio ategũtĩrĩria, na kũhunjia. O na kũrĩ ũguo, nĩ onanagia ũtaũku, akamenya atĩ mũthuri wake arĩ na kĩhooto gĩa kuonio wendo, na gũkorũo hamwe nake. Kũgarũrĩra na gũkorũo na ũtaũku nĩ maũndũ ma bata mũno harĩ mũndũ o wothe ũikaranagia na andũ a famĩlĩ matarĩ Aira a Jehova. Bibilia yugaga ũũ: ‘Ũndũ o wothe ũrĩ ihinda rĩaguo.’ Ũguo nĩ kuga nginya mahinda marĩa tũhũthagĩra na andũ a famĩlĩ citũ, na makĩria mũndũ ũrĩa tũhikanĩtie nake ũtarĩ Mũkristiano. Kũhũthĩra mahinda hamwe nĩ gũtũmaga ũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ kwaranĩria. Maũndũ marĩa monetwo monanagia atĩ kwaranĩria nĩ gũtũmaga mũndũ age kũigua ihooru, ta atiganĩirio, kana kũigua ũiru.—Koh. 3:1.

NDŨKANATE MWĨHOKO

Mũrũ wa Ithe witũ Holger, ũrĩa ithe aabatithirio mĩaka 20 thutha wa andũ arĩa angĩ thĩinĩ wa famĩlĩ, oigire atĩ nĩ harĩ bata mũno kuonia andũ a famĩlĩ citũ atĩ nĩ tũmendete na nĩ tũmahoyagĩra. Nake Christa oigire atĩ ‘gũtirĩ hingo agaate mwĩhoko wa atĩ mũthuriwe nĩ agetĩkĩra ũhoro wa ma.’ Hingo ciothe twagĩrĩirũo nĩ gũkorũo na mwĩhoko na mwerekera mwega harĩ andũ a famĩlĩ citũ arĩa matarĩ Aira a Jehova.

Muoroto witũ nĩ gũthiĩ na mbere gũkorũo na ũkuruhanu mwega nao, kũmahe mweke wa kũmenya ũhoro wa ma, na kũhũthĩra ũhoro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Bibilia kũhutia ngoro ciao. Maũndũ-inĩ mothe twagĩrĩirũo nĩ ‘kũmacokagĩria tũhoreire, na twĩ na gĩtĩo.’—1 Pet. 3:15.

[Mbica karatathi ka 3]

“Tũtiagĩrĩirũo gũtindĩkĩrĩria andũ a famĩlĩ citũ, kana gũtindaga o tũkĩmahunjĩria.”—Jürgen

[Mbica karatathi ka 4]

“Ũkirĩrĩria mũnene, no ũrehe moimĩrĩro mega mũno.”—Roswitha