‘AERE ki toou ngutuare i toou au taeake, e akakite atu kia ratou i taua mea maata ta te Atua i rave io nei i te aroa ia koe.’ Ko teia ta Iesu i tuatua ki tetai tangata tei inangaro kia riro mai ei pipi nana. I taua tuatau ra tei roto a Iesu i te oire o Gadara, i te tua apatonga itinga o te Tai Galilea. Kua akaari mai ta Iesu tuatua e kua kite aia i tetai tu o te tangata koia oki, te inangaro kia akakite i te au mea meitaki e te puapinga ki te kopu tangata.—Mare. 5:19.

I teia tuatau katoa, e kite maata atu ana tatou i teia tu i roto i tetai pae iti tangata me akaaiteia ki tetai iti tangata ke. No reira, me akamata tetai tangata i te akamori i te Atua mou ko Iehova, e maata te taime ka inangaro aia i te akakite i tona irinakianga ki tona kopu tangata. Tera ra, ka akapeea aia me rave i teia? Akapeea aia me akakeu i te ngakau o tona kopu tangata e tuke rai ta ratou akonoanga me kore, kare ratou e irinaki ana i te Atua? Te oronga maira te Pipiria i te akoanga papu e te tau.

I te anere mataiti mua, ko Anederea tetai o te aronga mua tei kite e ko Iesu te Mesia. Koai te tangata mua tana i akakite atu i teia nuti? ‘Aravei atura [a Anederea] i tona uaorai tuakana ia Simona, kua karanga atura aia kiaia, Kua kitea ia maua te Mesia, (koia oki Te Akatainuia kia kiritiia ra.)’ Kua arataki atura a Anederea ia Petero kia Iesu, e kua oronga i tetai tika anga no Petero kia riro mai ei pipi na Iesu.—Ioa. 1:35-42.

Mei te ono mataiti i muri mai ia Petero e noo ra i Iopa, kua patiia aia kia aere ki “Kaisarea” i te tua apa tokerau, ki te kainga o tetai rangatira vaeau ko Korenelio. Koai ma ta Petero i kite i roto i tona kainga? “Te tapapa mairā Korenelio ia [Petero e te aronga tei aru iaia], kua oti oki i te akaputuputuia mai tona kopu-tangata e te au oa tikai nona ra.” No reira, kua oronga  a Korenelio i te tikaanga ki tona kopu tangata kia akarongo ki te tuatua a Petero e kia rave i tetai ikianga tei tau ki ta ratou i akarongo.—Anga. 10:22-33.

Eaa ta tatou ka mou mai mei te tu o Anederea e Korenelio ki to raua kopu tangata?

Kua tauturu a Anederea raua ko Korenelio i to raua kopu tangata kia riro mai ei pipi na Karaiti. Kua arataki a Anederea ia Petero kia Iesu, e kua akanoo a Korenelio i tona kopu tangata kia aere mai e akarongo ki te au tuatua a Petero. Tera ra, kare a Anederea raua ko Korenelio i maro ana i to raua kopu tangata me kore i akavare ia ratou kia riro ei pipi na Karaiti. Eaa te apiianga no tatou? Ka tau tatou kia aru i to raua tu. Penei ka rauka ia tatou i te akakite i te au tuatua akamaroiroi ki to tatou kopu tangata e kia akanoo i te au atianga no ratou kia apii i te tuatua mou o te Pipiria e kia akaaravei atu i te au taeake. Inara, ka akangateitei rai tatou i ta ratou ikianga e kare roa tatou e inangaro i te maro atu ia ratou kia taui. Ei akaari mai e akapeea tatou me tauturu i to tatou kopu tangata, akamanako ana i te akaraanga o tetai tokorua no Tiamani mai, ko Jürgen e Petra.

Kua apii a Petra i te Pipiria ma te Au Kite o Iehova e i muri mai, kua papetitoia aia. Ko Jürgen, e rangatira aia i roto i te nuku vaeau. I te akamataanga, kare a Jürgen i mataora ana i te ikianga a tana vaine. I muri mai ra, kua kite aia e te tutu aere ra te Au Kite o Iehova i te tuatua mou no roto mai i te Pipiria. I te openga, kua akatapu aia i tona oraanga kia Iehova, e te tavini nei aia ei tangata pakari i roto i te putuputuanga. Eaa te manako tauturu tana i akakite mai e rauka ai ia tatou i te akakeu i te ngakau o tetai kopu tangata e tuke tona irinakianga?

Akakite mai a Jürgen e: “Kare tatou e inangaro i te maro atu me kore kia akamaata roa i te tuatua no runga i to tatou irinakianga. Te ka tupu, penei kare ratou e inangaro i te akarongo mai. Mari ra, te ravenga meitaki atu i te tauturu ia ratou koia oki, kia akakite marie i te au tuatua akamaroiroi i te au taime tau. E mea meitaki katoa i te akaaravei atu i te kopu tangata ki te au taeake e aiteite to ratou mataiti e to ratou au inangaro. Me akapera tatou, ka mama atu i te tauturu iaia.”

Kua viviki te apotetoro ko Petero e te kopu tangata o Korenelio i te ariki i te karere Pipiria. Inara, kua roa te tuatau no tetai pae i te anere mataiti mua tei kite no runga i te tuatua mou i te ariki i te reira.

Maata te kopu tangata o Iesu tei irinaki iaia i te tuatau o tana angaanga orometua i te enua nei. Ei akaraanga, penei e pirianga kopu tangata to te nga apotetoro ko Iakobo e Ioane kia Iesu. Pera katoa to raua mama ko Salome, penei e tuakana me kore e teina aia no te mama o Iesu. Penei koia tetai o te “puke vaine ke oki e manganui, ko tei matuapuru mai ïa iaia i to ratou apinga.”—Luka 8:1-3.

Inara kare tetai au kopu tangata o Iesu i viviki i te irinaki iaia. Ei akaraanga, mei te okotai mataiti i muri ake i to Iesu papetitoanga, kua akaputuputu mai tetai urupu maata i roto i tetai are i te akarongo kiaia. “E kite akera tona uaorai [kopu tangata], aere atura ratou ki vao e tāpu iaia, kua na ko atura, Kua auouoia aia.” I tetai tuatau i muri mai, te tuatua anga to Iesu au teina no runga i te parani o tona tere, kare a Iesu i pau tika atu kia ratou. Te tumu? No te mea “kare akerai tona au taeake tikai i akarongo iaia.”—Mare. 3:21; Ioa. 7:5.

Eaa ta tatou ka mou mai mei to Iesu tu ki tona kopu tangata? Kare aia i riri ana te karanga anga ratou e kua auouoia aia. Muri ake i tona mateanga e te tuakaouanga, kua akamaroiroi akaou a Iesu i tona kopu tangata  na te mama mai anga ki mua i tona teina ko Iakobo. I te akara anga, kua akapapu teia kia Iakobo e te au teina o Iesu e, Koia tikai te Mesia. No reira, kua kapitiia ratou ki te au apotetoro e etai ke i roto i tetai pia i Ierusalema e kua rauka ia ratou te vaerua tapu. Aere ua rai, kua rauka ia Iakobo e Iuda, tetai teina o Iesu, i te au tikaanga ngateitei maata.—Anga. 1:12-14; 2:1-4; 1 Kori. 15:7.

Mei te anere mataiti mua rai, ka anoanoia tetai pae o te kopu tangata i tetai tuatau i mua ake ka ariki mai ei ratou i te tuatua mou. Akamanako ana i te akaraanga o Roswitha, no roto mai aia i te Akonoanga Katorika Roma e kua papetitoia tana tane ei Kite no Iehova i te mataiti 1978. I te akamataanga, no tona irinakianga tikai i tana akonoanga, kua patoi a Roswitha i tana tane. Inara, i te au mataiti tei aereia, kua maru mai aia e kua kite aia e te apii ra te Au Kite o Iehova i te tuatua mou. I te mataiti 2003 kua papetitoia aia. Eaa tei akakeu iaia kia taui i tona tu? Kare tana tane i riri ana no tana patoianga, mari ra kua oronga aia i te au atianga no Roswitha kia taui i tona tu. Eaa te manako tauturu ta Roswitha i oronga mai? “Maata te meitaki ka rauka mai me tiaki marie tatou.”

Ko Monika tetai tuaine tei papetitoia i te mataiti 1974, e mei te tai ngauru mataiti i muri mai kua riro tana nga tamaroa ei Au Kite no Iehova. Noatu kare tana tane ko Hans i patoi ana iaia no tona irinakianga, kua roa te tuatau i pou ki te taime i papetitoia ai aia i te mataiti 2006. Na te akara anga i tei tupu i mua ana, eaa te manako tauturu ta teia ngutuare tangata i oronga mai no tatou? “Kia vai tiratiratu kia Iehova, e auraka e tuku ua me timataia tatou no to tatou irinakianga.” E tika, e puapinga no ratou kia akapapu i to ratou inangaro no Hans. Pera katoa, kua irinaki ua rai ratou e ka ariki aia i te tuatua mou.

Kua akaaite a Iesu i te karere o te tuatua mou ki te vai te oronga maira i te ora mutu kore. (Ioa. 4:13, 14) Ka inangaro tatou kia akaoraoraia te kopu tangata na te inu anga i te vai ma o te tuatua mou. Papu e kare tatou e inangaro i te akapokia atu ia ratou na te tamaata anga i te vai ki runga ia ratou. Me ka akaoraoraia ratou e me kare, tei runga te reira i te tu e akamarama ana tatou i to tatou irinakianga kia ratou. Te akakite maira te Pipiria e “te kimi ra te ngakau o te aronga tuatua-tika ra i tana e tuatua atu” e “na te ngakau o te tangata pakari e akakite ki te vaa i te akono, e na te reira e akakite ki te ngutu i te kite.” Ka akapeea tatou me taangaanga i teia akoanga i roto i to tatou oraanga?—Mase. 15:28; 16:23.

Penei ka inangaro tetai vaine i te akamarama atu i tona irinakianga ki tana tane. Me akamanako meitaki aia i mua ake ka tuatua atu, ka meitaki te aerenga o tana tuatua e kare aia e viviki i te pau. Kare aia e akaari i te tu akateitei, kare katoa aia e manako e koia ua tei tika. Ka riro tana tuatua ei akaoraora e ka akatupu i te au. Eaa te tuatau tau kia tuatua atu ki tana tane? Eaa ta te tane e reka ana i te pukapuka atu me kore i te tatau? E reka ana rai aia i te au mea taieni, te angaanga poritiki, me kore te tipoti? Akapeea te vaine me akakeu iaia kia inangaro maata i te kite no runga i te Pipiria e i taua taime rai, te akangateitei anga i tona au manako e tana i irinaki? Na te akamanako meitaki anga i teia au uianga e tauturu i te vaine kia tuatua ma te tu kite e te pakari.

Ei akakeu i te ngakau o to tatou kopu tangata kare i riro ei Kite no Iehova, kare te aiteanga e kia akamarama ua i to tatou irinakianga kia ratou. Ka anoanoia ta tatou au tuatua kia kapitiia ki te au angaanga memeitaki.

Akamarama mai a Jürgen tei taikuia i mua ana e: “E akono i te au kaveinga Pipiria i te au ra ravarai. Ko teia tetai ravenga meitaki tikai i te akakeu i te kopu tangata kia akarongo mai, noatu kare ratou e akakite mai ana i te reira.” Ko Hans tei papetitoia vaitata i te 30 mataiti i muri ake i tana vaine, te akatika ra aia i teia tuatua. Karanga aia e: “E puapinga i te akono i to tatou tu ei au Kerititiano, kia kite mai te kopu tangata i te au akakeuanga meitaki o te tuatua mou i roto i to tatou oraanga.” Ka anoanoia to tatou kopu tangata kia kite e no to tatou irinakianga, e tuke ake rai tatou, e kare te reira i te mea kino.

Kua oronga te apotetoro ko Petero i te akoanga meitaki ki te au vaine kare ta ratou tane e ariki ana i ta ratou irinakianga. Akakite aia e: “E kauraro marie i ta kotou au tane ra; kare tetai pae e akarongo i te tuatua ra, kia rauka mai ratou i te akono meitaki o ta ratou au vaine, auraka atu rai te tuatua; I te akara anga mai ratou i to kotou aerenga viivii kore i kapiti katoaia i te mataku. E to kotou akamanea, eiaa ko te manea ki vao ua ra, i te rauru iri ra, e te tatua anga i  te auro ra, e te kakau anga i te kakau ra; Ko te tangata ngaro ra ko te ngakau te akamanea, i te manea piro kore ra, ko te ngakau maru e te muteki ua, ko te mea apinga maata ïa ki mua i te aroaro o te Atua.”—1 Pete. 3:1-4.

Kua tata a Petero e ka akakeuia tetai tane kia taui no te tu meitaki o tana vaine. Na te akamanako anga i teia akoanga Pipiria, kua tauta tetai tuaine ko Christa tona ingoa i te akakeu i te ngakau o tana tane na roto i tona tu meitaki, akamata mai mei tona papetitoanga i te mataiti 1972. Noatu kua apii ana tana tane i te Pipiria ma te Au Kite, kare aia i ariki ana i te tuatua mou. I aere ana aia ki tetai au uipaanga Kerititiano e kua matau aia i te au taeake i roto i te putuputuanga. Pera katoa, e akangateitei ana te au taeake i tona tikaanga kia rave i tana uaorai ikianga. Eaa ta Christa i rave ei akakeu i te ngakau o tana tane?

Karanga aia e ka inangaro aia i te aru ua rai i te mataara ta Iehova i inangaro iaia i te aru. I taua taime rai, te tauta nei aia i te akakeu i tana tane kia ariki i te tuatua mou na roto i tona tu meitaki. Ka rave rai aia i tana ka rauka ei kauraro atu ki tana tane, ma te kore e akakinoia te au kaveinga Pipiria. Te akangateitei ra aia i te tikaanga o tana tane kia iki, e e akaruke ana aia i te reira ki roto i te rima o Iehova.

Te akaari maira te akaraanga o Christa i te tu puareinga kia taui. Te akono ra aia i tetai papaanga meitaki no te au angaanga pae vaerua mei te aere anga ki te au uipaanga e te angaanga orometua. I tetai tua, te akaari ra aia i te tu pakari. Kua marama aia e e tikaanga to te tokorua no te aroa, te taime, e te tauturu a tana vaine. E mea meitaki no tatou kia akatupu i te tu pakari e kia marama i te turanga o tetai kopu tangata irinaki kore. Te akamarama maira te Pipiria e, “E atianga to te au mea katoa nei.” Te o maira teia i te atianga kia piri atu ki te kopu tangata, te au tokorua tikai kare i ariki ana i ta tatou irinakianga. Me maata to tatou taime kia ratou, ka mama atu i te pukapuka kia ratou. Maata te aronga i kite e ka riro te tu pukapukaanga ei akaiti i te au manamanata mei te matiroeroe, te maromaroa, e te vareae.—Kohe. 3:1.

“E mea puapinga kia akaari i te tu aroa no tetai i roto i te ngutuare tangata tei kare i ariki ana i te tuatua mou e kia pure nona,” i karanga ai a Holger, kua papetitoia tona papa e 20 mataiti i muri ake te au mema ke o te ngutuare. Karanga katoa a Christa e ‘ka irinaki ua rai aia e ka piri tana tane kia Iehova e ka ariki aia i te tuatua mou.’ Ka anoanoia tatou kia akaari ua rai i te tu papu ki te kopu tangata tei kore i ariki i te tuatua mou. Auraka rava tatou e tuku i te au.

To tatou akakoroanga koia oki, kia tamou i te au pirianga meitaki ki te kopu tangata, kia oronga i te atianga no ratou kia ariki i te tuatua mou, e kia akakeu i to ratou ngakau ma te karere o te Pipiria. E i te au mea ravarai, ka inangaro tatou i te akaari i te tu “maru e te kauraro marie.”—1 Pete. 3:15.