1. Wai Yesu amoi wene kpiapai nga ga futise?

HO YESU adu ni auru kpotosende, ko amoi wene kpiapai nga ga futise. Ko aaperesanga pa manga agu apai naangba tiko mbata fu manga gupai Mbori akpinyemuhe te. (Yo. 5:30) Ni nye ko ni ruruko dati kpio, ko ayugu gupai nga gako futise aadunga na digidoho ti ni te.—Frp. 2:8.

2. Wai rengbe ani ka yugo gu toro nga ga futise, na tipagine si aida ani mangihe ti ni wo?

² Wangia ani apefuo Yesu, si naida ani du a na gu toro nga ga futise. Du na gu toro nga ga futise nga gine? Ka pepai ni guruhe, rogoyo nga mbupa agu apai boro akpinyemuhe tipa ka undo kura aboro. Rogo kura agene, futise kia ti gbangbati. (Oni gedi Matayo 16:24.) Gu toro nga ga futise rengbe ka undo rani ani peresi agu apai du tipa kura aboro mbata fu gaani. (Frp. 2:3, 4) Nirengo, Yesu ayugu gupai nga si nga meme gaani irisombori. Ngba gini gene? Guhe nafõ rani ani du na gu toro nga ga futise nga gu nyemuse nga ga aKristano, si nga gupai i aino ga Yesu abawiriki ti ni. (Yo. 13:34, 35) Mo berẽnga pa agu amaku ani agbiaha mbiko du ani nga papara agu awirina du rogo zegino dunduko du na gu toro nga ga futise!

3. Ginipai rengbe ka gbarasapa gaani toro nga ga futise?

 ³ Wa vura duhe wo, vurarani kinaho rengbe ka gbarasapa gu gaani toro nga ga futise re. Gu vurarani re nga gu nyemu gbangbati du tirani. Ani berẽnga pa wai Adamu na Eva ayugu gu toro nga ga gbangbati. Gu gbangbati naadu ti Eva asari ri idi kadu wa Mbori. Kumbari amangi kina gu bangisapai re tipa kafu ngbarago furi. (Bam. P. 3:5, 6) Fuo Bakitingbanga aria Adamu na Eva ti ndikidi irisombori, ko nasa aboro kindi i du na gu toro nga ga gbangbati. Ko amangisunge na gipai re ho ko aˈasada Yesu ni. (Mt. 4:1-9) Ti gi gaani regbo re, ko ima du na diabese rogo ingisa aboro, kini sayo i du na gu toro nga ga gbangbati rogo dungu agene. Si naida ani du na rubangirise mbiko ani ima rengba ka tona du na gi toro nga ga gbangbati re a.—Ef. 2:2.

4. (a) Ya mo ani rengbe ka nyasariipa gu nyemu gbangbati du tirani awere? Oni sakinga rogoyo. (b) Gini asanahe ani ka wisigoho?

⁴ Ani rengbe ka ringbisa gbangbati kuti gu zaza nade tihe kuti marã. Ka ime uka kuti marã, si natona ka de zaza. Ka ani mbu gu marã re zanga girisoho, zaza rengbe ka maapai na ki gbarasipaha. Wakina gure a, wa vura duhe nga ani arengbanga ka dia gaani ingapai na nyemu gu gbangbati du tirani kusayo awere te, ani duwa ka ani du na rubangirise na kini sovura kutini. (1 Kor. 9:26, 27) Wai rengbe ani ka inoho nga ani na gbangbati tirani? Na wai rengbe ani ka tona sonosa gu toro nga ga futise?

5. (a) Wai du Ziazia Kekeapai wakina bitirobi? (Oni bi gu sura du ti tonatonaha.) (b) Ho ani awisigo tirani ni ti gbangbati, ginipai si aida ani nehe?

⁵ A wa ani naamangasunge na bitirobi kaa bi tirani, kinawo rengbe ani ka mangasunge na Ziazia Kekeapai ka bi gupai du kpotoraniyo na ki rugu gu gbegberẽpai rengbe ani ka bihe yo. (Oni gedi Yakoba 1:22-25.) Ono tie, ka ani amanganga sunge na bitirobi wenengai ya, u undongo rani te. Ni kpiapai, ka ani bi tirani niipo rogo bitirobi, ani bingo gu tooni gbegberẽ he du ni tirani si aida ani dihe te. Watadu ka ani ru pavuru, ani bi kina kura ahe kia. Teketeke a, mangasunge na Ziazia Kekeapai ka bi gu gbangbati du tirani naida ani gedihe wenengai zanga mangasunge na ni tipa ka bi agu aingahe nga ga kura boro te.

6. Waigu ani ‘anye’ rogo ziazia rugute?

⁶ Ni kpiapai, ani ima rengba kaa geda Fugo Mbori dedede watadu na aˈuru dũ ono zanga ani bi wiripai rogoraniyo nga ga gbangbati. Tipagine? Ani bingo gipai re: Rogo ga Yakoba kpiapai nga ga bitirobi, ko ayanga wẽ gu boro re aangananga tiní wenengai ya te. Ko akepai nga gu boro re ‘ngana tiní.’ Herẽ, Yakoba amangisunge na gu fugo Giriki nayugopa wene wisigotise. Ga gu boro re pai angia gine? Yakoba aya: ‘Ní ki ndu, bangirini ki go ni basa ti gu ngbatunga boro nangia ni.’ Nirengo, ní aguari pati bitirobi zanga ní di guhe ní nibihe kusayo. Gu boro du na diabese ní ‘angana nga gu ziazia rugute nga ga ranirii’ gbua te ono ní na “nye rogo ho.” Kuba gupai nga ní mbu gu rugute nga ga ranirii nga Fugo Mbori, ní na nye ka pekafuo gaha ayugopai. Yesu ape kina gu bangisapai re ki ya: “Ka oni nye na gi pai, oni du adu tie ni gimi abawiriki ni rengo.”—Yo. 8:31.

7. Wai rengbe ani ka mangasunge na Ziazia Kekeapai ka ino singia gbangbati tirani?

⁷ Sidu tie, ka ani aida ka du na diabese rogo sovura kuti gu nyemu gbangbati  du tirani, ani gedi Fugo Mbori wenengai. Gipai re rengbe ka undo rani ani ini agu abangiriaba si aida ani mangipai kutini. Ono, si naida ani mangi gu kurapai susi gure. Si naida ani wetekepai wenengai. Ho ani ageda pangbanga ni rogo Ziazia Kekeapai na kini berẽkurii gupai namangi, si naida ani sana tirani nga: ‘Ka mi amangipai wai kuti gipai re? Ya mo ka mi amangipai ngba ruru gene?’ Gupai nyakipaha nga, fuo berã ani kurii gupai gedi ani he re, ani asadi ka mangaha. (Mt. 7:24, 25) Ani bingo wai rengbe gu pangbanga nga ga Bakindo Saura na gu mokedi nangia Petero ka undo rani ani banda gu toro nga ga futise.

8. Saura atona gako zogarago na gini sino, na wai ko ayugu gipai re?

⁸ Ga Bakindo Saura kpiapai nga zahe furani tipa wai rengbe gbangbati ka gbarasapa gaani toro nga ga futise. Saura atona gako zogarago na umbasitise. (1 Sam. 9:21) Ko aaidanga ka mbusa agu aYisaraere naafura gbegberẽ tipa gako zogorago te, wa si avura du nga ko adu na rengo beko tipa kafu mbusa fuyo mbiko Mbori naafu gu pagbia re fuko. (1 Sam. 10:27) Bakindo Saura aima ida ga Mbori toro ngbe fuko mbatayo tipa ko du na diabese wa ko aandu ka sovura kuti aAmono. Fuoho, ko afu tambuahe fu Yekova tipa gu diabese re.—1 Sam. 11:6, 11-13.

9. Waigu Saura atona kadu na gu bipai nga ga gbangbati?

⁹ Kusa, Saura ambu gbangbati na rukö si sono rogo koyo wakina zaza. Ho ko adibe aAmareko ni ba vura yo, ko amoi gako nyemupai mbata fu giasangba Yekova. Ko arogo ga aAmareko ahe kuba gupai nga ko gbarasihe wa Mbori aruguko na ni. Ko mbakadi ũtingidapai tipa tiko ni rukö. (1 Sam. 15:3, 9, 12) Ho gu nebi nangia Samuere aya ni fuko ngbanga rago ti Yekova na ko te, ko aasadi ka rugapai ku bara ko yo ki ya ko ima manga gupai Mbori aya fuko ko mangihe na kini bira kura aboro tipa gako ingahe. (1 Sam. 15:16-21) Kurigure, rukö asa Saura ko moi berãko gbe tipa wai aboro nika biko kisusi fu ngbarago fu Mbori. (1 Sam. 15:30) Wai rengbe ani ka mangasunge na gu pangbanga du tipa Saura wa bitirobi tipa ka banda gu gaani toro nga ga futise?

10, 11. (a) Ginipai ga Saura kpiapai ayugoho furani tipa banda gaani toro nga ga futise? (b) Wai rengbe ani ka ne pekafuo gako gbegberẽ kpiapai?

¹⁰ Bambata pai nga, ga Saura kpiapai nayugo gupai furani nga, ani arengbanga kadu na kido kuti tirani nga wa toro futise adu tirani mbata, si tigaha nikaa yugotihe ayugo rogo gaani raka yo nibasa te. (1 Tim. 4:10) Ani tingidi gupai nga Saura aima mangaapai wenengai na ki ngba bangiri Mbori tipa bete regbo, ono ko aakusanga gu nyemu gbangbati naadu tiko te. Yekova aká Saura mbiko gako basasangba.

¹¹ Ue pai nga, si aidanga ani moi berãrani kina fuo agu apai ani amangaha wenengai bangirani ki go ti agu si aida ani mangipai kutini te. Gure du wa ani nangana gaani vovo roko rogo bitirobi ono zanga bi gu biriko du kpakpuraniyo. Ka si vura du nga ani akidongo kuti tirani wa Saura te, si naida ani mangi ome ka ne gu nyemuapai rengbe ka ndu na ani ngba gbegberẽ gene. Ka i fu rugute furani, si aidanga ani rugu apai kubara rani yo, kini umbasi gupai mangi ani he watadu ka bira kura aboro te. Kuba gupai nga ani duwa Saura, si adu  ni wenepai ka ani di arugute kugume.—Oni gedi Atambuahe 141:5.

12. Wai rengbe gu toro nga ga futise ka undo rani ka si du nga ani mangi kere ingapai?

¹² Ono na ka si du nga ani mangi kere ingapai? Saura aaidanga rimoko gbere te, na gipai re asako ka ko mbakadingo gako pagume na Mbori ya. Kuba gure, gu toro nga ga futise rengbe ka undo rani ani di zee kusayo na ki gbia gu undo ani aidaha. (Snz. 28:13; Yak. 5:14-16) Ni kpiapai, kura wirina sa atona bi agu ahe nazingisa nyemu kodaba ti boro mbuko na agarã 12, na ko amangi gipai re ni gbuko tipa dungu agarã. Ko aya: “Si adu fere ni kpakarapai ka kusa gipai re fu diare na abaakumba. Ono wa mi na kusihe awere, mi nabi tire wa rõrõi tindiro guari pagore. Rago aima gberã ti kura abakureami ho i adi sunge moundo abaakumba ni bere, si kidu wa mi fu pazee fuyo. Wa si avura duwo, mi ima ino gupai nga rago nangba ti Yekova na gu sunge mi amangaha fuko awere kisusi ho mi anaabi agu ahe ni nazingisa nyemu kodaba, na gako bipai nyakipaha.”

13, 14. Waigu Petero ayugu nyemu gbangbati?

¹³ Petero ayugu gu toro nga ga futise ho Yesu araba ko ni. (Rk. 5:3-11) Wa si avura duwo, si aaida ko sovura aso kuti nyemu gbangbati. Ni kpiapai, ngbaduko aimi ho aYakoba na Yoane aagbata gene tipa Yesu fu kikii ba patiko rogo ga Mbori Kindo yo fuyo. Si nawira wa Petero aabihe nga ko du si aaida ko du na gu bangiriba re beko mbiko Yesu aya ko nika fu sunge fuko. (Mt. 16:18, 19) Ka si vura du kina wai, Yesu aima za Yakoba, Yoane na Petero gbiati kura amokedi ti manga awirinayo “wa i akpi nyemuhe.”—Mk. 10:35-45.

¹⁴ Zavura fuo Yesu rugu Petero, Petero aasovura kindi na gu bipai ko adu na ni tipa tiko. Ho Yesu ape gupai ni fu gako abawiriki nga i nika ora rimoko, Petero afu zee fu akurako na ki ya kinako sa nika nye ni ruruko. (Mt. 26:31-33) Ono sunge aadunga ti gako ta ngbaduse re te mbiko ko aayugongo gu toro nga ga futise rogo gu yuru re te. Ko amangi  ome ka banda tiko na ki oro rimo Yesu bara biata.—Mt. 26:69-75.

15. Tipagine ga Petero kpiapai angarasa rani ti ni?

¹⁵ Wa Petero avura ka sota namanga rurupai zanga ko du na diabese, gako kpiapai naundo rani aundo. Mbiko gu ome ko amangihe na gu undo nga ga ga Mbori ziazia toro, ko dibe gako gbegberẽ nyemuapai na ki tona ka za tiko ti ni na ki du na nyemu ka mbupa kura gako apai. (Gara. 5:22, 23) Ko agbiatiko na aˈasada kisusi gu ko aoro behe re. Ko ayugu umbasitise ti gu regbo Pauro afu fofoi arugute fuko dagba aboro. (Gara. 2:11-14) Na fuo gi rugute re, ko akpingo pai kuti Pauro nga ko fu pazee fuko dagba aboro te. Petero anaayugo nyemuse kindi fu Pauro. (2 Pet. 3:15) Ga Petero kpiapai rengbe ka undo rani ani sonosi gu toro nga ga futise.

16. Wai rengbe ani ka yugo gu toro nga ga futise ti regbo kpakaraapai?

¹⁶ Mo berẽnga pa wai mo naamangapai kuti kpakaraapai. Ho i azi Petero ni na kura amokedi ku bambukiso yo na ki ta yo tipa gayo tungusapai, i adu na ngbarago “mbiko wa ya yo i re are nahi wasiro tipa rimoko [Yesu].” (Amo. 5:41) Mo ima rengba a ka bi arungosiro wa momu tipa ka pekafuo ga Petero kpiapai na Yesu ni yugo mo gu toro nga ga futise. (Oni gedi 1 Petero 2:20, 21.) Gi sino re ima rengba ka undoro mo di rugute be abaakumba kugume. Kuba gupai nga mo kpipai kuti yo, mo pekefuo ga Petero kpiapai.—Batu. 7:9.

17, 18. (a) Gini apai rengbe ani ka sana tirani na ni nibipa gaani asasa nga ga toro? (b) Ginipai rengbe ani ka mangaha ka ani bi gupai nga bete gbangbati kina kpotorani yo?

¹⁷ Ga Petero kpiapai ima rengba ka undoro mo moi agu asasa nga ga toro. Mo rengbe ka maa agu asasa re ngba gu gene nayugo gu toro nga ga futise. Ono tie, si naida mo du na rubangirise nga ka si sanga ro mo ni berẽpa gbia worimo ya. Mo sana tiro nga, ‘Ya mo gu nyemu kiiso gi sunge fu Yekova du tire nasa re mi du na pagbia wa si adu tipa Yakoba na Yoane ho i aasana Yesu ni?’

¹⁸ Ka mo bi gupai nga bete gbangbati kina kpotoroyo, mo sana Yekova ko undoro mo rugu gamo berã na bipai, na mo ki mangi ome kafu taarimo fuko angianga fu tiro ya. (Tam. 86:11) Mo ima rengba ka maa agu asasa nika sanga ro mo du na worimo ya. Ni kpiapai, mo rengba ka sonosa agu apapara zuzu toro mo abihe nga si tiro te. Watadu ka si du nga mo naambakada adunguratise ambakada ono nyemu giriso Bambu Kindo tiro te, mo moihe ni sasa ka mangapai kuti gu rugute du rogo ARomo 12:16.—Oni gedihe.

19. Ginipai rengbe ani ka mangaha ka rago gberanga tirani ya na gupai ani nabihe rogo Fugo Mbori nga bitirobi?

¹⁹ Ho ani angana tirani ni rogo Fugo Mbori nga bitirobi na ki bi aingahe tirani watadu gbangbati, rago ima rengba ka gberã tirani. Ka pai mangi rani wagu re, si naida ani berẽkurii pa gu boro du pa ní rogo ga Yakoba kpiapai. Yakoba aanyakasanga pa wai gu boro re arugu gupai ní abihe niipo te, kuba gure, ko ape gupai nga ní ‘anye rogo ziazia rugute.’ (Yak. 1:25) Ní atingidi gupai ní abihe rogo bitirobi na ki nye ka mbakada tiní. Nirengo, si naida ani du na wene bipai tipa tirani na gaani azangarengba. (Oni gedi Batungusipai 7:20.) Ani ndu ku mbatayo kindi na wisigo ziazia rugute, na kini mangi ome ka banda gaani toro nga ga futise. Yekova na nyemu ka undo rani a wa ko aundo dungu awirinarani du na zangarengba tiyo, na ko ima ida na gayo pai na kini fu maku fuyo.