1. Dona he mí nọ mọyi sọn Jehovah dè tẹlẹ wẹ sọgan gọalọna mí nado tindo ayajẹ?

JEHOVAH jlo dọ mí ni yin ayajẹnọ, podọ ewọ nọ kọ̀n dona susu he nọ dekọtọn do ayajẹ mẹ lẹ do mí ji. Onú dopo wẹ yindọ, e na mí ogbẹ̀. Enẹwutu, mí sọgan yí gbẹzan mítọn do pagigona Jiwheyẹwhe, na ewọ ko dọ̀n mí wá sinsẹ̀n-bibasi nugbo mẹ. (Ps. 144:15; Joh. 6:44) Jehovah hẹn mí deji dọ emi yiwanna mí, podọ e nọ gọalọna mí nado doakọnnanu to sinsẹ̀nzọn he mí nọ basi hlan ewọ mẹ. (Jel. 31:3; 2 Kọl. 4:16) Mí nọ duvivi paladisi gbigbọmẹ tọn, fie mí nọ mọ núdùdù gbigbọmẹ tọn susugege po mẹmẹsunnu owanyinọ lẹ po te. Hugan enẹ lẹpo, mí tindo todido họakuẹ de na sọgodo.

2. Etẹwẹ devizọnwatọ nugbonọ Jiwheyẹwhe tọn delẹ nọ diahi hẹ?

² Mahopọnna whẹwhinwhẹ́n ehelẹ nado tindo ayajẹ, devizọnwatọ nugbonọ Jiwheyẹwhe tọn delẹ nọ diahi hẹ linlẹn agọ̀ gando yede go. Yé sọgan tindo numọtolanmẹ lọ dọ yewlẹ kavi sinsẹ̀nzọn yetọn ma họakuẹ to nukun Jehovah tọn mẹ. Na mẹhe nọ to numọtolanmẹ agọ̀ tindo mapote lẹ, linlẹn lọ nado duvivi “owhe susu” tọn sọgan taidi odlọ de poun. Gbẹninọ sọgan taidi azán zinvlu tọn lẹ debọdo-dego.—Yẹwh. 11:8.

3. Etẹlẹ wẹ nọ hẹn numọtolanmẹ agọ̀ tintindo wá?

³ Na mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu mọnkọtọn lẹ, flumẹjijẹ,  azọ̀n, kavi dogbó he yọnhowhe nọ hẹnwa delẹ sọgan hẹn numọtolanmẹ agọ̀ lẹ wá. (Ps. 71:9; Howh. 13:12; Yẹwh. 7:7) Humọ, Klistiani lẹpo wẹ dona pehẹ nugbo lọ dọ ayiha yin oklenọ bo sọgan gblewhẹdo mí dile etlẹ yindọ homẹ Jiwheyẹwhe tọn sọgan hùn do mí go. (Jel. 17:9; 1 Joh. 3:20) Lẹgba nọ gbọn lalodido dali sawhẹdokọna devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Podọ mẹhe tindo linlẹn Satani tọn lẹ sọgan tẹnpọn nado yinuwado mí ji po pọndohlan he Elifazi he ma tindo yise dohia po dọ mí ma yin nude to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Lalo de wẹ enẹ yin to azán Job tọn gbè, dile e yin do to egbehe.—Job 4:18, 19.

4. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?

⁴ Jehovah hẹn ẹn họnwun to Owe-wiwe lẹ mẹ dọ emi na tin po mẹhe to “zọnlinzin gbọn agbàdo zinvlu gọ́ngọ́n tọn ṣẹnṣẹn” lẹ po. (Ps. 23:4) Aliho dopo he mẹ e nọ tin po mí po te wẹ gbọn Ohó etọn gblamẹ. Biblu yin ‘huhlọnnọ gbọn Jiwheyẹwhe dali nado họ́ nuhe hẹnai lẹ liai,’ gọna nukunnumọjẹnumẹ agọ̀ po linlẹn agọ̀ lẹ po. (2 Kọl. 10:4, 5) Enẹwutu, mì gbọ mí ni gbadopọnna lehe mí sọgan yí Biblu zan nado wleawuna pọndohlan dagbe bo hẹn e go do. Ehe na zọ́n bọ hiẹ na mọaleyi, bosọ mọ lehe a sọgan na tuli mẹdevo lẹ do.

5. Mẹdetiti gbigbejepọn tẹwẹ na gọalọna mí nado tindo pọndohlan dagbe?

⁵ Apọsteli Paulu dọ onú delẹ he sọgan gọalọna mí nado wleawuna pọndohlan dagbe. Ewọ dotuhomẹna agun he tin to Kọlinti dọmọ: “Mì nọ tẹ́n mìde pọ́n eyin mì to yise mẹ.” (2 Kọl. 13:5) Hogbe lọ “yise” zẹẹmẹdo nuyise Klistiani tọn he yin didohia to Biblu mẹ lẹpo to pọmẹ. Eyin hodidọ po nuyiwa mítọn lẹ po nọ sọgbe hẹ nuyise enẹlẹ, be mí dín na tẹnpọn lọ niyẹn bo dohia dọ mí “to yise mẹ.” Na nugbo tọn, mí dona hẹn ẹn diun dọ gbẹzan mítọn sọgbe hẹ nuplọnmẹ Klistiani tọn lẹpo. Mí ma sọgan basi nudide dọ mí na nọgbẹ̀ sọgbe hẹ adà nuplọnmẹ lọ lẹ tọn delẹ bo jo devo lẹ do.—Jak. 2:10, 11.

6. Naegbọn mí dona nọ tẹ́n míde pọ́n nado yọnẹn ‘eyin mí to yise mẹ’? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

⁶ Hiẹ sọgan whleawu nado basi tẹnpọn ehe, titengbe eyin hiẹ lẹndọ emi ma sọgan pegan. Etomọṣo, nukun he Jehovah nọ yí do pọ́n mí wẹ yin nujọnu hugan nukun he mí do nọ pọ́n míde, podọ nulẹnpọn etọn yiaga taun hugan mítọn. (Isa. 55:8, 9) Ewọ nọ gbeje sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ pọ́n, e ma yin nado gblewhẹdo yé, ṣigba nado dín jẹhẹnu dagbe yetọn lẹ podọ nado gọalọna yé. Eyin hiẹ nọ yí Ohó Jiwheyẹwhe tọn do tẹ́n dewe pọ́n nado yọnẹn “eyin [hiẹ] to yise mẹ,” a na nọ mọ dewe dile Jiwheyẹwhe nọ pọ́n we do. Ehe sọgan gọalọna we nado gbẹ́ linlẹn depope he dohia dọ hiẹ ma yin nude to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ dai bo kẹalọyi jidide sinai do Biblu ji ehe dọ: Hiẹ họakuẹ to nukun Jehovah tọn mẹ. Kọdetọn lọ sọgan taidi mẹde ni hùn avọ̀ sọn fleṣenu na hinhọ́n owhè tọn nido sọgan biọ ohọ̀ he mẹ zinvlu tin te de mẹ.

7. Nawẹ mí sọgan mọaleyi sọn apajlẹ nugbonọ he yin nùdego to Biblu mẹ lẹ tọn mẹ gbọn?

⁷ Aliho dagbe he mẹ mí sọgan tẹ́n míde pọ́n te wẹ nado lẹnayihamẹpọn do apajlẹ nugbonọ he yin nùdego to Biblu mẹ lẹ tọn ji. Yí ninọmẹ yetọn lẹ kavi numọtolanmẹ yetọn lẹ jlẹdo towe go, bo pọ́n lehe hiẹ sọgan ko yinuwa do eyin a tin to ninọmẹ yetọn mẹ. Mì gbọ mí ni pọ́n apajlẹ atọ̀n he do lehe mí sọgan yí Biblu zan nado dindona eyin mí “to yise mẹ” do hia bo gbọnmọ dali wleawuna pọndohlan dagbe gando míde go.

8, 9. (a) Ninọmẹ tẹ mẹ wẹ asuṣiọsi wamọnọ lọ tin te? (b) Numọtolanmẹ agọ̀ tẹlẹ wẹ asuṣiọsi lọ sọgan ko tindo?

⁸ To tẹmpli Jelusalẹm tọn mẹ, Jesu na ayidonugo asuṣiọsi wamọnọ de. Apajlẹ nawe lọ tọn sọgan gọalọna mí nado hẹn pọndohlan dagbe go mahopọnna nugomape mítọn lẹ. (Hia Luku 21:1-4.) Lẹnnupọndo ninọmẹ asuṣiọsi lọ tọn ji. Gbọnvona dọ ewọ dona doakọnna awufiẹsa he okú asu etọn tọn hẹnwa lẹ, e sọ dona doakọnna nuyiwa nukọntọ sinsẹ̀n  tọn lẹ tọn he “nọ dù owhé asuṣiọsi lẹ tọn sudo” kakati nado gọalọna omẹ mọnkọtọn lẹ he ma tindo mẹde. (Luku 20:47) Ewọ yin wamọnọ sọmọ bọ nuhe e sọgan na to tẹmpli mẹ ma hugan akuẹ he pakanọ de sọgan dín to nukunwhiwhe kleun de mẹ.

⁹ Yí nukun homẹ tọn do pọ́n numọtolanmẹ he asuṣiọsi lọ na ko tindo dile ewọ biọ awánu tẹmpli lọ tọn mẹ bo hẹn abọgan-kuẹ flinflin awe etọn lẹ. Be ewọ na lẹndọ nunina he e jlo na na lọ whè taun yijlẹdo nuhe e sọgan ko penugo nado na to whenue asu etọn tin to ogbẹ̀ go wẹ ya? Be winyan na hù i to whenue e mọ nunina dahodaho he mẹhe tin to nukọnna ẹn lẹ to nina, vlavo bo na kanse ede eyin nunina etọn ka yin nujọnu nugbonugbo ya? Eyin e tlẹ tindo numọtolanmẹ mọnkọtọn lẹ, na nugbo tọn, e wà nuhe go e pé do sinsẹ̀n-bibasi nugbo tamẹ.

10. Nawẹ Jesu dohia dọ asuṣiọsi lọ họakuẹ to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ gbọn?

¹⁰ Jesu dohia dọ asuṣiọsi lọ po nunina he e na po họakuẹ to nukun Jehovah tọn mẹ. E dọ dọ nawe lọ “dlan do e mẹ hú lehe [adọkunnọ lẹpo] basi do.” Dile etlẹ yindọ nunina etọn wlu dopọ hẹ nunina mẹdevo lẹ tọn, etomọṣo nawe lọ kẹdẹ wẹ Jesu na ayidonugo bo pà. E na vẹawuna mẹhe nọ penukundo apotin go lẹ to whenue yé wá mọ abọgan-kuẹ flinflin awe lọ lẹ nado yọ́n lehe mẹhe na nunina enẹ po nunina lọ po họakuẹ do sọ to nukun Jehovah tọn mẹ. Etomọṣo, pọndohlan Jiwheyẹwhe tọn wẹ yin nujọnu hugan, e ma yin nuhe mẹdevo lẹ lẹn kavi nuhe asuṣiọsi lọ tlẹ lẹn gando ede go. Be hiẹ sọgan yí kandai ehe zan nado tẹ́n dewe pọ́n nado yọnẹn eyin hiẹ to yise mẹ ya?

11. Etẹwẹ hiẹ sọgan plọn sọn kandai asuṣiọsi lọ tọn mẹ?

¹¹ Ninọmẹ towe sọgan yinuwado nuhe hiẹ sọgan na Jehovah ji. Na mẹhowhe kavi azọ̀n wutu, whenu vude poun wẹ mẹdelẹ sọgan yizan nado lá wẹndagbe lọ. Be e sọgbe dọ omẹ mọnkọtọn lẹ ni nọ yí nukunpẹvi do pọ́n linlin kunnudegbe tọn yetọn dọ e ma sọ nuhe yé sọgan na wẹ ya? Eyin hiẹ tlẹ tindo agbasalilo jẹ obá de mẹ, hiẹ sọgan tindo numọtolanmẹ dọ gànmẹ pẹvi de poun wẹ a nọ na to gànmẹ susu he omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nọ yizan to owhe dopodopo mẹ nado sẹ̀n ẹn lẹ  mẹ. Ṣigba, mí plọn sọn kandai asuṣiọsi wamọnọ lọ tọn mẹ dọ Jehovah nọ doayi mí go bosọ nọ yọ́n pinpẹn onú dopodopo he mí nọ wà na ẹn tọn, titengbe eyin mí wà ẹ to ninọmẹ sinsinyẹn lẹ mẹ. Lẹnnupọndo sinsẹ̀n-bibasi towe hlan Jehovah ji to owhe he wayi mẹ. Be gànhiho he a yizan nado sẹ̀n ẹn de biọ dọ hiẹ ni yí onú vonọtaun de do sanvọ́ wẹ ya? Eyin mọwẹ, hiẹ sọgan deji dọ e yọ́n pinpẹn nuhe a wà na ẹn to gànhiho enẹ mẹ tọn. Taidi asuṣiọsi wamọnọ lọ, eyin hiẹ to nuhe go a pé lẹpo wà to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ, be a tindo whẹwhinwhẹ́n dolido nado kudeji dọ a “to yise mẹ” niyẹn.

12-14. (a) Nawẹ numọtolanmẹ agọ̀ yinuwado Elija ji gbọn? (b) Naegbọn Elija sọgan ko tindo numọtolanmẹ enẹ?

¹² Yẹwhegán Elija yin nugbonọ na Jehovah bosọ tindo yise he lodo. Etomọṣo, to nujijọ de whenu e jẹflumẹ sọmọ bo biọ to Jehovah si dọ ni hù emi. E dọmọ: ‘E pé dinvie, Jehovah E, yí ogbẹ̀ ṣie sẹ̀.’ (1 Ahọ. 19:4) Mẹhe ma tindo numimọ mọnkọtọn pọ́n lẹ sọgan yí nukunpẹvi do pọ́n odẹ̀ Elija tọn taidi ‘ohó he yè ma lẹnnupọn do dọ’ de poun. (Job 6:3) Ṣigba, numọtolanmẹ etọn lẹ dọ wẹ e te. Etomọṣo, doayi e go dọ kakati Jehovah ni gblehomẹ do Elija go na e jlo nado kú wutu, E gọalọna ẹn.

¹³ Etẹwẹ hẹn Elija nado wá tindo numọtolanmẹ enẹ? Ojlẹ vude jẹnukọnna nujijọ lọ, ewọ ko deanana mẹtẹnpọn de to Islaeli he do kunnudenu hia dọ Jehovah wẹ yin Jiwheyẹwhe nugbo lọ, podọ ehe dekọtọn do yẹwhegán Baali tọn 450 hùhù mẹ. (1 Ahọ. 18:37-40) E yọnbasi dọ Elija ni lẹndọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ na vọ́ sinsẹ̀n-bibasi wiwe ṣeke bẹjẹeji, ṣigba e ma yì domọ. Ahọsi ylankan Jezebẹli dowẹn hlan Elija dọ emi to tito basi nado hù i. Na Elija dibu dọ emi na kú wutu, e họ̀n pànta hùwaji gbọn Juda he ma dẹn do fihe e te yì zungbo mẹ, yèdọ nọtẹn he to olá bo gbọgbé de.—1 Ahọ. 19:2-4.

¹⁴ To finẹ, Elija tin edeṣo bo to nulẹnpọn do azọ́n yẹwhegán tọn etọn ji bo mọdọ e taidi onú ovọ́ de. E dọna Jehovah dọmọ: “Yẹn ma tin pọnte hú otọ́ ṣie lẹ gba.” Nuhe dọ e te wẹ yindọ emi ma yọ́n-na-yizan dile okọ́ po ohú tọgbo emitọn he ko kú lẹ tọn po ma yọ́n-na-yizan do. To aliho de mẹ, e tẹ́n ede pọ́n sọgbe hẹ nujinọtedo edetiti tọn lẹ bo wá tadona lọ kọ̀n dọ emi ma pegan, bo ma họakuẹ to nukun Jehovah kavi mẹdevo depope tọn mẹ.

15. Nawẹ Jiwheyẹwhe hẹn Elija deji dọ e gbẹ́ họakuẹ to nukun emitọn mẹ gbọn?

¹⁵ Ṣigba, nukun devo pete wẹ Ganhunupotọ lọ yí do pọ́n Elija. Elija gbẹ́ họakuẹ to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ, podọ Jehovah ze afọdide lẹ nado hẹn ẹn kudeji dọ nugbo wẹ enẹ yin. Jiwheyẹwhe do angẹli de hlan nado hẹn Elija lodo. Jehovah sọ wleawu núdùdù po osin po tọn he na hẹn Elija dogbẹ̀ na gbejizọnlin azán 40 tọn he e na zìn yì Osó Holẹbi kọ̀n to hùwaji. Humọ, Jiwheyẹwhe gbọn homẹdagbe dali basi vọjlado na linlẹn he Elija tindo dọ Islaelivi devo depope ma yin nugbonọ na Jehovah. E jẹna ayidego dọ Jehovah na azọ́ndenamẹ yọyọ devo lẹ Elija, ehe e kẹalọyi. Elija mọaleyi sọn alọgọ Jehovah tọn mẹ bo yí zohunhun do zindonukọn to azọ́n etọn mẹ taidi yẹwhegán de.—1 Ahọ. 19:5-8, 15-19.

16. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ Jiwheyẹwhe sọgan ko penukundo gowe te?

¹⁶ Numimọ Elija tọn sọgan gọalọna we nado gbeje dewe pọ́n nado yọnẹn eyin hiẹ to yise mẹ, ehe sọgan whàn we nado tindo pọndohlan dagbe. Tintan, lẹnnupọndo aliho he mẹ Jehovah nọ penukundo gowe te lẹ ji. Be devizọnwatọ etọn de, vlavo mẹho agun tọn kavi Klistiani he whèwhín de ko gọalọna we pọ́n to whenue a tin to nuhudo mẹ ya? (Gal. 6:2) Be hiẹ ko mọ núdùdù gbigbọmẹ tọn de yí gbọn Biblu, owe sinai do Biblu ji mítọn lẹ po opli agun tọn lẹ po gblamẹ ya? To whedevonu he a na mọaleyi to dopo to aliho ehelẹ mẹ, lẹnnupọndo Asisa he mẹ alọgọ lọ wá sọn ji bo hodẹ̀ nado dopẹna ẹn.—Ps. 121:1, 2.

17. Etẹlẹ wẹ nọ họakuẹ na Jehovah to nuyiwa devizọnwatọ etọn lẹ tọn mẹ?

 ¹⁷ Awetọ, hẹn do ayiha mẹ dọ pọndohlan agọ̀ tintindo gando mẹdetiti go sọgan doyẹklọmẹ. Nukun he Jiwheyẹwhe nọ yí do pọ́n mí wẹ yin nujọnu. (Hia Lomunu lẹ 14:4.) Nuhe nọ họakuẹ na Jehovah to nuyiwa devizọnwatọ etọn lẹ tọn mẹ wẹ mẹdezejo po nugbonọ-yinyin yetọn po; ewọ ma nọ yí nuhe mí wadotana lẹ do gbeje mí pọ́n. Podọ dile e yin do to whẹho Elija tọn mẹ, e yọnbasi dọ hiẹ ko wà nususu na Jehovah hugan nuhe hiẹ lọsu sọgan lẹn. Vlavo hiẹ na ko yinuwado mẹdelẹ ji to aliho dagbe mẹ to agun lọ mẹ, podọ mẹhe tin to aigba-denamẹ towe ji lẹ sọgan ko yọ́n nugbo lọ gbọn vivẹnudido towe lẹ gblamẹ.

18. Kunnudenu tẹwẹ azọ́ndenamẹ he hiẹ nọ mọyi sọn Jehovah dè lẹ nọ dohia?

¹⁸ Atọ̀ntọ, nọ pọ́n azọ́ndenamẹ dopodopo he a nọ mọyi sọn Jehovah dè hlan taidi kunnudenu dọ ewọ tin hẹ we. (Jel. 20:11) Taidi Elija, hiẹ sọgan gbọjọ na e taidi dọ sinsẹ̀nzọn towe ma to sinsẹ́n detọ́n wutu kavi na yanwle gbigbọmẹ tọn towe delẹ taidi nuhe kọ̀n a ma sọgan jẹ. Etomọṣo, hiẹ gbẹ́ tindo lẹblanulọkẹyi daho hugan lọ he depope to mí mẹ sọgan tindo todin, enẹ wẹ nado lá wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn bosọ tindo oyín Jiwheyẹwhe tọn to ota. Hẹn nugbonọ-yinyin towe go. Eyin a wàmọ, to linlẹn de mẹ, ohó he Jesu dọ to oló etọn dopo mẹ sọgan yin yiyizan na we dọmọ: “Biọ ayajẹ oklunọ towe tọn mẹ.”—Mat. 25:23.

19. Ninọmẹ tẹwẹ mẹhe kàn Psalm 102tọ lọ pehẹ?

¹⁹ Mẹhe kàn Psalm 102tọ lọ jẹflumẹ pete. Ewọ yin “awublanọ,” bo to yaji to agbasa-liho kavi tindo ayimajai sinsinyẹn, e ma tindo huhlọn nado didẹ nuhahun etọn lẹ. (Ps. 102, nukinkan aga tọn) Hogbe etọn lẹ dohia mí dọ awufiẹsa, ṣokẹdẹninọ po numọtolanmẹ etọn lẹ po ko hẹn ẹn biọ awubla mẹ pete. (Ps. 102:3, 4, 6, 11) Ewọ lẹndọ Jehovah jlo na ze emi dlan.—Ps. 102:10.

20. Nawẹ odẹ̀ sọgan gọalọna mẹhe to ahidi hẹ linlẹn agọ̀ lẹ gbọn?

²⁰ Etomọṣo, Psalm-kantọ lọ gbẹ́ sọgan yí gbẹzan etọn do pagigona Jehovah. (Hia Psalm 102:19-21.) Dile Psalm 102tọ dohia do, mẹhe tlẹ to yise mẹ de sọgan tin to awufiẹsa mẹ bo to vivẹnudo nado na ayidonugo nudevo. Psalm-kantọ lọ tindo numọtolanmẹ ‘taidi ohẹ̀ he to ṣokẹdẹ to họta aga de,’ taidi dọ ewọ kẹdẹ wẹ tin to finẹ po nuhahun etọn lẹ po. (Ps. 102:7) Eyin hiẹ tindo numọtolanmẹ mọnkọtọn gbede, dọ nuhe to ahun ji na we lẹ na Jehovah dile Psalm-kantọ lọ wà do. Odẹ̀ mẹhe tin to awubla mẹ tọn lẹ, yèdọ odẹ̀ towe lẹ, sọgan gọalọna we nado diahi hẹ linlẹn agọ̀ lẹ. Jehovah dopagbe dọ emi ‘na hò odẹ̀ agbátọnọ lẹ tọn pọ́n, emi ma na vlẹ odẹ̀ yetọn gba.’ (Ps. 102:17) Dejido opagbe enẹ go.

21. Nawẹ mẹhe to ahidi hẹ numọtolanmẹ agọ̀ de sọgan wleawuna pọndohlan dagbe dogọ gbọn?

²¹ Psalm 102tọ sọ do lehe mí sọgan wleawuna pọndohlan dagbe dogọ do hia. Psalm-kantọ lọ wàmọ gbọn ayidonugo dindọn wá haṣinṣan etọn hẹ Jehovah ji dali. (Ps. 102:12, 27) E mọ homẹmimiọn yí to yinyọnẹn mẹ dọ Jehovah na tin to finẹ to whelẹponu nado sọgan penukundo omẹ Etọn lẹ go to whlepọn lẹ whenu. Enẹwutu, eyin numọtolanmẹ agọ̀ glọnalina we na ojlẹ de ma nado wà nususu to sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ dile hiẹ jlo do, hodẹ̀ gandego. Biọ Jiwheyẹwhe dọ ni sè odẹ̀ towe, e ma yindọ a ni mọ kọgbọ sọn ayimajai towe lẹ si kẹdẹ gba, ṣigba dọ ‘oyín Jehovah tọn nido yin lilá.’—Ps. 102:20, 21.

22. Nawẹ dopodopo mítọn sọgan hẹn homẹ Jehovah tọn hùn gbọn?

²² Na nugbo tọn, mí sọgan yí Biblu zan nado dohia míde dọ mí to yise mẹ bosọ họakuẹ to nukun Jehovah tọn mẹ. Nugbo wẹ dọ to titonu ehe mẹ, mí sọgan nọma penugo nado de numọtolanmẹ agọ̀ kavi nuhe na hẹn mí gbọjọ lẹpo sẹ̀. Etomọṣo, dopodopo mítọn sọgan hẹn homẹ Jehovah tọn hùn bo mọ whlẹngán gbọn akọndonanu po nugbonọ-yinyin to sinsẹ̀nzọn etọn mẹ po dali.—Mat. 24:13.