1. Nkia nsambu kekutuvananga o Yave zilenda kututwasila e kiese?

 YAVE ozolele vo twakala ye kiese. Muna kuma kiaki, okutuvananga nsambu zayingi zikututwasilanga kiese. Kasikil’owu, Nzambi watuvana o moyo. Wau vo watutunta muna nsambil’aludi, tulenda sadila zingu kieto muna kunkembelela. (Nku. 144:15; Yoa. 6:44) Yave okutusonganga zola kwandi. Okutusadisanga twazindalala muna salu kiandi. (Yer. 31:3; 2 Kor. 4:16) Tuna y’elau dia kala mu paradiso ya kimwanda, omu tutambulwilanga madia mayingi ma mwanda yo yangalela kintwadi kia wana-ngudi. Vana ntandu, tuna ye vuvu kiasikila kia kusentu.

2. Nkia ngindu zalembi songa benwananga zau selo yakaka ya Nzambi?

² Kana una vo tuna ye mambu mayingi mekututwasilanga kiese, selo yakaka ya Nzambi benwananga ye ngindu zalembi songa mu kuma kia yau kibeni. Balenda yindula vo ke bena mfunu ko vana meso ma Yave ngatu e salu bekunsadilanga. Kw’awana benwananga ye ngindu zazi, e vuvu kia zinga “mvu miayingi” ye kiese kilenda moneka nze ndozi ankatu. Kuna kwa yau, konso lumbu kia mpasi ye mpasi.—Kim. 11:8.

3. Nkia mambu malenda twasa ngindu zalembi songa?

³ Nanga e ngindu zazi zalembi songa zilwakilanga mpangi zazi mu kuma kia lukendalalu, mayela yovo mpasi za kinunu. (Nku. 71:9; Nga. 13:12; Kim. 7:7) Vana ntandu, tufwete  sungamenanga vo ntim’eto ‘watekama,’ ulenda kututumba kana nkutu vo Nzambi okutuyangalelanga. (Yer. 17:9; 1 Yoa. 3:20) O Nkadi ampemba ngindu zayingi zaluvunu kesayanesanga mu kuma kia selo ya Nzambi. Awana bena ye ngindu za Satana balenda kutukwikidisa dina Elefaze munkondwa kwikizi kavova—ke tuna mfunu ko vana meso ma Nzambi. E mvovo miami mialuvunu miakala muna lumbu ya Yobi. Mialuvunu mpe mu lumbu yeto.—Yobi 4:18, 19.

4. Adieyi tubadika omu longi diadi?

⁴ Muna Nkand’a Nzambi, Yave osianga nsilu vo okala y’awana ‘bediatilanga muna ndimb’a kini kia fwa.’ (Nku. 23:4) Imosi muna mpila kekadilanga yeto i muna lusadisu lwa Diambu diandi. O Nkand’a Nzambi ‘uvwidi nkuma utukanga kwa Nzambi muna bangula tumbu twangolo.’ Ediadi disongele vo ulenda vengomona ngindu zalembi songa tulenda kala zau mu kuma kia yeto kibeni. (2 Kor. 10:4, 5) Muna kuma kiaki, yambula twabadika una tulenda sadila Nkand’a Nzambi muna kala ye ngindu zasikila muna salu kia Nzambi. Ediadi nluta miayingi dikututwasila yo zaya una tulenda kasakesela akaka.

5. Adieyi tufwete vanga mu kala ye ngindu zasikila?

⁵ Paulu wa ntumwa wayika mambu malenda kutusadisa mu kala ye ngindu zasikila. Wakasakesa ampangi muna nkutakani a Korinto vo: “Nwiyitonta, kana mu lukwikilu nwina.” (2 Kor. 13:5) O “lukwikilu” i malongi mawonso ma Kikristu mena muna Nkand’a Nzambi. Avo e mvovo ye mavangu meto ngwizani mena ye malongi mama, tuvioka muna lufimpu lwalu yo songa vo “mu lukwikilu” twina. Kansi, ke tufwete solanga ko kana nkia malongi tulemvokela. Tufwete lemvokelanga malongi mawonso ma Kikristu mena muna Nkand’a Nzambi.—Yak. 2:10, 11.

6. Ekuma tufwete kuyifimpilanga mu zaya kana vo “mu lukwikilu” twina? (Tala fwaniswa kuna lubantiku lwa longi.)

⁶ Olenda kala yo lukatikisu muna kuyifimpa, musungula avo wonga wa bwa una wau. Kansi, edi disundidi o mfunu i mpila ina Yave kekutubadikilanga, ke una tukuyibadikilanga ko. (Yes. 55:8, 9) Yave omikanga asambidi andi, ke mu kubatumba ko, kansi mu solola mana mambote bevanganga yo kubasadisa. Vava osadilanga Diambu dia Nzambi mu kuyifimpa mu zaya ‘kana vo mu lukwikilu wina,’ oyantika kuyibadikila nze una Nzambi kekubadikilanga. Ediadi dilenda kusadisa mu vengomona konso ngindu za sia vo kuna mfunu ko. Dikusadisa mpe mu sungamena e ngindu za Nzambi: Ongeye mfunu wina vana meso ma Yave. O vanga wo dilenda tezaneswa yo muntu oziudi zianela kimana o ntemo wakota muna suku dina mu tombe.

7. E mbandu y’akwa kwikizi beyikwanga muna Nkand’a Nzambi aweyi ilenda kutusadisila?

⁷ E mpila yambote tulenda kuyifimpila i badikanga e mbandu y’akwa kwikizi beyikwanga muna Nkand’a Nzambi. Tezanesa e zingu yovo ngindu zau ye zaku yo yindula dina wadi vanga ongeye kele vo wakala vana fulu kiau. Yambula twabadika nona tatu isonganga una tulenda sadila Nkand’a Nzambi mu kuyifimpa kana vo “mu lukwikilu” twina. Ediadi dikusadisa mu kala ye ngindu zasikila mu kuma kia ngeye kibeni.

8, 9. (a)Aweyi wakala e zingu kia nkento ansona? (b) Nkia ngindu zalembi songa nanga kakala zau?

⁸ Vava kakala muna tempelo kuna Yerusaleme, Yesu watalanga nkento mosi ansona. E mbandu andi ilenda kutusadisa mu kala ye kiese kana nkutu ke  tulendanga vanga mawonso ko tuzolele. (Tanga Luka 21:1-4.) Yindula e mpasi kanwananga zau: Wakendalala kakala mu kuma kia lufwa lwa nkaz’andi. Vana ntandu, afidi a nsambila akwa loko bakala kadi ‘bavempolanga e nzo z’akento ansona’ vana fulu kia kubasadisa. (Luka 20:47) Wau vo nsukami kakala, o lukau kakala lwau mu vana muna tempelo lwafwanana ye ntalu yafutwanga kwa muntu osadidi mu miniti 15.

⁹ Yindula una nkento ansona kamona vava kalwaka vana yanzala kia tempelo ye mbiya zole vana moko. Nga wayindula vo lukau kakala lwau lwakete kikilu avo lutezaneso ye luna kadi vana vava nkaz’andi kakala moyo? Vava kamonanga ulolo wa nzimbu bavananga akaka, nga nsoni kamona yo yindula vo lukau lwandi ke lwakala mfunu ko? Kana nkutu vo i diau kayindula, wavana kina kakala kiau muna yikama nsambil’aludi.

10. Aweyi Yesu kasongela vo nkento ansona mfunu kakala vana meso ma Nzambi?

¹⁰ Yesu wasonga vo nkento ansona kumosi yo lukau lwandi mfunu kakala vana meso ma Yave. Wavova vo nkento ansona ‘watuba ntuba yavioka awonso [amvwama].’ Lukau lwandi vamosi lwasiwa yo tukau twa wantu akaka. Kansi, Yesu wayangalela nkento ndioyo mu kuma kia vumi wandi muna Yave. Awana batanganga tukau twa tempelo nanga ke babakula ko vo e mbiya zole zazina mfunu zakala vana meso ma Yave kumosi mpe yo ndiona wavana zo. Kana una vo i wau, edi diasunda o mfunu i una Yave kabadikilanga nkento ansona, ke una wantu bambadikilanga ko ngatu una yandi kibeni kayimwenanga. Nga olenda sadila lusansu lwalu mu kuyifimpa kana vo mu lukwikilu wina?

11. Adieyi olenda longoka muna lusansu lwa nkento ansona?

¹¹ E mpil’a zingu kiaku kilenda sia nkendelo mu dina olenda vanga muna salu kia Yave. Muna kuma kia kinunu yovo kimbevo, akaka ke belendanga sala kwayingi ko muna salu kia samuna nsangu zambote. Nga bafwete yindula vo ke dina mfunu ko dia zayisa e ola za salu kiau kia  umbangi? Kana nkutu vo u nleke yovo wakinu ye mavimpi mambote, olenda yindula vo e salu osalanga ke kina mfunu ko avo kitezaneso yo ulolo wa ola zina nkangu a Nzambi uviokesanga muna kunsambila. Kansi, o lusansu lwa nkento ansona ansukami lutulongele vo Yave omonanga yo yangalela mawonso tuvanganga muna kunsadila, musungula vava tukalanga mu mpasi. Yindula mana wavanga kala muna salu kia Yave mu mvu miviokele. Muna ola zina waviokesa muna salu kia Yave, nga vena ye ola ina wamona vo diampasi kikilu muna yo lungisa? Avo i wau, kala ye ziku vo Yave oyangalelanga mana wavanga muna ola yayina. Vava otangininanga nkento ansona yo vanga mawonso olenda muna salu kia Yave, osonganga vo “mu lukwikilu” wina.

12-14. (a)Nkia ngindu zalembi songa kakala zau o Eleya? (b) Ekuma kakadila ye ngindu zazi?

¹² Eleya wa ngunza nkwa kwikizi kakala ona wasonganga lukwikilu lwasikila kwa Yave. Kansi, vakala ye ntangwa ina kakendalala yo lomba kwa Yave vo kamvonda. Wavova vo: “Difwene, e Yave, unkatul’o moyo.” (1 Nti. 19:4) Awana ke balwakilu kwa diambu diadi ko balenda banza vo e sambu kia Eleya kia uzowa. (Yobi 6:3) Kansi, i wau kikilu kayindula muna ntima. Vana fulu kia fungila Eleya makasi, Yave wansadisa.

¹³ Ekuma Eleya kakadila ye ngindu zazi? Vitila e ngindu zazi zanlwakila, Eleya wavanga sivi dimosi diasonga vo Yave i Nzambi aludi. I bosi, 450 ma ngunza za Bale bavondwa. (1 Nti. 18:37-40) Eleya nanga wavingilanga vo nkangu a Nzambi wavutuka muna nsambil’aludi. Kansi, ke diau ko diavangama. Izebele wa ntinu ankento wakala vo nkwa nsoki, watuma nsangu kwa Eleya vo vonda kekumvonda. Muna tanina moyo andi, Eleya wakatuka muna nsi a Yuda yo tinina muna makanga.—1 Nti. 19:2-4.

¹⁴ Ekolo kakala yandi mosi muna makanga, Eleya wayantika yindula vo e salu kiandi kia kingunza ke kiakala mfunu ko. Wavova kwa Yave vo: “Kisundidi mase mame ko.” Wayimwena vo kena mfunu ko nze mbundukutu ye visi y’akulu andi ana bafwa. Muna mbweno zandi, kakala mfunu ko vana meso ma Yave ye ma wantu akaka.

15. Aweyi Nzambi kasongela kwa Eleya vo mfunu kakala kwa yandi?

¹⁵ E mpila ina Yave kabadikilanga Eleya yaswaswana. Kuna kwa Yave, Eleya mfunu kikilu kakala ye wansadisa kimana kabakula diambu diadi. Nzambi watuma mbasi muna kunkasakesa. Yave wavana mpe Eleya madia ye maza oma mansadisa mu zizidila nkangalu wa lumbu 40 yakuna Mongo a Korebe. Vana ntandu, Nzambi wasingika Eleya vava kayindula vo ke vakala diaka ye Aneyisaele ko ana basikilanga ye kwikizi muna Yave. Sungamena mpe vo Yave wavana Eleya salu yakaka, Eleya mpe watambulwila. Wau vo Yave wansadisa, Eleya wavutukila salu kiandi kia kingunza ye kiese kiawonso.—1 Nti. 19:5-8, 15-19.

16. O Yave nkia mpila kekusadisilanga?

¹⁶ Lusansu lwa Eleya lulenda kusadisa mu kuyifimpa kana vo mu lukwikilu wina yo kala ye ngindu zasikila. Diantete, badika e mpila kekusadisilanga o Yave. Nga mosi muna selo yandi, nanga nkuluntu yovo mpangi akaka wazikuka, wasadisa vava wakala mu mpasi? (Ngal. 6:2) Nga wakasakeswa kala muna mwanda vava watanganga Nkand’a Nzambi, nkanda mieto yovo vava wawá malongi muna lukutakanu? E lumbu kina ovwa diaka lusadisu muna imosi muna mpila zazi, yindula ndiona una vo i Tuku dia lusadisu lwalu yo kumvutula matondo muna sambu.—Nku. 121:1, 2.

17. Adieyi o Yave ketoma yangalelanga muna selo yandi?

 ¹⁷ Diazole, sungamena vo e ngindu zalembi songa zilenda kuvuna. Edi disundidi o mfunu i mpila ina Nzambi kekutubadikilanga. (Tanga Roma 14:4.) Yave otoma yangalelanga o vumi ye kwikizi kieto muna yandi. Mana tulungisanga muna salu kia Yave ke mau ko mekumfilanga mu toma kutuyangalela. Nze Eleya, dilenda kala vo mayingi olungisanga muna salu kia Yave mana ngeye kibeni kumonanga ko. Nanga muna nkutakani muna ye mpangi zayingi wasadisa lembi wo zaya. Muna zunga kieno, nanga muna ye wantu ayingi bawá e ludi mu kuma kia ngolo ovanganga.

18. E malau ma salu ovanwanga kwa Yave adieyi mesonganga?

¹⁸ Diatatu, badikilanga malau ma salu kekuvananga o Yave nze sinsu kisonganga vo okuyangalelanga. (Yer. 20:11) Nze Eleya, olenda kendalala vava omonanga vo e salu kiaku ke kitwasanga nluta ko yovo kulendanga lungisa ko makani ma mwanda wayisila. Kana una vo i wau, una y’elau disundidi o mfunu muna malau mawonso kalenda vwa o muntu, i sia vo, samuna nsangu zambote yo yikilwa vo Mbangi a Yave. Muna kuma kiaki, sikila ye kwikizi muna Yave. Muna mpila yayi, e mvovo mia Yesu muna kingana kiandi milenda yikwa mpe mu kuma kiaku: “Kota kwaku muna nkembo a mfumu aku.”—Mat. 25:23.

19. Nkia mpasi kanwananga zau o nsoneki a Nkunga 102?

¹⁹ O nsoneki a Nkunga 102 kakala mu kiese ko. Mu “lubangamu” kakala, i sia vo, mpasi kamonanga mu nitu yo tokana kwayingi. Kakala diaka yo nkuma ko mu zizidila mpasi zandi. (Nku. 102, mvovo mina vana ntandu) Muna mvovo miandi, tumwene vo edi dialuta tokanesa ntozi a nkunga i mpasi, kinsona ye ngindu za yandi kibeni. (Nku. 102:3, 4, 6, 11) ­Wakwikilanga vo Yave umbembwele.—Nku. 102:10.

20. Aweyi e sambu kilenda sadisila muntu mu sunda lukendalalu?

²⁰ Kana una vo i wau, o ntozi a nkunga wakwamanana sadila zingu kiandi muna kembelela Yave. (Tanga Nkunga 102:19-21.) O Nkunga 102 usonganga vo kana nkutu awana bena mu lukwikilu, balenda kendalala yo lembi sia diaka e sungididi mu mambu makaka. O ntozi a nkunga wayibadikilanga nze “nuni in’e kizunga vana nludi a nzo,” i sia vo, e zingu kiandi kia mpasi ye mpasi kaka. (Nku. 102:7) Avo i wau omonanga, ziula ntim’aku kwa Yave muna sambu nze una ntozi a nkunga kavanga. E sambu yaku ilenda kusadisa mu sunda lukendalalu. Yave osianga nsilu vo ‘owá sambu ki’akondami, ke veza sambu yau ko.’ (Nku. 102:17) Kwikila muna nsilu wau.

21. Ndiona onwananga yo lukendalalu aweyi kalenda vutulwisila kiese kiandi?

²¹ O Nkunga 102 usonganga mpe una olenda vutulwisila kiese kiaku. O ntozi a nkunga wasianga sungididi muna ngwizani andi yo Yave. (Nku. 102:12, 27) O zaya vo Yave okwamanana sadisa nkangu andi mu zizidila e mpasi, diamfiaulwisa. Muna kuma kiaki, avo lukendalalu lukusimbanga muna kuyivana muna salu kia Nzambi, samba mu kuma kia diambu diadi. Lomba kwa Yave kawá e sambu kiaku, ke mu vevolwa kaka mu mpasi ko, kansi ‘kimana e nkumbu a Yave yasamunwa.’—Nku. 102:20, 21.

22. Aweyi konso muntu mu yeto kalenda yangidikila Yave?

²² Elo, tulenda sadila Nkand’a Nzambi muna kuyifimpa kana vo mu lukwikilu twina yo zaya vo mfunu twina vana meso ma Yave. Dialudi vo mu nza yayi ya Satana, ke tulendi vengomona ngindu zawonso zalembi songa ko ngatu lukendalalu. Kansi, konso muntu mu yeto olenda yangidika Yave yo vwa moyo a mvu a mvu avo ozindalala muna salu kiandi.—Mat. 24:13.