1. Aye ti nzoni wa la Jéhovah amû na e so alingbi ti mû maboko na e ti duti na ngia?

JÉHOVAH aye ti tene e duti na ngia, na lo mû na e aye ti nzoni mingi so asara si e duti na ngia. Lo mû na e fini. Tongaso, e lingbi ti mû fini ti e ti mû gloire na Nzapa ngbanga ti so lo la lo iri e si e ga na yâ ti tâ tënë (Ps. 144:15; Jean 6:44). Jéhovah atene na e so lo ye e nga lo yeke mû maboko na e ti gbu ngangu na yâ ti kua so e sara na lo (Jér. 31:3; 2 aCor. 4:16). E yeke na yâ ti paradis ti yingo so na yâ ni e wara gbâ ti kobe ti yingo nga na sewa ti aita so ndoye ayeke na popo ti ala. Na ndo ni, e yeke na nzoni beku ti kekereke.

2. Nyen la ambeni wakua be-ta-zo ti Nzapa ayeke sara ngangu ti hon ndo ni?

² Atâa so araison so e londo ti bâ amû lege na e ti duti na ngia, ambeni wakua be-ta-zo ti Nzapa ayeke sara ngangu ti hon ndo ti abango ndo so ayeke na lege ni ape. Peut-être ala pensé so Jéhovah abâ ala pëpe na nene ni wala ala pensé so lo bâ pëpe na nene ni kusala so ala sara na lo. Ala so angbâ lakue ti duti na abango ndo so ayeke na lege ni ape alingbi ti pensé so ti duti na fini teti “ngu mingi” ayeke gi senge bango li. Ala lingbi ti bâ so lango oko oko ala yeke na yâ ti bingo.—Zo-ti. 11:8.

3. Nyen la alingbi ti sara si zo aduti na abango ndo so ayeke na lege ni ape?

 ³ Tongana bê ti ambeni ita anze, kobela asara ala wala ala ga mbakoro, a lingbi ti sara si ala duti na abango ndo so ayeke na lege ni ape (Ps. 71:9; aProv. 13:12; Zo-ti. 7:7). Na ndo ni, a lingbi e hinga so bê ti e ayeke na handa nga a lingbi ti fâ ngbanga na ndo ti e atâa so peut-être Nzapa abâ e na nzoni lê (Jér. 17:9; 1 Jean 3:20). Zabolo atene atënë ti mvene na ndo ti awakua ti Jéhovah. Azo so ayeke pensé tongana Satan alingbi ti gi ti sara si e yeda na tënë ti Eliphaz, so ayeke na mabe ape, so lo tene e yeke ye oko pëpe na lê ti Nzapa. A yeke mvene so Satan atene lani na ngoi ti Job la, na a ngbâ nga laso.—Job 4:18, 19.

4. Nyen la e yeke sara tënë na ndo ni na yâ ti article so?

⁴ Jéhovah atene na e polele na yâ ti Bible so lo yeke duti ande na azo so ‘ahon na popo-hoto ti bingo ti kui’. (Ps. 23:4). Mbeni lege so lo yeke duti na e ayeke na lege ti Bible. Nzapa asara si Bible ayeke tongana ‘ye ti sarango na bira so akpengba na so alingbi ti kinda aye so gere ni aluti ngangu.’ So ti tene so Bible ayeke na ngangu ti changé asioni bango ndo so e yeke na ni (2 aCor. 10:4, 5). Zia e bâ tongana nyen Bible alingbi ti mû maboko na e ti duti na nzoni bango ndo nga ti tene e ngbâ ti bata ni. A lingbi ti sara si mo wara aye ti nzoni nga a lingbi ti mû maboko na mo ti kpengba amba ti mo.

5. Nyen la e lingbi ti sara ti mû maboko na e ti duti na nzoni bango ndo?

⁵ Bazengele Paul afa ambeni ye so alingbi ti mû maboko na e ti duti na nzoni bango ndo. Lo mû wango na congrégation ti Corinthe, lo tene: “Ala ngbâ ti bâ tere ti ala ti bâ wala ala yeke na yâ ti mabe.” (2 aCor. 13:5). “Mabe” ayeke afango ye kue ti aChrétien so ayeke na yâ ti Bible. Tongana sarango ye ti e ague oko na aye so Bible afa, e yeke fa so e sara ye alingbi na wango ti Paul so nga e yeke fa so e yeke “na yâ ti mabe”. A lingbi e soro afango ye ti Bible so e ye ti sara ye alingbi na ni sorongo ape. Me a lingbi e sara ye alingbi na afango ye ti Bible kue.—Jacq. 2:10, 11.

6. Ngbanga ti nyen alingbi e gi ti bâ wala e yeke “na yâ ti mabe”? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article ni.)

⁶ Mo lingbi ti ke ti sara ye alingbi na wango ti Paul so ndali ti so peut-être mo bâ so asarango ye ti mo ague nde na afango ye ti Bible. Me, bango ndo so Jéhovah ayeke na ni na ndo ti e ayeke kota mingi ahon bango ndo so e yeke na ni na ndo ti e wani, ndali ti so lo hinga ye mingi ahon e (És. 55:8, 9). Lo yeke bâ awakua ti lo ti fâ ngbanga na ndo ti ala pëpe, me ti bâ anzoni sarango ye ti ala nga ti mû maboko na ala. Tongana mo sara kua na Mbeti ti Nzapa ti gi ti bâ “wala [mo] yeke na yâ ti mabe”, a yeke sara si mo hinga bango ndo so Nzapa ayeke na ni na ndo ti mo. Ye so alingbi ti mû maboko na mo ti pensé pëpe so mo yeke ye oko ape na lê ti Nzapa me ti dabe ti mo so lo bâ mo na nene ni mingi. Tongana mo hinga so Nzapa abâ mo na nene ni, a yeke mo bâ mo tene mo yeke zi rideau ti tene lumière ti lâ alinda na yâ ti mbeni da so yâ ni avuko.

7. Tongana nyen la tapande ti abe-ta-zo so ayeke na yâ ti Bible alingbi ti mû maboko na e?

⁷ Mbeni nzoni lege ti gi ti bâ wala e yeke na yâ ti mabe ayeke ti gbu li ti e na ndo ti tapande ti abe-ta-zo so a sara tënë ti ala na yâ ti Bible. Haka dutingo ti ala wala agingo bê ti ala na ti mo na gbu li ti mo na ndo ti ye so mo lingbi lani ti sara tongana mo la mo yeke na place ti ala. Zia e bâ atapande ota so afa tongana nyen mo lingbi ti sara kua na Bible ti bâ wala mo yeke “na yâ ti mabe”. Ye so ayeke mû maboko na mo ti duti na nzoni bango ndo na ndo ti mo wani.

8, 9. (a) Dutingo ti womua so ayeke wayere so ayeke lani tongana nyen? (b) Abango ndo wa la ayeke na lege ni ape womua so ayeke peut-être lani na ni?

⁸ Na yâ ti temple na Jérusalem Jésus abâ  lani mbeni womua so ayeke wayere. Tapande ti lo alingbi ti mû maboko na e ti ngbâ ti duti na nzoni bango ndo même tongana ambeni ye ayeke dä so e yeke na ngangu pëpe ti sara ni. (Diko Luc 21:1-4.) Gbu li ti mo na ndo ti dutingo ti womua so. A lingbi lani lo gbu ngangu ndali ti so koli ti lo akui awe nga akota zo ti vorongo nzapa ‘ahunzi aye kue ti yâ ti ada ti awomua’ ahon ti tene ala mû maboko na awomua ni (Luc 20:47). Yere ti lo ahon ndo ni asara si nginza so lo bi na offrande na yâ ti temple ayeke akete lê ti nginza so alingbi na nginza so mbeni zo ti kua alingbi ti wara teti kua so lo sara gi teti akete penze-ngbonga.

⁹ Tara ti bâ ye so womua so ayeke pensé na ni na ngoi so lo lï na yâ ti gbagba ti temple lani na akete lê ti nginza use na maboko ti lo. Peut-être lo yeke pensé so nginza so lo ye ti mû tongana offrande ayeke kete mingi tongana a haka ni na nginza so lo lingbi fade ti mû tongana koli ti lo angbâ na fini. Na ngoi so lo bâ kota nginza so azo ti mosoro ayeke mû na offrande, peut-être kamene asara lo na lo bâ so nginza so lo yeke na ni ti bi na offrande so akpa ye oko ape. Même tongana lo yeke na mara ti bango ndo tongaso, lo mû gi ye so lo yeke na ni ti mû maboko na tâ vorongo.

10. Tongana nyen la Jésus afa so Nzapa abâ na nene ni womua so?

¹⁰ Jésus atene so Jéhovah abâ womua so nga na offrande so lo mû na nene ni. Lo tene so womua so ‘abi ye mingi ahon azo ti mosoro kue’. A bungbi offrande ti womua so na offrande ti tanga ti azo kue, me Jésus agonda lo mingi ndali ti offrande so lo mû na bê ti lo kue. Azo so adiko lani nginza so a mû na offrande na temple ahinga pëpe so Jéhovah abâ womua so na nene ni nga na akete lê ti nginza so lo mû ni. Me, bango ndo ti Nzapa la ayeke lani kota ye, a yeke pëpe bango ndo ti azo wala bango ndo so womua so ayeke na ni na ndo ti lo wani. Mo lingbi ti sara kua na tapande ti womua so ti gi ti bâ wala mo yeke “na yâ ti mabe”?

11. Nyen la mo lingbi ti manda na lege ti tapande ti womua so?

¹¹ Dutingo ti mo alingbi ti sara si mo mû ye mingi wala gi kete na Jéhovah. Kpale ti  mbakoro wala ti seni asara si ambeni ita awara lege pëpe ti fa tënë mingi tongana ti so ala ye. A lingbi ala pensé so ngoi so ala mû ti fa na tënë akpa pëpe ti tene ala mû rapport ni? Même tongana mo yeke maseka wala mo yeke na nzoni seni, mo lingbi ti pensé so angangu kue so mo sara ayeke gi kete mbage ti angbonga kue so awakua ti Jéhovah ayeke mû ni ngu oko oko ti voro na lo. Me, tapande ti womua so ayeke wayere so amû lege na e ti bâ so Jéhovah ahinga ye kue so e sara ndali ti lo nga lo bâ ni na nene ni, mbilimbili tongana e yeke na yâ ti kpale. Gbu li ti mo na ndo ti kua so mo sara na Jéhovah na yâ ti ngu so ahon. Na yâ ti angbonga kue so mo mû lani ti sara na Jéhovah, mbeni oko ayeke dä so ahunda lani na mo ti sara kota sacrifice? Tongana ayeke tongaso, a lingbi mo hinga so lo bâ na nene ni ye so mo sara lani na yâ ti ngbonga oko so. Tongana mo sara na Jéhovah na bê ti mo kue legeoko tongana ti womua so ayeke wayere so, mo yeke fa so mo yeke “na yâ ti mabe”.

12-14. (a) Abango ndo wa so ayeke na lege ni ape Élie ayeke lani na ni? (b) Nyen la asara peut-être si Élie awara abango ndo so?

¹² Prophète Élie ayeke lani be-ta-zo na Jéhovah nga lo yeke na kpengba mabe. Me na mbeni ngoi bê ti lo anze na lo hunda na Jéhovah ti fâ lo. Lo tene: “A lingbi awe; fadeso, O L’Éternel, Mo kamata fini ti mbi.” (1 aGbia 19:4). Azo so mara ti ye tongaso ade asi na ala pëpe alingbi ti pensé so na yâ ti sambela ti Élie, lo “sara tënë fade fade”, wala lo diko tënë gi kirikiri (Job 6:3). Me, tënë so Élie atene ayeke atënë ti bê ti lo. Bâ so bê ti Jéhovah ason pëpe na tere ti Élie me lo mû maboko na lo.

¹³ Nyen la asara si Élie ahunda ti kui? Ngoi kete kozo ti tene Élie atene tënë so, lo sara mbeni miracle so afa so Jéhovah ayeke tâ Nzapa. Na peko ti miracle ni, a fâ lani aprophète ti Baal 450 (1 aGbia 18:37-40). Élie apensé peut-être so fade awakua ti Nzapa ayeke kiri ti voro lo, me a yeke ye so ala sara lani la ape. Sioni Gbia-wali Jézabel atokua zo na Élie ti tene na lo so ni yeke fâ lo. Teti so mbeto asara Élie, lo kpe na mbage ti mbongo lo hon na yâ ti Juda ti gue na yando.—1 aGbia 19:2-4.

¹⁴ Na ngoi so Élie ayeke gi lo oko na yando, lo bâ so kua ti prophète so lo sara ayeke gi senge senge. Lo tene na Jéhovah, lo tene: “Mbi yeke nzoni ahon akotara ti mbi pëpe.” Lo pensé so lo yeke ye oko ape tongana fuku ti sese nga na abio ti akotara ti lo so akui awe. Lo bâ so gigi ti lo abuba awe nga lo yeke ye oko ape na lê ti Jéhovah wala na lê ti azo.

15. Tongana nyen Jéhovah afa na Élie so lo ngbâ ti bâ lo na nene ni?

¹⁵ Me Nzapa ti Ngangu Ahon Kue ayeke lani na mbeni bango ndo so ayeke nde na ndo ti Élie. Lo ye si Élie ahinga so lo ngbâ ti bâ lo na nene ni. Nzapa atokua mbeni ange ti mû ngangu na lo. Jéhovah amû na Élie kobe nga na ngu so alingbi ti mû na lo ngangu na yâ ti tambela so lo sara teti lango 40 ti gue na mbage ti mbongo na Hoto ti Horeb. Élie apensé lani so azo ti Israël alingbi pëpe ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah, me na nzoni bê Jéhovah aleke bango ndo ti Élie so ayeke na lege ni ape so. Bâ so Jéhovah amû nga na Élie ambeni fini kua so Élie ayeda ti sara ni. Jéhovah amû maboko lani na lo na lo wara ngangu ti kiri ti sara kua ti lo ti prophète.—1 aGbia 19:5-8, 15-19.

16. Na alege wa Jéhovah amû maboko na mo?

¹⁶ Aye so asi na Élie alingbi ti mû maboko na e ti gi ti bâ wala e yeke na yâ ti mabe nga a lingbi ti pusu e ti duti na nzoni bango ndo. Kozoni kue, gbu li ti mo na ndo ti aye so Jéhovah asara ti mû maboko na mo. Mbeni ancien wala mbeni ita so akpengba na lege ti yingo amû maboko na mo na ngoi so mo yeke tâ na bezoin ni? (aGal. 6:2). Bible, ambeti ti e wala abungbi ti e amû maboko na mo ti bâ so Jéhovah ayeke bâ lege ti mo? Tongana mo wara mara ti mungo maboko tongaso, hinga so alondo na Jéhovah nga sambela ti kiri singila na lo.—Ps. 121:1, 2.

17. Nyen la Jéhovah abâ na nene ni na mbage ti awakua ti lo?

 ¹⁷ Use ni, hinga so sioni bango ndo alingbi ti handa e. A yeke bango ndo so Nzapa ayeke na ni na ndo ti e la ayeke kota ye. (Diko aRomain 14:4.) Jéhovah abâ na nene ni aye so e yeke sara ndali ti lo nga na dutingo be-ta-zo ti e na lo. A yeke pëpe ndali ti gbâ ti kua so e yeke sara na Jéhovah la asara si lo bâ e na nene ni. Legeoko tongana Élie, peut-être kua so mo sara na Jéhovah aga na aye ti nzoni mingi ahon ti so mo pensé na ni. Peut-être mo mû maboko na azo na yâ ti congrégation sân ti tene mo hinga wala angangu so mo sara na fango tënë asara si ambeni zo na yâ ti territoire amä nzoni tënë.

18. Kua so Jéhovah amû na mo afa nyen?

¹⁸ Ti hunzi na ni, bâ akua kue so Jéhovah amû na mo tongana mbeni ye so afa so lo yeke na mo (Jér. 20:11). Legeoko tongana Élie, bê ti mo alingbi ti nze tongana mo bâ so kua so mo yeke sara na Jéhovah aga na ye ti nzoni ape wala mo lingbi pëpe ti si na aye so mo zia na gbele mo na lege ti yingo. Me, mo yeke na kota pasa so e kue e yeke na ni so ayeke ti fa nzoni tënë nga ti tene iri ti Nzapa ayeke na ndo ti mo. Tongaso, ngbâ be-ta-zo na Jéhovah. Ye so alingbi ti sara si “mo duti na ngia legeoko na wa ti mo” tongana ti so Jésus atene na yâ ti mbeni parabole ti lo.—Mat. 25:23.

19. Kpale wa la wasungo Psaume 102 ayeke lani na ni?

¹⁹ Wasungo Psaume 102 ayeke lani na gingo bê mingi. “Vundu” ahon ndo ti lo, lo bâ pasi mingi na lege ti mitele wala lo gi bê ti lo mingi nga lo yeke lani na ngangu ape ti hon ndo ti akpale ti lo (Ps. 102:1). Atënë ti lo afa na e so lo bi bê ti lo lani mingi gi na ndo ti apasi ti lo, dutingo so lo duti gi lo oko nga na bango ndo ti lo wani (Ps. 102:4, 5, 7, 12). Lo pensé so Jéhovah aye lani ti bi lo yongoro.—Ps. 102:11.

20. Tongana nyen la sambela alingbi ti mû maboko na zo so ayeke gi ti hon ndo ti abango ndo so ayeke na lege ni ape?

²⁰ Me, wasungo psaume so angbâ ti mû fini ti lo ti mû gonda na Jéhovah. (Diko Psaume 102:20-22.) Tongana ti so e bâ na Psaume 102, même azo so ayeke “na yâ ti mabe” alingbi ti bâ pasi na alingbi ti duti ngangu na ala ti pensé na ndo ti mbeni ye nde. Wasungo psaume so abâ tere ti lo “tongana tiri (wala ndeke) so ayeke gi lo oko na ndoda”, mo bâ mo tene akpale angoro lo kue (Ps. 102:8). Tongana ye tongaso asi na mo, fa atënë ti bê ti mo kue na Jéhovah tongana ti wasungo psaume so. Asambela ti mo alingbi ti mû maboko na mo ti hon ndo ti abango ndo so ayeke na lege ni ape. Jéhovah atene so “lo mä sambela ti ala so ye amanke ala mingi, na Lo ke sambela ti ala pëpe.” (Ps. 102:18). Zia bê ti mo kue na tënë so.

21. Tongana nyen la zo so ayeke gi ti hon ndo ti abango ndo so ayeke na lege ni ape alingbi ti wara nzoni bango ndo?

²¹ Psaume 102 afa nga tongana nyen la mo lingbi ti duti na nzoni bango ndo. Wasungo psaume so apensé na ndo ti songo ti lo na Jéhovah na ye so amû lege na lo ti duti na nzoni bango ndo (Ps. 102:13, 28). Bê ti e adë ti hinga so Jéhovah ayeke mû maboko lakue na awakua ti lo ti gbu ngangu na yâ ti atara. Tongaso, tongana akpale asara si teti mbeni ngoi mo lingbi pëpe ti sara na Nzapa mingi, a lingbi mo sambela ngbanga ni. Hunda na Nzapa na yâ ti sambela ti mû maboko na mo ti hon ndo ti akpale ti mo nga ti tene ‘azo afa na gigi iri ti L’Éternel’.—Ps. 102:21, 22.

22. Tongana nyen la e oko oko kue e lingbi ti zia ngia na bê ti Jéhovah?

²² Biani, e lingbi ti sara kua na Bible ti hinga so e yeke na yâ ti mabe nga so Jéhovah abâ e na nene ni. A yeke tâ tënë so na yâ ti dunia ti Satan so, e lingbi pëpe ti kpe asioni bango ndo kue wala aye so alingbi ti sara si bê ti e anze. Me, e oko oko kue e lingbi ti zia ngia na bê ti Jéhovah nga ti wara fini ti lakue lakue tongana e gbu ngangu na yâ ti kua ti lo.—Mat. 24:13.