Skip to content

Skip to table of contents

Mbomukonzya Kuzumanana Kuzilanga Kabotu Zintu

Mbomukonzya Kuzumanana Kuzilanga Kabotu Zintu

“Na muntu woongola, asekelele mumyaka yakwe yoonse.”—MUK. 11:8.

1. Nzilongezyo nzi kuzwa kuli Jehova izikonzya kutugwasya kukkomana?

JEHOVA uyanda kuti katukkomene, alimwi ulatupa zilongezyo zinji izyeelede kutupa kukkomana. Nkakaambo kaako ncotuli baumi. Aboobo, tulakonzya kubelesya buumi bwesu kutembaula Leza, mbwaanga watukwela kubukombi bwakasimpe. (Int. 144:15; Joh. 6:44) Jehova utusyomezya luyando lwakwe alimwi akutugwasya kuliyumya notumubelekela. (Jer. 31:3; 2 Ko. 4:16) Tulakkomana kuba muparadaiso yakumuuya, mwalo motujana cakulya cakumuuya cinji alimwi aluyando lwabunyina. Kuyungizya waawo, tulijisi bulangizi bubotu bwakumbele.

2. Ncinzi ncobalwana babelesi ba Leza basyomeka bamwi?

2 Nokuba kuti kuli twaambo ootu tupa kukkomana, babelesi ba Leza bamwi basyomeka balwana mizeezo iitaluzi iijatikizya mbabo beni. Balakonzya kulimvwa kuti lwabo beni naa mulimo wabo kuli Jehova taujisi mpindu pe. Kuli baabo bazumanana kulimvwa boobo, muzeezo “wakoongola” akukkomana ulibonya mbuli kuti nkuciindizya buyo. Buumi bulakonzya kulibonya kuba mulongo wamazuba aamapenzi.—Muk. 11:8.

3. Ncinzi cikonzya kutupa kulimvwa bubi?

3 Kubakwesu abacizyi ibali boobo, kulimvwa bubi kulakonzya kuboola akaambo kakutyompwa, kuciswa naa kwaalilwa kucita zintu  zimwi akaambo kakucembaala. (Int. 71:9; Tus. 13:12; Muk. 7:7) Kuyungizya waawo, Munakristo umwi aumwi weelede kuzyiba kaambo kamasimpe kakuti, moyo uleena alimwi ulakonzya kutupa mulandu nokuba kuti Leza ulakonzya kuti kakkomene anzyotucita. (Jer. 17:9; 1 Jo. 3:20) Diabolosi ulababejekezya babelesi ba Leza. Alimwi aabo ibayeeya mbuli Saatani balakonzya kusola kutupa kuyeeya mbuli mbwaakaamba Elifazi watakajisi lusyomo—kuti tatujisi mulimo kuli Leza. Ooko kwakali kubeja mumazuba aa Jobu mbubwenya mbocibede amazuba aano.—Job. 4:18, 19.

4. Ncinzi ncotutiilange-lange mucibalo eeci?

4 Jehova ulacisalazya mu Magwalo kuti unooli abaabo ‘beenda mumumpata walufu uusia mbi.’ (Int. 23:4) Nzila imwi njabelesya kuba andiswe nkwiinda mu Jwi lyakwe. Bbaibbele ‘ninguzu kwiinda muli Leza kutegwa tumwaye zintu zyoonse ziyumu nta’ kubikkilizya amizeezo iitaluzi alimwi iipa kulimvwa bubi. (2 Ko. 10:4, 5) Aboobo, lino atulange-lange mbotukonzya kulibelesya Bbaibbele kutegwa litugwasye kuzilanga kabotu zintu alimwi akuzumanana kucita boobo. Mulakonzya kugwasyigwa mumakani aaya alimwi akujana nzila mbomukonzya kuyumya-yumya bamwi.

AMUBELESYE BBAIBBELE KUTEGWA KAMUZILANGA KABOTU ZINTU

5. Nkulilingula kuli buti ikukonzya kutugwasya kuzilanga kabotu zintu?

5 Mwaapostolo Paulo wakapandulula zintu zimwi izikonzya kutugwasya kuzilanga kabotu zintu. Wakaambila mbungano yaku Korinto kuti: “Amuzumanane kulilingula kutegwa muzyibe naa muli mulusyomo.” (2 Ko. 13:5) “Mulusyomo” caamba zintu zyoonse zisyomwa a Banakristo iziyubunudwe mu Bbaibbele. Kuti majwi eesu alimwi amilimo yesu kazyeendelana azisyomwa eezyo, nkokuti tulazwidilila mukulilingula akutondezya kuti tuli “mulusyomo.” Nokuba boobo, alimwi tweelede kweezyanisya buumi bwesu anjiisyo zyoonse zya Bunakristo. Tatweelede kusala zibeela nzyotuyanda kutobela.—Jak. 2:10, 11.

6. Nkaambo nzi ncotweelede kulilingula kutegwa tuzyibe ‘naa tuli mulusyomo’? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

6 Mulakonzya kuwayawaya kulilingula kwaambisya ikuti kamulimvwa kuti tamukonzyi kuzwidilila. Pele, mbwatubona Jehova nceciyandika kapati kwiinda mbotulibona, alimwi kuyeeya kwakwe kulisumpukide kwiinda kuyeeya kwesu. (Is. 55:8, 9) Ulabalingula bakombi bakwe, kutali kuti abape mulandu, pele kutegwa ajane bube bubotu mbobajisi alimwi akubagwasya. Ciindi nomubelesya Jwi lya Leza kulilingula kutegwa “muzyibe naa muli mulusyomo,” muyakucikonzya kulibona mbuli mbwamubona Leza. Eeci ciyakumugwasya kugwisya muzeezo uuli woonse wakuti tamujisi mulimo kuli Leza kwiinda mukubelesya cisyomezyo camu Bbaibbele cakuti: Mulayandika mumeso aa Jehova. Icikonzya kucitika cili mbuli kuvwumbula mulembo waawindo kutegwa mumuni wazuba unjile muŋanda imuli mudima.

7. Ino inga twagwasyigwa buti kuzikozyanyo zyamu Bbaibbele izitondezya kusyomeka?

7 Nzila iigwasya mukulilingula ooku tobeni nkwiinda mukuzinzibala kuyeeya zikozyanyo zyabantu basyomeka ibaambidwe mu Bbaibbele. Amweezyanisye bukkale bwabo naa kulimvwa kwabo abukkale bwanu ambomulimvwa, mpoonya amubone mbomwakali kukonzya kucita mubukkale bwabo. Atulange-lange zikozyanyo zyotatwe izitondezya mbomukonzya kubelesya Bbaibbele kutegwa musinizye kuti muli “mulusyomo” alimwi akulibona munzila iili kabotu.

MUKAMUFWU MUCETE

8, 9. (a) Ino mukamufwu mucete wakali mubukkale buli buti? (b) Kulangilwa kuti nkulimvwa kubyaabi kuli buti mukamufwu nkwaakajisi?

8 Kali kutempele mu Jerusalemu, Jesu wakabona mukamufwu mucete. Cikozyanyo cakwe cilakonzya kutugwasya kuzumanana kuzilanga kabotu zintu nokuba kuti tulalezya.  (Amubale Luka 21:1-4.) Atulange-lange bukkale bwamukamufwu. Wakali kuliyumya kubuumba bwakufwidwa mulumi alimwi akubukombi bwakanyongene akaambo kabasololi ibakali ‘kusaala maanda aabamukabafwu’ muciindi cakugwasya bapengede ibali boobo. (Lk. 20:47) Wakali mucete kapati cakuti kutempele wakali kukonzya buyo kupa mweelwe wamali ngaakali kukonzya kuvwola mubelesi kwiinda mukubeleka maminiti buyo masyoonto.

9 Amusole kuyeeya mbwaakalimvwide mukamufwu naakanjila mulubuwa lwatempele kajisi tukkobili tobilo. Sena wakali kuyeeya kuceya kwamweelwe wamali ngaakali kuyanda kupa kwiinda mukweezyanisya amali ngaakali kukonzya kupa ciindi mulumaakwe naakali kupona? Sena wakafwide nsoni kubona mweelwe wamali mupati ngobakali kuyanda kupa aabo ibakali kumbele lyakwe, ambweni kayeeya kuti cipego cakwe cinyina mpindu? Nokuba kuti wakali kulimvwa boobo, wakacita ncaakali kukonzya kutegwa agwasyilizye bukombi bwakasimpe.

10. Ino Jesu wakatondezya buti kuti mukamufwu wakali kuyandika kapati kuli Leza?

10 Jesu wakatondezya kuti mukamufwu alimwi acipego cakwe zyakali ampindu kuli Jehova. Wakaamba kuti mukamufwu ‘wakabikka mali manji kwiinda bavwubi boonse.’ Nokuba kuti cipego cakwe cakavwelana azipego zyabamwi, pele Jesu wakalumbaizya buyo nguwe alikke. Babelesi bakuzibikkilo zyamali nobakajana tukkobili ooto tobilo ambweni tiibakabona mbotwakali kuyandika alimwi amuntu wakapa cipego mbwaakali kuyandika kuli Jehova. Mbubwenya buyo, mbwazilanga zintu Leza ncecakali kuyandika kapati, kutali nzyobakali kuyeeya bantu bambi naa mbwaakali kulibona mukamufwu lwakwe. Sena mulakonzya kubelesya cibalo eeci kutegwa muzyibe naa muli mulusyomo?

Ncinzi ncomwiiya kucikozyanyo camukamufwu mucete? (Amubone mincali 8-10)

11. Ncinzi ncomukonzya kwiiya kucibalo caamba zyamukamufwu?

11 Bukkale bwanu bulakonzya kucijatikizya ncomukonzya kupa kuli Jehova. Akaambo kakucembaala naa kuciswa-ciswa, ciindi ncobakonzya kutola mumulimo wakukambauka makani mabotu  bamwi cilakonzya kuceya kapati. Sena cililuzi kudooneka mulimo wabo akuubona kuti taweeleli kulembwa? Nokuba kuti mulaangulukide kapati, mulakonzya kulimvwa kuti kusoleka kwanu kwiiminina buyo kabeela kasyoonto kamawoola woonse babelesi ba Leza ngobabeleka mwaka amwaka mukumukomba. Mbubwenya buyo, mucibalo camukamufwu mucete twiiya kuti Jehova ulabona alimwi ulauyanda mulimo umwi aumwi uucitilwa nguwe kwaambisya ciindi noucitwa mubukkale bukatazya. Amuyeeye mbobwabede bukombi bwanu kuli Jehova mumwaka wainda. Sena kuli woola lyomwe ndyomwakapa kulinguwe kwiinda mukulyaaba ncobeni? Kuti kacili boobo, amusyome kuti nzyomwakamucitila muwoola eelyo zyakalijisi mpindu kulinguwe. Ciindi nomucita zyoonse nzyomukonzya mumulimo wa Jehova mbuli mbwaakacita mukamufwu mucete, mulijisi kaambo kamvwika kakusyoma kuti muli “mulusyomo.”

“KONDINYANZYA BUUMI BWANGU”

12-14. (a) Ino Eliya kwakamujatikizya buti kulimvwa bubi? (b) Ncinzi cakapa kuti Eliya alimvwe boobo?

12 Musinsimi Eliya wakali kusyomeka kuli Jehova alimwi wakali alusyomo luyumu kapati. Pele aciindi cimwi wakalimvwa kutyompwa kapati cakuti wakalomba Jehova kuti amujaye naakamba kuti: “Cazulila. Kondinyanzya buumi bwangu, O Jehova.” (1 Bam. 19:4) Bamwi batanalimvwa kutyompwa boobu balakonzya kusunkwa kwaamba kuti mupailo wa Eliya ‘wakaambwa cakutayeeya.’ (Job. 6:3) Nokuba boobo, oobu mbwaakalimvwide ncobeni. Pele amubone kuti muciindi cakumunyemena Eliya akaambo kakulombozya kufwa, Jehova wakamugwasya.

13 Ncinzi cakapa kuti Eliya alimvwe boobu? Kacitanacitika eeci, ngowakeendelezya musunko iwakali kuyandika kapati mu Israyeli iwakatondezya kuti Jehova ngu Leza wakasimpe akupa kuti basinsimi ba Baala ibali 450 bajaigwe. (1 Bam. 18:37-40) Kulangilwa kuti, Eliya wakalijisi bulangizi bwakuti bantu ba Leza balajokela kubukombi busalala alimwi, pele eeci tiicakacitika pe. Namalelo mubyaabi Jezebeli wakatuma mulumbe kuli Eliya wakuti wakali kuyanda kumujaya. Akaambo kakuyanda kufwutula buumi bwakwe, Eliya wakatija kutozya kumusanza akwiinda mu Judaya kuya munkanda, mucimpayuma alimwi musyokwe.—1 Bam. 19:2-4.

14 Kali alikke, Eliya wakatalika kuyeeya kuti mulimo wakwe wabusinsimi wakanyina mpindu. Wakaambila Jehova kuti: “Nsili mubotu kwiinda bamatata.” Ncaakali kwaamba aawa ncakuti wakalimvwa kubula mpindu mbuli mafwuwa abamausyi bakafwide kale. Aboobo, wakalilingula kubelesya zyeelelo zyakwe mwini alimwi wakalimvwa kuti waalilwa akuti wakanyina mpindu iili yoonse kuli Jehova akumuntu uuli woonse.

15. Mbuti Leza mbwaakasyomezya Eliya kuti wakacili ampindu kulinguwe?

15 Pele Singuzuzyoonse wakamubona munzila iindene Eliya. Eliya wakacili kuyandika mumeso a Leza, alimwi Jehova wakamutondezya kuti aaya akali masimpe munzila ziindene-indene. Leza wakatuma mungelo kuti amuyumye-yumye Eliya. Alimwi Jehova wakamupa cakulya ameenda Eliya kutegwa azumanane kupona mulweendo lwakwe lwamazuba aali 40 kuya kumusanza ku Cilundu ca Horebu. Kuyungizya waawo, caluzyalo Leza wakalulamika muzeezo wa Eliya iwakalubide wakuti kwakanyina bana Israyeli ibambi ibakacili kusyomeka kuli Jehova. Kwiinda zyoonse, Leza wakamupa mulimo mupya Eliya walo ngwaakatambula. Eliya wakagwasyigwa alugwasyo ndwaakamupa Jehova alimwi wakajokela kumulimo wakwe wabusinsimi kajisi nguzu.—1 Bam. 19:5-8, 15-19.

16. Muunzila nzi zimwi Leza mwaatondezya kuti ulamulanganya?

16 Icakacitikila Eliya cilakonzya kutugwasya kubona naa tuli mulusyomo alimwi akutupa kuzilanga kabotu zintu. Cakusaanguna, amuyeeye nzila Jehova nzyaatondezya kuti ulamulanganya. Sena kuli mubelesi wa Leza, ambweni mwaalu naa Munakristo uusimide iwakamugwasya ciindi cimwi nomwakali kuyandika lugwasyo? (Gal. 6:2) Sena mwagwasyigwa a Bbaibbele, mabbuku eesu aa Bunakristo alimwi amiswaangano yesu  yambungano munzila yakumuuya? Ciindi citobela mwaakugwasyigwa munzila imwi akati kanzila eezyi, amukasole kuzyiba kwini nkolwazyila lugwasyo oolo alimwi akupaila kulumba Leza.—Int. 121:1, 2.

17. Ncinzi Jehova ncakkomanina mubabelesi bakwe?

17 Cabili, amuzyibe kuti kutazilanga kabotu zintu kulakonzya kutweena. Ciyandika kapati nkuzyiba Leza mbwatubona. (Amubale Baloma 14:4.) Jehova ulakukkomanina kulyaaba akusyomeka kwesu kulinguwe; tatulangi kweelana azintu nzyotwazuzikizya. Masimpe, cilakonzya kuba mbuli mbocakabede kuli Eliya, mulakonzya kuti mwazuzikizya zintu zinji mumulimo wa Jehova kwiinda mbomuyeeya. Cakutadooneka, inga kakuli bamwi ibagwasyigwa akaambo kabubotu bwanu alimwi abamwi mucilawo canu ibakazyiba kasimpe akaambo kakusoleka kwanu.

18. Ino mulimo ngwamupede Jehova utondezya nzi?

18 Camamanino, mulimo uliwoonse Jehova ngwaamupa amuubone kuba citondezyo cakuti ulaandinywe. (Jer. 20:11) Mbubwenya mbuli Eliya, mulakonzya kutyompwa akaambo kakulimvwa kuti taakwe ncomucita mumulimo wanu naa kulimvwa kuti mbaakani zyanu zimwi zyakumuuya zilibonya kuti tazikonzyi kuzuzikizyigwa. Pele mulijisi coolwe cimwi momukonzya kutola lubazu—kukambauka makani mabotu alimwi akwiitwa azina lya Leza. Amuzumanane kusyomeka. Eelyo majwi aa Jesu aamucikozyanyo cimwi alakonzya kwaambwa kulindinywe kuti: “Konjila ukondwe antoomwe asimalelo wako.”—Mt. 25:23.

“CIKOMBYO CAMUNTU UUPENGEDE”

19. Ino mulembi wa Intembauzyo 102 wakali mubukkale buli buti?

19 Mulembi wa Intembauzyo 102 wakalipengede mumoyo. ‘Wakalipengede,’ kumubili alimwi amumizeezo alimwi wakabula nguzu zyakulwana mapenzi. (Int. 102, katwe kamakani) Mumajwi aakwe tujana kuti wakaluuside kapati akaambo kakuciswa, kulendelelwa, alimwi ambwaakali kulimvwa. (Int. 102:3, 4, 6, 11) Wakalimvwa kuti Jehova wakali kuyanda kumusowa.—Int. 102:10.

20. Mbuti mupailo mboukonzya kugwasya muntu uulwana mizeezo mibyaabi?

20 Nokuba boobo, sintembauzyo wakacili kukonzya kubelesya buumi bwakwe kutembaula Jehova. (Amubale Intembauzyo 102:19-21.) Mbubwenya mbotwabona mu Intembauzyo 102, nobaba baabo ibajisi lusyomo balakonzya kuba mumacise alimwi akusola kubikkila maano kuzintu zimbi. Sintembauzyo wakalimvwa “mbuli kayuni kakede akalike ansumpa yaŋanda,” mbuli kuti mapenzi ngowakali mweenzinyina. (Int. 102:7) Ikuti naa mbomulimvwa oobo, amupaile camoyo woonse kuli Jehova mbuli mbwaakacita sintembauzyo. Mipailo yamuntu uupengede—mipailo yanu—ilakonzya kumugwasya kulwana mizeezo mibyaabi. Jehova usyomezya kuti ‘uyooswiilila cikombyo cabasweekede, takasampauli cikombyo cabo.’ (Int. 102:17) Amucisyome cisyomezyo eeco.

21. Mbuti mbwakonzya kutalika kuzilanga kabotu zintu muntu uulwana penzi lyakulimvwa bubi?

21 Intembauzyo 102 alimwi ilatondezya mbotukonzya kuzilanga kabotu zintu. Sintembauzyo wakacita oobo kwiinda mukucinca akubikkila maano kucilongwe cakwe a Jehova. (Int. 102:12, 27) Wakaumbulizyigwa kuzyiba kuti lyoonse Jehova unooliko kutegwa alanganye bantu bakwe mumasunko aabo. Aboobo, ikuti kwaciindi cisyoonto kulimvwa bubi kumupa kuyaansi mumulimo wanu kuli Leza kwiinda mbomuyanda, amwaapailile makani aaya. Amumulombe Leza kuti aumvwe mupailo wanu kutali buyo kuti amuumbulizye mupenzi lyanu pele kutegwa “bantu baluule izina lya-Jehova.”—Int. 102:20, 21.

22. Mbuti umwi aumwi wesu mbwakonzya kumukkomanisya Jehova?

22 Masimpe, tulakonzya kubelesya Bbaibbele kubona naa tuli mulusyomo alimwi akuti tulayandika kuli Jehova. Mubwini, mubweende bwazintu oobu tatukonzyi kukumana kulimvwa bubi alimwi akutyompwa. Nokuba boobo, umwi aumwi wesu ulakonzya kumukkomanisya Jehova alimwi akujana lufwutuko kwiinda mukuliyumya cakusyomeka mumulimo wakwe.—Mt. 24:13.