Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Unaj u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukul

Unaj u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukul

«Kex ka kuxlak wíinik yaʼabkach jaʼaboʼobeʼ [...] ka xiʼik utsil tu kuxtal.» (ECL. 11:8)

1. ¿Baʼaxoʼob ku tsʼáaiktoʼon Jéeoba utiaʼal u kiʼimaktal k-óol?

JÉEOBAEʼ u kʼáat ka kiʼimakchajak k-óol, le oʼolal ku tsʼáaiktoʼon yaʼabkach baʼaloʼob. Yáaxeʼ u tsʼaamaj k-kuxtal. Lelaʼ jeʼel u páajtal u meyaj utiaʼal k-kiʼikiʼtʼantikeʼ tumen tsʼoʼok u natsʼkoʼon ichil u kaajal (Sal. 144:15; Juan 6:44). Tsʼoʼoleʼ letiʼeʼ jach u yaabiltmoʼon yéetel ku yáantkoʼon k-meyajt yéetel chúukaʼan óolal (Jer. 31:3; 2 Cor. 4:16). Jéeobaeʼ jejeláas bix u kanáantkoʼon: tiaʼanoʼon ichil máaxoʼob ku yeʼeskoʼob yaabilajeʼ, yaan jeetsʼelil tiʼob yéetel junmúuchʼ u meyajoʼob. Tsʼoʼoleʼ maʼ kun xáantaleʼ yaan u tsʼáaiktoʼon uláakʼ baʼal jach jatsʼuts.

2. Kex maʼ u kʼáatoʼob loʼobaleʼ, ¿bix u tuukul jujuntúul máaxoʼob meyajtik Dios?

2 Kex jach yaan baʼax oʼolal u kiʼimaktal u yóol máakeʼ jujuntúul máaxoʼob meyajtik Dioseʼ kex maʼ u kʼáatoʼobeʼ ku joʼopʼol u kʼastal u tuukuloʼob. Ku tuklikoʼobeʼ maʼ tu lúubloʼob utsil tiʼ Jéeoba mix tech u kʼaʼamal baʼax ku beetkoʼob. Tumen jach ku tuukuloʼob tiʼ le talamiloʼoboʼ jeʼel u yaʼalikoʼobeʼ chéen junpʼéel wayakʼ u kuxtal máak «yaʼabkach jaʼaboʼob» ich kiʼimak óolal (Ecl. 11:8).

3. ¿Baʼax jeʼel u beetik u kʼastal u tuukul máakeʼ?

3 ¿Baʼax jeʼel u beetik u kʼastal u tuukul máakeʼ? Maʼ xaaneʼ tumen maʼ béeychaj junpʼéel baʼax k-páaʼtikiʼ, yoʼolal junpʼéel kʼojaʼanil wa yaan baʼax maʼ tu páajtal k-beetik tumen tsʼoʼok k-chʼíijil (Sal. 71:9; Pro. 13:12; Ecl. 7:7). Tsʼoʼoleʼ maʼ u tuʼubultoʼoneʼ k-puksiʼikʼaleʼ séeb u tuskoʼon le oʼolal jeʼel u beetik k-tuklik maʼ t-kʼaʼamal tumen Dios kex maʼalob yaniloʼon tu táaneʼ (Jer. 17:9; 1 Juan 3:20). Satanaseʼ yaʼab baʼaloʼob maʼ jaajtak ku yaʼalik yoʼolal máaxoʼob meyajtik Diosiʼ. Yaan máakoʼob xaneʼ ku túulchʼintaʼaloʼob tumen le Kʼaasilbaʼal utiaʼal ka u beetoʼob k-creertik le baʼax tu yaʼalaj Elifaz tiʼ Joboʼ: mix baʼal bin k-biilal tu táan Dios. Le baʼax tu yaʼalaj Elifazoʼ jach junpuliʼ maʼ jaajiʼ (Job 4:18, 19).

4. ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

4 Jéeobaeʼ ku yaʼalikeʼ maʼ ken u pʼat máaxoʼob yanoʼob «ichil u sen éeʼjochʼeʼenil u taamil áaktun» (Sal. 23:4). Ku yáantik máak yéetel le Bibliaoʼ. Le Bibliaoʼ ‹tsʼaʼan páajtalil tiʼ tumen Dios utiaʼal u nikik baʼaloʼob jach chich pakʼaʼaniloʼob›, jeʼex u tuklik máak mix baʼal u biilaloʼ (2 Cor. 10:4, 5). Koʼoneʼex ilik bix jeʼel u yáantkoʼon le Biblia utiaʼal u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukuloʼ. Lelaʼ yaan u taasik utsil tiʼ toʼon yéetel yaan u yáantkoʼon utiaʼal k-líiʼsik u yóol u maasil.

LE BIBLIAOʼ KU YÁANTAJ UTIAʼAL U YANTALTOʼON JUNPʼÉEL MAʼALOB TUUKUL

5. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukul?

5 Apóstol Pabloeʼ tu yaʼalaj junpʼéel baʼal jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukuleʼ. Tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob kaʼach Corintooʼ: «Seguernak a xíixtik a tuukuleʼex utiaʼal ka a wileʼex wa láayliʼ yaan a fejeʼex[eʼ]» (2 Cor. 13:5). Le ‹fejoʼ› letiʼe tuláakal le baʼaloʼob yaan teʼ Biblia k-creertikoʼ. Utiaʼal k-ilik wa láayliʼ «yaan [k-fejeʼ]», kʼaʼabéet k-xíixtik k-tuukul, beyoʼ yaan u chíikpajal wa le baʼax k-aʼalik yéetel k-beetkoʼ keet yéetel le baʼax k-creertikoʼ. Unaj k-beetik tuláakal baʼax uts tu tʼaan Dios, maʼ chéen jujunpʼéeliʼ (Sant. 2:10, 11).

6. ¿Baʼaxten unaj k-ilik ‹wa láayliʼ yaan k-fejeʼ›? (Ilawil le foto yaan tu káajbal le xookaʼ.)

6 Maʼ xaaneʼ maʼ jach taak a xíixtik a tuukuliʼ, maases wa ka tuklik yaan baʼax maʼ maʼalob kun chíikpajliʼ. Baʼaleʼ maʼ u tuʼubultoʼoneʼ le baʼax ku tuklik Jéeoba t-oʼolaloʼ letiʼe baʼax maas kʼaʼanaʼanoʼ tumen le bix u tuukuloʼ «[maas] kaʼanaltak» tiʼ bix k-tuukul (Isa. 55:8, 9). Letiʼeʼ ku jach ilik baʼax ku beetik máaxoʼob meyajtik, maʼ utiaʼal u yilik baʼax kʼaas ku beetkoʼobiʼ, baʼaxeʼ utiaʼal u yilik le jatsʼuts modos yaantiʼoboʼ yéetel utiaʼal u yáantkoʼob. Wa ku meyajtech le Biblia utiaʼal a wilik «wa láayliʼ yaan a fejeʼ», jeʼel u yáantkech a wil bix u yilkech Dioseʼ. Leloʼ yaan u yáantkech utiaʼal a tuukul maʼalob yéetel yaan a wilik jach yaabiltaʼanech tumen Jéeoba. Lelaʼ bey jeʼex ka a píiʼjeʼekʼabt u ventanail a wotoch utiaʼal u sáasilkuntaʼal tumen le Kʼiinoʼ.

7. ¿Bix jeʼel u yáantkoʼon le baʼax tu beetaj le máaxoʼob ku chʼaʼchiʼitaʼal teʼ Bibliaoʼ?

7 Junpʼéel bix jeʼel k-ilik bix yanil k-fejeʼ letiʼe ka tuukulnakoʼon tiʼ le baʼax tu beetaj le máaxoʼob ku chʼaʼchiʼitaʼal teʼ Bibliaoʼ. Ket le bix tu yuʼubilubaʼob yéetel le baʼaxoʼob tu aktáantoʼob yéetel le baʼaxoʼob ka wuʼuyik bey xan ka aktáantikoʼ, tsʼoʼoleʼ tukult baʼax jeʼel a beetik teech kaʼacheʼ. Koʼoneʼex ilik baʼax tu beetaj óoxtúul tiʼ letiʼobiʼ, leloʼ yaan u yeʼesiktoʼon bix jeʼel u meyaj le Biblia utiaʼal k-ilik wa láayliʼ «yaan [k-fejoʼ]» yéetel yaan u yáantkoʼon utiaʼal u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukul.

JUNTÚUL KOʼOLEL KIMEN U YÍICHAM

8, 9. 1) ¿Bix u kuxtal kaʼach le koʼolel kimen u yíichamoʼ? 2) Maʼ xaaneʼ, ¿baʼax maʼ maʼalob jeʼel u tuklik kaʼach le koʼolel kimen u yíichamoʼ?

8 Tu temploil Jerusaleneʼ, Jesuseʼ tu yilaj juntúul koʼolel óotsil yéetel kimen u yíicham. Le baʼax tu beetaj le koʼolelaʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukul kex óotsiloʼoneʼ (xok Lucas 21:1-4). ¿Bix kaʼach u kuxtal le koʼolelaʼ? Yáaxeʼ jach yaachajaʼan u yóol tumen kíim u yíicham, tsʼoʼoleʼ ku muʼyaj tu yoʼolal le baʼax ku beetik u nuuktakil le judíoʼoboʼ, letiʼobeʼ «ku tokikoʼob [...] le baʼaxoʼob yaan tiʼ le koʼoleloʼob kimen u yíichamoʼoboʼ» (Luc. 20:47). Tumen jach táaj óotsileʼ chéen ku béeytal u tsʼáaik teʼ templo le bukaʼaj ku náajaltik juntúul máak ichil 15 minutosoʼ.

9 Tukult bix tu yuʼubiluba le koʼolel ka ook teʼ templo yéetel le kaʼapʼéel mejen centavooʼ. ¿Tu tuklaj wa jach mix baʼal le bajux ken u tsʼáa tu tséel le bajux ku tsʼáaik kaʼach kuxaʼan u yíichamoʼ? ¿Suʼlakchaj wa ka tu yilaj maas yaʼab taakʼin ku tsʼáaik u maasiloʼoboʼ? ¿Tu tuklaj wa minaʼan u biilal ka u tsʼáa le kaʼapʼéel mejen centavooʼ? Kex wa tuukulnaj beyoʼ maʼ pʼáat maʼ u tsʼáaik u siibaliʼ, baʼaxeʼ tu tsʼáaj le bukaʼaj ku páajtal utiaʼal u yáantaj teʼ templooʼ.

10. ¿Bix tu yeʼesil Jesús koʼoj u tojol le koʼolel tu táan Jéeobaoʼ?

10 Jesuseʼ tu yeʼeseʼ tu táan Jéeobaeʼ koʼoj u tojol le koʼoleloʼ bey xan le siibal tu tsʼáajoʼ. Jesuseʼ tu yaʼaleʼ «maas yaʼab taakʼin tu tsʼáaj ke le tu jalkʼesaj tuláakal le [ayikʼal] máakoʼoboʼ». Kex xaʼakʼpaj le kaʼapʼéel mejen centavo tu tsʼáaj yéetel le u maasil taakʼin tsʼaʼaboʼ, Jesuseʼ tʼaanaj maʼalob chéen tiʼ le koʼolelaʼ. Le máaxoʼob mol le taakʼinoʼ junpuliʼ maʼ máan tu tuukuloʼob bukaʼaj koʼojil tu táan Jéeoba le kaʼapʼéel mejen centavooʼ. Baʼaleʼ le baʼax maas kʼaʼanaʼanoʼ letiʼe baʼax ku tuklik Jéeobaoʼ, maʼ letiʼe baʼax ku tuklik u maasiloʼ mix xan baʼax ku tuklik le koʼolel kimen u yíichamoʼ. Le tsikbalaʼ, ¿jeʼel wa u yáantkoʼon utiaʼal k-ilik wa láayliʼ «yaan [k-fejeʼ]»?

¿Baʼax k-kanik tiʼ le koʼolel kimen u yíichamoʼ? (Ilawil xóotʼol 8 tak 10)

11. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon u tsikbalil le koʼolel kimen u yíichamoʼ?

11 Jeʼex k-ilkoʼ yaan kʼiineʼ maʼ tu béeytal k-tsʼáaik tiʼ Jéeoba le bukaʼaj k-kʼáatoʼ. Yaan sukuʼunoʼobeʼ tumen tsʼoʼok u chʼíijloʼob wa tumen kʼojaʼanoʼobeʼ maʼ tu páajtal u jach táakpajloʼob teʼ kʼaʼaytajoʼ. Baʼaleʼ ¿unaj wa u tuklikoʼob maʼ tsaaj u informaroʼob tumen jach junpʼíit tiempo tu beetoʼobiʼ? Tak wa maʼ jach junpʼíit ka beetkeʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel a tuklikeʼ tiʼ le bukaʼaj horaʼob ku meyajtaʼal Dios cada jaʼaboʼ, techeʼ maʼ yaʼab ta beetiʼ. Baʼaleʼ u tsikbalil le koʼolel kimen u yíichamoʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ koʼoj u yilik tuláakal le baʼax k-beetik utiaʼal k-meyajtikoʼ, maases wa táan k-aktáantik talamiloʼob. Tuukulnen tiʼ le bukaʼaj horaʼob ta meyajtaj Dios le jaʼab máanikoʼ. ¿Yaan wa junpʼéel hora ta wuʼuyaj maʼ chéen chʼaʼabil úuchik a pʼáatal kʼaʼaytajiʼ? Wa beyoʼ maʼ u tuʼubultecheʼ Jéeobaeʼ jach koʼoj u yilik le hora ta beetoʼ. Ken a beet tuláakal le ku páajtal utiaʼal a meyajtik Jéeoba jeʼex tu beetil le koʼolel kimen u yíichamoʼ jeʼel u béeytal a waʼalik láayliʼ «yaan a [fejeʼ]».

«LUKʼES IN KUXTAL»

12-14. 1) ¿Bix tu yuʼubiluba Elías? 2) Maʼ xaaneʼ, ¿baʼaxten jach lúub u yóol Elías?

12 Profeta Elíaseʼ chúukaʼan u yóol tiʼ Jéeoba yéetel muʼukʼaʼan kaʼach u fe. Kex beyoʼ juntéenjeakileʼ tumen jach lubaʼan u yóoleʼ, tu yaʼalaj tiʼ Dios: «¡Yuumtsil, way ku xuʼululeʼ! ¡Lukʼes in kuxtal[!]» (1 Rey. 19:4). Wa maʼ u aktáant máak junpʼéel baʼal jach yajeʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel u yaʼalikeʼ chéen minaʼan u cuentail úuchik u «sen tʼaan» Elías (Job 6:3). Baʼaleʼ Elíaseʼ tu yaʼalaj leloʼ tumen jach yaj baʼax ku muʼyajtik. Jéeobaeʼ maʼ pʼuʼuj tu yéetel úuchik u yaʼalik taak u kíimiliʼ, baʼaxeʼ tu yáantaj.

13 ¿Baʼaxten jach lúub u yóol Elías? Táanil tiʼ u yuʼubikuba beyoʼ tu beetaj junpʼéel milagro utiaʼal u yeʼesik Jéeoba u jaajil Dios. Ka tsʼoʼokeʼ kíimsaʼab 450 u túulal u profetaʼob Baal (1 Rey. 18:37-40). Le oʼolaleʼ Elíaseʼ táan kaʼach u páaʼtik u adorartaʼal Jéeoba tumen tuláakal le kaajoʼ, baʼaleʼ maʼ bey úuchikiʼ. Le kʼasaʼan reina Jezabeloʼ tu túuxtaj aʼalbil tiʼ Elías yaan u kíimsik. Letiʼeʼ sajakchaji, utiaʼal u púutsʼul túuneʼ tu kʼáatmáansaj Judá utiaʼal u bin teʼ desierto tuʼux jach sajbeʼentsiloʼ (1 Rey. 19:2-4).

14 Le tiaʼan tu juunaloʼ joʼopʼ u tuklik mix baʼal u biilal le baʼax tu beetoʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ Jéeoba: «Maʼ [maas] maʼaloben tiʼ in taataʼobiʼ». Jeʼex k-ilkoʼ letiʼeʼ tu yuʼubaj mix baʼal u biilal jeʼex u baakel yéetel u taʼanil u úuchben láakʼtsiloʼobeʼ. Kʼaschaj u tuukul le oʼolal tu tuklaj mix baʼal u biilal, tu tuklaj xan maʼ yaabiltaʼan tumen Jéeobaiʼ mix tumen uláakʼ máakoʼob.

15. ¿Baʼax tu beetaj Jéeoba utiaʼal u yeʼesik tiʼ Elías láayliʼ jach koʼoj u tojol tu táaneʼ?

15 Baʼaleʼ Jéeobaeʼ maʼ bey tu yililiʼ. Tu táan letiʼeʼ jach koʼoj u tojol Elías, yéetel tu yeʼesajtiʼ. ¿Baʼax tu beetaj utiaʼal u yeʼesiktiʼ? Tu túuxtaj juntúul ángel líiʼsik u yóol. Tsʼoʼoleʼ tu tsʼáaj baʼal u jaant yéetel u yukʼ utiaʼal u páajtal u bin tak Horeb, lelaʼ yaan kaʼach u bisik cuarenta kʼiinoʼob tiʼ. Kex Elías táan u tuklik kaʼach chéen letiʼ chúukaʼan u yóoleʼ, Jéeobaeʼ yéetel yaabilaj tu yeʼesajtiʼ yaan uláakʼ israelitaʼob chúukaʼan u yóoloʼob. Ka tsʼoʼokeʼ Jéeobaeʼ tu tsʼáaj uláakʼ meyajoʼob tiʼ Elías yéetel letiʼeʼ tu kʼamaj xan. Elíaseʼ tu jóoʼsaj u yutsil úuchik u yáantaʼal tumen Jéeoba yéetel tu kaʼa tsʼáaj u yóol u beet u profetail (1 Rey. 19:5-8, 15-19).

16. ¿Bix tsʼoʼok u yáantkech Jéeoba?

16 Le baʼax úuch tiʼ Elíasoʼ yaan u yáantkech a wil láayliʼ yaan a fejeʼ yéetel yaan u yáantkech utiaʼal maʼ u kʼastal a tuukul. ¿Bixi? Yáaxeʼ tuukulnen tiʼ le jejeláas baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik Jéeoba ta woʼolaloʼ. ¿Tsʼoʼok wa u yáantkech juntúul anciano wa uláakʼ juntúul sukuʼun le táan a aktáantik junpʼéel nojoch talamiloʼ? (Gal. 6:2.) ¿Tsʼoʼok wa u líiʼsik a wóol le baʼax ku yaʼalik le Biblia, le jóoʼsaʼaniloʼob wa le baʼax ku yaʼalaʼal teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ? Le kʼiin ken u kaʼa áantech le baʼaloʼob tsʼoʼok k-aʼalikoʼ, maʼ u tuʼubultecheʼ tiʼ Jéeoba u taal yéetel tsʼáa u nib óolalil tiʼ (Sal 121:1, 2).

17. ¿Baʼax koʼoj u yilik Jéeoba tiʼ toʼon?

17 U kaʼapʼéeleʼ wa ku kʼastal bix u tuukul máakeʼ jeʼel u joʼopʼol u tuklik baʼaloʼob maʼ jaajtakeʼ. Ken úuchuk beyoʼ unaj k-kʼaʼajsikeʼ le baʼax maas kʼaʼanaʼanoʼ letiʼe bix u yilkoʼon Jéeobaoʼ (xok Romailoʼob 14:4). Letiʼeʼ baʼax koʼoj u yilkeʼ letiʼe bix u chúukpajal u yóol máakoʼ, maʼ yaanal baʼaliʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ xaaneʼ kex maʼ u yojel máakeʼ yaʼab baʼax tsʼoʼok u beetik yoʼolal Jéeoba jeʼex tu beetil Elíaseʼ. Maʼ xaaneʼ teʼ múuchʼuliloʼ yaʼab sukuʼunoʼob tsʼoʼok a wáantik kex maʼ a tsʼáaik cuenta. Yéetel maʼ xaaneʼ ikil a kʼaʼaytajeʼ yaan jujuntúul máakoʼob tsʼoʼok u yuʼubikoʼob u jaajil.

18. ¿Baʼax ku yeʼesik le meyajoʼob ku tsʼáaiktoʼon Jéeobaoʼ?

18 Yéetel tu tsʼookeʼ jeʼel baʼaxak meyajil ka u tsʼáa a beet Jéeobaeʼ ilawil bey junpʼéel baʼal eʼesik tiaʼan ta wéeteleʼ (Jer. 20:11). Jeʼex Elíaseʼ maʼ xaaneʼ ku lúubul a wóol tumen ka wilik minaʼan u yich a meyaj wa ka tuklik mix bikʼin u tsʼaʼabaltech junpʼéel meyaj taak a beetik ichil u kaajal Jéeoba. Baʼaleʼ maʼ u tuʼubultecheʼ yaantech le baʼax maas maʼalob jeʼel u yantal tiʼ máak teʼ kʼiinoʼobaʼ: a kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ yéetel a tʼaan tu kʼaabaʼ Jéeoba. Chúukpajak a wóol. Tumen wa ka beetkeʼ yaan xan u yaʼalaʼaltech: «Kiʼimakchajak a wóol yéetel a tsʼuulil» (Mat. 25:23).

U PAYALCHIʼ «JUNTÚUL MÁAK YAJ U YÓOL»

19. ¿Bix u yuʼubikuba kaʼach le máax tsʼíibt le Salmo 102?

19 Le máax tsʼíibt le Salmo 102, jach chiʼichnak kaʼachi. Jach yaachajaʼan u yóol tumen yaan baʼax ku muʼyajtik, yéetel minaʼan u muukʼ utiaʼal u aktáantik le talamiloʼoboʼ (Sal. 102, u joʼol xookil le tekstooʼ). Le baʼax tu yaʼaloʼ ku yeʼesik jach chʼiikil u tukult baʼax ku muʼyajtik yéetel ku yuʼubikuba chéen tu juunal (Sal. 102:3, 4, 6, 11). Tu tuklaj kaʼach taak u pʼaʼatal tumen Jéeoba (Sal. 102:10).

20. Le payalchiʼoʼ, ¿bix jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u kʼastal k-tuukuleʼ?

20 Baʼaleʼ le salmistaoʼ jeʼel u páajtal kaʼach u kiʼikiʼtʼantik Jéeobaeʼ (xok Salmo 102:19-21). Jeʼex u yeʼesik le Salmo 102, le máaxoʼob táan u meyajtikoʼob Diosoʼ, wa jach yaj baʼax ku muʼyajtikoʼobeʼ jeʼel u chʼíikil u tukloʼobeʼ. Le salmistaoʼ tu yuʼububa bey «juntúul chʼíichʼ tu juunal yóokʼol najeʼ», bey chéen u talamiloʼob láakʼintikeʼ (Sal. 102:7). Wa yaan kʼiin ka wuʼuyikaba beyoʼ, aʼal tiʼ Jéeoba jach bix a wuʼuyikaba jeʼex tu beetil le salmistaoʼ. Jeʼex le máax yaachaj u yóoloʼ, le payalchiʼob ka beetkoʼ jeʼel u yáantkech utiaʼal maʼ u kʼastal bix a tuukuleʼ. Jéeobaeʼ ku yaʼalikeʼ yaan «u táan [óoltik] u payalchiʼ óotsil» yéetel yaan u yuʼubik «u kʼáat óolaloʼob» (Sal. 102:17). Kʼub a wóol tiʼ le baʼax ku yaʼalikoʼ.

21. ¿Bix jeʼel u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukuleʼ?

21 Le Salmo 102, ku yáantkoʼon xan utiaʼal u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukul. Junpʼéel baʼax áant le salmistaoʼ letiʼe u tuukul tiʼ bix u biskuba yéetel Jéeobaoʼ (Sal. 102:12, 27). Ku líikʼil u yóol u yojéeltikeʼ Jéeobaeʼ ku yáantik u kaajal mantatsʼ ken u aktáant talamiloʼob. Bey túunoʼ wa maʼ tu béeytal xan a jach meyajtik Jéeoba tumen sen chiʼichnakecheʼ, payalchiʼinen tiʼ letiʼ. Kʼáat tiʼ Jéeoba ka u yáantech yéetel ka kʼaʼaytaʼak u kiliʼich kʼaabaʼ (Sal. 102:20, 21).

22. ¿Bix jeʼel k-lúubul utsil tiʼ Jéeobaeʼ?

22 Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ le Bibliaoʼ jeʼel u yáantkoʼon k-il láayliʼ yaan k-fejeʼ yéetel koʼoj k-tojol tu táan Jéeoba. U jaajileʼ tumen kuxaʼanoʼon teʼ kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ yaan kʼiin ku joʼopʼol k-tuukul maʼ maʼalobiʼ yéetel ku lúubul k-óol. Baʼaleʼ tuláakloʼon jeʼel k-lúubul utsil tu táan Jéeobaeʼ yéetel jeʼel k-kʼamik le kuxtal minaʼan u xuul wa ku chúukpajal k-óol k-meyajtoʼ (Mat. 24:13).