Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Xilenu a Kuka Ala Bhu Kaxi Kenu

Xilenu a Kuka Ala Bhu Kaxi Kenu

“Ki u mona mukua-jimvi, mu balumukine; o muadiakimi uasunga-ku kiá, u mu jingisa.”—IJI. 19:32.

1. Ibhidi iahi i di bhana na-iu o athu lelu?

JIHOVA ka mesenene kuila o athu a bhita mu jiphaxi, a kamba nguzu, ni ku kuka. Muéne ua mesenene kuila o athu a kala ni sauidi ia iuka mu Palaízu. Maji lelu “o ibhangelu ioso hanji ia kuata kukema mu misusu kala ia kuvuala.” (Loma 8:22) Kiebhi ki divua Nzambi ia lungu ni ibhidi i di bhana na-iu o athu mukonda dia ituxi? Kima kia iibha ku mona kuila saí adiakimi a a jimba kioso kia bhindamena ki kuatekesu.—Jisá. 39:5; 2 Tim. 3:3.

2. Mukonda diahi o Jikidistá a sakidila mukonda dia ku kala ni adiakimi mu kilunga?

2 O mundu ua Jihova u sakidila, mukonda ala ni adiakimi mu ilunga. Tu katula mbote mu unjimu uâ, tua mesena ku kaiela o phangu ia kixikanu kiâ. Tua vulu mudietu tuala ni jindandu ja kuka kuiá. Maji né muene o jiphange jiji ja kuka kiá, ki jindandu jetu, tua tokala ué ku a kuatekesa. (Nga. 6:10; 1 Phe. 1:22) Etu enioso tua-nda katula mbote, se tu di longa ihi i banza Nzambi ia lungu ni adiakimi. Tua-nda di longa ué o kikalakalu kia muiji ni kia kilunga kia lungu ni ku langa o adiakimi.

“KANA KU NGI KAIA”

3, 4. (a) Ihi ia bhingi o musoneki ua Sálamu 71 kua Jihova? (b) O jiphange ja kuka mu kilunga a tena ku bhinga ihi kua Nzambi?

3 Mu Sálamu 71:9 iambe: “Kana ku ngi kaia mu thembu iami ia kukuka; kana ku ng’ehelela ki u mona nguzu ií ngi bhua kiá!” Nange Davidi ua soneka o izuelu íii. Muéne ua sidivila Nzambi ku muenhu uê uoso, ni kikuatekesu kia Jihova muéne ua bhangele ima ionene. (1 Sam. 17:33-37, 50; 1 Jis. 2:1-3, 10) Sumbala ua bhangele ima iavulu phala Jihova, Davidi ua kukile, mu kiki ua bhingile kua Jihova phala ku mu langa.—Tanga Jisálamu 71:17, 18.

4 Lelu, avulu ala ué kála Davidi. Sumbala a mu kuka ni ku dibhana ni ‘izuua ia bhonzo,’ ene a bhanga ioso phala ku bheza Nzambi. (Ndo. 12:1-7) Avulu kala dingi ni nguzu iavulu phala ku bhanga o ima ia kexile mu bhanga m’ukulu, katé muene ni ku boka. Maji a tena ué ku dionda kua Jihova phala ku a langa. O adiakimi enhá a fiiele a kuka, a tena ku dielela kuila, Nzambi ua-nda tambuijila o misambu iâ. Tuejiia o kidi kiki, mukonda Jihova ua bhangesa Davidi kusamba ia lungu ni maka enhá.

5. Kiebhi Jihova kia mona o adiakimi o jifiiele a kuka kiá?

5 Jihova u bhana valolo ku adiakimi a fiiele a kuka kiá, muéne ua mesena ué kuila o jiselevende jê a xila o adiakimi a kuka kiá. (Jisá. 22:24-26; Jisa. 16:31; 20:29) O divulu dia Ijila 19:32 di zuela: “Ki u mona mukua-jimvi, mu balumukine; o muadiakimi uasunga-ku kiá, u mu jingisa; Nzambi ié mu xile jinge: Eme-muene Jihova.” Mu kidi, o ku xila o adiakimi mu kilunga kiexile kima kia dikota, lelu ué kiene. Maji ihi i tuamba ia lungu ni ku a langa lelu? Kiki kikalakalu kia nanhi?

O KIKALAKALU KIA MUIJI

6. Phangu iahi ia xisa Jezú ia lungu ni ku langa o jitata?

6 O Mak’â Nzambi a tu tangela: “Xila tat’enu ni mam’enu.” (Mak. 20:12; Efe. 6:2) Jezú ua londekesa kuila kiki kitumu kia dikota, kioso kia bazela o Jifalizeu ni jimesene akexile mu longa o kitumu, a ditunine ku langa o jitata jâ. (Mar. 7:5, 10-13) Jezú ua xisa phangu iambote. Né muene kioso kexile ku taka phala kufuá, muene ua thandanganhele ni mam’ê, nange uexile mutudi. Muéne ua tendelesa o dixibulu diê dia kazola Nzuá, phala ku mu langa.—Nzuá 19:26, 27.

7. (a) Kitumu kiebhi kia tumbula poxolo Phaulu kia lungu ni ku langa o jitata? (b) Ihi ia zuela ué Phaulu?

7 Mu mukanda ua soneka poxolo Phaulu phala Timote, uambe kuila o Jikidistá a tokala ku langa o jitata jâ. (Tanga 1 Timote 5:4, 8, 16.) Xinganeka mu izuelu ia sonekena Phaulu kua Timote. Phaulu ua zuela ia lungu ni ió a tokala ku a kuatekesa ni kitadi mu kilunga, ni ió ka tokala. Muéne ua zuela kuila o an’a, ni alulu, ni jindandu ja mukuá Jikidistá, ene a tokalele ku langa o adiakimi a kukile kiá, exile atudi. Mu ku bhanga kiki, o adiakimi enhá a kuka kiá, kieji bhinga dingi ku a langa mu kilunga. Lelu ué tu tena kulondekesa kuila, tua zolo Nzambi, mu ku langa o ibhindamu ia miji ietu.

8. Mukonda diahi o Bibidia ki i bhana o itendelesu ioso ia lungu ni ku langa o jitata?

8 O an’a ala ni kikalakalu kia ku langa o jitata jâ mu ibhindamu iâ. Phaulu ua kexile mu zuela ia lungu ni ku kuatekesa o jitata Jikidistá, maji o jitata ki Jikidistá, ka tokala ku a jimba. O ibhindamu ku miji ki i difu, mu kiki kala muiji ua tokala ku sola kiebhi kia-nda langa o jindandu jâ. Kala muthu uala ni sauidi iê, ni ibhindamu iê, ni ídifua iê. Saí adiakimi a kuka kiá, ala ni an’a avulu, maji a mukuá ala ngó ni mon’a umoxi. Saí iâ, a a kuatekesa ku jinguvulu, maji a mukuá kana. Kala muthu a mu mu langa uala ni ibhindamu iê. Ki kima kiambote kuzuela kia iibha ku jiphange jetu, ku ima ia sola mu nguzu ia bhanga phala ku langa o jitata jâ a kuka. Jihova u tena ku besoala o ima ioso ia sola bhu kaxi ka Bibidia. Muéne u tena ku tu kuatekesa mu ima i tu sola, kála kia kuatekesele o mundu uê m’ukulu.—Dia. 11:23.

9-11. (a) Nange ibhidi iahi i bhita na-iu o athu? (Tala o foto ia dianga.) (b) Mukonda diahi o an’a ka tokala ku xisa o kikalakalu kia thembu ioso ni lusolo? Bhana phangu.

9 Se o an’a a tunga dikanga dia jitata jâ, ki bhonza ku langa o jitata a kuka kiá a bhindama. Nange ku bhinga ku kunda o Tata ni Mama ni lusolo mukonda a dibhale, a bukuka kinama, mba mukonda dia maka a mukuá a bhonzo. Mukonda dia kiki, nange ku bhinga ku bhita na-u dingi kithangana kófele mba kiavulu phala ku a kuatekesa. *

10 O ió a di bhakula mu sidivisu ia thembu ioso, a tungu dikanga dia jitata jâ, nange kia a bhonza ku batula o maka enhá. O ió a kalakala ku Betele, ni akunji mu jixi jengi, ni tufunga tua ilunga a mona kuma o kikalakalu kiâ, dibesá dia dikota di tunda kua Jihova. Maji né kiki, se o jitata jâ a kata, nange a zuela, ‘Tua tokala ku xisa o sidivisu ietu ia thembu ioso ni ku vutuka ku bhata phala ku langa o jitata jetu.’ Mu kiki, kima kiambote ku samba ni ku xinganeka kiambote ihi ia bhindamena o jitata. Se-ku muthu ua tokala ku xisa o kikalakalu kia Jihova, mukonda nange, ki ku bhingi ku ki xisa. O kuila o uhaxi iu ua-nda laleka? O kuila saí jiphange mu kilunga a mesena ku kuatekesa o adiakimi a kuka kiá, phala o an’ê a kolokote mu sidivisu iâ?—Jisa. 21:5.

11 Mu kifika, saí dikaza dia kuka kiá ku ixi ia Japão, dia kexile ni kiiadi kia an’a, akexile mu sidivila dikanga. Umoxi uexile mukunji ua jixi jengi ku América du Sul, o ua mukuá ua kexile mu kalakala ku Betele ia Brooklyn, ku mbanza ia Nova Yorque. Kioso o jitata kia mesenene kikuatekesu, o an’a ni ahatu’â a vutukile ku bhata phala ku mona kiebhi kieji kuatekesa o jitata jâ. O dikaza diexile akunji ku jixi jengi, akexile mu banza ku xisa o sidivisu iâ, phala kuia mu langa o jitata jâ. Maji a a xindi ku tufunga tua kilunga kia jitata jâ. O tufunga a zuela mudiâ ia lungu ni jitata jâ, mukonda a mesenene kuila ene a kolokota mu sidivisu iâ. Ene a bhanene valolo ku kikalakalu kia dikaza, mu kiki a solo ku kuatekesa o jitata jâ. Ene oso ku muiji a sangulukile ni kikuatekesu kia bhanene o tufunga.

12. Mu ku sola kiebhi kia-nda langa o jitata ja kuka kiá, ihi ia tokala ku bhanga o muiji ua Kidistá?

12 Kima kioso-kioso ki sola o muiji ua Kidistá phala ku langa o jitata jâ, a kuka kiá, ioso a tokala ku i bhanga phala ku bhana kijingu ku dijina dia Nzambi. Ki tu mesena ku kala kála o atuameni a jingeleja mu izuua ia Jezú. (Mat. 15:3-6) Mu veji dia kiki, tua mesena ku bhana kijingu kua Jihova ni ku kilunga kiê.—2 Kol. 6:3.

O KIKALAKALU KIA KILUNGA

13, 14. Kiebhi ki londekesa o Bibidia kuila o ilunga ia tokala ku kuatekesa ku langa o adiakimi a kuka kiá?

13 Athu oso ka tena ku kuatekesa o jiphange ala mu sidivisu ia thembu ioso, kála kia bhangele o kilunga ki tua tange kiá ku dima. Maji o Bibidia ilondekesa kuila, o ilunga ia tokala ku bhanga ioso phala ku kuatekesa o adiakimi a fiiele a kuka kiá. O Bibidia i zuela ia lungu ni kilunga kia Jeluzaleme, ki mu ‘kexile muthu ua bhindamene.’ Kiki ki kilombolola kuila ene oso exile jimvuama. Ku moneka kuma saí iâ kexile ni jimbongo javulu, maji “a a uanena jinga, kala muthu kioso kia tokala o kutata kuê.” (Ika. 4:34, 35) Mu ku bhita kithangana, kua moneka maka mu kilunga. Saí ‘atudi, ka kexile mu kua a bhana o kudia izuua ioso.’ Mu kiki, ihi ia bhangele o jipoxolo? Ene a solo maiala ambote phala ku tambula konda ia atudi, mu ku a bhana kudia kua soko. (Ika. 6:1-5) Mu kithangana kia Pendekoxi ku muvu ua 33, athu avulu ejile mu kunda, a kitukile Jikidistá, anga a xala mu Jeluzaleme phala ku suínisa o kixikanu kiâ. Sumbala ka kexile mua bhana kudia mu thembu iavulu, maji o jipoxolo a londekesa kuila, o ilunga i tena ku kuatekesa ku langa o ibhindamu ia jiphange ja fiiele a kuka kiá.

14 Phaulu ua jimbulula kua Timote, o kithangana kia tokala phala o kilunga ku kuatekesa o atudi a Jikidistá ku dikila o ibhindamu iâ. (1 Tim. 5:3-16) Tiiaku ua soneka kuila, o Jikidistá ala ni kikalakalu kia ku langa o ji phulungu, o atudi ni a mukuá a bhita mu ibhidi. (Tiia. 1:27; 2:15-17) O poxolo Nzuá ua jimbulula ué: “Muthu uoso-phe ua kuata o jimbongo ja mu ngong’umu, anga u talesa phang’iê ua bhindama, maji u mu kolela muxima, muthu ió u tanga kiebhi kuila ua zolo Nzambi?” (1 Nzu. 3:17) Mu kiki, se o Kidistá uala ni kikalakalu kia ku langa ió a bhindama, o kilunga kiala ué ni kikalakalu kiki.

Se ku bhita kiluezu, kiebhi o kilunga ki tena ku kuatekesa? (Tala o kaxi ka 15, 16)

15. Ihi ia bhingi phala ku kuatekesa o jiphange adiakimi a kuka kiá?

15 Saí jixi o jinguvulu ji kuatekesa o adiakimi a kuka kiá mu ku a bhana kitadi ni ima ia mukuá ia bhindamena. (Loma 13:6) Maji saí jixi ki jala ni kikuatekesu kiki. Mu kiki o jindandu mba jiphange, a tena ngó ku kuatekesa mu íii ia tena o ku bhanga. Se o an’a Jikidistá a tungu dikanga dia jitata jâ, nange ka tena ku bhanga ima iavulu phala ku kuatekesa o jitata jâ. O an’a a tokala kuzuela ni tufunga tua kilunga kia jitata jâ, phala n’ejiie o ibhindamu ia muiji. Mu kifika, o tufunga a tena ku kuatekesa o jitata kuijiia o kikuatekesu kia mu bhana o jinguvulu phala o adiakimi a kuka kiá. Ene a tena ué ku tangela o an’a o ima ia tokala kuijiia, kala mikanda ka i tange luua ku jitata mba kioso o jitata kia kamba ku nua o milongo. Se o tufunga ni an’a adiakimi a di zuelesa kiambote, ene a tena ku batula o maka. Se bhu kala muthu ua zukama nau, u tena ku a kuatekesa mba ku bhana itendelesu ku athu a tokala ku muiji a tungu dikanga, kiki ki tena ku fidisa o ibhidi ku di bandekesa, mu kiki o muiji nange ki ua-nda thandanganha kiavulu.

16. Kiebhi o Jikidistá mu kilunga kiene mu langa o adiakimi a kuka kiá?

16 Mukonda a zola o adiakimi a kuka kiá, saí jiphange mu kilunga ene mu kuatekesa mu ima ioso ia tena. Ene a a langa kála kia langa o muiji uâ. Phala ku langa o adiakimi a kuka kiá, a mukuá a di sokejeka phala ku di bhingana ni akuâ. Né muene ene ka tena ku di bhakula mu sidivisu ia thembu ioso, maji o jiphange jiji ja henda, a tena ku kuatekesa o an’a a jiphange a kuka, o ku kolokota mu sidivisu iâ. O jiphange jenhiji, ala ni ukexilu uambote! Né muene se o jiphange ji kuatekesa kiavulu, o an’a a tokala hanji ku bhanga ioso phala ku langa o jitata jâ.

XILA A KUKA NI IZUELU I SUÍNISA

17, 18. Ihi i tena ku kuatekesa mu kikalakalu kia ku langa o adiakimi a kuka kiá?

17 O adiakimi a kuka kiá ni ió a mu langa o ibhindamu iá, a tena ku di bhana kiambote ni ibhidi, se a sanguluka mu ku dibhana ni ibhidi íii. Saí ithangana, o ku kuka ku tena ku bhangesa o muthu ku zoza mba ku divua kia iibha. Mu kidi, ku bhinga nguzu phala ku xila ni ku suínisa o jiphange a kuka. Kiebhi ki u tena ku bhanga kiki? Kolokota mu ku a zuelela ima i suínisa. O jiphange jiji a kolokota mu ufiiele uâ kua Jihova, mu kiki a bhingi ku a ximana. Jihova ka jimbi o ima ioso ia bhangele phala ku mu sidivila, kiene ué kimoxi ni etu.—Tanga Malakiia 3:16; Jihebeleu 6:10.

18 O kikalakalu kia kizuua ni kizuua ki ki bhonzo, se o athu oso a kala ni ukexilu uambote. (Ndo. 3:1, 4) Saí adiakimi a kuka kiá, a bhanga ioso phala ka bhingi ima iavulu. Ene ejiia kuila a-nda ku a kunda ni ku a langa kiambote, se a londekesa o henda. Jiphange javulu ene mu kunda o adiakimi a kuka kiá, a zuela: “Ngendele mu suínisa kamba diami ua kuka, maji o ki nga tundu ko, nga divu kuma muéne ua ngi suínisa.”—Jisa. 15:13; 17:22.

19. Ihi i tena ku kuatekesa o minzangala ni adiakimi a kuka kiá ku suína mu jithembu ja bhonzo?

19 Tua kingila o kizuua ki kua-nda kala dingi ku kuka, ni hadi, ni ukexilu ua xitu. Mu kiki, o jiselevende ja Nzambi, a tokala ku ta o muxima ku kidielelu kiâ, kia lungu ni ima ia-nda kalela-ku. O kixikanu kietu mu ikanenu ia Nzambi, ki tu kuatekesa ku suína mu jithembu ja bhonzo. Mukonda dia kixikanu kietu, “ki tu kuata usudi. Né-mbe o mukutu uetu iú ua bhoxi uia ni kujila, mukutu uetu ua nzumbi-phe uia ni kukala dingi ua ubhe kizuua ni kizuua.” (2 Kol. 4:16-18; Jihe. 6:18, 19) Ihi dingi i tena ku kuatekesa ió ala ni kikalakalu kia ku langa o adiakimi a kuka kiá? O milongi ia-nda kaiela ia-nda zuela ia lungu ni ima i tena ku kuatekesa.

^ kax. 9 O milongi ia-nda kaiela ia-nda zuela ia lungu ni ima i tena ku kuatekesa o adiakimi a kuka kiá ni an’â.