Xionyoui kampa nesi tein kipia

Xionyoui kampa nesi tein kipia

Maj tikinyekpiakan akin xiuejkejya

Maj tikinyekpiakan akin xiuejkejya

“Nokonetsitsin, ma amo titetasojtakan sayo ika totajtoluan san nion sayo ika ten tikijtoaj [...]. Ta, de yek melau ma titetasojtakan ika nochi ten tikchiutinemij.” (1 JUAN 3:18)

1, 2. 1) ¿Toni kuejmolmej kipiaj miakej kalyetouanij uan toni motajtaniaj? 2) ¿Keniuj uelis tetatmej uan konemej kiixnamikiskej kuejmolmej tein onkak keman aksa xiuejya?

XA SEMI amo kuali timomachiliaj keman tikitaj ke totatuan akin achto semi chikaujtoyaj uan amo mokokouayaj, axkan amo uelijok moitaj ininselti. Xa mopopaj oso momomaj uetsik uan postekik se iomiyo, oso amo ixtaelnamikik uan mopoloj, oso kipia okse ueyi kokolis. Sayoj ke no, akin xiuejkejya xa kinouijmaka kineltokaskej ke kokolis oso okse taman tein kipanouaj kichiua maj amo uelikanok ininselti moitakan (Job 14:1). ¿Toni uelis tikchiuaskej? ¿Keniuj uelis tikinyekpiaskej?

2 Se amaix tein ika tajtoua keniuj se kinyekpias akin xiuejkejya kinextia: “Maski semi teouijmaka ika se tajtos tein mochiuas keman aksa xiuejya, kalyetouanij akin ika tajtouaj uan kiixtaliaj seki taman tein uelis kichiuaskej keman monekis, okachi kimatij toni kichiuaskej keman onkak tein yeski ouijkayot”. Moneki tikyekmatiskej ke kuejmolmej tein kiualkui keman aksa xiuejya amo ueli tiktsakuiliaj. Yejua ika, moneki tikixtaliskej seki taman tein mochiuas achto ke tikpiaskej nejon ouijkayot. Maj tikitakan keniuj uelis mosenpaleuiskej kalyetouanij uan ijkon uelis kichiuaskej nejon.

TONI UELIS TIKCHIUASKEJ ACHTO KE EJKOSKEJ “TONALMEJ TEIN OUIJKEJ”

3. ¿Toni xa monekis kichiuaskej seki kalyetouanij komo inintatuan moneki kiseliskej okachi nepaleuil? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.)

3 Ejko tonal keman miakej akin xiuejkejya amo uelijok moyekpiaj ininselti uan moneki kinpaleuiskej (xikonixtajtolti Eclesiastés 12:1-7). Keman tetatmej amo uelijok moitaj ininselti, yejuan uan ininkoneuan akin uejueykejya moneki kiitaskej toni nepaleuil kipiaj uan toni uelis kichiuaskej. Kuali yeskia maj mosentilikan uan ijkon kiitaskej toni moneki, kiixejekoskej toni mochiuas uan ika tajtoskej keniuj uelis tapaleuiskej sejsemej. Nochin, okachi tetatmej, moneki kijtoskej toni kinemiliaj uan amo tajtaniskej maj mochiua tein amo uelis. Kemej neskayot, konemej xa uelis kiitaskej ox kuali yeskia maj inintatuan kisentokakan mokauakan ininselti ompa ininchan komo kinmakaj okse taman nepaleuil. * No uelis kiitaskej tein sejsemej uelis kichiuaskej uan ijkon uelis kuali kinyekpiaskej inintatuan (Prov. 24:6). Xa sekin uelis kinyekpiaskej mojmostaj, uan oksekin uelis okachi tapaleuiskej ika tomin. Nochin moneki kiajsikamatiskej ke sejsemej moneki kichiuaskej se taman; sayoj ke nejon uelis mopatas satepan uan xa monekis mopapatatiyaskej keman kinyekpiaskej inintatuan.

4. ¿Kani uelis kiajsiskej nepaleuil kalyetouanij?

4 Keman peuas tikonyekpias mopopaj oso momomaj, xikontemo nochi tein tionuelis keniuj kijtakoua kokolis tein kipia. Komo kipia se kokolis tein kichiua maj tanaui, xikontemo toni taman uelis kipanos (Prov. 1:5). Xionyoui kampa tekiuanij kiixtaliaj maj kinpaleuikan akin xiuejkejya. Xikontemo ox kampa nannemij kitemakaj teisa nepaleuil tein kichiuas maj amo semi mitsonouijmaka xikonyekpia oso okachi kuali xikonyekpia. Keman tiontanemilis keniuj mopatas tein nankipanotokej kemej kalyetouanij uelis kichiuas amo kuali xionmomachili. Kemej neskayot, uelis tiontayokoyas oso amo tikonmatis toni tikonchiuas. Xikontapoui nejon akin iuan tiontakuaujtamati. Uan tein okachi moneki, xikontapoui Jiova keniuj tionmomachilia, porin yejuatsin mitsonmakas yolseuilis tein monekis uan ijkon uelis tikonixnamikis tein yeski ouijkayot tein tikonpanos (Sal. 55:22; Prov. 24:10; Filip. 4:6, 7).

5. ¿Keyej semi kuali maj achtook tikitakan nochi taman kemej uelis tikinyekpiaskej akin xiuejkejya?

5 Kuali maj akin xiuejkejya uan ininchankauan achto kimatikan toni uelis kichiuaskej. Kemej neskayot, ¿kuali yeskia maj tepopaj oso temomaj nemi iuan semej ikoneuan oso okachi kuali yeskia maj nemiti kampa kinyekpiaj akin xiuejkejya? ¿Toni okseki taman uelis mochiuas? Nejin techpaleuis maj tikmatikan toni tikchiuaskej keman tikpanotoskej “kuejmolmej uan tekokojkayot” tein kiualkui keman aksa xiuejya (Sal. 90:10). Tetayokoltij tikijtoskej ke miakej kalyetouanij amo kichiuaj nejon uan satepan moneki ijsiujka kiixtaliskej toni kichiuaskej keman kipiajya kuejmol. Se tamatkej kijtoj ke “tel amo kuali maj tikixtalikan toni tikchiuaskej keman tikpiajya ouijkayot”. Keman kalyetouanij moneki ijsiujka kiixtaliskej toni kichiuaskej uelis amo yolseujtoskej uan xa kinouijmakas motenkauaskej toni kichiuaskej. Sayoj ke komo achtook kuali tiknemiliaj tein mochiuas, okachi amo techouijmakas tikseliskej tein monekis mopatas (Prov. 20:18).

Kalyetouanij uelis mosentiliskej uan ika tajtoskej toni moneki mochiuas uan keniuj uelis kichiuaskej (Xikonita párrafos 6 hasta 8)

6. ¿Keyej semi kuali maj ika titajtokan kani nemiskej totatuan uan keniuj tikinyekpiaskej?

6 Xa semi techouijmakas titajtoskej iniuan totatuan ke monekis mopatas kalijtik seki taman oso ke xa monekis mokauatiuij okseko. Sayoj ke miakej kijtouanij ke nejon tein monojnotskej semi kinpaleuij satepan. ¿Keyej? Porin okachi amo kinouijmakak ika tajtoskej teisa tein ouij, kinkakiskej oksekin ika poujkaitalis uan kuali kiixtaliskej toni mochiuas achto ke kipiaskej ouijkayomej. Komo nochin kalyetouanij yolseujtokej, kielnamikiskej netasojtalis tein mopialiaj uan uelis kijtoskej tein kinejnekij. Sayoj ke, tetatmej xa kinekiskej nemiskej ininchan nochi tonalmej tein uelis. Maski ijkon, komo kiniluiaj ininkoneuan keniuj kinekiskiaj maj kinyekpiakan komo moneki, okachi amo kinouijmakas kiixpejpenaskej kichiuaskej tein tapaleuis maj mochiua kemej moijtoj.

7, 8. ¿Toni seki taman moneki ika tajtoskej kalyetouanij, uan keyej?

7 Tetatmej, keman iniuan nanmonojnotsaskej nanmochankauan, xikiniluikan toni nankiuelitaskiaj maj mochiua uan kanachi tomin nankipiaj. Keman ijkon mochiua, yejuan uelis kiixtaliskej kichiuaskej tein monekis komo se tonal namejuan amo nanuelijok nantaixpejpenaj. Xa kinekiskej kichiuaskej kemej nankinejnekij uan kichiuaskej nochi tein namechpaleuis xinemikan nanmoselti (Efes. 6:2-4). Kemej neskayot, ¿nankichiaj maj semej nanmokoneuan namechilui xinemitij ichan oso nankiuelitaskiaj maj mochiua okse taman? Xikitakan tein kemaj uelis mochiuas uan xikmatikan ke xa amo nochin kiitaj teisa kemej namejuan. Xikelnamikikan ke tinochin techouijmaka tikpataskej tein tiknemiliaj.

8 Uelis tikchiuaskej maj amo tikpiakan miak kuejmolmej komo kuali tikixtaliaj toni mochiuas uan kuali timonojnotsaj (Prov. 15:22). Xikiniluikan nanmochankauan toni taman tapajtilis nankinekij nankiseliskej. Keman ika nantajtoskej nejon, no moneki nankiitaskej tein ixnesi itech amatsin tein kitekitiltiaj itaixpantijkauan Jiova itech tapajtilis. Tejuatsin moneki tikonmatis toni taman tapajtilis onkak, uan no moneki tikonixpejpenas ox tikonselis oso amo. Uelis tikonijkuilos itech directriz médica toni tikonixpejpena. Uan no, xikonixpejpena aksa akin iuan tiontakuaujtamati maj mitsontajtoui keman mitsonpajtiskej (kampa kiseliaj uan tanauatilmej itech altepet kinextiaj ke uelis). Ijkon, yejua uelis kiixpejpenas tein kinamikis komo ijkon monekik. Kuali yeskia maj kikixtilikan se copia amamej tein motelneki uan maj kipiakan akin moixejekoua ke moneki kipiaskej. Seki tetatmej kikixtiliaj se copia nejon amamej uan kitaliaj iuan amat kampa kijkuilojkej akoni kiselis tein kipiaj uan okseki amamej tein motelnekij kemej seguro, cuenta itech banco, talamat uan acta de nacimiento.

KENIUJ SE KISELIS TEIN MOPATA

9, 10. ¿Kemanian konemej xa okachi moneki kinpaleuiskej inintatuan?

9 Miakpa, tetatmej uan konemej kinekij maj akin xiuejkejya kisentokakan ininselti moitakan nochi tein ueliskej. Xa uelijok takualchiuaj, tachipauaj, tayij pajti uan kuali tajtouajok. Yejua ika kiniluiaj ininkoneuan ke ayamo moneki kinpaleuiskej itech nochi tein kichiuaj mojmostaj. Sayoj ke, komo ijkon kemej panouaj tonalmej tetatmej peua taelkauaj oso amo semi uelijok mooliniaj uan amo uelijok kichiuaj seki taman, kemej takouaskej, ininkoneuan monekis kichiuaskejya.

10 Akin xiuejkejya kemansa amo semiok tachiaj, takakij oso inintanemilil amo yektekitiok, uan no uelis amo kimachiliskej keman monekis yaskej kalan, miak taman amo kielnamikiskej oso moteltayokoltiskej. Xa se taman tapajtilis uelis kinpaleuis komo nesi semej nejin ouijkayomej. Yejua ika, motelneki ijsiujka kiitatiuij tapajtijkej uan xa yejuan konemej monekis kijtoskej maj yakan. Uan xa monekisya maj yejuan kiitakan seki taman tein achto inintatuan kichiuayaj. Kemej kitemouaj maj kuali yetokan, xa monekis maj kintanojnochikan, maj kinpaleuikan, uan maj kinuikakan kampa monekis (Prov. 3:27).

11. ¿Toni uelis tikchiuaskej uan ijkon tikinpaleuiskej totatuan maj kiselikan tein monekis mopatas?

11 Komo tetatmej kisentokaj mokokouaj, xa monekis mopatas seki taman kemej kinyekpiaj. Komo amo semi ueyi tein mopata, okachi amo kinouijmakas kiseliskej. Komo uejka nemij, ¿tapaleuis komo sayoj se tokniuj oso se akin ompakauin nemi kinkalpanoti uan kinmatiltia semej konemej keniuj yetokej itatuan? ¿Sayoj moneki maj aksa kinchijchiuili takual uan maj tachipaua kalijtik? Komo tepitsin kipataj seki taman tein moajsi kalijtik, ¿uelis okachi amo ouij kichiuaskej seki taman kemej nenemiskej oso mopajpakaskej uan amo moijtakoskej? Xa sayoj moneki maj aksa kinyekpia ininkalijtik uan ijkon uelis kisentokaskej nemiskej ininselti kemej kinejnekij. Sayoj ke, komo uelis kinpanos tein amo kuali komo nemij ininselti xa monekis maj senkis kinpaleuikan. Tein yeski monekis mochiuas, moneki xiktemokan nepaleuilmej tein motemaka itech xolal (xikonixtajtolti Proverbios 21:5). *

TEIN KICHIUAJ SEKIN

12, 13. ¿Toni kichiuanij seki konemej akin uejka nemij uan ijkon kisentokaj kinpoujkaitaj uan kinyekpiaj inintatuan?

12 Konemej akin tetasojtaj kinekij maj inintatuan tel kuali yetokan. Semi kinyolseuia kimatiskej ke kinyekpiaj kemej moneki. Sayoj ke miakej nemij uejka porin moneki kichiuaskej okseki taman. Keman ijkon panoua, sekin kikuinij vacaciones tein kipiaj uan kinkalpanotij uan kinpaleuiaj ika tein kinpoloua. Kemej neskayot, kichiuaj seki taman tein yejuan amo uelijok kichiuaj. Uelis kinextiskej ke kintasojtaj komo kinnotsaj ika teléfono, komo ueli mojmostaj, oso kintajkuilouiliaj ika amat oso tepos (Prov. 23:24, 25).

13 Maski uejka tinemiskej, moneki tikitaskej keniuj totatuan mojmostaj kiselijtoskej nepaleuil. Komo uejka tinemij uan yejuan itaixpantijkauan Jiova, uelis titajtoskej iniuan tayekananij kampa monechikouaj uan tikintajtaniskej maj techyolmajxitikan. Uan maj amo tikelkauakan tiktapouiskej Jiova nejon ouijkayot (xikonixtajtolti Proverbios 11:14). Uan maski yejuan amo itaixpantijkauan Jiova, moneki tikinpoujkaitaskej kemej tanauatia Biblia (Éx. 20:12; Prov. 23:22). Sayoj ke kalyetouanij amo sayoj se taman kiixpejpenaskej kichiuaskej. Sekin kinekiskej maj tepopaj oso temomaj youi kampa nemi se ikonetsin oso maj nemiti ompakauin kampa chanchiua. Sayoj ke nejon amo nochipa uelis. Seki tetatmej kinemiliaj amo yaskej yetotiuij iniuan ininkoneuan uan ininchankauan porin kinejnekij ininselti moitaskej uan amo kinekij kiouijtiskej nion akin. Komo kiajxitiaj tomin xa kinemiliskej kitakeuaskej aksa maj kinyekpia ompa ininchan (Ecl. 7:12).

14. ¿Toni ouijkayomej uelis kipias akin okachi kinyekpia itatuan?

14 Itech seki kalyetouanij, miakpa yejua tekoneuj akin ompakauin nemi okachi kinyekpia itatuan. Sayoj ke akin okachi kinyekpia moneki ika taixejekolis kinyekpias itatuan uan kinitas ichankauan. Amo kipia tonalmej uan chikaualis tein kinekiskia. Uan no, uelis mopatas kemej moajsi uan kalyetouanij xa monekis oksepa kiitaskej tein kiixtalijkej. Yejua ika, semi kuali maj motajtanikan ox semej kalyetouanij kitelchiujtok tekit. ¿Uelis okachi tapaleuiskej okseki tekoneuan, uan xa moixpatatiyaskej keman kinyekpiaskej inintatuan?

15. ¿Keniuj uelis amo tel siouis akin kiyekpia akin xiuejya?

15 Keman semej tetatmej moneki mojmostaj kipaleuiskej, akin kiyekpia uelis semi siouis (Ecl. 4:6). Tinochin tiknekij kuali tikinyekpiaskej totatuan, sayoj ke komo nochipa tikchiuaj nejon, uelis semi tisiouiskej. Akin ijkon moajsiskej, moneki kiitaskej tein yekmelauj kipanotokej uan kinemiliskej ox monekis maj kinpaleuikan. Komo oksekin kemansa kinpaleuiaj, nochipa uelis moajsis akin kiyekpias akin xiuejya uan amo monekis kiuikaskej kampa kinyekpiaj akin xiuejkejya.

16, 17. 1) ¿Toni uelis kimachiliskej konemej akin kinyekpiaj inintatuan? 2) ¿Toni uelis kinpaleuis konemej maj amo semi kimachilikan tein amo kuali? (No xikonita recuadro “Niktasojkamati maj ueli nikinyekpia”.)

16 Tikitaskej ke totatuan tajyouiaj porin xiuejkejya semi teyolkokoua. Miakej akin kinyekpiaj akin xiuejkejya tayokoyaj, motekipachouaj, kualanij, kimachiliaj ke nenkaj mochikauaj kinpaleuiskej uan motajtakoltiaj oso hasta yolkualanij iniuan. Kemansa, akin xiuejkejya kijtouaj seki taman tein teyolkokoua oso tein kinextia ke amo motasojkamatij. Komo panoua nejon, amo niman xionkualani iuan. Se tamatkej akin tapaleuia keman aksa amo kuali momachilia kijtoj: “Tein tapaleuis maj tikixnamikikan tein yeski taman tein tikmachiliaj, okachi komo kichiua maj amo kuali timomachilikan, maj tikajsikamatikan ke tinochin ijkon techpanoua uan maj amo ika timotajtakoltikan”. Xikontapoui monamik, okse mochankauj oso akin iuan tiontakuaujtamati keniuj tionmomachilia. Keman iniuan tionmonojnotsas uelis mitsonpaleuis xikonajsikamati keyej ijkon tionmomachilia uan maj amo semi xikonmachili tein amo kuali.

17 Xa ejkos tonal keman kalyetouanij amo kipiaskej tein moneki nion uelis kisentokaskej kiyekpiaskej ininchankauj akin kitasojtaj ompa ininchan. Komo ijkon panoua, xa monekis kiuikaskej kampa kinyekpiaj akin xiuejkejya. Se tokniuj siuat akin nochipa kikalpanouaya imomaj akin yetoya kampa kinyekpiaj akin xiuejkejya kijtoj keman ika tajtoj ichankauan: “Amo tiueliaj tikyekpiayaj tomomaj youal uan tonal kemej monekia. Techouijmakak tikixpejpenaskej tikuikaskej kampa kinyekpiaj akin xiuejkejya. Tel amo kuali timomachilijkej. Sayoj ke yejua nejon tein okachi kuali katka itech amo miak metsti tein nemiskia, uan yejua no ijkon kiajsikamatik”.

18. ¿Toni uelis kiyekmatiskej akin kuali kinyekpiaj inintatuan akin xiuejkejya?

18 Tein moneki se kichiuas keman se kinyekpia se itatuan keman xiuejkejya uelis yeski ouij uan semi techsioujtis. Amo moajsi sayoj se taman kemej uelis se kinyekpias. Sayoj ke komo kuali tikixtaliaj toni tikchiuaskej, timosenpaleuiaj kemej kalyetouanij, tikijtouaj tein tiknemiliaj, uan tein okachi moneki, tiksentokaj tikchiuaj netataujtil, uelis tiksentokaskej tikinpoujkaitaskej tochankauan akin tikintasojtaj. Komo ijkon tikchiuaj, kuali timomachiliskej porin tikmatiskej ke tikinyekpiaj kemej moneki (xikonixtajtolti 1 Corintios 13:4-8). Uan tein okachi moneki, uelis tikyekmatiskej ke tikpiaskej yolseuilis uan itatiochiualis Jiova (Filip. 4:7).

^ párr. 3 Kemansa, tetatmej uan konemej kinejnekij maj mochiua kemej momattokej kichiuaskej itech xolal kampa pouij. Itech seki xolalmej kuali kiitaj uan hasta kinekij maj ininkoneuan iniuan nemikan maski monamiktijkejya oso maj motelkalpanokan.

^ párr. 11 Komo mopopaj oso momomaj nemiok iselti, xikonmaka llaves aksa takuaujtamach uan ijkon uelis kalakis komo mochiua se ijsiujkayot.