Skip to content

Skip to table of contents

Lukaftarem Parents wea Olo

Lukaftarem Parents wea Olo

“Olketa pikinini bilong mi, love bilong iumi mas no showaot long samting wea iumi talem nomoa, bat hem mas showaot long samting wea iumi duim and hem mas tru wan.”​—1 JOHN 3:18.

1, 2. (a) Wanem nao samfala samting wea olketa long famili mas deal witim, and wanem kwestin nao kamap? (b) Wanem nao parents and olketa pikinini savve duim for deal witim datwan?

HEM wanfala sorre samting for lukim parents bilong iu wea strong bifor distaem tufala olo and no savve lukaftarem tufala seleva. Maet iu herem nius dadi or mami bilong iu foldaon and garekil, hem savve forget and no tingting stret, or hem sik big. Olketa wea olo tu faendem hem no isi taem health bilong olketa start for nogud and olketa no fit for duim wanem olketa savve duim bifor. (Job 14:1) Wanem nao iumi savve duim for helpem and lukaftarem olketa?

2 Wanfala article wea storyim hao for lukaftarem olketa olo sei hem gud for famili story and planim gud firstaem wanem olketa bae duim for lukaftarem parents taem olketa olo. Datfala article sei tu nomata hem no isi for storyim olketa problem wea savve kamap taem man hem olo, bat taem famili plan gud firstaem datwan savve helpem olketa for mekem gudfala disison bihaen. Iumi mas luksavve bae iumi no misstim olketa problem wea savve kamap taem man olo. Dastawe hem barava important for famili plan gud firstaem. Wanem nao savve helpem evriwan long famili for waka gud tugeta for lukaftarem olketa wea olo?

PLAN GUD FIRSTAEM BIFOR PARENTS OLO

3. Wanem nao olketa famili savve duim taem parents needim help? (Lukim piksa long start bilong study.)

3 Taem parents bilong iumi start for olo, maet olketa no savve lukaftarem olketa seleva and needim samwan for helpem olketa. (Readim Ecclesiastes 12:1-7.) Taem datwan happen, olketa pikinini wea big finis shud story witim parents abaotem wanem help nao olketa needim and wanem olketa fit for peim. Hem gud for evriwan long famili story tugeta abaotem wanem help nao parents needim, wanem olketa bae duim for helpem olketa, and wei wea evriwan savve waka tugeta for duim datwan. Evriwan shud traem best for story gud and talemaot tingting bilong olketa. Maet olketa savve storyim sapos hem olraet for parents gohed stap seleva. * Storyim tu wanem each wan long famili savve duim for lukaftarem parents. (Prov. 24:6) Olsem example, maet samfala duim samfala waka evriday for lukaftarem parents, and maet olketa narawan help saed long selen. Evriwan long famili shud savve wanem for duim for help, bat gogo maet olketa agree for changem waka wea each wan duim for lukaftarem parents.

4. Wanem nao savve helpem olketa long famili for lukaftarem olketa wea olo?

4 Taem iu start for lukaftarem mami or dadi bilong iu, traem best for savve hao nao health bilong hem. Sapos hem garem sik wea bae kamap worse, traem best for savve hao nao sik hia bae affectim hem bihaen. (Prov. 1:5) Long samfala kantri gavman provaedem help for olketa wea olo. Faendaot sapos gavman provaedem eni samting long ples wea iu stap for helpem iu lukaftarem parents bilong iu. Taem iu ting raonem olketa samting wea iu need for duim for lukaftarem parents, maet datwan mekem iu sorre tumas, barava wari, or no savve wanem for duim. Sapos iu feel olsem, storyim datwan long fren wea iu trustim. And hem barava important for talemaot evri wari bilong iu long Jehovah. God bae helpem iu for garem peace long mind mekem iu savve deal witim eni samting wea bae kamap.​—Ps. 55:22; Prov. 24:10; Phil. 4:6, 7.

5. Why nao hem gud for faendem information firstaem abaotem hao for lukaftarem parents?

5 Hem gud for parents wea olo and famili faendem information firstaem abaotem wanem olketa savve duim for lukaftarem parents. Olsem example, maet olketa faendaot sapos hem olraet for parents stap witim wanfala boy or gele bilong olketa, or sapos parents savve kasem eni nara help long ples wea olketa stap. Taem olketa duim olsem, datwan mekem famili redi for deal witim olketa hard taem wea olketa olo kasem. (Ps. 90:10) Olketa famili wea no plan gud firstaem maet no redi taem problem kasem parents and need for mekem disison kwiktaem. Wanfala savveman sei “hem no fitim for mekem olketa important disison olsem” long taem wea problem kamap. Taem famili mas disaedem samting kwiktaem, olketa famili member maet feel nogud and raoa savve kamap. Bat bae hem moa isi for famili deal witim eni samting wea kamap, sapos olketa plan gud firstaem.—Prov. 20:18.

Famili savve story tugeta abaotem help wea parents needim and wanem each wan savve duim for help (Lukim paragraf 6-8)

6. Why nao hem gud for famili storyim wea nao parents bae stap taem olketa olo?

6 Maet hem no isi for story witim parents abaotem wea nao bae olketa stap taem olketa olo, or sapos olketa mas changem samfala samting long haos. Bat staka wea duim diswan finis sei datwan hem helpem olketa. Hao nao datwan helpem olketa? Bikos hem moa isi for story abaotem olketa important samting, lisin gud, and plan gud bifor eni problem kasem parents. Taem famili sidaon tugeta and evriwan feel free for storyim tingting bilong olketa long wei wea kaen and showimaot love, datwan mekem hem moa isi for disaedem samting bihaen. Olketa olo maet no laek for go stap witim olketa narawan long famili. Taem parents talem long olketa pikinini wanem olketa laekem sapos olketa needim help, datwan bae helpem evriwan long famili for savve wanem for disaedem.

7, 8. Wanem nao famili shud storyim, and why nao olsem?

7 Iufala parents, taem famili story tugeta, hem gud for talem olketa wanem iu laekem and haomas selen iu savve spendem. Then sapos bihaen iu no fit nao for disaedem samting seleva, olketa long famili savve disaed for iu. Olketa long famili bae respectim tingting bilong iu and traem best for disaedem samting iu laekem. (Eph. 6:2-4) Olsem example, waswe, iu laek for go stap witim famili bilong wanfala long olketa pikinini bilong iu? Or maet iu laekem nara samting. Hem gud for luksavve maet olketa narawan long famili garem difren tingting from wanem iu laekem. Evriwan long famili needim taem for changem tingting bilong olketa.

8 Wei wea iumi story tugeta and plan gud savve helpem iumi for misstim staka problem. (Prov. 15:22) Parents shud story witim famili abaotem medical treatment wea olketa laekem. Storyim olketa information wea stap long Advance Medical Directive card wea Olketa Jehovah’s Witness iusim. Iu garem raet for savve abaotem olketa treatment wea iu savve kasem, and iu garem raet for acceptim or nomoa. Datfala card hem garem information wea showim wanem iu laekem. And tu, iu savve markem samwan wea iu trustim for mekem olketa disison abaotem medical treatment for iu sapos need hem kamap. Olketa wea lukaftarem parents or olketa wea savve mekem disison for parents, shud garem copy bilong Advance Medical Directive card bilong parents. Samfala olo keepim datfala card witim will bilong olketa and olketa nara important pepa olsem insurance, bank account, or olketa nara pepa wea olketa kasem from gavman.

WANEM FOR DUIM TAEM PARENTS NEEDIM MOA HELP

9, 10. Maet wanem taem nao pikinini mas duim moa samting for helpem parents?

9 Staka taem, evriwan long famili laekem parents for gohed stap seleva sapos olketa strong yet for duim samting. Sapos parents savve kuki seleva, klinim haos, drinkim medicine, and story gud yet, maet olketa pikinini no need for duim staka samting for lukaftarem olketa. Bat gogo sapos parents no strong for wakabaot, no strong for faendem kaikai for olketa seleva, or olketa start for forget, then maet olketa pikinini need for duim moa samting for helpem olketa.

10 Olketa olo maet start for konfius and sorre. Maet olketa start for no herehere gud, no savve lukluk gud, savve forget, and no strong nao for go long toilet. Sapos olketa samting olsem start for happen, hem gud for parents go lukim doctor bikos maet samfala treatment stap for helpem olketa. Maet olketa pikinini mas start for tekem olketa for lukim doctor and duim eni nara samting for helpem olketa. Maet olketa pikinini need for fulimap samfala form for parents, tekem olketa go for chekap, story for olketa, or duim nara samting olsem, mekem parents kasem help wea olketa needim.—Prov. 3:27.

11. Wanem nao iu savve duim for mekem olketa change wea parents isi for deal witim?

11 Sapos parents bilong iu garem sik wea no savve finis, maet iu mas changem samfala samting wea iu duim for lukaftarem olketa or changem samfala samting long haos bilong olketa. Hem gud for mekem olketa smol change wea parents isi for deal witim. Sapos iu stap farawe from parents bilong iu, maet wanfala brata or sista or eniwan wea stap klosap long olketa savve visitim olketa and letem iu savve hao nao parents bilong iu. Waswe, olketa needim nomoa samwan for kuki and klinim haos bilong olketa? Maet iu savve changem tu-thri samting long haos mekem hem sef and isi for parents wakabaot, for go long bathrum, or nara samting olsem. Maet parents savve gohed for stap seleva and peim nomoa samwan for kam helpem olketa samfala taem. Bat sapos hem no sef for olketa stap seleva, maet samwan need for kam lukaftarem olketa. Hem gud for faendaot abaotem eni help wea parents savve kasem long ples wea olketa stap. *​—Readim Proverbs 21:5.

WANEM SAMFALA DUIM FOR LUKAFTAREM OLKETA OLO

12, 13. Wanem nao samfala pikinini duim for lukaftarem and showimaot olketa lovem parents wea stap farawe?

12 Iumi lovem parents bilong iumi so iumi laekem olketa for stap gud. Iumi no wari tumas abaotem olketa sapos iumi savve olketa kasem help wea olketa needim. Bat staka pikinini no stap klosap long parents bilong olketa. Samfala iusim holiday bilong olketa for go lukaftarem parents and helpem olketa for duim samfala waka wea olketa no fit for duim. Pikinini showimaot hem lovem parents bilong hem taem hem evritaem ringim olketa, raetem leta, or sendem email long olketa.​—Prov. 23:24, 25.

13 Nomata iu stap klosap or farawe from parents bilong iu, iu mas disaedem wanem help nao parents bilong iu needim. Sapos parents bilong iu Witness, and iu stap farawe from olketa, iu savve story witim olketa elder long kongregeson bilong olketa and askem samfala advaes. Hem important tu for prea abaotem parents bilong iu. (Readim Proverbs 11:14.) Nomata sapos parents bilong iu no Witness, iu mas “respectim dadi and mami” bilong iu. (Ex. 20:12; Prov. 23:22) No evri famili bae disaedem sem samting. Samfala famili disaed for parents kam stap witim olketa, or kam stap klosap long olketa. Bat samfala parents no laek stap witim famili bilong pikinini bilong olketa. Olketa laek stap seleva and no laek putim hevi long pikinini bilong olketa. Samfala wea garem selen laek peim samwan for lukaftarem olketa.​—Eccl. 7:12.

14. Wanem nao savve happen sapos wanfala pikinini nomoa duim staka samting for lukaftarem parents?

14 Long staka famili, luk olsem pikinini wea stap klosap long parents nao duim staka samting for lukaftarem olketa. Bat olketa mas garem balance tingting taem olketa lukaftarem parents and no forgetim famili bilong olketa seleva, bikos iumi no garem taem or strong for duim evri samting wea iumi laek duim. And tu, maet samfala change kamap long laef bilong pikinini wea lukaftarem olketa olo. Sapos olsem, famili need for changem arrangement for lukaftarem parents. Famili shud tingim: Waswe, wanfala long olketa duim staka samting tumas for lukaftarem parents? Waswe, olketa nara pikinini savve duim samfala samting moa for help lukaftarem parents?

15. Wanem nao pikinini wea lukaftarem parents savve duim sapos hem faendem datfala waka hem hevi tumas for hem?

15 Sapos parents wea olo needim pikinini for mas lukaftarem olketa evritaem, maet gogo pikinini savve faendem datfala waka hem hevi tumas. (Eccl. 4:6) Olketa pikinini wea lovem parents laek duim evri samting olketa fit for duim for helpem parents, bat gogo maet olketa seleva no fit for lukaftarem parents. Olketa pikinini hia maet need for askem narawan for helpem olketa. Sapos olketa narawan helpem olketa for lukaftarem parents samfala taem, maet datfala waka no hevi tumas for olketa.

16, 17. Olketa pikinini wea lukaftarem parents maet samfala taem feel hao, and wanem nao bae helpem olketa sapos olketa feel olsem? (Lukim tu box “Willing for Lukaftarem Parents.”)

16 Hem sorre samting for lukim parents wea iumi lovem kasem nogud samting from wei for olo. Olketa wea lukaftarem parents maet feel sorre, wari, kros, guilty, or maet feel nogud samfala taem. Samfala taem, maet parents wea olo talem toktok wea no kaen or showimaot olketa no tinghae. Sapos datwan happen long iu, no kwiktaem feel nogud. Wanfala doctor sei, sapos iumi feel nogud long eni samting, no tingse kaen feeling olsem hem no stret or ting daonem iumiseleva from iumi feel olsem. Iumi shud storyim feeling bilong iumi long hasband or waef, narawan long famili, or wanfala fren wea iumi trustim. Datwan bae helpem iumi for minim why nao iumi feel olsem, and for garem balance tingting long samting wea happen.

17 Maet gogo famili no fit nao for provaedem help wea parents needim taem parents stap long haos. So maet famili arrange for samwan helpem olketa for lukaftarem parents full-taem. Wanfala sista savve visitim mami bilong hem wea stap long nursing hom klosap evriday. Datfala sista sei: “Mifala no fit nao for provaedem help wea mami needim evriday. For hem mas go stap long nursing hom hem no isi disison for mifala mekem. Mifala sorre tumas long datwan. Nomata olsem, hem best samting for mami long tu-thri month bifor hem dae, and hem luksavve long datwan.”

18. Wanem nao olketa wea lukaftarem parents savve sure long hem?

18 Responsibility wea iumi garem for lukaftarem parents wea olo hem no isi, and hem savve mekem iumi wari and sorre. Iumi no savve mekem wanfala list for evri famili mas followim taem olketa lukaftarem olketa olo, bikos evri famili no semsem. Nomata olsem, sapos famili bilong iu plan gud, waka gud tugeta, story tugeta, and prea long Jehovah, iu savve sure iu fit for duim responsibility bilong iu for lukaftarem parents. Taem iu duim olsem iu savve hapi and satisfae from iu savve parents bilong iu kasem help wea olketa needim. (Readim 1 Corinth 13:4-8.) And tu, iu bae garem peace wea Jehovah givim long olketa wea showimaot respect long parents bilong olketa.​—Phil. 4:7.

^ par. 3 Long samfala kantri hem culture bilong olketa for parents stap witim olketa pikinini wea big finis and maet hem nao wanem famili laekem.

^ par. 11 Sapos parents bilong iu stap long haos bilong olketa seleva, givim key bilong haos long samwan wea iu trustim wea lukaftarem olketa, mekem olketa savve openem door long haos sapos eni samting happen long parents.