1, 2. (a) Ho garã Moize adu ni 40, gini siapai ko amangihe? (Oni bi gu sura du ti tonatonaha.) (b) Tipagine Moize asia gupai ti ni nga i mangiko gbegberẽ na ga Mbori aboro?

MOIZE aima inopa gu weneapai naadu Ezipeta yo. Ko aima bi gu kikindigi abambu nga ga kumuko naadu yo. Ko anaaraka kua bakindo yo, ki du wa tita bakindo. ‘I ayugu gu tatamana nga ga aEzipeto fuko dunduko,’ nga gu nakodi pa mbakadaahe, wirikapai tipa aũngbangbaturũ, na kura abirĩ-inohe. (Amo. 7:22) Si adu ni taatapai fuko ko gbia marã, ome, na kikiipa asunge nga gu kungbo boro Ezipeta anaarara kina musumoho gbua!

² Ono ho garã Moize adu ni 40, ko amangi gu diaberã nga gu naima iriwo gbe ti Faro na agu aboro dunduko naadu rogo gako kporo. Ko asianga wene raka aEzipeto anaarakaha te, ono ka gu nga ga akanga! Tipagine? Mbiko ko adu na idapase. (Oni gedi AEbere 11:24-26.) Moize aangeranga kina kuti agu ahe naadu Ezipeta yo te, ono ko aangera kini bi Yekova ni idapase. Ko adu na idapase kuti “gu ko ka bangirise abi nga ko ya,” nga Yekova, na kuti pa digo gako akidohe.—Eb. 11:27.

3. Gini asanahe biata i nika karagapai sani rogo gi papara kekeapai re?

³ Si naida ani naabi apai ni idapase a, angianga kaa bi kina agu ahe rengbe bangirise ka bihe ya. Si naida ani du ni “agu yo du na idapase ti yo.” (Eb. 10:38, 39) Tipa ani rengbe ka nyakasa gaani idapase, ani wisigingo agu apai i akehe tipa Moize rogo ­AEbere 11:24-26. Wa ani kaa wisigoho, oni ngere tipa akaragapai  sa agu asanahe nga: Wai idapase asa Moize ko ká gu nyemuapai nga ga borose? Ho aboro aagberã ni ngbayo yo fuko, wai idapase aundo ko ko nibi gako asunge na nyanyaki paha? Na tipagine Moize aangera ti ni tipa “gu mosoro i ka fu he”?

4. Ginipai Moize ainihe tipa gu “ngbarago nga ga ingaapai”?

⁴ Gu bangirise nga ga idapase asa Moize ko bi gupai nga “gu ngbarago nga ga ingaapai” adu tipa rago ngbutuko gbua. Kura aboro arengbe ka bi apai kia tigayo. Tipagine? Mbiko i aima bi Ezipeta si nada ni gu ringara naadu na ome ti ni kisusi, wa si avura du nga irisokpiahe na sangbaatoro aima kio yo gbe. Ono ga Yekova aboro kini mbu ni kina akanga gbua. Wa si avura du were, Moize aima ino gupai nga Mbori rengbe arengba ka aria apai. Wa apai avura kaa ndu wenengai fu agu aboro naaberã kina pa agu apai nga ga borose, Moize adu na gu kido nga i nika kpiko akpiko kusayo. Mbiko gipai re, ko aafunga tiko ka “ngi tipa rago ngbutuko rogo gu ngbarago nga ga ingaapai” te.

5. Ginipai rengbe ka undo ro mo ne “ngi tipa rago ngbutuko rogo gu ngbarago nga ga ingaapai”?

⁵ Wai rengbe mo ka ne “ngi tipa rago ngbutuko rogo gu ngbarago nga ga ingaapai”? Ka bangiro gonga ti gupai nga gu ngbarago nga ga ingaapai nanye tipa wiri bete regbo gbua ya. Mo bi gupai na gu bangirise nga ga idapase nga “zegino napaya apaya, na gaha nyemuhe.” (1 Yo. 2:15-17) Mo berẽkurii gupai du ku mbatayo fu amangi ingaapai. I “rogo zezerenge rago ni rengo; . . . I [agbarasa] yo ni ba sa, ki ba tungayo kpakaya ni gbudagbuda!” (Tam. 73:18, 19) Ho du mo ni ngba asada ka manga ingapai, mo sana tiro nga, ‘Mi naida ginipai tipa re ku mbatayo?’

6. (a) Tipagine Moize ‘aaidanga ti ni i niya tiko wiri gu dee nga wiri Faro’ ya? (b) Tipagine mo abihe ti ni nga Moize aima manga wene diaberã?

⁶ Ga Moize idapase aundo ko ko sia gupai ko aaida ka mangaha rogo gako raka. “Mbiko idapase [Moize], ho ko asono ni ki du ni kumba, ko aida nga i niya ti ko wiri gu de nga wiri Faro te.” (Eb. 11:24) Moize aaberãnga gupai nga ko rengbe arengba ka du ni kikiipa boro kua bakindo yo ko kini irisi Yekova ni manga ko sunge na gako aũkumuko ka undo gako aboro nangia aYisaraere te. Ono ko adiberã ka kpinyemu Yekova na kpotokoyo dũ, mbisimoko dũ, na gako ome dũ. (Pa Rug. 6:5) Ga Moize diaberã aima batasa ko be kereapai. Aboro aima ti kurii dungu agu aũkumuko naadu Ezipeta yo fuo regbo tooni gbua, na kina boro aYisaraere du namangi gipai re! (Gate 12:35, 36) Faro adu ni payasipayasi ko na ki kpi ku ime yo. (Tam. 136:15) Ono Moize aima bata tigako na Mbori ki mangisunge na ko ka ndu na aYisaraere ku rogo bawene rago. Apai aima ngba fuko gbe.

7. (a) Ringbisihe kuti Matayo 6:19-21, tipagine si aidanga ti ni ani berẽ kina pa gu raka du awere ya? (b) Oni gumbanga gu pangbanga nayugo gu kparakparapai du dagba agu aũkumuko nga ga zegino na gu nga ga toro.

⁷ Kangia mo nga gu ga Yekova moyambu nga paranga boro, wai rengbe idapase ka undo ro mo sia wene sunge? Si ni patatamana foro mo sogima apai ku mbatayo. Ono ya mo gamo idapase kuti ga Mbori akidohe afõ ro mo igi ahe tipa gu guru raka du awere watadu tipa nyenye raka? (Oni gedi Matayo 6:19-21.) Gure nga gu sanahe naadu rii kura tatamanatatamana nadogbere du rimori nga Sophie. Agu abasunge naado agu agbere re Amerika yo aidi ka undo ri ri ndu ku mbatayo na gari wirikapai na ki fu kikiipa sunge furi. Fugori nga: “Si adu ni bawenepai kisusi aboro ni irisire na kini sambuo re. Nirengo, mi abi tire nga pare aima kio kisusi akuare dunduko. Ono mi aadunga na ngbarago te.” Fuoho, Sophie abi gu vidio nasana paranga aboro tipa gupai i nika mangaha na gayo raka. (Young People Ask—What Will I Do With My Life?) Fugori nga: “Mi aye ka ino gupai nga zegino aima fu diabese fere gbiati gu sambuohe nga ga aboro kuba ndikidi iriso fu Yekova. Mi akpari fu Yekova nyanyaki. Fuoho, mi ki mbu  sunge dogbere.” Ri nabi gu diaberã ri amangihe re wai? Fugori nandu ku mbatayo niya: “Mi aberãnga pa gimi kuru raka te. Areme, mi na bakere ngbarago gbe. Ani namangasunge abazakigene na kumbami. Rimorani awonga te, na aũzegino berani ni kina betehe. Ono Yekova na kina rani, ani aboro berani ani awiriki Ziazia Kekeapai nayo, gbiati agu asásá nga ga toro. Mi abiranga tire wa gu tooni te.”

8. Gini rugute nga ga Ziazia Kekeapai rengbe ka undo paranga boro ní mangi wene diaberã tipa gani raka?

⁸ Yekova ima ino gupai ngba tipa roni gbe. Moize aya: “Gini pai Yekova gaoni Mbori nakpi nyemu he be roni? nga kina roni ka gunde ti Yekova gaoni Mbori, ka peka kina gako apai, ki nikpi nyemu ko, ki nimangi pa Yekova gaoni Mbori na kpotoroni yo dũ, na mbisimoroni dũ, ka ka kuti ga Yekova arugute na gako rugaapai nga gu mi aruga roni kuti ni ni gi uru re tipa gaoni wenepai.” (Pa Rug. 10:12, 13) Ho du oni ni kindi ni aparanga, oni sia gu sunge nika undo roni oni kpinyemu Yekova na kini irisiko “na kpotoroni yo dũ, na mbisimoroni dũ.” Si naida oni du na gu kido nga mangaha wo nika du tipa “gaoni wenepai.”

9. Oni sakingo ndu gupai si arengbe ka du ti ni ni kpakarakpakaraha fu Moize tipa ko idi gako sunge.

⁹ Moize abipa gbarasarimo ko tipa ‘Kristo wa bakere ũkumuko susi agu aũkumuko nangia ga Ezipeta.’ (Eb. 11:26) Moize amangisunge wa “Kristo,” watadu “Mbedimbedi Boro,” bambiko Yekova asiako ko kusi aYisaraere Ezipeta yo. Moize aima ino gupai nga gi sunge re nika yeaye na kpakaraapai fuko, zavura “gbarasarimo.” Mbata fu Moize oro Ezipeta yo ku Midiana yo, kumba sa nangia Yisaraere aima zinga kutiko ki ya: “Da nisa ro ni bazogo ni boro sapangbanga fu rani?” (Gate 2:13, 14) Kusa, Moize nitiko asana Yekova ki ya: “Waĩ ka Faro dege tuko sa sangbare tie”? (Gate 6:12) Tipa Moize mbakadi tiko tipa arungosiro, ko akpari fu Yekova tipa ko undo ko be gunde na abakabangirise. Waigu Yekova aundo Moize ko digisi gi gako kpakarakpakara sunge re?

10. Wai Yekova aundo Moize ko mangi gu sunge ko afuhe fuko?

¹⁰ Bambata pai nga, Yekova akido Moize ki ya: “Mi adu na mo ni rengo.” (Gate 3:12) Ue pai nga, Yekova asa Moize ko du na maabangirise gbiati ngara ni saka ko rogo rimoko yo fuko nga: “Mi Nga gu Nga Mi.” * (Gate 3:14) Biata pai nga, ko afu tandu fu Moize ko mangi iiriwoapai nga gu nayugu gupai nga Mbori du nzunzu nakedi ko. (Gate 4:2-5) Biama pai nga, Yekova afu Arona ko du ni mounda fu Moize rogo gi sunge re. (Gate 4:14-16) Ti digida ga Moize raka, ko aima ino gupai nzunzu nga Yekova naundo gako amoyambu aundo i mangi gu sunge ko afuhe fuyo, si du ko aya ti ni fu Yosua wẽ: “Yekova nga gu ko nikangbe mbata yo foro, ko adú na mo, ko ahé nga unda ro te, ko ambú nga ro a te; ka mo nigúnde nga ya, ka mo niyúngura nga a ya.”—Pa Rug. 31:8.

11. Tipagine Moize aabi gako sunge ti ni na nyanyaki paha gbe?

¹¹ Mbiko ga Yekova undo, Moize aabi gi gako kpakarakpakara sunge re na nyanyaki paha kisusi “agu aũkumuko nangia ga Ezipeta.” Nirengo, gine nangia mangasunge fu Faro ka i ringbisihe na pa mangasunge fu Mbori Du na Tanduapai Dũ? Gine nangia du ni wiri bakindo Ezipeta yo ka i ringbisihe na padu ni “Kristo,” watadu ga Yekova mbedimbedi boro? Moize aima gbia mosoro mbiko du ko na tambuahe tipa gako sunge. Ko adu na dawedawe pagume dagbako na Yekova, na Yekova asako ko mangiapai na “bakere kiki” wa ko aandu na aYisaraere ku Ringara Mokido yo.—Pa Rug. 34:10-12.

12. Gini asunge Yekova afuhe nga gu si aida ani bihe na nyanyaki paha?

¹² Ani na kina sunge berani a. Yekova fu  sunge furani vurube Wiriko yo, a wa ko afuhe fu gu mokedi nangia Pauro na kura aboro. (Oni gedi 1 Timoteo 1:12-14.) Ani dunduko du na gu momu berani nga ga tungusa wene pangbanga. (Mt. 24:14; 28:19, 20) Kura aboro natungusaha ti aregbo dũ. Dungu kura awirina namangasunge rogo adungurati ni amoundo abaakumba na abaakumba. Ono tie, agu agumero adunga na mo ti idapase ya rengbe arengba ka sakapa agi asunge re watadu ka gbarasa rimoro mbiko agu apai mo nambuhe tipa ga Mbori sunge. (Mt. 10:34-37) Ka i fura foro ki zeresi kpotoroyo, mo rengbe arengba ka tona bakabangiro singia si ruaru mo mbu agu apai mo ambuhe watadu mo nindu ku mbatayo na gamo sunge. Ka pai mangi wo tipa ro, ginipai rengbe ka undo ro mo kpatagara kuti ga Mbori sunge?

13. Wai Yekova aundo rani ani mangi agu asunge ko afuhe furani?

¹³ Rogo idapase, mo zungudi Yekova ko undo ro. Mo pekepa gamo gunde na bakabangirise fuko. Ni rengo, Yekova du fu sunge foro, na ko nika undo ro aundo mo du na diabese. Wai? Ko aundo ro a wa ko aundo Moize. Bambata pai nga, Yekova nakido ro nga: “Mi anyákasa ro, mi aúnda ro, mi asóngoda ro ni kumbabere du na gi rurupai.” (Yes. 41:10) Ue pai nga, ko natingida rani na gupai nga gako akidohe rẽarẽ ani kido kuti ni ki ya: “Mi nayamba zire nga bari akurai uroyo nga gi boro rondo gii ngbi yo. Mi gumba ha, mi aruga ha si adu ni mangimangi he a; mi aberẽ pa manga ha, mi amanga ha amanga a.” (Yes. 46:11) Biata pai nga, Yekova nafu “bakere tandu” afu foro tipa mo mangi gamo sunge. (2 Kor. 4:7) Biama pai nga, tipa ka undo ro mo hipai ti ngba gamo sunge, gu Barani du ngbangbaturũ yo ima fu awirina foro nga ndikidi airisimbori tipa oni “zúngadi tironi na akuaroni, ki ninyakasi tironi dagba roni yo.” (1 Tesa. 5:11) Ho Yekova aundo ro ni mo mangi gamo asunge wenengai, gamo idapase kutiko nasona na mo kini bi agu amomu du bero na nyanyaki paha susi agu aũkumuko nga ga zegino.

14. Tipagine Moize adu ti ni na kido nga ko nika gbia amaku agbia?

¹⁴ Moize “angere tipa gu mosoro i ka fu he.” (Eb. 11:26) Moize asa gu inohe ko adu na ni tipa agu apai du ku mbatayo si aria gako bipai. Ko adu na idapase wakina Abarayama nga Yekova nika zingisa kpikpi aboro azingisa be kpio. (Rk. 20:37, 38; Eb. 11:17-19) Gu maabangirise Moize adu na ni tipa agu amaku du ku mbatayo aundo ko ka ko bingo agu  agarã 40 ko adihe ni batakuari na agu garã 40 ko adihe ku ngbakungbo yo wa gbarasa regbo ya. Wa vura duhe nga ko aainongo apai dunduko tipa wai Mbori nika digiso gako akidohe te, ko aabi agu amaku re abi ni idapase.

15, 16. (a) Tipagine si aida ani moi berãrani ti ni tipa gaani mosoro? (b) Gini amaku du mo na bakere nyemu ka bihe tii gu zogarago nga ga Kindo?

¹⁵ Ya mo mo ‘nangera tipa gu mosoro i ka fuhe’? Wakina Moize, ani ainongo apai dunduko tipa ga Mbori akidohe te. Ni kpiapai, ani ‘ainanga rago’ bakere gberãngbi te. (Mk. 13:32, 33) Wa vura duhe wo, ani ima inopai tipa gu Paradizo du ku mbatayo ki susi wai Moize ainihe. Yekova ima fu dungu akidohe furani tipa wai raka nika du tii gu zogarago nga ga Kindo rengbe ani ka ‘ngera’ tipaha. Du ani na kpia gu vovo zegino re berãrani yo nika fõ rani ani gbata gu Kindo re mbata. Wai duhe wo? Mo bingo gipai re: Ya mo mo rengbe ka ngbe gu bambu mo nainipai tipaha gbua tooni? Wagusa te. Wakina gure a, ani arengbanga ka fu gaani raka tipa gu maabangirise ani ainongo pai tipaha wenengai ya te. Si naida ani bi kpia raka tii gu zogarago nga ga Kindo ni idapase.

¹⁶ Tipa ka du na kpia ga Mbori Kindo berãro yo, si naida mo ‘ningere’ ka bi gamo raka rogo Paradizo. Ni kpiapai, ho mo awisigopai ni tipa gu raka nga ga agu aboro du payo rogo Ziazia Kekeapai yo, mo berẽnga pa gu sanahe rengbe mo ka sanayo na ni ho i nika zinga ni be kpio. Mo berẽnga pa gu sanahe rengbe yo ka sana ro na ni tipa wai gamo raka adu rogo yangara arame. Mo berẽnga pa gu ngbarago mo nika du na ni ka bi atitaro na ki yugupai fuyo tipa agu apai dunduko Mbori namangihe fuyo. Mo berẽnga pa gu ngbarago mo nika du na ni ka wirika dungu apai tipa dungu anyanvuo rogo zezeredi zegino. Mo berẽnga pa wai mo nika mbeda na Yekova wa ingapai nikaa guari tiro tooni tooni.

17. Wai padu ani na kpia gu maku ani abingo ho ya narengbe ka undo rani areme?

¹⁷ Du ani na kpia agu amaku du ku mbatayo berãrani yo nika undo rani ani du na hipai, ngbarago, na ani kini mangi agu adiaberã nika ndu na ani sa nyenye unga. Pauro akepai fu mbedimbedi aKristano ki ya: “Ka ani moi bangirani sa gu pai ani abi nga ya, ani sungudi he tie ni zera.” (Rom. 8:25) Gupai re nabi agu aKristano dunduko namaabangiriyo ka gbia nyenye unga. Wa vura duhe nga ani ata gbianga gaani mosoro te, gaani idapase ni nyanyakihe na ani sungudo “gu mosoro i ka fu he” ni zerangbaduse. Wakina Moize, ani abingo agu agarã ani nadihe kuti ga Yekova sunge wa kungbo gbarasa regbo te. Ono ani idi kuti gupai nga “agu ahe i nabi he si nago ago; ono agu ahe i abi nga ha ya, si ­nanye anye kindi.”—Oni gedi 2 AKorindo 4:16-18.

18, 19. (a) Tipagine si aida ani sovura aso ti ni nyanyaki ka banda gaani idapase? (b) Ginipai ani ka wirikaha rogo gu papara kekeapai ngbefuo gere?

¹⁸ Idapase nasa rani ani bi “agu ahe i abi nga ni bangirise ya.” (Eb. 11:1) Gu boro adunga na idapase ya, ní abingo wai nyakipa mangasunge fu Yekova te. Ní nabi agu aũkumuko nga ga toro “ni mumungo pai.” (1 Kor. 2:14) Ono tie, ani namaabangirani ka bi nyenye unga na ki bi aboro i nizingi be kpio, nga agu apai zegino abingo ho ya. Dungu aboro du areme wakina agu aboro naadu ti rago Pauro nga aguyo naya tiko wẽ kungbo “boro menemene” nga ko. I nabihe nga gupai ani atungusa paha ku mbatayo nga kungbopai gbua.—Amo. 17:18.

¹⁹ Wa duhe nga ani naraka dagba agu aboro zegino adunga na idapase ya, si naida ani sovura aso nyanyaki tipa ka banda gaani idapase. Mo zungadi Yekova “ya ka ga idapase paya nga ya.” (Rk. 22:32) Mo zaki bangiro ka bi asangbana ingapai, wai nyakipa mangasunge fu Yekova, na gu nyenye unga mo amaabangiro tipaha. Ga Moize idapase aundo ko ko nibi gu kura he berewe kii kisusi agure. Rogo gu papara kekeapai ngbefuo gere, ani nika wirikapai tipa wai idapase aundo ko ko bi “gu ko ka bangirise abi nga ko ya.”—Eb. 11:27.