1, 2. (a) Ipaliwanag kun taano ta garo baga nasa peligro si Moises. (Hilingon an ritrato sa itaas.) (b) Taano ta dai natakot si Moises sa kaanggutan kan hadi?

SI Faraon sarong makatatakot na namamahala asin sarong buhay na diyos para sa mga Ehipsiyo. Para sa sainda, siya “nakakalabi sa gabos na ordinaryong mga linalang sa kadunungan asin kapangyarihan,” an sabi sa librong When Egypt Ruled the East. Tanganing matakot sa saiya an mga sakop niya, si Faraon nakasulot nin koronang may korteng kobra na handang mag-atake; iyan sarong pagirumdom sa mga kaiwal kan hadi na madali sana sindang mapapara. Kaya, imahinaron kun ano an namatian ni Moises kan sabihon sa saiya ni Jehova: ‘Susuguon taka ki Faraon tanganing kuon mo an sakuyang banwaan na Israel sa Ehipto.’—Ex. 3:10.

² Nagpasiring si Moises sa Ehipto, ipinahayag an mensahe nin Diyos, asin nahiling an kaanggutan ni Faraon. Pagkatapos tamaan nin siyam na damat an Ehipto, pinatanidan ni Faraon si Moises: ‘Magmaan kang dai na mahiling an sakuyang lalawgon, huli ta sa arin man na aldaw na maghiling ka sa sakuyang lalawgon, magagadan ka.’ (Ex. 10:28) Bago si Moises maghali sa atubangan ni Faraon, ihinula niya na magagadan an panganay na aking lalaki kan hadi. (Ex. 11:4-8) Dangan, ininstruksiyunan ni Moises an kada pamilyang Israelita na magbuno nin kanding  o lalaking karnero—sarong hayop na sagrado sa diyos nin Ehipto na si Ra—asin na iwirik an dugo kaiyan sa may pinto ninda. (Ex. 12:5-7) Ano daw an magigin reaksiyon ni Faraon? Dai natakot si Moises. Taano man? Huli sa pagtubod, kinuyog niya si Jehova, ‘na dai natatakot sa kaanggutan kan hadi, huli ta siya nagtagal siring sa nakakahiling [kan Saro] na dai nahihiling.’—Basahon an Hebreo 11:27, 28.

3. Anong mga hapot an pag-uulayan ta manungod sa pagtubod ni Moises sa Saro na “dai nahihiling”?

³ Makusugon daw an saimong pagtubod na garo baga ‘nahihiling mo an Diyos’? (Mat. 5:8) Tanganing magin mas malinaw an satong espirituwal na pakamansay asin mahiling an Saro na “dai nahihiling,” pag-ulayan ta an halimbawa ni Moises. Paano an pagtubod niya ki Jehova nagprotektar sa saiya sa pagkatakot sa tawo? Sa anong paagi siya nagpahiling nin pagtubod sa mga panuga nin Diyos? Asin paano an pakahiling ni Moises sa Saro na “dai nahihiling” nakapakusog sa saiya kan siya asin an saiyang banwaan nasa peligro?

4. Para sa mga mayong pagtubod, ano an kamugtakan ni Moises sa atubangan ni Faraon?

⁴ Para sa mga mayong pagtubod, garo baga daing kalaban-laban ki Faraon si Moises. Garo baga nasa kamot ni Faraon an buhay, ikakarahay asin puturo ni Moises. Hinapot mismo ni Moises si Jehova: ‘Siisay ako tanganing dumuman ki Faraon asin kuon sa Ehipto an mga aki ni Israel?’ (Ex. 3:11) Mga 40 taon bago kaiyan, huminali si Moises sa Ehipto bilang sarong dulag. Tibaad naisip niya, ‘Madunong daw na bumalik ako sa Ehipto asin isapeligro an buhay ko huli sa kaanggutan kan hadi?’

5, 6. Ano an nakatabang ki Moises na matakot ki Jehova, bako ki Faraon?

⁵ Bago magbalik si Moises sa Ehipto, itinukdo sa saiya nin Diyos an sarong mahalagang marhay na prinsipyo, an iyo man sanang prinsipyo na irinekord ni Moises kan huri sa libro nin Job: ‘An pagkatakot [ki Jehova] iyo an kadunungan.’ (Job 28:28) Tanganing matabangan si Moises na magkaigwa nin tamang pagkatakot asin maghiro na may kadunungan, ipinahiling ni Jehova an pagkakalain kan mga tawo sa Diyos na Makakamhan sa Gabos. Naghapot siya: ‘Siisay an tuminao kan nguso sa tawo? Siisay man an guminibo kan pula asin kan bungog, asin kan nakakahiling asin kan buta? Bakong ako, si Jehova?’—Ex. 4:11.

⁶ Ano an leksiyon? Dai kaipuhan na matakot si Moises. Isinugo siya ni Jehova, na iyo an matao ki Moises kan ano man na kaipuhan niya tanganing ipaabot ki Faraon an mensahe nin Diyos. Apuwera kaiyan, daing kalaban-laban ki Jehova si Faraon. Kun sa bagay, bako ini an inot na pagkakataon na nameligro an mga lingkod nin Diyos sa irarom kan pamamahala kan Ehipto. Tibaad naiisip-isip ni Moises kun paano prinotektaran ni Jehova si Abraham, Jose, saka si Moises mismo durante kan pagreynar kan nakaaging mga Faraon. (Gen. 12:17-19; 41:14, 39-41; Ex. 1:22–2:10) Huling may pagtubod ki Jehova, an Saro na “dai nahihiling,” makusog an buot na uminatubang si Moises ki Faraon asin ipinahayag an lambang tataramon na ipinagbuot ni Jehova na sabihon ni Moises.

7. Paanong an pagtubod ki Jehova nagprotektar sa sarong sister?

⁷ An pagtubod ki Jehova an nagprotektar man sa sarong sister na an pangaran Ella na dai madaog nin pagkatakot sa tawo. Kan 1949, inarestar si Ella sa Estonia kan KGB, hinubaan siya, dangan bastos na pigturuhukan kan hoben na mga opisyal na pulis. “Napasupog ako,” an sabi niya. “Pero, pakapamibi ko ki Jehova, nakamati ako nin katuninungan asin nagin kalmado.” Dangan, ibinilanggo si Ella nin solo sa laog nin tulong aldaw. Sinabi niya: “Nagkurahaw an mga opisyal: ‘Sisiguraduhon mi na dawa an pangaran na Jehova dai na magigirumduman sa Estonia! Dadarahon ka sa sarong kampo, asin an iba dadarahon sa Siberia!’ Mapagtuya pa nindang sinabi, ‘Hain an Jehova mo?’” Matatakot daw si Ella sa tawo o magtitiwala siya ki Jehova? Kan siya inuusisa, daing takot na sinabi niya sa mga nagtutuya sa saiya: “Pinag-isipan ko nang marhay ini, asin mas gugustuhon ko pang mapreso na may marahay na relasyon sa Diyos, kisa talingkas na mayo an pag-uyon  niya sa sako.” Totoong-totoo si Jehova para ki Ella arog kan mga lalaking nakatindog sa atubangan niya. Paagi sa saiyang pagtubod, napagdanay niya an saiyang integridad.

8, 9. (a) Ano an panglaban sa pagkatakot sa tawo? (b) Kun natetentaran kang magpadaog sa pagkatakot sa tawo, kiisay mo dapat ipokus an saimong atensiyon?

⁸ An pagtubod ki Jehova matabang sa saimo na madaog an saimong pagkatakot. Kun purbaran kan mga nasa awtoridad na limitaran an saimong katalingkasan sa pagsamba sa Diyos, tibaad garo baga nasa kamot nin tawo an buhay, ikakarahay, asin puturo mo. Tibaad maisip mo pa ngani kun baga madunong na padagos pang maglingkod ki Jehova asin paangguton an mga nasa awtoridad. Girumdumon: An panglaban sa pagkatakot sa tawo iyo an pagtubod sa Diyos. (Basahon an Talinhaga 29:25.) Naghapot si Jehova: ‘Tadaw ta matatakot kamo sa kapwa nindo tawo, na magagadan man siring sa mga duot?’—Isa. 51:12, 13, An Marahay na Bareta Biblia.

⁹ Ipokus an saimong atensiyon sa saimong Makakamhan sa Gabos na Ama. Nahihiling saka naiintindihan niya an mga nagsasakit sa irarom kan bakong makatanusan na mga namamahala, asin minahiro siya para sa sainda. (Ex. 3:7-10) Dawa kun kaipuhanon mong idepensa an saimong pagtubod sa atubangan nin makapangyarihan na mga opisyal, ‘dai ka mahadit kun paano o kun ano an sasabihon mo, huli ta sa oras man sanang iyan ipagkakatalaga sa saimo an saimong sasabihon.’ (Mat. 10:18-20) Daing kalaban-laban ki Jehova an mga namamahalang tawo asin an mga opisyal kan gobyerno. Paagi sa pagpakusog kan saimong pagtubod ngunyan, mahihiling mo si Jehova bilang sarong totoong Persona na gustong-gustong tumabang sa saimo.

10. (a) Anong mga instruksiyon an itinao ni Jehova sa mga Israelita kan bulan nin Nisan 1513 B.C.E.? (b) Taano ta sinunod ni Moises an mga instruksiyon nin Diyos?

¹⁰ Kan bulan nin Nisan 1513 B.C.E., sinabihan ni Jehova si Moises asin Aaron na ipaabot an pambihirang mga instruksiyon na ini sa mga Israelita: Pumili nin sarong lalaking karnero o kanding na marahay an salud, bunuon iyan, asin iwirik an dugo kaiyan sa may pinto ninda. (Ex. 12:3-7) Ano an reaksiyon ni Moises? Kan huri, nagsurat si apostol Pablo manungod sa saiya: ‘Huli sa pagtubod, siya nag-utob kan Paskuwa asin kan pagwirik nin dugo, tanganing an paragadan kan mga panganay dai dumuot sa sainda.’ (Heb. 11:28) Aram ni Moises na inuutob ni Jehova an mga panuga Niya, asin nagtubod siya na gagadanon an gabos na panganay na aking lalaki sa Ehipto.

11. Taano ta pinatanidan ni Moises an iba?

¹¹ Minalataw na nasa Midian an mga aking lalaki ni Moises, harayong marhay sa “paragadan.” * (Ex. 18:1-6) Pero, makinuyog niyang ininstruksiyunan an ibang pamilyang Israelita na an panganay na mga aking lalaki nasa peligro. Buhay an nakataya, asin namumutan ni Moises an kapwa niya. Sinasabi kan Bibliya na tulos na ‘inapod ni Moises an mga kamagurangan sa Israel, asin sinabihan sinda: “Magbuno kamo [kan atang] sa Paskuwa.”’—Ex. 12:21.

12. Ininstruksiyunan kita ni Jehova na ipahayag an anong importanteng mensahe?

¹² Sa paggiya nin mga anghel, ipinapahayag kan banwaan ni Jehova an importanteng mensaheng ini: ‘Matakot kamo sa Diyos, asin magtao sa saiya nin kamurawayan; huli ta an oras nin saiyang paghukom nagdatong na, asin magsamba kamo sa kaglalang kan langit asin kan daga asin dagat patin mga burabod nin mga tubig.’ (Kap. 14:7) Ngunyan na an panahon na ipahayag an mensaheng iyan. Kaipuhan tang patanidan an satong kapwa na magluwas sa Dakulang Babilonya, tanganing dai sinda ‘magkamit kan saiyang mga damat.’ (Kap. 18:4) An ‘ibang mga karnero’ nakikiiba sa linahidan na mga Kristiyano sa pakikimahirak sa mga siblag sa Diyos na ‘makipag-ulian’ sa saiya.—Juan 10:16; 2 Cor. 5:20.

13. Ano an mapatalubo kan satong pagmawot na sabihon sa iba an maugmang bareta?

¹³ Kumbinsido kita na ‘an oras nin paghukom’ talagang nag-abot na. Nagtutubod man kita na si  Jehova dai nagpapasobra sa pagsabing apurado na an gibuhon na paghuhulit asin paggibo nin mga disipulo. Sa bisyon, si apostol Juan ‘nakahiling nin apat na anghel na nagtitindog sa apat na kanto kan daga, na nagpupugol kan apat na duros nin daga.’ (Kap. 7:1) Paagi sa pagtubod, nahihiling mo daw an mga anghel na idto na andam nang butasan an mapanglaglag na duros kan dakulang kahurasaan sa kinaban na ini? Kun nahihiling mo an mga anghel na idto gamit an saimong mga mata nin pagtubod, may kumpiyansa mong masasabi sa iba an maugmang bareta.

14. Ano an nagpapahiro sa sato na patanidan ‘an maraot na tawo’ na magbakli “sa saiyang maraot na dalan”?

¹⁴ An tunay na mga Kristiyano may marahay nang relasyon ki Jehova asin paglaom na buhay na daing sagkod. Pero, inaako niyato na responsabilidad tang patanidan ‘an maraot na tawo’ na magbakli ‘sa saiyang maraot na dalan, tanganing siya mabuhay.’ (Basahon an Ezequiel 3:17-19.) Siyempre, dai kita naghuhulit tangani sanang malikayan an pagkakasala sa dugo. Namumutan ta si Jehova, asin namumutan ta an satong kapwa. Sa parabula ni Jesus dapit sa Samaritano na tataong makipagkapwa-tawo, iinilustrar ni Jesus kun ano an talagang kahulugan nin pagkamuot asin pagkahirak. Puwede tang ihapot sa satong sadiri, “Ako daw, arog kan Samaritano, napapahiro nin ‘pagkahirak’ na magpatotoo?” Kun sa bagay, dai ta lamang gugustuhon na magin arog kan saserdote asin Levita sa parabula, na nagdadahilan asin ‘minaliklik sa ibong na dalan.’ (Luc. 10:25-37) An pagtubod sa mga panuga nin Diyos asin an pagkamuot sa kapwa mamotibar sa sato na lubos na makikabtang sa paghuhulit bago magin huri an gabos.

15. Taano ta pagmati kan mga Israelita dai na sindang madudulagan?

¹⁵ An pagtubod ni Moises sa Saro na “dai  nahihiling” nakatabang sa saiya kan an mga Israelita nasa peligro pagkahali ninda sa Ehipto. Sinabi kan Bibliya: ‘Itiningkalag kan mga aki ni Israel an saindang mga mata, asin nahiling ninda na an mga taga Ehipto nagrarani sa hurihan ninda. Nin huli kaidto sinda nagkatarakot nin labi asin ta nag-apod ki Jehova an mga aki ni Israel.’ (Ex. 14:10-12) Linalauman daw nindang mangyayari iyan? Iyo. Patiinot nang sinabi ni Jehova: ‘Papatagason ko an puso ni Faraon tanganing lamagon sinda, asin ta pag-uumawon ako ki Faraon asin sa bilog niyang hukbo asin ta maiisihan kan mga taga Ehipto na ako si Jehova.’ (Ex. 14:4) Minsan siring, an nahiling sana kan mga Israelita iyo an nahihiling kan pisikal nindang mata—an dai maaagihan na Dagat na Pula sa atubangan ninda, an marikas na mga karwahe ni Faraon sa likod ninda, asin an 80 anyos na pastor na naggigiya sa sainda! Pagmati ninda dai na sindang madudulagan.

16. Paano an pagtubod nakapakusog ki Moises sa Dagat na Pula?

¹⁶ Pero, dai nagluya an pagtubod ni Moises huli sa takot. Taano? Huling nahiling kan saiyang mga mata nin pagtubod an mas urog na makapangyarihan kisa sa dagat o mga hukbo. Nahihiling niya an pagliligtas ni Jehova, asin aram niya na makikilaban si Jehova para sa mga Israelita. (Basahon an Exodo 14:13, 14.) An pagtubod ni Moises nakapakusog sa banwaan nin Diyos. ‘Huli sa pagtubod sinda nakaagi sa Dagat na Pula siring sa dagang mara,’ an sabi kan Bibliya, pero ‘an mga taga Ehipto, kan bumalong gumibo kaiyan, nagkaralantupan.’ (Heb. 11:29) Pagkatapos kaiyan, ‘an banwaan natakot ki Jehova’ saka nagtubod ki Jehova ‘asin ki Moises na uripon niya.’—Ex. 14:31.

17. Anong pangyayari sa puturo an mabalo sa satong pagtubod?

¹⁷ Dai mahaloy, garo baga mamemeligro man an satong buhay. Sa kulminasyon kan dakulang kahurasaan, madidistroso na kan mga gobyerno kan kinaban na ini asin biyo na nindang malalaglag an relihiyosong mga organisasyon na mas dakula asin mas dakul kisa sa sato. (Kap. 17:16) Makahulang ilinadawan ni Jehova an satong daing kalaban-laban na kamugtakan na garo daga na ‘mayong kudal, mayong kuta, asin mayong mga pamarat asin tata.’ (Ezeq. 38:10-12, 14-16) Kun hihilingon paagi sa pisikal na mata, garo baga mayo kitang tsansang makaligtas. Ano an magigin reaksiyon mo?

18. Ipaliwanag kun taano ta puwede kitang magin marigon sa panahon kan dakulang kahurasaan.

¹⁸ Dapat na dai magluya an satong pagtubod huli sa takot. Taano? Huling patiinot nang sinabi ni Jehova an pagsalakay na iyan sa banwaan nin Diyos. Ihinula man niya an magigin resulta kaiyan. ‘“Sa panahon na idto, kun umabot na an Gog tumang sa daga kan Israel,” sabi ni Jehova na Kagurangnan, “masakat an sakuyang kabangisan sa sakuyang lalawgon. Huli ta nagtaram ako sa sakuyang pag-imon, asin sa kalayo nin sakuyang kabangisan.”’ (Ezeq. 38:18-23) Dangan, paparaon nin Diyos an gabos na gustong danyaran an banwaan ni Jehova. An pagtubod mo sa magigin resulta kan ‘dakula asin makatatakot na aldaw ni Jehova’ matabang sa saimo na mahiling an pagliligtas ni Jehova asin na mapagdanay an saimong integridad.—Joel 2:31, 32.

19. (a) Gurano kadayupot an relasyon ni Jehova asin ni Moises? (b) Kun mimidbidon mo si Jehova sa gabos mong dalan, anong mga bendisyon an makakamtan mo?

¹⁹ Mag-andam na ngunyan para sa nakakapukaw sa buot na mga pangyayaring iyan paagi sa pagdanay na marigon na ‘siring sa nakakahiling [kan Saro] na dai nahihiling’! Pakusugon an saimong pakikikatuod sa Diyos na Jehova paagi sa regular na pag-adal asin pamibi. Si Moises may siring na dayupot na relasyon ki Jehova asin ginamit siya sa makapangyarihan na paagi kaya sinabi kan Bibliya na midbid ni Jehova si Moises ‘sa lalawgon nanggad.’ (Deut. 34:10) Iyo, si Moises sarong ekstraordinaryong propeta. Minsan siring, kun igwa ka nin pagtubod, mamimidbid mo man si Jehova nin lubos na garo baga aktuwal mo siyang nahihiling. Kun danay mo siyang mimidbidon ‘sa gabos mong dana,’ siring kan dinadagka kan Tataramon nin Diyos na gibuhon mo, siya an ‘magtatanos kan saimong dalan.’—Tal. 3:6.