1, 2. (a) Ipaathag kon ngaa daw nabutang sa katalagman si Moises. (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.) (b) Ngaa wala nahadlok si Moises sa kaakig sang hari?

SI Paraon isa ka makahaladlok nga manuggahom kag buhi nga dios para sa mga Egiptohanon. Para sa ila, “nalabawan [niya] sa kaalam kag gahom ang tanan nga ordinaryo nga mga tinuga,” siling sang libro nga When Egypt Ruled the East. Para mahadlok ang iya mga sakop, nagasuksok si Paraon sing korona nga may dekorasyon sang manugbuntog nga kobra—isa ka pahanumdom nga ang mga kaaway sang hari mapapas gilayon. Gani, handurawa ang nabatyagan ni Moises sang ginsilingan sia ni Jehova: “Ipadala ko ikaw kay Faraon agud nga mapagowa mo ang akon katawohan, mga anak sang Israel, gikan sa Egipto.”—Ex. 3:10.

² Si Moises nagkadto sa Egipto, nagpahayag sang mensahe sang Dios, kag bangod sini naakig sa iya si Paraon. Sa tapos sang siam ka kalalat-an sa Egipto, ginpaandaman ni Paraon si Moises: “Dili ka na magtan-aw sang akon nawung; kay sa adlaw nga makita mo ang akon nawung mapatay ka.” (Ex. 10:28) Antes nagbiya si Moises sa atubangan ni Paraon, gintagna niya nga ang panganay nga anak nga lalaki sang hari mapatay. (Ex. 11:4-8) Dayon ginsugo ni Moises ang tanan nga pamilya sang Israel nga mag-ihaw sang kanding ukon karnero nga lalaki—mga sapat nga sagrado para sa dios sang  Egipto nga si Ra—kag ipalhit ang mga dugo sini sa ila mga puertahan. (Ex. 12:5-7) Kon ano man ang reaksion ni Paraon, wala nahadlok sa sini si Moises. Ngaa? Paagi sa pagtuo, gintuman niya si Jehova, “wala sia mahadlok sa kaakig sang hari, kay nagpabilin sia nga mapag-on subong nga nakakita sa Isa nga di-makita.”—Basaha ang Hebreo 11:27, 28.

3. Ano ang binagbinagon naton parte sa pagtuo ni Moises sa “Isa nga di-makita”?

³ Ang imo bala pagtuo mabakod nga daw pareho lang nga ‘nakita mo ang Dios’? (Mat. 5:8) Para mabuligan kita nga mag-athag ang aton espirituwal nga panan-aw agod makita ang “Isa nga di-makita,” binagbinagon naton si Moises. Paano ang iya pagtuo kay Jehova nag-amlig sa iya sa kahadlok sa tawo? Paano sia nagpakita sing pagtuo sa mga saad sang Dios? Kag paano ang ikasarang ni Moises nga makita ang “Isa nga di-makita” nagpabakod sa iya sang sia kag ang iya katawhan yara sa katalagman?

4. Sa panulok sang tawo, ano lang si Moises kon ipaanggid kay Paraon?

⁴ Sa panulok sang tawo, indi masarangan ni Moises si Paraon. Pareho lang nga yara sa kamot ni Paraon ang iya kabuhi, kaayuhan, kag palaabuton. Bisan si Moises gani namangkot kay Jehova: “Sin-o bala ako nga magkadto ako kay Faraon, kag magpagowa ako gikan sa Egipto sang mga anak sang Israel?” (Ex. 3:11) Mga 40 ka tuig antes sini, nalagyo si Moises gikan sa Egipto. Ayhan nagahunahuna sia, ‘Maalamon gid bala nga magbalik ako sa Egipto kag atubangon ang kaakig sang hari?’

5, 6. Ano ang nakabulig kay Moises nga magkahadlok kay Jehova kag indi kay Paraon?

⁵ Antes nagbalik si Moises sa Egipto, gintudluan sia sang Dios sing importante nga prinsipio. Ini man nga prinsipio ang ginrekord niya sang ulihi sa tulun-an sang Job: “Ang kahadluk sa GINOO, ina amo ang kaalam.” (Job 28:28) Para mabuligan si Moises nga makatigayon sini nga kahadlok kag manghikot sing maalamon, ginpakita ni Jehova ang kinatuhayan sang mga tawo kag sang Labing Gamhanan nga Dios. Namangkot sia: “Sin-o bala ang naghimo sing baba sang tawo? Sin-o bala ang nagahimo sa iya nga apa, ukon bungul, ukon makakita, ukon bulag? Indi bala ako, ang GINOO?”—Ex. 4:11.

⁶ Ano ang leksion sini? Indi dapat mahadlok si Moises. Si Jehova ang nagpadala sa iya, kag ang magahatag sang tanan niya nga kinahanglanon para mapahayag ang mensahe sang Dios kay Paraon. Luwas sini, indi makasarang si Paraon kay Jehova. Kay man, indi lang ini ang una nga tion nga ang mga alagad sang Dios yara sa katalagman sa paggahom sang mga Egiptohanon. Mahimo nga ginpamalandungan ni Moises kon paano gin-amligan ni Jehova sanday Abraham, Jose, kag bisan sia mismo sang naggahom ang nagligad nga mga Paraon. (Gen. 12:17-19; 41:14, 39-41; Ex. 1:22–2:10) Paagi sa pagtuo kay Jehova, ang “Isa nga di-makita,” maisugon nga gin-atubang ni Moises si Paraon kag ginpahayag ang tanan nga ginsiling ni Jehova.

7. Paano ang pagtuo kay Jehova nag-amlig sa isa ka utod?

⁷ Ang kahadlok kay Jehova nag-amlig man sa utod nga si Ella nga indi magpadala sa kahadlok sa tawo. Sang 1949, si Ella nga taga-Estonia gin-aresto sang KGB, ginhublasan, kag ginhimutaran sang bataon nga mga pulis. “Ginpakahuy-an gid ako,” siling niya. “Pero, sa tapos ako makapangamuyo kay Jehova, nangin kalmado ako kag nagbatyag sing kalinong.” Dayon, ginbartolina si Ella sing tatlo ka adlaw. Nagsiling sia: “Ang mga pulis nagsinggit: ‘Himuon namon ini agod bisan ang ngalan nga Jehova indi na madumduman sa Estonia! Dal-on ka sa kampo, kag ang iban sa Siberia!’ Nangyaguta pa sila, nga nagasiling, ‘Diin na si Jehova mo?’” Mahadlok bala si Ella sa tawo ukon magasalig sia kay Jehova? Sang gin-interogar sia, wala sia sing kahadlok nga nagsiling sa mga nagayaguta sa iya: “Ginpamensaran ko gid ini sing maayo, kag pasulabihon ko pa nga mapriso nga wala nahalitan ang akon kaangtanan sa Dios sangsa hilwayon pero madula ang iya kahamuot.” Para kay Ella, si Jehova  matuod gid pareho sang mga tawo nga yara sa iya atubangan. Paagi sa pagtuo, nahuptan niya ang iya integridad.

8, 9. (a) Ano ang bulong sa kahadlok sa tawo? (b) Kon ginasulay ka nga magpadala sa kahadlok sa tawo, kay sin-o mo dapat isentro ang imo atension?

⁸ Ang pagtuo kay Jehova makabulig sa imo nga madaug ang imo kahadlok. Kon dumilian sang mga awtoridad ang imo pagsimba sa Dios, daw pareho lang nga ara sa kamot sang mga tawo ang imo kabuhi, kaayuhan, kag palaabuton. Ayhan magahunahuna ka pa kon bala maalamon nga padayunon ang pag-alagad kay Jehova kag atubangon ang kaakig sang mga awtoridad. Dumduma: Ang bulong sa kahadlok sa tawo amo ang pagtuo sa Dios. (Basaha ang Hulubaton 29:25.) Namangkot si Jehova: “Sin-o bala ikaw nga nahadluk ka sa tawo nga mapatay, sa anak nga lalaki sang tawo nga himoon subong sang hilamon?”—Isa. 51:12, 13.

⁹ Isentro ang imo atension sa imo labing gamhanan nga Amay. Nakita niya kag nabatyagan ang pag-antos sang mga yara sa idalom sining indi makatarunganon nga mga manuggahom, kag magahulag sia para sa ila. (Ex. 3:7-10) Bisan pa kinahanglan ninyo pangapinan ang inyo pagtuo sa atubang sang mataas nga mga opisyal, “indi kamo magkabalaka kon paano kamo maghambal ukon kon ano ang inyo ihambal; kay ang inyo ihambal ihatag sa inyo sa amo nga tion.” (Mat. 10:18-20) Mas gamhanan si Jehova sangsa mga tawo nga manuggahom kag mga opisyal sang gobierno. Paagi sa pagpabakod sa imo pagtuo karon, makita mo si Jehova subong matuod nga Persona nga gusto gid magbulig sa imo.

10. (a) Ano nga mga instruksion ang ginhatag ni Jehova sa mga Israelinhon sang bulan sang Nisan, 1513 B.C.E.? (b) Ngaa gintuman ni Moises ang mga instruksion sang Dios?

¹⁰ Sang bulan sang Nisan, 1513 B.C.E., ginsilingan ni Jehova sanday Moises kag Aaron nga ipahayag sa mga Israelinhon ining indi kinaandan nga mga instruksion: Magpili sing mapagros nga lalaki nga karnero ukon kanding, ihawon ini, kag ipalhit ang dugo sini sa ila mga ganhaan. (Ex. 12:3-7) Ano ang ginhimo ni Moises? Si apostol Pablo nagsulat sang ulihi parte sa iya: “Bangod sa pagtuo ginhiwat niya ang paskua kag ginwisik ang dugo, agod ang manuglaglag indi magtandog sa ila mga panganay.” (Heb. 11:28) Nahibaluan ni Moises nga masaligan si Jehova, kag nagtuo sia sa mga saad ni Jehova nga pamatyon ang panganay nga mga anak nga lalaki sa Egipto.

11. Ngaa ginpaandaman ni Moises ang iban?

¹¹ Mahimo nga ang mga anak nga lalaki ni Moises ara sa Midian, nga malayo katama sa “manuglaglag.” * (Ex. 18:1-6) Pero matinumanon niya nga ginhambalan ang mga pamilya nga Israelinhon, nga ang panganay nga mga anak nga lalaki yara sa katalagman. Nadalahig diri ang kabuhi, kag ginhigugma ni Moises ang iya isigkatawo. “Niyan,” siling sang Biblia, “gintawag ni Moises ang tanan nga tigulang sang Israel, kag nagsiling sa ila, . . . ‘Ihawa ang cordero sang pascua.’”—Ex. 12:21.

12. Ano ang importante nga mensahe nga ginsugo ni Jehova nga isugid naton?

¹² Paagi sa panuytoy sang mga anghel, ginasugid sang katawhan ni Jehova ang isa ka importante nga mensahe: “Kahadluki ninyo ang Dios kag hatagi sia sang himaya, bangod nag-abot na ang oras sang iya paghukom, gani simbaha ninyo ang Isa nga naghimo sang langit kag sang duta kag dagat kag mga tuburan sang tubig.” (Bug. 14:7) Karon na ang tion nga ipahayag ina nga mensahe. Dapat naton paandaman ang aton mga isigkatawo nga maggua sa Babilonia nga Daku, agod indi sila “magbaton sang bahin sang iya mga kalalat-an.” (Bug. 18:4) Ang “iban nga mga karnero” nagabuylog sa hinaplas nga mga Cristiano sa pagpangabay sa mga nahamulag sa Dios nga “magpasag-uli” sa iya.—Juan 10:16; 2 Cor. 5:20.

13. Ano ang magapalambo sang aton handum nga isugid ang maayong balita?

¹³ Kumbinsido kita nga ‘ang oras sang paghukom’  nag-abot na. Nagatuo man kita nga si Jehova wala nagapasobra parte sa pagkahilingagawon sang aton pagbantala kag paghimo sing disipulo nga hilikuton. Sa palanan-awon, nakita ni apostol Juan ang “apat ka anghel nga nagatindog sa apat ka pamusod sang duta, nga nagapugong sa apat ka hangin sang duta.” (Bug. 7:1) Paagi sa pagtuo, nakita mo bala ini nga mga anghel nga nagahanda na para buy-an ang mga hangin sang kalaglagan sang dakung kapipit-an sa sini nga kalibutan? Kon makita mo ini nga mga anghel paagi sa imo mata sang pagtuo, mangin kumbinsido ka sa pagsugid sang maayong balita.

14. Ano ang magapahulag sa aton nga ‘paandaman ang malauton gikan sa iya malaut nga dalanon’?

¹⁴ Ang matuod nga mga Cristiano may maayo na nga kaangtanan kay Jehova kag may paglaum nga kabuhi nga wala sing katapusan. Pero, nakahibalo kita nga responsibilidad naton nga ‘paandaman ang malauton gikan sa iya malaut nga dalanon’ agod ‘maluwas ang iya kabuhi.’ (Basaha ang Ezequiel 3:17-19.) Siempre, wala kita nagabantala agod lamang malikawan naton ang salabton sa dugo. Ginahigugma naton si Jehova kag ang aton isigkatawo. Sa parabola ni Jesus parte sa maluluy-on nga Samaritano, gin-ilustrar ni Jesus kon ano gid ang buot silingon sang gugma kag kaluoy. Mahimo kita mamangkot, ‘Pareho man bala ako sa Samaritano, nga bangod sa “kaluoy,” napahulag nga magpanaksi?’ Pat-od nga indi naton gusto ilugon ang saserdote kag ang Levinhon sa parabola, nga maglikaw kag mag-agi “sa pihak sang dalan.” (Luc. 10:25-37) Ang pagtuo sa mga saad sang Dios kag ang gugma sa isigkatawo magapahulag sa aton nga makigbahin sing bug-os sa pagbantala samtang may tion pa.

15. Ngaa nagbatyag ang mga Israelinhon nga indi na sila makapalagyo?

¹⁵ Ang pagtuo ni Moises sa “Isa nga di-makita” nakabulig sa iya sang yara sa daku nga katalagman ang mga Israelinhon sa tapos sila magbiya sa Egipto. Ang Biblia nagreport: “Ginbayaw sang katawohan sang Israel ang ila mga mata, kag yari karon, ang mga Egiptohanon nagasonod sa ila; kag ginhadlukan sila sing tama. Kag ang katawohan sang Israel nagtuaw sa GINOO.” (Ex. 14:10-12) Nahibaluan bala sang mga Israelinhon nga matabo ini? Huo, kay si Jehova nagtagna: “Patig-ahon ko ang tagiposoon ni Faraon, kag magalagas sia sa ila kag padunggan ako kay Faraon kag sa bug-os niya nga kasoldadosan; kag mahibaloan sang mga Egiptohanon nga Ako ang GINOO.” (Ex. 14:4) Pero, gintan-aw lamang sang mga Israelinhon kon ano ang nakita sang ila pisikal nga mga mata—ang indi matabok nga Pula nga Dagat sa atubang nila, ang madasig nga mga kangga ni Paraon sa likod nila, kag ang 80 anyos nga manugbantay nga nagadumala sa ila! Para sa ila, indi na sila makapalagyo.

16. Paano ang pagtuo nagpabakod kay Moises sang ara sila sa Pula nga Dagat?

¹⁶ Pero wala gid nalingkang si Moises. Ngaa? Bangod nakita sang iya mga mata sang pagtuo ang butang nga labaw pa sa dagat ukon hangaway. Nakita niya ang “kaluwasan sang GINOO,” kag nahibaluan niya nga makig-away si Jehova para sa mga Israelinhon. (Basaha ang Exodo 14:13, 14.) Ang pagtuo ni Moises nagpabakod sa katawhan sang Dios. “Bangod sa pagtuo nagtabok sila sa Pula nga Dagat subong nga sa mamala nga duta,” siling sang Biblia, “apang sang nangahas ang mga Egiptohanon sa pagtabok sa sini ginlamon sila sang dagat.” (Heb. 11:29) Pagkatapos sini, “ang katawohan nagkahadluk sa GINOO; kag nagtoo sila sa GINOO kag kay Moises nga iya alagad.”—Ex. 14:31.

17. Ano nga hitabo sa palaabuton ang magatilaw sang aton pagtuo?

¹⁷ Sa indi madugay, ang aton kabuhi daw mabutang man sa katalagman. Sa katapusan sang dakung kapipit-an, laglagon kag papason sang mga gobierno sini nga kalibutan ang relihioso nga mga organisasyon nga mas dalagku kag mas madamo sangsa aton. (Bug. 17:16) Ginlaragway ni Jehova sa tagna ang aton wala sing mahimo nga kahimtangan subong “duta sang mga minoro nga wala sing kuta; . . . kag wala sing mga pintal ukon mga gawang.” (Ezeq. 38:10-12, 14-16) Sa aton pisikal nga mga mata, daw indi na kita makaluwas. Ano ang himuon mo?

18. Ipaathag kon ngaa dapat kita mangin malig-on sa dakung kapipit-an.

¹⁸ Indi kita dapat magpadala sa kahadlok. Ngaa? Bangod gintagna ni Jehova ina nga pagsalakay sa katawhan sang Dios. Gintagna man niya ang resulta sini. “Sa sadto nga adlaw, kon mag-abut si Gog batok sa duta sang Israel, nagasiling ang Ginoong DIOS, ang akon kasingkal magasaka sa akon ilong. Kay sa akon kaimon kag sa kalayo sang akon kasingkal nagpamolong ako.” (Ezeq. 38:18-23) Dayon, laglagon ni Jehova ang mga gusto maghalit sa iya katawhan. Ang imo pagtuo sa mahanabo sa “daku kag makakulugmat nga adlaw sang GINOO” magabulig sa imo nga makita ang “kaluwasan sang GINOO” kag mahuptan ang imo integridad.—Joel 2:31, 32.

19. (a) Daw ano kasuod si Jehova kag si Moises? (b) Kon ginatalupangod mo si Jehova sa tanan mo nga dalanon, ano nga mga pagpakamaayo ang imo matigayon?

¹⁹ Handai na karon ining makahalawathawat nga mga hitabo paagi sa pagpabilin nga “mapag-on subong nga nakakita sa Isa nga di-makita”! Pabakura ang imo pagpakig-abyan kay Jehova nga Dios paagi sa regular nga pagtuon kag pangamuyo. Amo sini ang kaangtanan ni Moises kay Jehova kag gingamit gid Niya sia sing bug-os, amo nga nagsiling ang Biblia nga nakilala ni Jehova si Moises sing “nawung kag nawung.” (Deut. 34:10) Tumalagsahon gid nga manalagna si Moises. Paagi sa pagtuo, labi ka man nga magasuod kay Jehova nga daw pareho lang nga makita mo gid sia. Kon padayon mo sia nga ginatalupangod “sa tanan mo nga dalanon,” subong sang ginapalig-on sa imo sang Pulong sang Dios, “magatuytoy sia sa imo mga banas.”—Hulu. 3:6.