Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Yãmb nee “nebã nin sẽn ka tõe n yã a soabã” bɩ?

Yãmb nee “nebã nin sẽn ka tõe n yã a soabã” bɩ?

“[A Moiiz] talla tẽeb kãn-kãe wa a yãa nebã nin sẽn ka tõe n yã a soabã.”—HEB. 11:27.

1, 2. a) Bõe yĩng tɩ ra wõnd a Moiiz segd n yɛɛsa a Faraõ? (Ges-y fotã sẽn be yĩngrã.) b) Bõe yĩng t’a Moiiz pa zoe rĩmã?

A FARAÕ ra yaa rĩm-kãsenga, tɩ Ezipt nebã waoogd-a wa wẽnde. Sebr a ye yeelame tɩ Ezipt nebã nifẽ, a Faraõ “yamã ne a pãngã yɩɩda tẽng zug bõn-naandsã fãa.” A Faraõ ra ratame tɩ nebã zoe-a. Rẽ n so t’a kɩt tɩ b maan ruruug wõneg a maanfã zugu. B maan-a lame t’a zẽk a zug wa a sẽn dat n kɛ. Woto ra wilgdame tɩ rĩmã tõe n sãama a bɛɛbã tao-tao. Mams-y-yã a Moiiz tagsg sẽn yɩ a soab a Zeova sẽn wa n tʋm-a a Faraõ nengẽ wã. A yeel-a-la woto: “Mam na n tʋma foom Faraõ nengẽ tɩ f tɩ yiis mam nebã sẽn yaa Israyɛll yagensã Ezipt soolmã pʋgẽ.”—Yik. 3:10.

2 A Moiiz kẽnga Ezipti, n tɩ taas a Faraõ Wẽnnaam koɛɛgã, t’a Faraõ sũurã yik wʋsgo. A Zeova sẽn kɩt tɩ tood a wɛ nams Ezipt nebã poore, a Faraõ sũur puugame, hal t’a yeel a Moiiz woto: “Gũus f meng la f ra le wa mam nengẽ yɛs ye. Tɩ bõe, mam sã n le yã foo ka, fo na n kiime.” (Yik. 10:28) La nand t’a Moiiz looge, a yeelame tɩ rĩmã bi-ribl-kãsengã na n kiime. (Yik. 11:4-8) Rẽ poore, a yeela Israyɛll nebã tɩ zak  fãa segd n kʋʋ boɛɛg wall pe-raoogo, n yãk a zɩɩmã n mes b rotã lug a yiibã zut la b rig-noyã zutu. Pe-raoog kʋʋb yaool n da yaa kisg ne sẽn da waoogd-b Ezipt nebã wẽnnaam a Ra wã. (Yik. 12:5-7) A Moiiz pa yɛɛs a Faraõ sẽn da tõe n maan bũmb ningã ye. Bõe yĩnga? A saka a Zeova n pa zoe rĩmã, bala, “yẽ talla tẽeb kãn-kãe wa a yãa nebã nin sẽn ka tõe n yã a soabã.”—Karm-y Hebre dãmb 11:27, 28.

3. Sogs-bʋs la d na n leoke?

3 Yãmb tẽebã tara pãng tɩ yaa wa y tõe n ‘yãa Wẽnnaam’ bɩ? (Mat. 5:8) Bɩ d gom a Moiiz kibarã yelle. Rẽ na n sõng-d lame tɩ d tẽebã pãng paase, hal tɩ lebg wa d nee “nebã nin sẽn ka tõe n yã a soabã.” Wãn to la a Moiiz sẽn da tẽed a Zeova wã sõng-a t’a pa zoe ninsaala? Wãn to la a wilg t’a tẽeda Wẽnnaam pʋlemsã? Sẽn na n baase, yẽ ne Israyɛll nebã sẽn wa n be yell pʋgẽ, wãn to la sẽn da wõnd a nee “nebã nin sẽn ka tõe n yã a soabã” sõng-a?

A MOIIZ “KA ZOE RĨMÃ YE”

4. Sã n yaa ne neb nins sẽn da pa tar tẽebã nifẽ, a Moiiz yaa wãn a Faraõ taoore?

4 Sã n da yaa ne neb nins sẽn pa tar tẽebã, a Moiiz pa tõe n mak a meng ne a Faraõ ye. Wõnda a Faraõ ra tõe n maana a Moiiz a sẽn dat fãa. A Moiiz meng soka a Zeova woto: “Maam la ãnda n na n kẽng Faraõ nengẽ n tɩ yiis Israyɛll nebã Ezipt soolem pʋgẽ?” (Yik. 3:11) Na maan yʋʋm 40 sẽn deng rẽ, b ra baooda a Moiiz n na n kʋ t’a zoe n yi Ezipti. Tõe t’a tagsame t’a sã n leb Ezipti, pa na n yɩ yam bũmb ye. Bala, rĩmã sũur tõe n yika ne-a.

5, 6. Bõe n sõng a Moiiz t’a zoe a Zeova, n pa zoe a Faraõ?

5 Nand t’a Moiiz leb Ezipti, Wẽnnaam wilg-a-la bũmb sẽn tar yõodo. A Moiiz wa n gʋlsa rẽ a Zoob sebrã pʋgẽ, n yeele: “Yaa Zu-soabã zoees la yam.” (Zoob 28:28) A Zeova ra ratame t’a Moiiz zoe yẽ n paam yam. Rẽ n so t’a wilg-a welgr ning sẽn be yẽ sẽn yaa Wẽnnaam sẽn tõe fãa wã ne ninsaalbã sʋkã. A soka woto: “Yaa ãnda n naan ninsaal noore? La ãnda n kɩt tɩ yẽ lebg muk wall wʋnga, la ãnda n kõt yẽ nini wall kɩt t’a lebg zõanga? Ka mam sẽn yaa Zu-soabã la?”—Yik. 4:11.

6 Gom-kãensã sõnga a Moiiz t’a bãng tɩ sẽn yaa a Zeova n tʋm-a wã, a pa segd n yɛɛs ye. A ra na n kõ-a-la raoodo, t’a tɩ taas a Faraõ koɛɛgã. A Faraõ pa tõe a Zeova ye. Tẽeg-y tɩ Wẽnnaam da zoe n sõnga wẽn-tũudb sẽn da be yell pʋgẽ Ezipti. Tõe t’a Moiiz tẽega a Zeova sẽn kogl a Abrahaam, a Zozɛf la yẽ mengã n fãag-b Faraõ-rãmb a taab nugẽ. (Sɩng. 12:17-19; 41:14, 39-41; Yik. 1:22–2:10) A Moiiz sẽn da tẽed a Zeova sẽn yaa “nebã nin sẽn ka tõe n yã a soabã,” a talla raoodo, n tɩ taas a Faraõ koees nins fãa a Zeova sẽn togs-a wã.

7. Wãn to la saam-bi-poak tẽeb sõng-a t’a pa zoe ninsaalba?

7 Saam-bi-poak yʋʋr sẽn boond t’a Ella me talla tẽebo, tɩ sõng-a t’a pa zoe ninsaalb ye. Yʋʋmd 1949, KGB wã yõka a Ella Ɛstoni soolmẽ wã, n yees a futã n bas-a a zaala, tɩ polɩɩs-rãmb sẽn yaa kom-bɩɩs ges-a. Ad a sẽn yeele: “Yãnd ra tara maam. La m sẽn pʋʋs a Zeova, m yam gãanda bãane.” Rẽ poore, b paga a Ella ro-bil pʋgẽ, t’a pa be a yembr rasem a tã. A paasa woto: “Polɩɩs-rãmbã ra yetame: ‘Tõnd na n kɩtame tɩ ned ra le tẽeg a Zeova yʋʋrã Ɛstoni soolmẽ wã meng ye. Fo na n kẽnga bãens roogẽ, tɩ f taabã kẽng Siberi.’ B kell n yaala maam, n sok woto: ‘Fo Zeova wã bee yɛ?’” A Ella ra na n zoee ninsaalbã bɩ, bɩ a na n teega a Zeova? B wa n yeel-a lame t’a sã n sak n bas koe-moonegã, b  na n yiis-a lame. La a talla raood n leok woto: “Mam tagsa yãoã zug neere, la m sẽn na n be bãens roogẽ n tar zood ne Wẽnnaam n são m sẽn na n be yɩng n yaool n pa tat a yam.” A Ella tẽebã ra kɩtame tɩ yaa wa a ne a Zeova, wa a sẽn ne rapã sẽn be a taoorã. Rẽ sõng-a lame t’a kell n sak a Zeova.

8, 9. a) Bõe n tõe n sõng-y tɩ y ra zoe ninsaalba? b) B sã n wa namsd-y y tẽebã yĩnga, ãnda yell la y segd n tagse?

8 Yãmb sã n tẽed a Zeova, na n sõng-y lame tɩ y ra zoe rabeem ye. Tẽngã taoor-dãmb sã n wa rat n gɩdg yãmb tɩ y ra tũ Wẽnnaam, tõe n wõnda b na n tõog n maana yãmb bũmb ning fãa b sẽn date. Tõe meng tɩ y wa maand sãmb-sãmb ne sã n yaa yam bũmb tɩ y kell n maan a Zeova raabã tɩ tẽngã taoor-dãmb sũur yik ne-yã. Sã n wa yaa woto, bɩ y tẽeg tɩ y sã n tẽed Wẽnnaam, na n sõng-y lame tɩ y ra zoe ninsaalb ye. (Karm-y Yelbũn 29:25.) A Zeova soka woto: “Yaa bõe tɩ fo zoet ninsaal sẽn na n ki la ninsaalbã kamb sẽn na n wa yɩ wa moodã?”—Ezai 51:12, 13.

9 Tags-y y Ba sẽn ka to wã yelle. A nee neb nins b sẽn namsdã, n zoet b nimbãaneg la a sõngd-ba. (Yik. 3:7-10) Baa y sã n wa segd n gom y tẽebã yell nanambs taoore, “bɩ y ra maan yɩɩr ne yãmb sẽn na n yɩ wãn n gome, wall yãmb sẽn na n togs bũmb ning ye. Wakat kãng bala, b na n wilga yãmb y sẽn na n gom bũmb ninga.” (Mat. 10:18-20) Tẽnsã taoor-dãmbã ne nanambsã pa tõe a Zeova ye. Y sã n modg tɩ y tẽebã tall pãnga, y na n kɩsa sɩd t’a Zeova beeme, la t’a rat n sõng-y lame.

A MOIIZ RA TẼEDA WẼNNAAM PƲLEMSÃ

10. a) Bõe la a Zeova yeel Israyɛll nebã tɩ b maane? b) Bõe n kɩt t’a Moiiz maan Wẽnnaam sẽn yeelã?

10 Yʋʋmd 1513 sẽn deng a Zezi rogmã, a Zeova yeela a Moiiz ne a Aarõ tɩ b togs Israyɛll nebã tɩ b bao pe-raoog wall boɛɛg n kʋ, n yãk a zɩɩmã n mes b rotã lug a yiibã zut la rig-noyã zutu. Yɩɩ Nizã kiuugã pʋgẽ. (Yik. 12:3-7) A Moiiz manesem yɩɩ wãna? Tʋm-tʋmd a Poll wa n goma a yelle, n yeele: “Ne tẽebo, yẽ maana Pak n mes zɩɩm, tɩ sẽn sãamd-a kom-dẽemsã ra sɩɩs Israyɛll kambã ye.” (Heb. 11:28) A Moiiz ra miime t’a Zeova pidsda a pʋlemsã, n da kɩs sɩd t’a na n kʋʋ Ezipt soolmã kom-dẽemsã fãa.

11. Bõe yĩng t’a Moiiz yɩ tao-tao n wilg Israyɛll nebã bũmb ning a Zeova sẽn yeelã?

11 Wõnda rẽ t’a Moiiz kom-dibli wã ra bee Madiã, tɩ “sẽn sãamd-a kom-dẽemsã” pa na n ta be ye. * (Yik. 18:1-6) La a saka a Zeova, n wilg Israyɛll neb a taabã zagsã rãmb b sẽn na n maan to-to n kogl b kom-dibli wã. Ra yaa yõor yelle. A Moiiz sẽn nong a taabã yĩnga, a yɩɩ tao-tao n bool “Israyɛll kãsem-dãmbã n yeel bãmb yaa: ‘Kẽng-y n tɩ yãk-y rũm-bi . . . n kʋ Pak maoongo.’”—Yik. 12:21.

12. Koe-bʋg sẽn tar yõod la a Zeova yeel tɩ d taas nebã?

12 Rũndã-rũndã, a Zeova nin-buiidã moonda koɛɛg sẽn tar yõod wʋsgo, tɩ malɛgs sõngd-ba. B yeta nebã woto: “Bɩ y zoe Wẽnnaam la y waoog bãmba, tɩ bõe, bãmb bʋʋd kaoob wakat taame. Bɩ y waoog sẽn naan-a yĩngr la tẽngã ne ko-kãsengã la ko-bundsã.” (Wil. 14:7) Yaa masã la d segd n moon koe-kãngã, n wilg d taabã tɩ b segd n yii Babilon-kãsengã pʋgẽ, n da wa “paam a toodã ye.” (Wil. 18:4) A Zezi ‘piis a taabã’ naaga kiris-neb nins sẽn paam vʋʋsem sõng zaeebã, n kot nebã tɩ b “maneg [b]  yell ne Wẽnde.”—Zã 10:16; 2 Kor. 5:20, Sebr Sõngo.

Y sã n tẽed a Zeova pʋlemsã, na n kɩtame tɩ y moond koe-noogã ne yẽesem (Ges-y sull 13))

13. Bõe n na n kɩt tɩ y rat n moon koe-noogã ne y sũur fãa?

13 D kɩsa sɩd tɩ ‘bʋʋdã kaoob wakat taame.’ D kɩsa sɩd me t’a Zeova sẽn yeel tɩ koɛɛgã mooneg la karen-biisã maaneg yaa tʋʋm-yãgdmã, a tara bʋʋm. Tʋm-tʋmd a Zã ra yãa bõn-makre. A “yãa malɛk-rãmb a naas sẽn yas dũniyã kɩrems a naase, la bãmb yõka dũniyã sobd a naasã.” (Wil. 7:1) Yãmb tẽebã kɩtame tɩ yaa wa y nee malɛg-kãensã sẽn dat n bas sobdã tɩ to-kãsengã sɩng bɩ? Sã n yaa woto, y na n ket n moonda koe-noogã ne yẽesem.

14. Bõe yĩng tɩ d rat n sagl nin-wẽng “t’a bas a manesem-wẽngã”?

14 Kiris-neb hakɩkã zoe n tara a Zeova zoodo, n saagdẽ me n na n wa vɩɩmd wakat sẽn kõn sa. La d miime tɩ d segd n sagla nin-wẽng “t’a bas a manesem-wẽngã n paam n vɩɩmde.” (Karm-y Ezekɩɛll 3:17-19.) Baasgo, pa rẽ yĩng bal la d sẽn moondã ye. Yaa d sẽn nong a Zeova la d taabã yĩng me. A Zezi wẽe yel-bũnd n gom Samari nin-sõng yelle, n wilg nonglem la nimbãan-zoeer hakɩk sẽn dat n yɛɛlga. Yɩta sõma tɩ d ned kam fãa sok a meng woto: ‘Mam yaa wa Samari nedã, n zoet nebã nimbãaneg n moond-b koɛɛgã bɩ?’ D pa tol n dat n wõneg maan-kʋʋdã ne Levi nedã ye. D pa tog n baood padems n pa moond koɛɛgã ye. (Luk 10:25-37) D sã n tẽed Wẽnnaam pʋlemsã la d nong d taabã, d na n maana d sẽn tõe fãa koɛɛgã mooneg pʋgẽ, tɩ ra wa kẽ n bõog ye.

 “ISRAYƐLL NEBà PƖƲƲGA MOG-MIUUGÔ

15. Bõe yĩng tɩ Israyɛll nebã tags tɩ b yellã pa tar tɩɩm?

15 Israyɛll nebã sẽn wa n yit Eziptã, b wa n bee yell pʋgẽ. Wakat kãnga, a Moiiz sẽn da tẽed “nebã nin sẽn ka tõe n yã a soabã,” sõng-a lame. Biiblã yeela woto: “Israyɛll nebã nakame n yã Ezipt rãmbã sẽn pʋgd bãmb n watẽ. La rabeem wʋsg yõka bãmba. La Israyɛll nebã zẽka b koees n bool Zu-soabã.” (Yik. 14:10-12) La woto ra pa segd n ling-b ye. Bala, a Zeova ra yeelame: “Mam na n kenga Faraõ sũur t’a babs bãmba. La mam na n paama waoogr Faraõ ne a tãb-biisã fãa yĩnga, la Ezipt rãmbã na bãng tɩ mam yaa Zu-soabã.” (Yik. 14:4) Baasgo, Israyɛll nebã pa tall tẽeb ye. B sẽn da ne bal yaa mog-miuugã sẽn be b taoor tɩ b pa tõe n pɩʋʋgã, a Faraõ saar-dãmbã sẽn wat tao-tao wã, tɩ bãmb taoor-lʋɩtã yaool n yaa pe-kɩɩm sẽn tar yʋʋm 80 wã. B tagsame tɩ b yellã pa tar tɩɩm ye.

16. Wãn to la a Moiiz tẽebã sõng-a t’a pa yɛɛs mog-miuugã noore?

16 La a Moiiz pa yɛɛs ye. Bõe yĩnga? Bala, a ra nee sẽn yɩɩd mogrã la sodaasã. A ra miime t’a Zeova na n zab n sõnga Israyɛll nebã, n fãag-ba. (Karm-y Yikr 14:13, 14.) A Moiiz sẽn wilg tẽeb woto wã kenga Wẽnnaam nin-buiidã pɛlga. Biiblã yeela woto: “Ne tẽebo, Israyɛll nebã pɩʋʋga mog-miuugã wa tẽn-koɛɛnga, la Ezipt nebã sẽn mak n na n maan woto, koom dɩɩ bãmba.” (Heb. 11:29) Rẽ poore, “nebã zoee Zu-soabã, la bãmb tẽe Zu-soabã ne b tʋm-tʋmd a Moiiz.”—Yik. 14:31.

17. Yel-bʋg n wat tɩ yaa tɩlae tɩ d tall tẽebo?

17 Ka la bilfu, na n wa yɩɩ wa d bɛɛbã na n tõog-d lame. Nand tɩ Armagedõ zabrã sɩnge, tẽnsã taoor-dãmb na n sãama tũudum toor-toor sẽn tar pãng n yɩɩd tõnd tũudmã. (Wil. 17:16) A Zeova togsa bãngr-gomde, n wilg tɩ wakat kãnga, tõnd na n yɩɩ wa neb sẽn zĩ “tẽns sẽn ka tar lals ne kʋɩlens pʋsẽ.” (Eze. 38:10-12, 14-16) Neb nins sẽn na n ges bɛɛbã balã tõe n wa tagsame tɩ d pa tõe n põs ye. La yãmb manesem na n yɩɩ wãna?

18. Bõe n tõe n sõng-y tɩ y tall tẽeb kãn-kãe to-kãsengã sasa?

18 D pa segd n yɛɛs ye. Bõe yĩnga? Bala, a Zeova sẽn togs tɩ b na n zaba ne a nin-buiidã poore, a wilgame t’a na n zab n sõng-b lame, n fãag-ba. A yeela woto: “Gog sã n wa n na n zab ne Israyɛll nebã b tẽngã pʋgẽ, baraare, mam sũur na n yikame n puugi. Mam yaa Zu-soab a Wẽnnaam, yaa maam n yeele.” (Eze. 38:18-23) A Zeova na n sãama neb nins fãa sẽn dat n zab ne a nin-buiidã. Y sã n tẽed ne y sũur fãa t’a Zeova na n kogl-y-la a “ra-kãsengã sẽn tar dabeemã” daare, na n yɩɩ wa y zoe n ne a Zeova sẽn fãagd-y-yã, tɩ rẽ sõng-y tɩ y kell n sak-a.—Zoɛll 3:4, 5.

19. a) A Zeova ne a Moiiz zoodã ra yaa wãn-wãna? b) Y sã n tẽegd a Zeova yell bũmb ning fãa y sẽn maandã pʋgẽ, bark bʋg la y na n paame?

19 Maan-y y sẽn tõe fãa n kell n tall “tẽeb kãn-kãe wa [y] yãa nebã nin sẽn ka tõe n yã a soabã,” tɩ rẽ la y segend y meng n gũud bõn-kãsems nins sẽn watã. Karemd-y Biiblã la y pʋʋsd daar fãa, tɩ yãmb ne a Zeova zoodã pãng paasdẽ. A Moiiz ne a Zeova zoodã ra tara pãnga, t’a sõng-a t’a tʋm tʋʋm-kãsemse, hal tɩ Biiblã wilg tɩ no-rɛɛs a to pa zĩnd n “mi Zu-soabã sõma” wa a Moiiz ye. (Tõo. 34:10) A Moiiz yɩɩ no-rɛɛs-kãsengã. Y sã n tar tẽebo, yãmb ne a Zeova zoodã me na n talla pãnga, tɩ yaa wa y ne-a lame. Biiblã wilgame tɩ y sã n tẽegd a yell bũmb ning fãa y sẽn maandã pʋgẽ, ‘a na n demsa y sorã.’—Yel. 3:6.

^ sull 11 A Zeova tʋma malɛgs tɩ b wa sãam Ezipt nebã kom-dẽemsã fãa.—Yɩɩl 78:49-51.