1, 2. Pekki mene ma jo ma gudwogo ki i lobo ma woko girwatte kwede? (Nen cal ma tye i pot karatac man.)

 EDUARDO * owaco ni: “I kare ma atiyo i lobo ma woko, onongo atye ki tic maber dok kela cente oduk. Ento i kare ma Lucaden pa Jehovah guero pwonya ki Baibul, acako niang ni atye ki tic ma pire tek adada​—tic me gwoko jo me oda i yo me cwiny ento pe me miyo jami me kom keken. Pi meno, amoko tam me dwogo cen paco.”​—Ep. 6:4.

² Eduardo onongo ngeyo ni ka edok cen bot dakone ki lutinone, ci ebiyomo cwiny Jehovah. Ento calo Marilyn ma kiloko i kome i pwony mukato-ni, onongo mitte tutwal ni Eduardo oyub wat i kin en ki jo me ode. Onongo bene tek bote adada me gwoko dakone ki lutinone ki cente manok ma en tye kwede. En onongo bigwoko jo me ode nining? Kacokke onongo twero konye nining?

3. Lutino giwinyo nining ka lanyodo bedo ka mabor?

³ Eduardo owaco ni: “Aniang ni aweko lutinona ata liyak i kare ma gimito tirana ki marra. Koma obedo pe kun onongo myero akwan botgi ododo me Baibul, aleg kwedgi, atinggi i  kora, ki dong atuk kwedgi. (Nwo. 6:7) Anna, nyare maditte owaco ni, “Onongo atye ki par madit i cwinya pien babawa pe paco. I kare ma odwogo, onongo wangeye ki wange ki dong dwane keken. Pe bene ogudo cwinya kulu i kare ma okwako kora.”

4. Pingo tek tutwal pi laco me bedo lawi ot maber ka en bedo ka mabor ki lupacone?

⁴ Ka wego kome bedo pe, man weko en nongo ni tek me cobo ticce macalo won gang. Ruby, dako pa Eduardo owaco ni: “Abedo ka tiyo tic aryo lawangacel​—macalo Mego ki dok Wego​—dok bene onongo dong angiyo woko ki moko tam i kit me doro ot. I kare ma Eduardo odwogo paco, acako pwonyo kit me mine i te locce apwonya. Kadi wa kombeddi-ni, pud myero abed ka poyo wiya ni cwara tye.” (Ep. 5:22, 23) Eduardo omedo ni: Anyirawa onongo dong gungiyo ki cito bot mamagi me penyo ka gitwero timo gin moni. Macalo lunyodo, waniang ni lutinowa omyero gunen ni wamoko tam kacel, ki dok apwonyo ni omyero atel jo me oda macalo Lakricitayo.”

5. Wego mo acel ocako yubo wat i kin en ki jo me ode nining i kare ma odwogo paco, dok man okelo adwogi ango?

⁵ Eduardo onongo omoko tamme me yubo watte ki jo me ode ki bene me dongo watgi ki Jehovah. Eduardo owacci, “Yubba onongo tye me pwonyo lutinona ki ada i lokka ki lanena​—pe waco awaca keken ni amaro Jehovah ento nyutone ki tic.” (1 Jon 3:18) Jehovah tika ogoyo laa i kom tute pa Eduardo-ni? Anna owaco ni, “Neno kit ma en tute kwede wek ebed wego maber ki me nyikke cok kwedwa okelo alokaloka madit adada. I kare ma waneno ni en tye ka tic matek me nongo mot me tic i kacokke, man okeliwa yomcwiny madit adada. Lobo onongo tye ka temo ywayowa woko ki bot Jehovah. Wan bene wacako keto cwinywa i lok me ada pien waneno ni lunyodowa gitimo kumeno. Babawa ocikke ni pe ebiwekowa matwal, dok pe omedo ki timone. Ka onongo owekwa, kono onongo ape dong i dul pa Jehovah.”

6. Pwony ango ma lunyodo gunongo i kare ma lweny otimme i kin lobbe ma tye i kupiny me Ulaya?

⁶ Jami mogo mutimme nyuto ni i kare ma lweny obedo ka timme i kin lobbe ma tye i kupiny me Ulaya, lutino pa Lucaden pa Jehovah onongo cwinygi yom kadi bed ni kwo onongo tek. Pingo? Lunyodo ma pe gitwero cito ka tic gubedo paco ka kwan, tuko, ki dong boko lok ki lutinogi. Pwony ango ma wanongo? Lutino gimito ni lunyodogi gubed kacel kwedgi dok man aye gin ma pire tek kato cente nyo mic. Ki lok ada, kit ma Lok pa Lubanga waco kwede, lutino ginongo adwogi maber ka lunyodo gibedo kacel kwedgi dok gipwonyogi.​—Car. 22:6.

7, 8. (a) Bal ango ma lunyodo mogo ma gudwogo paco gutimo? (b) Lunyodo gitwero konyo lutinogi nining me lweny ki cwercwiny?

⁷ Tye me cwercwiny ni lunyodo mogo gudwogo paco ci gunongo ni lutinogi pe dong giparo pigi, mumiyo lunyodo magi gubedo ka waco ni, “Pingo pe iparo bene wa pi jami ducu ma ajalo piri?” Ento, twero bedo ni lutinogi cwinygi ocwer pien ni lunyodogi gua woko ki paco. Gin ango ma lanyodo twero timone me cobo peko man?

⁸ Kwa Jehovah wek okonyi me nyuto niango ki jo me paconi. I ngeye, ka itye ka lok kwedgi, pire tek ni myero iye ni olo to in bene ikelo peko man. Kwayo kica ki cwiny me ada twero bedo me kony. Ka jo me odi gineno ni itye ka temme wek kwo obed maber, ci gin gibiniang ni in kara iloko lok ada. Ka ce idiyo cwinyi dok pe i ilo cingi, ci motmot  jo me odi gibicako marri dok gibimini woro.

9. Pingo pe omyero wabed ka tute me yenyo jami mapol me kom ka wamito ‘miyo gin mo me konyo wadiwa’?

⁹ Lakwena Paulo owaco ni ka Lukricitayo ma dong guteggi pe gitwero nongo jami ma mitte, ci lutinogi ki likwayogi myero gunen ni “gimiyo kony bot lunyodogi pi kony mogo ma yam gumiyo botgi.” Ento, Paulo omedde ki cuko cwiny Lukricitayo weng ni myero guyeng ki jami me nino ducu​—cam, ginaruka, ki dong kabuto. Pe myero watute me bedo ki rwom me kwo ma lamal nyo me kano lim oduk pi anyim. (Kwan 1 Temceo 5:4, 8; 6:7-10.) Me “miyo gin mo me konyo wadine,” pe mitte ni Lakricitayo myero oyeny lonyo me lobo man ma bitum woko-ni. (1 Jon 2:15-17) Pe omyero wawek “maro lonyo” nyo bedo ki “tam mapol” ogeng lupacowa ki ‘mako kwo ma en aye kwo kikome’ i lobo manyen pa Lubanga ka ma kit ma atir bedo iye!​—Mar. 4:19; Luka 21:34-36; 1 Tem. 6:19.

10. Pingo bedo me ryeko ka wagwokke ki i bedo ki den?

¹⁰ Jehovah ngeyo ni wamito cente. Ento cente pe gwokowa kit ma ryeko pa Lubanga gwokowa kwede. (Latit. 7:12; Luka 12:15) Pol kare, jo ma gimito cito ka tic i lobo ma woko pe gitamo pi adwogi maraco ma gibinongone, dok pe te lokke ni ka icito woko ci ibitiyo cente. Ki lok ada, ibirwatte ki pekki madongo mapat pat. Pol pa jo ma gicito woko gidok i lobogi ki banya mapol. Ma ka bedo agonya me tic pi Lubanga, gin gitiyo bot jo ma guminigi den. (Kwan Carolok 22:7.) Bedo me ryeko ka wagwokke ki i bedo ka deno cente.

11. Tic ki bajet twero konyo jo me ot nining?

¹¹ Eduardo onongo ngeyo ni myero eti ki cente i yo maber wek ecung i tamme ma emoko me bedo kacel ki jo me ode. En kacel ki dakone gugoyo bajet me wilo jami me kom ma mitte. Gin gucako tic ki cente i yo maber ento onongo pe gibalo abala kit ma gutimo kwede con-ni. Jo me ot ducu onongo ginote dok pe gitiyo ki cente me wilo jami ma konygi pe. * Eduardo owacci, “Me lapore, akobo lutinona ki i cukul ma pe pa gamente ci acwalogi i cukul mabeco pa gamente. En kacel ki jo me ode gulego bot Jehovah wek okonye enong tic ma pe gengogi woro Jehovah. Jehovah ogamo legagi nining?

12, 13. Gin ango ma wego mo acel otimo wek ekony jo me ode, dok Jehovah ogoyo laa i kom tam ma en omoko me bedo ki kwo ma rwomme lapiny nining?

¹² Eduardo owaco ni, “Pi mwaki aryo onongo watute atuta. Centena onongo tye ka tum woko dok mucarana kare ducu pe wilo jami ma mitte, dok abedo ka ol adada. Ento macalo jo me ot, pe wabedo ka keng wot i cokke kacel ki ticwa me pwony.” Eduardo omoko tamme pe me ye tic mo keken ma kwanye ki bot jo me ode pi dwe mapol nyo mwaka kulu. En owacci, “Ma ka meno, apwonyo diro me tic mapat pat wek ka acel nongo ticce odoko tek, ci atimo tic mukene.”

¹³ Eduardo oculo magoba madit pien en obedo ka culo banyane motmot. Ento en onongo tye atera me culo banya man wek omine kare me timo jami ducu kacel ki jo me ode, pien man aye gin ma Jehovah mito ni lunyodo gutim. Eduardo owaco ni, “Kombeddi, dong atiyo cente ma pe o pacen 10 ka iporo ki cente ma onongo atiyo i kare ma atye i lobo ma woko, ento pe wabuto kec. ‘Bad Jehovah pe cek.’ Dok bene wamoko tamwa me tic macalo painia. Ento i nge kare manok,  lyeto me can cente odok piny mumiyo nongo jami ma mitte me kom odoko yot.”​—Ic. 59:1.

14, 15. Jo me ot gitwero lweny nining ki lyeto ma wadigi keto i komgi ma lubbe ki keto pi jami me kom bedo mukwongo ma ka woro Jehovah, dok adwogi ango ma bino ka gunyuto lanen maber?

¹⁴ I kabedo mapol, dano gitamo ni omyero gimi cente nyo mic bot wadigi nyo luremgi. Eduardo otito ni: “Man obedo gin ma timme i tekwarowa dok cwinywa yom ka wamiyo jami.” En omedo ni, “Ento ka ma gik iye tye. Pol kare atito ki diro bot wadina mukene ni abimiyo kony ka kerona twero kun nongo pe balo woro ma wamiyo bot Jehovah macalo lupaco.”

¹⁵ Jo ma gudwogo ki i lobo ma woko kacel ki ma gukwero cito i lobo ma woko wek gibed kacel ki lupacogi pol kare wadigi keco i komgi, yetogi, dok cwinygi cwer i komgi pien gubedo ki gen ni gibinongo kony. Jo mogo giwaco ni kitgi rac. (Car. 19:6, 7) Anna, nyar pa Eduardo owaco ni, “Ka wakwero jalo jami me cwiny ma ka nongo jami me kom, ci motmot wadiwa mogo gibiniang kit ma Jehovah pire tek kwede botwa. Ento gitwero niang nining ka waye timo jami ma gimito?”​—Por ki 1 Petero 3:1, 2.

16. (a) I yo ma nining ma ngat moni twero ‘bwolle kekene’? (Yak. 1:22) (b) Tam macalo mene ma Jehovah goyo laa iye?

¹⁶ Laminwa mo acel ma ocito i lobo mo ma olony labongo lutinone ki dong cware owaco bot luelda ma kunnu ni: “Wajalo jami mapol wek abin kany. Cwara bene otenyo motte me tic macalo laelda kulu. Pi meno, atye ki gen madit ni Jehovah bigoyo laane i kom tutewa man.” Jehovah pol kare goyo laa i kom tam ma wamoko ma nongo watye ki niye i kome. Ento, en goyo laa nining ka tamwa pe rwatte ki mitine, tutwalle ka kwako weko mot ma watye kwede me tic pire?​—Kwan Jo Ibru 11:6; 1 Jon 5:13-15.

17. Pingo omyero wayeny tira pa Jehovah ma peya wamoko tam, dok watwero timo man nining?

¹⁷ Yeny tira pa Jehovah ma peya imoko  tam ki dok iye gin mo, ento pe i ngeye. Leg pi cwiny mere maleng, ryekone ki dong telane. (2 Tem. 1:7) Penye kekeni ni: ‘Tika atye atera me winyo dog Jehovah kadi bed kitye ka una?’ Ka tye kumeno, tika itye atera me winyo doge kadi bed ni man kwako dwoko rwom me kwoni lapiny? (Luka 14:33) Peny luelda wek gumini tam ma a ki i Ginacoya, dok nyut niyeni kacel ki genni i kom Jehovah pien ni ocikke ni ebikonyi ka ce ilubo tirane. Luelda pe gitwero moko tam piri, ento giromo konyi me moko tam ma weko ibedo ki yomcwiny i anyim.​—2 Kor. 1:24.

18. Anga ma tye ki tic me konyo jo me ot, ento gin ango ma waromo timone me miyo kony?

¹⁸ Jehovah omiyo bot lawi ot tic me tingo ‘yec’ pa jo me ode kun minigi jami ma mitte. Omyero wapwo dok waleg pi jo ma gitye ka cobo tic meno labongo weko mongi, nyo lutino, kadi bed lyeto nyo atematema tye me wekogi. Peko mogo ma ngolle, calo peko ma poto atura nyo two miniwa kare me nyuto mar me ada macalo Lukricitayo ki dong cwiny me kica bot luwotwa. (Gal. 6:2, 5; 1 Pet. 3:8) Tika itwero miyo cente ka peko mo ongolle atura nyo iromo konyo Lakricitayo lawoti wek onong tic i kabedo ma kwo iye? Ka tye kumeno, ci itwero konye me lweny ki lyeto ma en tye kwede me cito ka tic ka mukene kun weko jo me ode.​—Car. 3:27, 28; 1 Jon 3:17.

19, 20. Pingo Lukricitayo gitye ki gen ni Jehovah bikonyogi?

¹⁹ Ginacoya cuko cwinywa ni: “Pe wubed jo ma maro lim; jami ma wutye kwede myero oromwu, pien Lubanga yam oloko ni, ‘Pe abiboli, pe abibwoti ata.’ En meno gin mumiyo cwinywa tek, kun wawaco ni, ‘Rwot [Jehovah] en lakony mera, pe abibedo ki lworo; ngo kono ma dano twero timo i koma?’” (Ibru 13:5, 6) Watwero keto lok man i tic i kwowa nining?

²⁰ Omego mo ma dong obedo laelda pi mwaki mapol dok bedo i lobo ma pud tye ka dongo adonga owaco ni: “Dano pol kare giloko i kom kit ma Lucaden pa Jehovah cwinygi yom kwede. Gin giwaco ni kadi wa Lucaden ma lucan bene girukke maleng adada dok ginen jo ma kwogi ber ka iporogi ki jo mukene.” Man rwatte ki gin ma Yecu ocikke pire bot jo ma giketo pi Ker-ri bedo mukwongo. (Mat. 6:28-30, 33) Ada, Woru ma tye i polo, Jehovah, marri dok mito ni in kacel ki lutinoni wubed ki kwo maber. “Pien wang Rwot [Jehovah] neno lobo ducu, me nyuto tekke bot jo ma gibedo ki lengic i kome.” (2 Tekwaro 16:9) En ominiwa cikke​—ma man bene kwako kwo me ot ki nongo jami me kom wek wanong adwogi maber. Ka walubo cik magi, ci wanyuto ni wamarre dok wagene. “Pien maro Lubanga en aye gwoko cikke. Dok cikke pe nurowa.”​—1 Jon 5:3.

21, 22. Pingo imoko tammi me keto genni i kom Jehovah?

²¹ Eduardo owaco ni: “Angeyo ni kare ma abedo pe kacel ki dakona ki lutinona-ni pe aromo culo ka wange. Ento pe dong abedo ka koko ange pi gin mukato. Lurema macon gulony ento cwinygi pe yom. Jo me odigi gitye ki pekki mapol. Ento, wan watye ki yomcwiny madit adada! Dok bene cwinya yom me neno ni kadi bed omegiwa gitye lucan i lobowa, gin giketo jami me cwiny bedo mukwongo. Wan ducu watye ka nongo adwogi maber ki i cikke pa Yecu.”​—Kwan Matayo 6:33.

²² Bed ma cwinyi tek! Mok tammi me bedo lawiny bot Jehovah dok igen en. Wek marri pi Lubanga, dakoni, ki lutinoni omi ikony jo me odi i yo me cwiny. Macalo adwogine, ibiniang ni ‘Jehovah aye lakony meri.’