Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Ikala ne dikima dikole Yehowa udi muambuluishi webe

Ikala ne dikima dikole Yehowa udi muambuluishi webe

Tuikale ne dikima dikole ne tuambe ne: ‘Yehowa mmuambuluishi wanyi.’”​EB. 13:6.

1, 2. Bantu batu bapingana ku mabu batu bapeta ntatu kayi? (Tangila tshimfuanyi.)

EDUARDO * udi uvuluka ne: “Pamvua ku ba bende, mvua ne mudimu muimpe ne mvua mpeta makuta a bungi. Kadi pangakatuadija kulonga Bible ne Bantemu ba Yehowa ngakalua kumona ne: mvua ne bujitu bukuabu bunene bua kutabalela bena mu dîku dianyi mu nyuma anu bu mumvua ngenza ku mubidi. Nunku ngakapingana kudi bana banyi ne mukajanyi.”​—Ef. 6:4.

2 Eduardo uvua mumanye ne: pavuaye mupingane kuende uvua musankishe Yehowa. Kadi anu bu Marilyn utuvua batele mu tshiena-bualu tshishale, Eduardo uvua ne bua kutuadija kuenza malu a bungi bua kulongolola malanda ende ne bena mu dîku diende. Uvua kabidi mupete lutatu lua kukumbajila mukajende ne bana bende majinga abu bu muvuaye upeta makuta makese. Mmunyi muvuaye mua kujikija majinga abu? Ndiambuluisha kayi divua bena mu tshisumbu mua kumupesha?

KUAKAJA NSOMBELU WA MU NYUMA NE WA MU DÎKU

3. Ntshinyi tshidi tshifikila bana padi muledi kayi ku nzubu?

3 Eduardo udi witaba ne: “Ngakalua kumona ne: mvua bushuwa mulengulule bana banyi pavuabu ne dijinga dikole bua mbalombole ne mbaleje dinanga. Tshivua pabuipi nabu bua kubabadila miyuki ya mu Bible, bua kusambila nabu, kubambula mu maboko peshi kunaya nabu to.” (Dut. 6:7) Muanende wa kumpala Anna udi wamba ne: “Mvua diumvua tshiyi mu bukubi pavua tatu kayi netu kumbelu. Pakapinganayi, tuvua bamumanyine anu ku tshimfuanyi ne ku dîyi. Pavuaye ungambula mu maboko tshivua ndiumvua bu ndi kudi tatuanyi to.”

4. Padi tatu kayi ku nzubu, mmunyi mudibi mua kumupangisha bua kukumbaja mudimu wende bu mfumu wa dîku?

4 Dibenga kuikala kumbelu dia tatu didi kabidi dimupangisha mua kukumbaja mudimu wende wa kuikala mfumu wa dîku. Ruby mukaji wa Eduardo udi umvuija ne: “Nkavua ngenza midimu ibidi: wa tatu ne wa mamu; nkavua ne tshibidilu tshia kuangata mapangadika manene a mu dîku. Pakapingana Eduardo ku nzubu, mvua ne bua kulonga bua kumanya tshidi dikokela diumvuija menemene. Too ne mpindieu, imue misangu bitu bikengela bua mvuluke ne bayanyi udiku.” (Ef. 5:22, 23) Eduardo udi usakidila ne: “Bana banyi ba bakaji bavua baya kudi mamuabu bua kumulomba dianyisha bua kuenza malu kampanda. Bu mutudi baledi tuakamona ne: tuvua ne bua kuikala mu buobumue ne bana betu, ne biakandomba bua kulonga mua kulombola dîku mudi Bible ulomba.”

5. Dibenga kuikala dia tatu kampanda mu dîku diakanyanga malu. Ntshinyi tshiakenzaye bua kualongolola? Mbipeta kayi biakamueneka?

5 Eduardo wakadisuika bua kuenza tshionso tshivuaye mua kuenza bua kuakaja malanda ende ne bena mu dîku diende ne kukolesha malanda abu ne Yehowa. Udi wamba ne: “Tshipatshila tshianyi tshivua tshia kubueja bulelela mu mioyo ya bana banyi, ku mêyi ne mu bienzedi, ki nkuamba amu ne: ndi munange Yehowa to, kadi kuleja mundi mumunange.” (1 Yone 3:18) Yehowa uvuaku mubeneshe bienzedi bia ditabuja bia Eduardo anyi? Muanende wa bakaji Anna udi wandamuna ne: “Patuakamona muvuaye udienzeja bua kuikala tatu muimpe ne udienzeja bua kusemena kabidi pabuipi netu, biakashintulula malu bikole. Patuvua bamone muvuaye wipatshila midimu mu tshisumbu, tuakadiumvua bimpe be! Malu a mu bulongolodi ebu avua ateta kutusemeja kule ne Yehowa. Kadi tuakamona baledi betu bimane anu mu bulelela, nunku biakatusaka bua tuetu kubidikija. Papa wakatulaya ne: kakutushiya kabidi to, ne katu muanji kutushiya nansha. Bu yeye mutushiye kabidi pamuapa tshivua mua kuikala mu bulongolodi bua Yehowa lelu to.”

KUITABA TSHILEMA

6. Bamue baledi bavua bapete dilongesha kayi pavuabu mu tshikondo tshia mvita?

6 Pavua bena mu tshitupa tshia Balkans mu tshikondo tshia mvita, bana ba Bantemu ba Yehowa bavua basombele muaba eu, bavua ne disanka nansha muvuabu mu nsombelu mukole. Bua tshinyi? Bualu baledi kabavua mua kuya ku mudimu to, bavua bashala ku nzubu ne balonga ne bana babu, banaya nabu ne bayukila nabu. Tudi tupeta dilongesha kayi? Bana batu basue kuikala pabuipi ne baledi babu pamutu pa kuikala ne makuta peshi bintu. Eyowa, anu mudi Dîyi dia Nzambi dileja, bana nebikale ne disanka baledi babu bobu babatabalela ne babalongesha.​—Nsu. 22:6.

7, 8. a) Ntshilema kayi tshitu bamue baledi badi bapingane ku nzubu benza? b) Ntshinyi tshidi baledi mua kuenza bua kushintulula mushindu mubi udi bana babu babamona?

7 Bia dibungama, bamue baledi bavua bapingane ku mabu, bakasangana bana babu babafikile munda ne kabayi babakidila ne disanka to. Baledi aba kuebejabu bana babu ne: “Bua tshinyi kanuena ne dianyisha bua malu onso andi munuenzele?” Kadi mushindu mubi uvua bana babamona uvua mua kuikala mukebesha kudi dibenga kuikala dia baledi ku nzubu. Ntshinyi tshidi muledi mua kuenza bua kuakaja malu?

8 Lomba Yehowa bua akuambuluishe bua wikale umvuila bena mu dîku diebe mu mushindu wa pa buawu. Pashishe, paudi uyukila ne bena mu dîku diebe, umanye ne witabe tshilema tshiebe mu tshilumbu etshi. Wewe mulombe luse ne muoyo mujima, bidi mua kuambuluisha. Muena dibaka nebe ne bana bebe bobu bamone ne: udi uditatshisha ne muebe muonso bua kuakaja malu, nebakumvuile. Wewe udienzeja kadi ne lutulu, ku kakese ku kakese, bena mu dîku diebe nebakunange ne nebakunemeke kabidi.

‘KUKUMBAJA MAJINGA A BAUDI NABU’

9. Bua tshinyi ‘kukumbaja majinga a baudi nabu’ kakuena kulomba kukeba bintu bia bungi bia ku mubidi?

9 Mupostolo Paulo wakaleja ne: padi bena Kristo bakole kabayi ne mushindu wa kukumbaja majinga abu, bana babu ne bikulu babu badi ne bua “kufuta baledi babu ne bakakuabu tshidi tshibakumbanyine.” Kadi Paulo wakalomba kabidi bena Kristo bonso bua kusanka ne bidibu nabi, mmumue ne: biakudia, bilamba ne muaba wa kulala. Katuena ne bua kuditatshisha bua kuikala ne tente mu nzubu tente pambelu to, peshi kukeba bubanji bua kudikuba matuku atshilualua nansha. (Bala 1 Timote 5:4, 8; 6:6-10.) Bua muena Kristo ‘kukumbaja majinga a badiye nabu,’ kena ne bua kudikunguijila bubanji mu bulongolodi ebu buajimina mu katupa kîpi emu to. (1 Yone 2:15-17) Katuena ne bua kulekela “mashimi adi nawu biuma” peshi “tunyinganyinga tua mu nsombelu” biteka mu njiwu mushindu udi bena mu dîku dietu “bakuate bikole ku muoyo wa bushuwa” mu bulongolodi bupiabupia bua Nzambi budi ne buakane to.​—Mâko 4:19; Luka 21:34-36; 1 Tim. 6:19.

10. Mmunyi mutudi mua kuleja meji a buena a Nzambi mu tshilumbu tshia mabanza?

10 Yehowa mmumanye ne: tudi dijinga ne ndambu wa makuta. Kadi, makuta kaena mua kutukuba ne kaena mua kutuambuluisha mudi meji a Nzambi atukuba to. (Muam. 7:12; Luka 12:15) Mu nsombelu ya bungi, bantu batu bapepeja njiwu idi kuya kuenza mudimu ku ba bende mua kukebesha ne kabena bajadike ni badi mua kupeta makuta kudibu baya aku to. Mu bulelela kudi njiwu minene. Bantu ba bungi batu bapingana mu matunga abu ne mabanza mapite. Pamutu pa kuenzelabu Nzambi mudimu badilekelele, badi batuadija kuenzela bantu badibu ne bua kufuta mabanza mudimu. (Bala Nsumuinu 22:7.) Bualu buimpe bua kuenza tshia kumpala, nkuepuka mabanza.

11. Mmunyi mudi kulongolola mushindu wa kutula makuta mua kuambuluisha bena mu mêku?

11 Eduardo uvua mumanye ne: bua dipangadika divuaye muangate bua kushala pamue ne dîku diende kukumbanadi, uvua ne bua kuikala ne nkatshinkatshi mu tshilumbu tshia makuta. Yeye ne mukajende bakalongolola mushindu wa kutula makuta bilondeshile bintu bivuabu nabi dijinga menemene. Nunku, bakapuekesha bungi bua makuta avuabu batula pa tshibidilu. Kadi bonso buabu bakeleshangana diboko ne kabavua batula makuta tshitulatula to. * Eduardo udi wamba ne: “Tshilejilu, ngakapatula bana banyi mu tulasa tudi bantu badiashile ne kubabueja mu tua mbulamatadi tuvua tuimpe.” Yeye ne bena mu dîku diende bakasambila bua apete mudimu uvua kawuyi mua kumupangisha bua kuenzela Nzambi mudimu. Mmunyi muvua Yehowa muandamune masambila abu?

12, 13. Ntshinyi tshivua tatu kampanda muenze bua kukumbaja majinga a dîku diende? Mmunyi muvua Yehowa mubeneshe dipangadika diende dia kuikala ne nsombelu mupepele?

12 Eduardo udi wamba ne: “Mu bidimu bibidi bia kumpala, nsombelu uvua mutukolele. Makuta anyi avua makepele, ne tukuta tukese tumvua mpeta katuvua tukumbana misangu yonso bua kukumbaja majinga etu to, ngakadiumvua mutshioke. Kadi tuvua tubuela mu bisangilu bionso ne tuyisha pamue.” Eduardo wakangata dipangadika dia kubenga kuitaba midimu ivua imulomba bua kushiya dîku diende bua ngondo mikese anyi bua bidimu. Udi wamba ne: “Ngakalonga mua kuenza midimu mishilashilangane bua pavua umue kawuyi upeteka, ngenze mukuabu.”

Kuenaku mua kulonga midimu mishilangane bua kuambuluisha bena mu dîku diebe anyi? (Tangila tshikoso tshia 12)

13 Bu muvua Eduardo ne bua kufuta mabanza ende ku kakese ku kakese, uvua ne bua kuditatshisha bikole bua makuta avuaye musombe. Kadi wakamona dibanza adi bu divua dikese bua kukumbajila bena mu dîku diende malu onso avuabu nawu dijinga anu mudi Yehowa ujinga bua baledi kuenzabu. Eduardo udi wamba kabidi ne: “Ndi mpeta mpindieu makuta mashadile misangu dikumi ku amvua mpeta pamvua ku ba bende. Kadi katutu tulala nayi to. ‘Tshianza tshia Yehowa katshiena tshiipi menemene’ to. Tuakangata dipangadika dia kulua bampanda-njila. Pashishe pakalongoloka malu a mpetu, tuvua tupeta bipepele bintu bia ku mubidi bituvua nabi dijinga.”​—Yesh. 59:1.

TSHIA KUENZA PADI BALELA BAJINGA BINTU

14, 15. Ntshinyi tshidi bena mu mêku mua kuenza padi balela babalomba bua kuteka bintu bia ku mubidi muaba wa kumpala? Ntshinyi tshidi mua kuenzeka bobu bamone tshilejilu tshiabu tshimpe?

14 Miaba ya bungi, bantu batu badiumvua benzejibue bua kupesha balela ne balunda babu makuta ne bintu. Eduardo udi umvuija ne: “Tutu ne tshilele tshia kuenza nunku, ne tutu basue kupeshangana bintu. Kadi kudi mikalu. Mvua mumvuije balela banyi ne budimu ne: ndi mua kubapesha bimvua mukumbaje padibi kabiyi bimpangisha mua kukumbaja majinga a bena mu dîku dianyi a mu nyuma to.”

15 Bantu badi bapingana ku mabu ne badi babenga bua kushiya mêku abu bua kuya ku ba bende, balela babu bavua bindile bua bikale babambuluisha batu misangu ya bungi babafikila munda, babasendeka ne batekeshibua mu mikolo. Bamue badi babamba mudibu ne muoyo mubi. (Nsu. 19:6, 7) Anna muana wa Eduardo udi uleja ne: “Nansha nanku, patudi tubenga bua malu a ku mubidi kaangatshi muaba wa malu a mu nyuma, ndekelu wa bionso bidi mua kuambuluisha bamue balela betu bua kumona ne: tudi tuangata buena Kristo buetu ne mushinga wa bungi. Kadi mmunyi mumvuabu bualu ebu tuetu tuenza bidibu bamba?”​—Tangila 1 Petelo 3:1, 2.

IKALA NE DITABUJA KUDI NZAMBI

16. a) Mmunyi mudi muntu mua ‘kudishima nkayende ne meji a dishima’? (Yak. 1:22) b) Yehowa utu ubenesha mapangadika a mushindu kayi?

16 Pavua muanetu wa bakaji kampanda mufike mu ditunga divua ne bubanji bua bungi eku bayende ne bana bashale, wakambila bakulu ba muaba au ne: “Tudi bajimije bintu bia bungi bua meme kulua munemu. Bayanyi mmulekele too ne bukulu mu tshisumbu. Nunku ndi mutuishibue menemene ne: Yehowa neabeneshe luendu lundi muenze elu.” Yehowa utu misangu yonso ubenesha mapangadika adi aleja mutudi ne ditabuja kudiye, kadi mmunyi mudiye mua kubenesha dipangadika didi dibengangana ne disua diende, nangananga padibi bilomba bua kulekela midimu ya tshijila?​—Bala Ebelu 11:6; 1 Yone 5:13-15.

17. Bua tshinyi tudi ne bua kulomba Yehowa bua atulombole kumpala kua kuangata mapangadika? Mmunyi mutudi mua kuenza nunku?

17 Keba buludiki bua Yehowa kumpala kua kuangata mapangadika ne kulaya malu kampanda, pamutu pa kulua kumulomba panyima pa wewe mumane kubienza. Umulombe bua akupeshe nyuma muimpe, meji ne bua akuludike. (2 Tim. 1:7) Diebeje ne: ‘Ntu ntumikila Yehowa mu nsombelu kayi? Ntu mmutumikila nansha mu ntatu anyi?’ Bikalabi nanku, udiku mua kumutumikila padibi bikulomba bua kupepeja nsombelu webe anyi? (Luka 14:33) Lomba bakulu bua bakupeshe mibelu ya mu Bible, leja ditabuja ne weyemene dilaya dia Yehowa dia ne: neakuambuluishe wewe mutumikile mibelu yende. Bakulu kabena mua kukuangatshila mapangadika to, kadi badi mua kukuambuluisha bua kusungula malu ikala mua kukupetesha disanka mu lubilu luebe lule.​—2 Kol. 1:24.

18. Nnganyi udi ne bujitu bua kukumbaja majinga a bena mu dîku? Nnsombelu kayi idi mua kutupesha mpunga wa kuambuluisha bakuabu?

18 Yehowa mmupeshe mfumu wa dîku “bujitu” bua kukumbaja majinga a bena mu dîku a ku dituku ne dituku. Bana betu bakuabu batu bakumbaja mudimu wabu kabayi baye kule ne muena dibaka nabu ne bana babu nansha padi mpunga ya kuenza nunku imueneka anyi padi bantu bakuabu babasaka bua kuenza nunku. Tudi ne bua kubela kalumbandi ne kubasambidila. Nsombelu itudi katuyi belele meji bu mudi bipupu peshi disama dia tshimpitshimpi idi itupesha mushindu wa kuleja ne: tudi banange bena Kristo netu ne tudi tuditeka pa muaba wa bakuabu. (Gal. 6:2, 5; 1 Pet. 3:8) Udiku mua kupesha muanenu dikuta padiku bualu bua lukasa lukasa peshi kumuambuluisha bua kupeta mudimu muaba unudi anyi? Wewe muenze nanku, udi muambuluishe muanenu bua kukepesha ntatu ivuaye mua kupeta yeye mushiye dîku diende bua kuya kuenza mudimu muaba mukuabu.​—Nsu. 3:27, 28; 1 Yone 3:17.

UVULUKE NE: YEHOWA UDI MUAMBULUISHI WEBE

19, 20. Bua tshinyi bena Kristo badi ne disanka padibu bamanya ne: Yehowa neabambuluishe?

19 Bible udi utuambila ne: “Nsombelu wenu kikadi wa dinanga dia makuta, kadi nusanke ne bintu binudi nabi. Bualu mmuambe ne: ‘Tshiakukushiya nansha kakese, tshiakukulekela nansha kakese.’ Bua tuikale ne dikima dikole ne tuambe ne: ‘Yehowa mmuambuluishi wanyi; tshiakutshina nansha. Muntu udi mua kungenzela tshinyi?’” (Eb. 13:5, 6) Mmunyi mudi bualu ebu mua kumueneka patoke?

20 Muanetu kampanda udi mukulu kukadi bidimu bia bungi udi musombele mu ditunga kampanda dipele udi wamba ne: “Misangu ya bungi bantu batu bamona mudi Bantemu ba Yehowa ne disanka. Batu kabidi bamona ne: nansha Bantemu badi bapele batu anu bavuala bimpe ne bamueneka bimpe kupita bantu bakuabu.” Bidi bipetangana ne tshivua Yezu mulaye aba badi bateka Bukalenge pa muaba wa kumpala. (Mat. 6:28-30, 33) Eyowa, Tatu webe wa mu diulu Yehowa mmukunange ne mmusue ne: wewe ne bana bebe nuikale ne diakalenga. ‘Mêsu a Yehowa adi akenzakana ku nseke yonso ya buloba bua kuleja bukole buende kudi bantu badi ne mitshima miakane kudiye.’ (2 Kul. 16:9) Mmutupeshe mikenji yende bua tuikale ne diakalenga, mu mikenji eyi mudi idi itangila nsombelu wa mu dîku ne bintu bia ku mubidi. Patudi tuyitumikila, tudi tuleja ne: tudi bamunange ne tudi tumueyemena. “Dinanga dia Nzambi didi diumvuija ne: tutumikile mikenji yende; pabi mikenji yende kayena ne bujitu.”​—1 Yone 5:3.

21, 22. Bua tshinyi udi mudisuike bua kueyemena Yehowa?

21 Eduardo udi wamba ne: “Ndi mumanye ne: matuku amvua mupitshishe kule ne mukajanyi ne bana banyi kaakupingana kabidi to. Kadi tshiena anu mufue mu dinyingalala to. Bantu ba bungi batuvua tuenza nabu mudimu mbabanji kadi kabena ne disanka to. Mu mêku abu mudi bilumbu bia katshia. Kadi mu dîku dietu tudi ne disanka dipite. Ndi ne disanka dia bungi bua kumona bena Kristo badi mu ditunga dietu emu nansha mudibu bapele, kadi batungunuka ne kuteka malu a Nzambi pa muaba wa kumpala mu nsombelu wabu. Bonso buetu tudi bamone mudi mulayi wa Yezu mulelela.​—Bala Matayi 6:33.

22 Ikala ne dikima dikole. Sungula bua kutumikila Yehowa ne umueyemene. Enza bua dinanga diebe kudi Nzambi, kudi muena dibaka nebe ne kudi bana bebe dikusake bua kukumbaja majitu ebe a mu nyuma bua bena mu dîku diebe. Wewe muenze nunku, neumone ne: ‘Yehowa udi muambuluishi webe.’

^ tshik. 1 Tudi bashintulule mêna.

^ tshik. 11 Tangila biena bualu bia ne: “Comment gérer votre argent”, dib. 3, 4-6, 7-8, 9 mu Réveillez-vous! wa ngondo wa 9/2011.