Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Ikala mukankamane​—Yehowa mMukwashi oobe!

Ikala mukankamane​—Yehowa mMukwashi oobe!

“Akula na kukankamana shi: ‘Yehowa nnê afikâ mu kunkwasha.’”​—EB. 13:6EEM.

1, 2. Nkalakasho kinyi ikwete kupeta bantu bebungi bakwete kwenda mu angi maumbo nsaa yabalukiila ku mabo? (Tala kifwatulo ki ku mbangilo kwa mwisambo.)

EDUARDO * atentekyesha shi: “Panaadi nafubu mu dingi eumbo, naadi na mudimo ukata na napetele makuta ebungi. Kadi panabangile kulonga Bible na Batemwe ba Yehowa, nafikile mu kumona shi ne na ungi mudimo wa muulo ukata autungu kukita: Kubamba kifuko kyande mu kikudi, kushi penda ku mbidi. Byabya nalukiile kwabadi ku nshibo.”​—Ef. 6:4.

2 Eduardo baadi auku shi, paaye kwalukiila kwi kifuko kyaye, baadi musangashe Yehowa. Kadi anka bu Marilyn atwisambile mu mwisambo ukile, Eduardo baadi mukite mufubo wi bukopo bwa kulumbuula kipwano ki pankatshi pa beena kifuko kyaaye. Baadi dingi na lukalakasho lwa kupudisha nkalo ya mukashi aye na bana baye mbalo ishi makuta ebungi. Mushindo kinyi wapete makuta? Mbukwashi kinyi bwadi mulombeene kupeta kwi bangi beena kakongye?

KULUMBUULA NSHALELO A MU KIKUDI NA A MU KIFUKO

3. Kukutwa kwa nambutwile ku nshibo kwi kukita kinyi kwi bana?

3 Eduardo amba shi: “Naadi mushinguule shi naadi mulenguule bana bande nsaa ibabadi na lukalo lwa bukunkushi na kifulo kyande. Ntshinaadi panka bwa kwibabadikila miisambo ya mu Bible, kwela nabo nteko, kwibapulwisha pa mbidi, na kwasha nabo.” (Miy. 6:7) Anna, nsongwakashi aye mukulu, atentekyesha shi: “Naadi namono nka bu’twe bashi mu butaale patushi na nshetu ku nshibo. Pabalukile, tubaadi atumuuku nka penda kumpala n’eyi. Ntshinapushile binaadi napusha pabankumine pa mbidi nya.”

4. Kukutwa kwa nshe bana ku nshibo nkulombeene kukita kinyi pabitale mudimo waaye wa bu nfumu a kifuko?

4 Su nshe bana te ku nshibo, tobesha kukita kalolo mudimo waye wa bu nfumu a kifuko nya. Ruby, mukashi a Eduardo amba shi: “Naadi na kya kukita midimo ya bantu babidi​—wa Papa na wa Mama—​na naadi naata bitshibilo bibungi bitale kifuko. Pabalukiile Eduardo ku nshibo, bibaadi abintungu bwa kulonga kalolo akipatuula kukokyela na kwiyisha. Mpa na binobino, ingi nsaa abitungu ntentekyeshe shi binobino mulume ande e panka.” (Ef. 5:22, 23) Eduardo amba dingi shi: “Bana bande bakashi abaadi na kiubishi kya nkateka nyina’bo matalwa a kukita myanda yooso. Bu byatudi baledi, tubamwene shi abitungu tuleshe bana betu shi twi na binangu bimune, na naadi na kya kulonga kukunkusha kifuko mwishinda dya bwina Kidishitu.”

5. Mushindo kinyi ubaadi nshe bana umune mubangye kulumbuule nkalakasho yooso ibaadi ituukye pa mwanda wa kukutwa kwa kwikala ku nshibo, na nkipeta kibaadi kituukye?

5 Eduardo baadi na kitshibilo kya kukita kyooso kyaadi mulombeene kukita bwa kulumbuula kipwano kyaaye na kifuko kyaaye na kwibanyingisha mu kikudi. Amba shi: “Kinaadi nakimbi nkushadika bya binyibinyi mu mashimba a bana bande pa kwibalongyesha ku mayi na ku kileshesho​—ta mpenda kwamba shi ne mufule Yehowa anka abitungu kwibilesha.” (1 Yo. 3:18) Yehowa baadi mwelele Eduardo mwabi bwa ino midimo yaaye ayilesha kifulo su? Anna aluula shi: “Kumona mushindo ubaadi etatshisha bwa kwikala nshe bana ebuwa na kwifubwila pepi netu kubaadi kushintuule myanda ibungi. Pabatumwene shi kwete kukimba kupeta mashito mu kakongye, tubapushile buwa bukile. Uno ndumbulwilo baadi akyebe kwitukaka kula na Yehowa. Kadi pabatumwene shi baledi betu mbepaane ku bya binyibinyi, atwe namu tubabangile kukita nka byabya. Papa baadi mulee shi tetulekye dingi nya, na bakumbeshe mulayilo waaye. Su bayile, pangi ntshinadya kwikala mu ndumbulwilo a Yehowa lelo uno nya.”

KUMIINA BUSHITO BOOBE

6. Mu kipungo kya ngoshi, bangi ba nambutwile abaadi balongye mwanda kinyi?

6 Ingi myanda ikitshikye ayilesha shi mu mafuku abaadi ngoshi mu maumbo a mu Balkans, bana ba Batemwe ba Yehowa abaadi na muloo ukile sunga mbibaabadi na nshalelo ibukopo. Bwakinyi? Mwanda baledi tababaadi balombeene kwenda ku mudimo; byabya, abaadi abashaala ku mashibo na kulonga na bana, kwasha nabo, na kwisamba nabo. Uno mwanda awitulongyesha kinyi? Lukalo lukata lwi nalo bana ndwa’shi baledi bekale naabo, kukila mpa na kwibapa kwa makuta, sunga ma kado.​—Mye. 22:6.

7, 8. (a) Nkilema kinyi akikitaa bangi baledi pabaluka ku nshibo? (b) Mushindo kinyi ulombeene baledi kukwasha bana baabo bwa kusumbula binangu bi bubi?

7 Mwanda wa malwa, bangi baledi pabalukiila ku nshibo, su abapete shi bana tabakii dingi na kifulo kibaabadi nakyo na tabakwete kwibabasuka dingi, abambaa shi: “Bwakinyi nwi kukutwa lutumbu bwa mushindo wangikeele netatshisha bwenu?” Sunga mbyabya, pangi su bana tabadi byabya mpa mwanda wa kukutwa kumona baledi munda mwa mafuku ebungi. Mushindo kinyi ukumbeene muledi kulumbuula uno mwanda?

8 Teka Yehowa akukwashe bwashi oleshe kifuko kyoobe shi okwete kwibapushisha. Akupu, pwesamba na beena kifuko kyoobe, ebapushishe na kukumiina shi n’obe namu we mufwishe uno mwanda. Kuteka kwa lusa nkulombeene kukwasha. Su mukashi sunga mulume oobe na bana abamono shi okwete kwitatshisha bwa kulumbuula myanda, abakyebe nkupushisha. Na katshintshi na lwishinko, we mulombeene kapeelakapeela kubanga kupeta dingi kifulo na kinemo kya kifuko kyoobe.

‘KUBAMBA KWA BA MU NSHIBO YETU’

9. Bwakinyi ‘kubamba ba mu nshibo yetu’ takutekye shi twikale atwitatshisha bwa kupeta bintu bya ku mbidi bikile bungi?

9 Mpoolo mutumibwa baadi mwambe shi su beena Kidishitu banunu tabobesha kupudisha nkalo yabo, bana na bekulu be na kya ‘kukitshina bebatande na bankambwa babo byabya abitungwa kwibakitshina.’ Kadi Mpoolo batungunukile na kulungula beena Kidishitu booso bwa kusanka na bintu byabadi nabyo lukalo kw’ifuku—byakudya, bya kufwala, na pa kulala. Tabitungu kwikalakasha ngofu bwa kupeta bintu bibungi sunga kwikala na makuta ebungi mu mafuku aafiki. (Badika 1 Timotee 5:4, 8; 6:6-10.) Bwa ‘kubamba ba mu nshibo’ mwina Kidishitu te na kya kukimba bupeta mu uno ndumbulwilo akyebe kukila binobino nya. (1 Yo. 2:15-17) Abitungu shi tatulekanga “kudimbwa kwa mapeta” sunga shi “biongwa” bikutshishe kifuko kyetu “kutambula muwa wa binyibinyi” mu ndumbulwilo mupya a bululame a Efile Mukulu!​—Mak. 4:19; Luk. 21:34-36; 1 Tim. 6:19.

10. Mushindo kinyi watudi balombeene kulesha binangu pabitale kwata kwa mabasa?

10 Yehowa auku shi twi na lukalo na makuta. Kadi makuta ta ngalombeene kukalwila sunga kulama muntu na muwa mu mushindo ukumbeene kwibikita binangu nya. (Mul. 7:12; Luk. 12:15) Misango ibungi bantu abalenguulaa masaku a kwenda mu kutumika mu angi maumbo, na takwi kintu su nkimune akilesha shi kwakwa abakyebe nkapeta makuta ebungi nya. Aku namu, kwi masaku akile bungi. Bantu bebungi abende byabya bakwete kufika na mabasa akile. Pamutwe pa kwikala na bulungantu bwa kufubila Efile Mukulu, abafiki bu bafubi ba baaba bebeyapushe makuta. (Badika Myeele 22:7.) Kusuuka kwa mabasa nyi nkulesha kwa binangu.

11. Kutshiba kalolo bungi bwa makuta autungu kutuusha na kukimba muyiile bintu abitungu kwikala nabyo nkulombeene kukwasha bifuko bwa kupelesha nkalakasho pabitale makuta?

11 Eduardo baadi auku shi bwa kobesha mu kitshibilo kyaaye kya kushaala pepi na kifuko kyaaye, abitungu akite myanda ikumbeene kumukwasha pabitale makuta. Aye na mukashi aaye abaadi batshibe kalolo bungi bwa makuta autungu kutuusha na kukimba muyiile bintu abitungu eyendo kwikala nabyo. Eyendo shi abaadi na kya kwisumina bingi bintu. Kadi booso bwabo abaadi bepusheene na tababaadi abatuusha makuta ku bintu bya bisumanga nya. * Eduardo amba shi: “Bu kileshesho, naadi mukashe bana mu tulasa twa privée tubaabadi, na kwibakimbila tulasa twibuwa twa mbulamatadi.” Aye na kifuko kyaaye abaadi abeele nteko bwashi apete mudimo ushi ulombeene kumukutshisha myanda ya mu kikudi. Mushindo kinyi ubaadi Yehowa mwaluule nteko yaabo?

12, 13. Mmyanda kinyi ibaadi ikite nshe bana umune bwa kukwasha kifuko kyaaye, na mushindo kinyi ubaadi Yehowa mumwelele mwabi mu kitshibilo kyaaye kya kwikala na nshalelo mupelepele?

12 Eduardo atentekyesha shi: “Mu bipwa bibidi bya kumpala, tubaadi atulu ngoshi nka na ndambo ibatudi nayo. Makuta anaadi napete abaadi aende na kupeela, ta abaadi aalombana bwa kupudisha nkalo yooso nya, na naadi nakooko ngofu. Kadi tubaadi na mushindo wa kutwela mu bisangilo byooso na kwenda mu mudimo wa bulungudi.” Eduardo baadi mwate kitshibilo kya kupela kwela binangu pabitale midimo ikumbeene kumufwisha bwa kwenda kula na kifuko kyaaye munda mwa myeshi sunga bipwa. Amba shi: “Pamutwe pa byabya, nalongyele bya kukita midimo ibungi bwashi su mudimo kampanda wakutshika, ne kukita ungi.”

We mukumbeene kulonga midimo ilekenelekene bwa kukwasha kifuko kyoobe su? (Tala paragrafe 12)

13 Bu bi Eduardo baadi na kya kufuta mabasa aaye kapeelakapeela, bibaadi abitungu shi akumbashe makuta akile bungi ku aa abaadi mwiyapule. Anka bamwene shi wawa mmulo upeela autungu kufuta bwa kupeta mushindo wa kushaala na kukita myanda yooso pamune na kifuko, bu abikumiina Yehowa shi baledi bakite. Eduardo amba shi: “Binobino nkwete kupeta makuta e mushi mwa ky’ekumi kya anaadi napete mu dingi eumbo, kadi tatukwete kulaala na nsala nya. ‘Mboko ya Yehowa ta ngipi nya.’ Na dingi, twi baate kitshibilo kya kwikala ba mbala-mashinda. Mwanda wa kukanya, kunyima kwa byabya nkalakasho itale makuta ibaadi itshimbe na tubabangile kupeta bintu byatudi nabyo lukalo kushi lukalakasho.”​—Yesh. 59:1.

KUKAMBILA NKALAKASHO YA BA MU KIFUKO

14, 15. Mushindo kinyi ulombeene bifuko kukambila nkalakasho ya baaba abebatekye bwa kutuula bintu bya ku mbidi kumpala kwa myanda ya mu kikudi, na nkinyi kilombeene kukitshika su abatuusha kileshesho kibuwa?

14 Mu mbalo ibungi, bantu abamonaa shi be na kitungo kya kupa bakwabo ba mu kifuko na bakuuku makuta sunga ma kado. Eduardo apatuula shi: “Twi bakule mu wawa mushindo, atwikalaa na muloo wa kupana.” Kadi akumbasha shi: “Kwi na nfudiilo. Napatulwile bakwetu ba mu kifuko shi nakyebe kwibapa pakudi mushindo na su byabya tabinkutshisha kukumbasha nkalo ya ba mu nshibo yande sunga kukita myanda ya mu kikudi.”

15 Kwalukiila kwa bantu bende mu kufuba mu angi maumbo sunga kupela kwa kuleka kifuko bwa nkafuba kula, akupeya bantu abekalanga bebatudile lukulupilo nsungu sunga kwibalwisha ku mashimba. Bangi abamonaa bu kukutwa kwa kifulo. (Mye. 19:6, 7) Anna, mwana mukashi a Eduardo amba shi: “Sunga mbyabya, su tubapele kulwisha myanda yetu ya mu kikudi penda bwa kupeta makuta, bangi bakwetu ba mu kifuko abafikaa mu kushinguula shi nshalelo etu a bwina Kidishitu e na muulo ukata. Kadi mushindo kinyi wabadi balombeene kwibishinguula su tubalondo byabetutekye?”​—Tala byabidi bipushene na 1 Mpyeele 3:1, 2.

KUTUULA LUKUMIINO MWI EFILE MUKULU

16. (a) Mushindo kinyi ulombeene muntu ‘kwidimba aaye nabeene na nangunangu ya madimi’? (Ja. 1:22) (b) Mbitshibilo bi naminyi byabelelaa mwabi kwi Yehowa?

16 Pabafikile mwiumbo ya bupeta kushi mulume aaye sunga bana baaye, mukwetu umune baadi mulungule bakulu shi: “Twi betatshishe ngofu bwashi nfikye kuno. Mulume ande baadi mpa na mulekye kufuba bu mukulu mu kakongye. Byabya nakulupila shi Yehowa akyebe kwitwelela mwabi bwa luno lwendo.” Yehowa elaa mwabi nka su bitshibilo byatwata abilesha shi twi na lukumiino mwadi, kadi mushindo kinyi wadi mulombeene kwela mwabi ku kitshibilo kishi kipusheene na kyakyebe, bikishekishe su muntu afiki mpa na mu kutuula mashito ekalanga nao mu kakongye?​—Badika Beena-Ebreeyi 11:6; 1 Yowano 5:13-15.

17. Bwakinyi abitungu shi tukimbe bukunkushi bwa Yehowa kumpala kwa kwata bitshibilo, na mushindo kinyi watudi balombeene kwibikita?

17 Kimba bukunkushi bwa Yehowa kumpala kwa kwata bitshibilo sunga kwela eyi ku mwanda kampanda, ta nkunyima nya. Mutekye kikudi kyaaye, kinangu, na bukunkushi. (2 Tim. 1:7) Eyele luno lukonko: ‘Ne na kitshibilo kya kukokyela Yehowa mpa na kumpala kwa myanda kinyi? Mpa na pa bampombesha?’ Su mbyabya, okyebe kumukokyela nsaa ayitungu shi oshaale na bipeela? (Luk. 14:33) Teka bakulu bwashi bakupe elango adifiki mu Bifundwe, na oleshe shi we na lukumiino mwi Yehowa na we mukulupile mu mulayilo waaye wa nkukwasha polondo dino elango. Bakulu ta mbalombeene kwata bitshibilo pa mbalo yoobe nya, kadi mbalombeene nkukwasha bwa kwata bitshibilo abikyebe nkupa muloo wa mafuku ebungi.​—2 Kod. 1:24.

18. Nnanyi abadi bape mudimo wa kubamba kifuko, na mmyanda kinyi ikumbeene kupa bangi mushindo wa kukwasha?

18 Yehowa mupe nfumu a kifuko “bushito” bwa kubamba kifuko kwifuku n’efuku. Abitungu tutumbule na kwela nteko bwa baaba bakwete kukumbasha uno mudimo wabo kushi kwenda kula na bakashi sunga bana baabo, sunga bangi bekala abebashishikila bwa kwibikita. Ingi myanda ya kimpulunkamba, bu masaku kampanda sunga mikumbo, ayitupeyaa mushindo wa kulesha kifulo kya bwina Kidishitu na kwisambena. (Gal. 6:2, 5; 1 Mp. 3:8) We mulombeene kukwasha na kamono koobe sunga kukwasha mukwenu mwina Kidishitu bwa kupeta mudimo kushi’ye kwenda kula? Su mbyabya, we mulombeene kumukwasha bwashi talekanga kifuko kyaaye bwa nkakimba mudimo ingi mbalo sunga bamushishikile naminyi.​—Mye. 3:27, 28; 1 Yo. 3:17.

TOLUBANGA SHI YEHOWA NYI MUKWASHI OOBE!

19, 20. Bwakinyi beena Kidishitu mbalombeene kwikala na muloo wa kuuka shi Yehowa akyebe kwibakwasha?

19 Bifundwe abitulungula shi: “Lwabi lwa nfwalanga talwinumunanga mu nshalelo enu; sepeelayi na byanudi nabyo. Mwanda Mwanana nabeene mwambe shi: ‘Nya, ntankuposola, ntankusumbusheena.’ Mu kipaso kyatudi balombeene kwamba na lwishinko looso shi: ‘Yehowa byadi mukwashi ande, ntantshinyi kintu su nkimune. Kilombeene kunkitshina muntu nyi nkinyi?’” (Eb. 13:5, 6) Mushindo kinyi wabikitshikaa?

20 Mukwetu bayisha bu mukulu a mwiumbo dimune dishi dya bupeta amba shi: “Misango ibungi bantu abamba shi Batemwe ba Yehowa be na nshalelo a muloo. Abamonaa dingi sunga bekala balanda, Batemwe abafwalaa kalolo na abamweneka shi be bibuwa kukila bangi.” Bino mbipushene na mulayilo wa Yesu kwi booso abatuula Bufumu pa mbalo ya kumpala. (Mat. 6:28-30, 33) Oolo, Yehowa Nshobe e mwiyilu, mukufule na akumiina shi wekale bibuwa n’obe na bana boobe. “Yehowa amonaa abikitshikaa mbalo yooso pa nsenga ishima bwa kunyingisha bano batuule lukulupilo lwabo mwadi.” (2 Mya. 16:9) Mwitupe miiya yaaye​—mpa na miiya itale nshalelo a mu kifuko na pabitale bintu bya ku mbidi—​bwa kwitukwasha. Patwiyilondo, atulesha shi twi bamufule na twi bakulupile mwadi. “Kifulo ky’Efile Mukulu ki bino: Tulame miiya yaaye, na inyi miiya ta mbushito bwitutentekwe nya.”​—1 Yo. 5:3.

21, 22. Bwakinyi we mwate kitshibilo kya kulesha shi we mukulupile mwi Yehowa?

21 Eduardo amba shi: “Nauku shi nsaa inaadi mukishe kula na mukashi na bana bande ntshi mulombeene kwiyilumbuula nya, kadi ntantungunuka na kwela binangu kwakwa na kwikalashena nya. Benami banandji nabo be na mmono ibungi kadi tabe na muloo mu nshalelo abo nya. Bifuko byabo bi na nkalakasho ibungi. Anka, kifuko kyande ki na muloo ukata! Na ne na muloo wa kumona shi bakwetu ba mu dino eumbo, sunga mbyabadi balanda, bakwete kutuula myanda ya mu kikudi pa mbalo ya kumpala. Atwe booso tukwete kumona bikwete kulombana mulayilo wa Yesu.”​—Badika Mateo 6:33.

22 Ikala mukankamane! Ata kitshibilo kya kukokyela Yehowa na kukulupila mwadi. Kifulo kyobe bw’Efile Mukulu, bwa mwina dibaka noobe, na bwa bana boobe kikutume bwa kukumbasha mudimo ukupe Efile mu kifuko kyoobe. Su bokitshi byabya, okyebe kumona shi ‘Yehowa nyi mukwashi oobe.’

^ par. 1 Angi mashina mbeashintuule.

^ par. 11 Tala mwisambo ya “Comment gérer votre argent” mu Réveillez-vous! a mweshi wa Kitema 2011.