1, 2. ¿Kʼusitik van vokolil tsnuptanik li buchʼutik ayik ta abtel ta yan lum kʼalal tsut tal ta snaike? (Kʼelo li lokʼol ta slikebale.)

«TE TOʼOX nakalun ta yan lum; tsots toʼox skʼoplal li kabtele xchiʼuk lek toʼox ta jpas kanal», xi chal li Eduardoe. * Xi to chale: «Pe kʼalal lik jchan Vivlia xchiʼuk stestigotak Jeovae, te laj kakʼ venta ti oy kʼusi mas tsots skʼoplal oy ta jba spasele: jaʼ ti jchabi li kutsʼ kalal ta sventa li kʼusitik chtun yuʼunike xchiʼuk li kʼusitik sventa mantale. Jaʼ yuʼun lisut batel ta jna» (Efes. 6:4).

² Li Eduardoe snaʼoj ti jaʼ lek chil Jeova ti sut batel xchiʼuk li yutsʼ yalale. Pe jech kʼuchaʼal li Liliana ti laj kalbetik skʼoplal li ta yan xchanobile, toj ep kʼusitik skʼan spas sventa lekuk xbat li yutsʼ yalale. Jech xtok, toj vokol chaʼi tsmakʼlin yajnil xchiʼuk xnichʼnabtak li ta jun lum ti muʼyuk ep tojolil tee. ¿Kʼuxi van ch-echʼ yuʼunik li jujun ue? ¿Mi xuʼ van xkoltavanik li ermanoetik ta tsobobbaile?

3. ¿Kʼu yelan chaʼi sbaik alab nichʼnabiletik kʼalal nom oy stot o smeʼike?

³ Xi chal li Eduardoe: «Laj kaʼibe smelolal ti muʼyuk bu lek la jkʼel li jnichʼnabtak kʼalal mas chtun yuʼunik beiltasel xchiʼuk ti xichʼik kʼanele. Muʼyuk bu te oyun sventa la jkʼelbe loʼiletik ta Vivlia, ti jpas  orasion xchiʼukike, ti jpetanane xchiʼuk ti xitajin xchiʼukike» (Deut. 6:7). Li xvixil tseb ti Ana sbie xi chvul ta sjole: «Muʼyuk bu toj lek chkaʼi jba ta skoj ti nom oy li jtote. Kʼalal sut talele, jaʼ noʼox xkojtikinkutik li sate xchiʼuk li yechʼomal yee. Chopol chkaʼi kʼalal ta smeyune».

4. ¿Kʼu yuʼun vokol chaʼi jun totil li kʼusi oy ta sba spasel kʼuchaʼal jolil ta skoj ti nom oye?

⁴ Kʼalal mas jal chʼabal te oy li totile mas me vokol chaʼi spasel li kʼusi oy ta sba spasel kʼuchaʼal jolile. Li yajnil Eduardo ti Rubí sbie xi chale: «Voʼon totil xchiʼuk meʼilun. Nop xkaʼi ti voʼon ta jnop jtuk jutuk mu skotoluk li kʼusitik ta jpase. Kʼalal sut talel li Eduardoe, skʼan la jchan ti skʼan xkichʼ ta mukʼ li jmalale. Bakʼintike skʼan jvules ta jol ti liʼ xa oye» (Efes. 5:22, 23). Xi to chal li Eduardoe: «Li jtsebetake nopem xa xaʼiik ti jaʼ tskʼanbeik permiso li smeʼike. [...] Laj kakʼ persa ti voʼon chkichʼ batel jbabe li ta kutsʼ kalal kʼuchaʼal yajtsʼaklom Cristoe». Li Eduardo xchiʼuk Rubie laj yaʼibeik smelolal ti ta skoj ti jaʼ totil meʼiletike skʼan jmoj snop skʼopik xchiʼuk ti koʼoluk li kʼusi chkʼot ta nopel yuʼunike.

5. 1) ¿Kʼusi la spas jun totil sventa stsatsub yutsʼ yalal ta skoj ti chʼabal toʼox te oye? 2) ¿Kʼusi kʼot ta pasel?

⁵ Li Eduardoe jpʼel ta yoʼonton ti tstsatsubtas ti kʼu yelan xil sbaik xchiʼuk li yutsʼ yalale xchiʼuk li ta mantale. Xi chale: «Li kʼusi ta jkʼane jaʼ ti xkakʼbe ta yoʼonton kʼusi melel li jtsebetike, yuʼun ta jkʼan chkal xchiʼuk ti jechuk xkakʼ ta ilel ta jtalelale. Maʼuk noʼox chkal ti jkʼanoj li Jeovae, yuʼun chkakʼ ta ilel xtok» (1 Juan 3:18). ¿Mi akʼbat van bendision yuʼun Jeova ta skoj ti laj yakʼ persa spasel jech li Eduardoe? Xi tstakʼ li Anae: «Kʼalal chkil ti chakʼbe yipal sventa lekuk spas li kʼusi oy ta sba kʼuchaʼal totile, ti mas xa nopol oy ta jtojolalkutike toj tsots skʼoplal laj kilkutik. Jech xtok, ximuyubajkutik ti ep ch-abtej li ta tsobobbaile. Li sbalumil Satanase tskʼan ox ti xinamajkutik ta stojolal li Jeovae, pe ta skoj ti yakʼojbeik yipal ta mantal li jtot jmeʼkutike, jaʼ la skoltaunkutik ti jech jpaskutik eke. Li jtote laj yalbunkutik ti muʼyuk xa jech chiktaunkutike, jech onoʼox la spas ta melel. Ti batuke, yikʼaluk van muʼyuk liʼ oyun li ta s-organisasion Jeovae».

6. ¿Kʼusi laj yakʼik venta jlom totil meʼiletik kʼalal jaʼo echʼ li paskʼop ta Balcanese?

⁶ Kʼalal yakal li paskʼop ta Balcanese, li yalab xnichʼnab stestigotak Jeova ti te nakalik li ta lum taje muyubajik, akʼo mi jaʼo oy vokolil. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun mu stakʼ xbatik ta abtel li stot smeʼike, jaʼ yuʼun te chkom ta snaik, te chchanunajik, chtajinik xchiʼuk chchiʼinik ta loʼil li yalab xnichʼnabike. ¿Kʼusi chakʼ jchantik taje? Chakʼ ta ilel ti maʼuk noʼox takʼin o matanaletik li kʼusi mas tskʼanike, yuʼun jaʼ ti teuk oyuk li stot smeʼike. Yuʼun li Skʼop Diose chal ti lek chbat yutsʼ yalalik kʼalal jaʼ chchanubtasvanik li totil meʼiletike xchiʼuk kʼalal chchʼak skʼakʼalik xchiʼuk ti chchikintaik li kʼusi chalike (Prov. 22:6).

7, 8. 1) ¿Kʼusi spasoj jlom totil meʼiletik ti mu lekuke? 2) ¿Kʼusi xuʼ spasik totil meʼiletik sventa skolta yalab xnichʼnabik ti chopol chaʼi sbaike?

⁷ Kʼalal tsut ta snaik jlom totil meʼiletike chakʼik venta ti chopol chaʼi sba li yalab xnichʼnabike o muʼyuk lek ch-ilatik. Akʼo mi jech, xuʼ van xi yalojik totil meʼiletik ti muʼyuk leke: «¿Kʼu chaʼal jech chapasbun leʼe? ¡Mi mu xavil li kʼusitik jpasoj ta atojolale!». Mu xakʼik venta ti yayijem yoʼonton chkʼot staik yalab xnichʼnabik ta skoj ti chʼabal toʼox te oyike. Mi jech kʼotem ta atojolale, ¿kʼusi xuʼ xapas?

⁸ Kʼanbo Jeova ti akʼo skoltaot sventa xavakʼbe ta ilel slekil avoʼonton li avutsʼ avalale. Jaʼ yuʼun, kʼalal mi la loʼilaj xchiʼuk li avutsʼ avalale, akʼo venta xchiʼuk chʼamo ti jaʼ ta amul jutuke. Albo ta sjunul avoʼonton ti chopol chavaʼie. Mi laj yakʼ venta achiʼil ta nupunel xchiʼuk avalab anichʼnab ti chavakʼbe yipal jujun kʼakʼal sventa mu chopoluk xaʼiik ta skoj ti chʼabal toʼox te oyote, mas me chchʼunik li kʼusi chavale. Oyuk smalael avuʼun xchiʼuk jpʼeluk avoʼonton xapas, vaʼun xuʼ me chlik skʼanoxuk xchiʼuk xlik yichʼoxuk ta mukʼ li avutsʼ avalale.

9. ¿Kʼu yuʼun mu persauk skʼan spasik ta jkʼulej sventa xakʼbeik kʼusi chtun yuʼun yutsʼ yalalik li yajtsʼaklomtak Cristoe?

⁹ Li jtakbol Pabloe laj yal ti skʼan «acʼo spaquic jech chac cʼu chaʼal cʼuxubinbilic ichʼiic [tal]» li alab nichʼnabiletik xchiʼuk momiletik kʼalal mi mu xa xuʼ yuʼun x-abtejik li totil meʼiletik xchiʼuk li mukʼtotil o li yayailetike. Pe la stijbe yoʼonton skotol yajtsʼaklomtak Cristo xtok ti xmuyubajikuk noʼox ta sventa li kʼusi oy yuʼunike —veʼlil, skʼuʼ spokʼik xchiʼuk snaik— ti maʼuk xakʼ yipik tajek stael lek kʼusitik yuʼunike o sventa lekuk kʼusi oy yuʼunik ta tsʼakal (kʼelo 1 Timoteo 5:4, 8; 6:6-10). Sventa xakʼbeik kʼusi chtun yuʼun yutsʼ yalalik li yajtsʼaklomtak Cristoe mu persauk skʼan spasik ta jkʼulej liʼ ta balumil ti jutuk xa skʼan xlaje (1 Juan 2:15-17). Mu me xkakʼtik akʼo sloʼla koʼontontik li «cʼulejalile» o «li cʼusitic tscʼan [jbekʼtaltik]» sventa «xcʼot yichʼic li mero [kuxlejal]» ta achʼ balumil yuʼun Dios li kutsʼ kalaltike (Mar. 4:19; Luc. 21:34-36; 1 Tim. 6:19).

10. ¿Kʼusi chakʼ jchantik spʼijil Dios ta sventa li ilile?

¹⁰ Li Jeovae snaʼoj ti chtun kuʼuntik takʼin sventa xijkuxiutike. Pe li takʼine mu xuʼ yuʼun xchabiutik xchiʼuk skoltautik jech kʼuchaʼal tspas li spʼijil Diose (Ecl. 7:12; Luc. 12:15). Ep buchʼutik muʼyuk lek la skʼelik baʼyuk kʼu to yepal chlaj takʼin kʼalal chbatik ta abtel ta yan lume. Jech xtok, mu xuʼ xkaltik ta melel ti tspasik kanal epal takʼin tee. Moʼoj, yuʼun ep kʼusitik xuʼ xkʼot ta pasel ti xibalik sbae. Ep li buchʼutik chbatik ta yan lume mas to ep yil tsutik tal ta slumalik. Ta skoj taje mu xa xuʼ yuʼunik chtunik ta stojolal Dios, yuʼun mosoinbilik chkomik ta stojolal li buchʼutik akʼbatik ta chʼom li takʼine (kʼelo Proverbios 22:7). ¿Kʼusi chakʼ jchantik li spʼijil Diose? Jaʼ ti mu jtikʼ jbatik ta epal ilile.

11. ¿Kʼu yuʼun toj tunel mi laj yichʼ pasel jun slistail ta sventa li kʼusitik chtune?

¹¹ Li Eduardoe sut batel xchiʼuk yutsʼ yalal, pe snaʼoj xtok ti sventa lekuk xbate, skʼan oyuk smelolal ti kʼu yelan tslajes stakʼinike. Li Eduardo xchiʼuk li yajnile la skʼelik kʼusi li mas chtun yuʼunike xchiʼuk la spasbeik jun slistail. Melel onoʼox ti jutuk xa tajek li kʼusi xuʼ smanik jech kʼuchaʼal nopem toʼox xaʼiike. Pe la skolta sbaik skotolik xchiʼuk muʼyuk la slajesik takʼin sventa smanik kʼusitik ti muʼyuk chtun yuʼunike. * Xi chal li Eduardoe: «Jech kʼuchaʼal liʼe, la jlokʼes jtsebtak li ta chanun ti bu tojbile, vaʼun te la jtikʼ ta chanun ta jun chanob vun ti jaʼ tstoj ajvalil ti lek chchanubtasvanik tee». Li Eduardo xchiʼuk li yutsʼ yalale la skʼanbeik koltael Jeova sventa sta yabtel ti xakʼ yorail spas li kʼusitik ta sventa mantale. ¿Kʼu yelan koltavan li Jeovae?

12, 13. 1) ¿Kʼusi la spas jun totil sventa xakʼbe kʼusitik chtun yuʼun li yutsʼ yalale? 2) ¿Kʼuxi laj yakʼbe bendision Jeova ta sventa ti kʼu yelan kʼot ta nopel yuʼun Eduardo ta sventa ti lek noʼox sba li xkuxlejale?

¹² Xi chvul ta sjol li Eduardoe: «Li baʼyel chib jabil echʼe laj kakʼkutik persa ti mu jlajeskutik ep takʼine. Ti kʼu yepal ta jpas kanale mu onoʼox xlokʼ-o sventa jmankutik li kʼusi chtun kuʼunkutike, solel anil xa tajek chlaj batel li jtakʼin jkʼejoj toʼoxe xchiʼuk chilub tajek. Pe ta onoʼox xibatkutik ta skotol tsobajeletik xchiʼuk koʼol chilokʼkutik ta cholmantal». Li Eduardoe muʼyuk la xchʼam mi junuk abtelal ti xuʼ chnamaj batel ta stojolal yutsʼ yalal ti chjalij jayibuk u o jabiletike. Xi chale: «La jchan spasel jeltos abtelaletik. Jaʼ yuʼun, kʼalal mu stakʼ jpas kʼusi jtosuke, xuʼ jpas yan abtelal».

¹³ Ta skoj ti jal sut-o yil li Eduardoe, la stojbe to mas sjol li yile. Pe akʼo mi jech, mu masuk toj tsots laj yaʼi spasel taje, yuʼun mu xkoʼolaj ti chʼakal oy ta stojolal li yutsʼ yalale, yuʼun te oy xchiʼuk yutsʼ yalal sventa koʼol xtunik ta stojolal Jeova, jech kʼuchaʼal tskʼan Jeova ti akʼo spasik li totil meʼiletike. Xi chal ta jamale: «Mu sta 10% ta jpas kanal jech kʼuchaʼal ta toʼox jpas kanal ta yan lume, pe muʼyuk chkilkutik viʼnal. “Li Mucʼul Diose mu yuʼunuc lajem stsatsal ti mu xcoltavane”. Li-ochkutik ta prekursor, xchiʼuk kʼalal jech la jpaskutike, labal sba ti jaʼo lekub ti kʼu yelan oyunkutik ta takʼine, taje jaʼ la skoltaun sventa  mas kʼun laj kaʼi yakʼbel kʼusi chtun yuʼun li kutsʼ kalale» (Is. 59:1).

14, 15. 1) ¿Kʼusi xuʼ spasik li yajtsʼaklomtak Cristo kʼalal tsujatik yuʼun yutsʼ yalalik sventa jaʼ baʼyel xakʼik ta xkuxlejalik li takʼine ti jaʼ muʼyuk li ta sventa mantale? 2) ¿Kʼusi lek chkʼot ta pasel ta stojolal kutsʼ kalaltik kʼalal chilik ti jaʼ mas tsots skʼoplal chkiltik li kʼusitik ta sventa mantale?

¹⁴ Ta epal lumetike, li krixchanoetike sujbil chaʼi sbaik sventa chakʼbeik takʼin o matanaletik li yutsʼ yalalik xchiʼuk li yamigoike. Xi chal li Eduardoe: «Jaʼ jech nopem xaʼiik spasel li ta jlumalkutike xchiʼuk lek chkaʼikutik ti jech ta jpaskutike. Pe oy noʼox spajeb. Ta slekil koʼonton chkalbe kutsʼ kalaltak ti chkakʼbeike, pe kʼusi noʼoxe jaʼ baʼyel chkakʼbe kajnil, jnichʼnabtak li kʼusi chtun yuʼunike xchiʼuk ti spas kuʼukuntik li kʼusitik ta sventa mantale».

¹⁵ Xuʼ van junantik utsʼ alaliletike chopol chaʼiik o ch-ilin ta stojolal li buchʼutik tsut ta snaike o ti tspʼajik abtelal ta nome. Xuʼ van ch-albatik ti jaʼ noʼox tsaʼik li kʼusi tskʼan stukike. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun tskʼanik ox tslokʼesbatik takʼin (Prov. 19:6, 7). Ana, ti jaʼ stseb li Eduardoe xi chale: «Li kʼusi mas leke jaʼ ti kʼalal jaʼ ta jpastik baʼyel li kʼusi ta sventa mantale ti jaʼ mu jechuk ta jpastik ta sventa li takʼine, li kutsʼ kalaltike jaʼ jech chakʼik venta ti jaʼ mas tsots skʼoplal chkaʼitik li Jeovae. Ti mi mu jechuke, ¿kʼuxi xa noʼox chaʼibeik smelolal?» (koʼoltaso xchiʼuk 1 Pedro 3:1, 2).

16. 1) ¿Kʼusi ti jaʼ «noʼox chavaʼyilanic» ti xuʼ jaʼ noʼox tsloʼla sbaik-oe? (Sant. 1:22.) 2) Li kʼusitik chkʼot ta nopel kuʼuntike, ¿kʼuxi jnaʼtik ti chakʼbutik bendision li Jeovae?

¹⁶ Jun ermanae laj yikta komel smalal xchiʼuk yalabtak ta slumal sventa chbat ta yan lum ti bu mas oy takʼine. Kʼalal kʼote xi laj yalbe li moletik ta tsobobbaile: «Toj ep kʼusitik la jpaskutik sventa litale. Li jmalale laj yikta li yabtel ta mol ta tsobobbaile. Jaʼ yuʼun jmalaoj ti xakʼbunkutik bendision li Jeovae». Chakʼbe bendision Jeova li buchʼutik chakʼ ta ilel xchʼunel yoʼontonik ta stojolale, pe ¿kʼuxi xa noʼox chakʼbe bendision Jeova ti mi maʼuk tspasik li kʼusi tskʼan yoʼontone, mas to ti kʼalal chiktaik komel jun abtelal ti jaʼ yakʼoj li Diose? (Kʼelo Hebreos 11:6; 1 Juan 5:13-15.)

17. 1) ¿Kʼu yuʼun skʼan jsaʼtik beiltasel ta stojolal Jeova kʼalal skʼan toʼox xkʼot ta nopel kuʼuntik li kʼusi ta jpastike? 2) ¿Kʼuxi xuʼ jsaʼtik li beiltasel chakʼ Jeovae?

¹⁷ Sventa mu chopoluk xavaʼi aba ta tsʼakal ta sventa li kʼusi kʼot ta nopel avuʼune, saʼo beiltasel baʼyuk ta stojolal Jeova kʼalal skʼan toʼox xapase xchiʼuk ti chaval chapase, maʼuk to xasaʼ koltael ta  tsʼakal. Albo ti xa sbeiltasote, ti akʼo yakʼbot xchʼul espiritue xchiʼuk ti xakʼbot apʼijile (2 Tim. 1:7). Xi xajakʼbe abae: «¿Bu to van kʼalal ta jchʼunbe smantal li Jeovae? ¿Mi ta van xitun ta stojolal akʼo mi chkichʼ nutsel? Mi jeche, ¿mi mu van skʼan jchʼunbe smantal kʼalal chal ti skʼan lek noʼox sba xkichʼ batel jkuxlejale?» (Luc. 14:33). Chiʼino ta loʼil li moletik ta tsobobbaile xchiʼuk chʼuno li tojobtaseletik chakʼbot ta Vivliae. Jaʼ jech chavakʼ ta ilel ti apatoj avoʼonton ti tskoltaot Jeova jech kʼuchaʼal yaloje. Li moletik ta tsobobbaile maʼuk oy ta sbaik snopel li kʼusi xuʼ xapase, pe li kʼusitik chalbote chtun avuʼun sventa lek kʼusi xkʼot ta nopel avuʼun ti xamuyubaj yuʼun ta jelavele (2 Cor. 1:24).

18. 1) ¿Buchʼu akʼbil ta sba tsmakʼlin li utsʼ alalile? 2) ¿Kʼuxi xuʼ jkoltatik li joliletik ta utsʼ alalile?

¹⁸ Li Jeovae jaʼ yakʼojbe ta sba jolil ta utsʼ alalil sventa tsmakʼlin li yutsʼ yalale. Epal jolil ta utsʼ alaliletike tspasik li kʼusi oy ta sbaik spasel ti mu persauk xchʼak sbaik ta stojolal snup xchiʼilik, yalab xnichʼnabik o akʼo mi chichʼik sujel yuʼun yantik ti xbatik ta abtel ta yan lume xchiʼuk ti akʼo mi tskʼan chbatik eke. ¿Mi ta van jkʼupil kʼoptatik ti jech tspasike? ¿Mi ta van xkalbetik skʼoplalik ta j-orasiontik? ¿Mi xuʼ xkakʼbetik ta ilel ti jkʼanojtik kʼalal ta jkoltatik mi oy svokolike o kʼalal oy kʼusi tsots chkʼot ta stojolalike? (Gál. 6:2, 5; 1 Ped. 3:8.) Jech kʼuchaʼal liʼe, ¿mi xuʼ van jkoltatik ta sabel yabtelik ti te noʼox nopole o chkakʼbetik sveʼelik o takʼin sventa xkuch batel yuʼunik? Xuʼ van jech mu xa toj masuk sujbil chaʼi sbaik sventa xbatik ta abtel ta yan lum (Prov. 3:27, 28; 1 Juan 3:17).

19, 20. ¿Kʼu yuʼun spatoj yoʼontonik yajtsʼaklomtak Cristo ti chkoltaatik yuʼun li Jeovae?

¹⁹ Xi chalbutik li Tsʼibe: «Mu me xbat avoʼntonic yuʼun taqʼuin. Cuxetuc noʼox avoʼntonic ti cʼu yepal oy avuʼunique. Yuʼun jech yaloj li Diose: “Muʼyuc chaquictaot, muʼyuc chajcomtsanot”, xi. Jech ta sjunul coʼntontic xuʼ jech jamal chcaltic: “Jaʼ Jcoltavanej cuʼun li Cajvale, jech muʼyuc chixiʼ. ¿Cʼusi xuʼ yuʼun chispasbicun li cristianoetique?”» (Heb. 13:5, 6). ¿Kʼuxi chkʼot ta pasel li kʼusi chal liʼe?

²⁰ Jun mol ta tsobobbail ti lek chanem ti nakal ta jun lum ti abol noʼox sbaike xi chale: «Ep ta velta chalik krixchanoetik ti xmuyubajik noʼox li stestigotak Jeovae». Xchiʼuk xi to chal xtoke: «Chakʼik venta ti ermanoetik ti mas abol sbaike mas lek skʼuʼ spokʼik xchiʼuk mas ep stakʼinik yileluk kʼuchaʼal li yantike». Liʼe jaʼ chakʼ ta ilel ti chkʼot ta pasel li kʼusi laj yal Jesús ta stojolal li buchʼutik jaʼ chakʼik ta baʼyel ta xkuxlejalik li Ajvalil yuʼun Diose (Mat. 6:28-30, 33). Teuk me oy ta avoʼonton ti Jtotik ta vinajele skʼanojot xchiʼuk oy ta yoʼonton ti lekuk xbat li avutsʼ avalale. Li Vivliae chal ta stojolal Jeova ti «jaʼ sqʼueloj scotol li banamile, jech xuʼ chacʼ ta ilel svuʼel ta stojol li bochʼo scotol yoʼntonic tscʼanic coltael yuʼune» (2 Crón. 16:9). Yalojbutik mantaletik kʼuxi ta jchabi kutsʼ kalaltik sventa lekuk xbat. Kʼalal ta jchʼunbetik smantale jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtike xchiʼuk ti jpatoj koʼontontik ta stojolale. «Me jcʼanojtic o li Diose, ta jchʼunbetic li smantaltaque. Muʼyuc tsots ta chʼunbel chcaʼitic li smantaltaque.» (1 Juan 5:3.)

21, 22. ¿Kʼu yuʼun jpʼel avoʼonton ti chapat avoʼonton ta stojolal li Jeovae?

²¹ Xi chal li Eduardoe: «Jnaʼoj ti mu xa xkʼextaj kuʼun ti kʼu sjalil la jchʼak jbakutik xchiʼuk li kajnile xchiʼuk li jtsebetake, pe chkakʼ persa ti mu xa jnopilan tajeke. Ep ti jaʼik toʼox jchiʼiltak ta abtele jkʼulejik xa, pe muʼyuk xmuyubajik. Toj ep svokol li yutsʼ yalalike. Pe jaʼuk li voʼonkutike ximuyubajkutik xchiʼuk lek tsobolunkutik xchiʼuk li kutsʼ kalale. Toj labal sba chkil li ermanoetik ti jaʼ baʼyuk chakʼ ta xkuxlejalik li kʼusitik ta sventa mantal akʼo mi abol sbaike. Jkotoltik chkakʼtik venta ti melel li kʼusi laj yal li Jesuse» (kʼelo Mateo 6:33).

²² ¡Tsotsuk avoʼonton! Chʼunbo smantal Jeova xchiʼuk pato avoʼonton ta stojolal. Jaʼuk me stij avoʼonton sventa xapas li kʼusitik abainoj ta stojolal avutsʼ avalal ta skoj ti akʼanoj li Diose, li achiʼil ta nupunele xchiʼuk li avalab anichʼnabtake. Mi jech la apase chavakʼ venta ti «jaʼ Jcoltavanej» chkʼot avuʼun li Jeovae.