1, 2. Ano nga mga ayat an naieksperyensyahan han damu nga abroad kon nauli na hira? (Kitaa an retrato hini nga pahina.)

“HAN abroad pa ako, maopay an akon trabaho ngan daku an akon kità,” siring ni Eduardo. * “Kondi han nag-aram ako ha Biblia upod han mga Saksi ni Jehova, nasantop ko nga may-ada ako mas importante nga responsabilidad—atamanon an akon pamilya ha espirituwal, diri la ha pisikal. Salit umuli ako.”—Efe. 6:4.

² Maaram hi Eduardo nga han umuli na hiya ha iya pamilya, napalipay niya hi Jehova. Kondi pariho kan Marilyn, nga gin-unabi ha naglabay nga artikulo, kinahanglan ni Eduardo mangalimbasog basi maibalik an iya duok nga relasyon ha iya pamilya, ngan magtrabaho ha nasud diin makuri an panginabuhi basi masuportahan hira. Paonan-o niya ito bubuhaton? Paonan-o hiya mabubuligan han mga kabugtoan ha kongregasyon?

3. Ano an epekto ha mga anak kon an ira kag-anak hirayo ha ira?

³ “Maaram ako nga napasibay-an ko an akon mga anak ha panahon nga ginkikinahanglan gud nira an akon paggiya ngan gugma,” siring ni Eduardo. “Waray ako didto basi basahan hira han mga istorya ha Biblia, mag-ampo upod nira, kuguson hira, ngan makig-uyag ha ira.”  (Deut. 6:7) An iya suhag nga hi Anna, nagsiring: “Tungod kay hi Tatay hirayo ha amon, naawa gud ako ha iba nga kaupod an ira tatay. Han umuli na hiya, kilala la namon hiya ha iya tingog ngan hitsura. Diri ako komportable kon ginhahangkopan niya ako.”

4. Kay ano nga nakukurian an tatay nga ipakita an iya pagin ulo han pamilya kon hirayo hiya?

⁴ Kon an tatay hirayo ha iya pamilya, makukurian liwat hiya nga ipakita an iya pagin ulo han pamilya. An asawa ni Eduardo nga hi Ruby, nagsiring: “Kinahanglan ko magin Nanay ngan Tatay, ngan nahiara na ako nga ako an kasagaran nga nagdidesisyon para ha amon pamilya. Han umuli na hi Eduardo, kinahanglan ko mahibaro kon ano gud an tinuod nga kahulogan han Kristiano nga pagpasakop. Bisan yana, usahay kinahanglan ko pahinumduman an akon kalugaringon nga kaupod ko na an akon bana.” (Efe. 5:22, 23) Hi Eduardo nagsiring: “An amon mga anak nahiara na nga ha ira nanay la nasarit. Sugad nga mga kag-anak, nasantop namon nga kinahanglan ipakita namon ha amon mga anak nga nagkakauyon an amon mga desisyon, ngan kinahanglan ko liwat mahibaro manguna uyon ha Kristiano nga paagi.”

5. Ano an ginbuhat ni Eduardo basi maibalik an iya duok nga relasyon ha iya pamilya, ngan ano an resulta?

⁵ Determinado hi Eduardo nga buhaton an ngatanan basi maibalik an iya duok nga relasyon ha iya pamilya ngan maparig-on utro an ira espirituwalidad. “Tumong ko gud nga ipasilsil an kamatuoran ha akon mga anak pinaagi ha pulong ngan buhat, diri la basta sumiring nga hinigugma ko hi Jehova, kondi ipakita liwat ito.” (1 Juan 3:18) Ginbendisyonan ba ni Jehova an pangalimbasog ni Eduardo? “Han makita namon nga nangangalimbasog gud hiya nga magin maopay nga tatay ngan magin duok utro ha amon, daku gud an epekto hito ha amon,” siring ni Anna. “Nalipay gud kami han makita namon nga nagkakab-ot hiya hin mga pribilehiyo ha kongregasyon. An kalibotan nangangalimbasog gud nga ipahirayo kami kan Jehova. Kondi nakita namon nga an amon mga kag-anak nakapokus gud ha kamatuoran salit nangalimbasog kami nga subaron hira. Nagsaad hi Tatay nga diri na gud kami niya babayaan, ngan waray na gud man hiya bumaya. Kon waray niya ito tumana, bangin waray ako yana ha organisasyon ni Jehova.”

6. Ano nga leksyon an hinbaroan han pipira nga kag-anak durante han girra?

⁶ May pipira nga eksperyensya nga nagpapakita nga durante han girra ha Balkan, an mga anak han mga Saksi ni Jehova nga naukoy didto malipayon bisan pa han makuri hinduro nga kahimtang. Kay ano? An mga kag-anak diri nakakabaya basi magtrabaho salit daku an ira panahon basi matutdoan, makig-uyag, ngan makaistorya an ira mga anak. An leksyon? Mas ginkikinahanglan han mga anak nga makaupod an ira mga kag-anak kay han kwarta o mga regalo. Oo, sugad han ginsisiring han Pulong han Dios, magpapahimulos an mga anak kon kaupod nira an ira mga kag-anak ngan ginbabansay hira hito.—Prob. 22:6.

7, 8. (a) Ano an sayop nga nabubuhat han pipira nga kag-anak kon nauli na hira ha ira pamilya? (b) Paonan-o maibabalik han mga kag-anak an ira duok nga relasyon ha ira mga anak?

⁷ Makasurubo nga pag-uli han pipira nga kag-anak ha ira pamilya, naabat hira nga nasisina o ginbabalewaray hira han ira mga anak. Salit nakakayakan hira, “Ini ba an iyo ibabalos han ngatanan nga sakripisyo nga ginhimo ko para ha iyo?” Pero posible gud nga nagin sugad hito an mga anak tungod kay nasakitan hira han pagbaya han ira mga kag-anak. Ano an mahimo buhaton han mga kag-anak basi maibalik an ira duok nga relasyon ha ira mga anak?

⁸ Pag-ampo kan Jehova nga buligan ka nga maipakita ha imo pamilya nga nasasabtan mo gud hira. Katapos, samtang nakikiistorya ka ha imo pamilya, karawata nga usa ka liwat han mga hinungdan han problema. Mahimo makabulig an sinsero nga pangaro hin pasaylo. Kon maobserbahan han imo pamilya nga pirme ka nangangalimbasog nga buhaton an husto, aabaton nira an imo sinseridad. Kon determinado ka ngan mapailubon, mahimo nga hinay-hinay nga maibalik an ira gugma ngan respeto ha imo.

9. Kay ano nga an ‘pagtagana ha mga aada ha aton poder’ diri nagkikinahanglan nga magpinangalimbasog kita nga magkaada damu nga materyal nga butang?

⁹ Hi apostol Pablo nagsurat nga kon diri na maaakos han lagas nga mga Kristiano nga atamanon an ira kalugaringon, an ira mga anak ngan apo sadang ‘magbalos ha ira mga kag-anak ngan mga apoy han angay ha ira.’ Kondi ginsagdonan ni Pablo an ngatanan nga Kristiano nga magin kontento ha ira adlaw-adlaw nga panginahanglan—pagkaon, bado, ngan urukyan. Diri kita sadang magpinaniguro nga magkaada komportable nga kinabuhi o magtinirok hin damu nga kwarta para ha tidaraon. (Basaha an 1 Timoteo 5:4, 8; 6:6-10.) Basi an usa nga Kristiano ‘makagtagana ha mga aada ha iya poder,’ diri kinahanglan nga magpinangalimbasog hiya nga magriko hini nga kalibotan nga hirani na mawara. (1 Juan 2:15-17) Diri gud naton sadang tugotan an “nakakalimbong nga gahum han karikohan” o “mga kabaraka ha kinabuhi” nga magin hinungdan nga an aton pamilya diri ‘makakapot hin marig-on ha totoo nga kinabuhi’ ha matadong nga bag-o nga kalibotan han Dios!—Mar. 4:19; Luc. 21:34-36; 1 Tim. 6:19.

10. Kay ano nga maaramon an diri pangutang?

¹⁰ Maaram hi Jehova nga kinahanglan naton hin kwarta. Kondi an kwarta diri makakapanalipod o makakabulig ha aton pariho han mahihimo han diosnon nga kinaadman. (Ekles. 7:12; Luc. 12:15) Kasagaran na nga diri nasasantop han mga mag-a-abroad kon mationan-o kadaku an ira magagasto, ngan diri hira sigurado kon magkakaada hira kità didto. Ha pagkatinuod, peligroso gud ito nga desisyon. Damu han mga nag-abroad an nauli nga mas nagdamu lugod an utang. Imbes nga magkaada daku nga panahon ha pag-alagad ha Dios, ha urhi nag-iinalagad na la hira ha ira nautangan. (Basaha an Proberbios 22:7.) Maaramon nga diri gud mangutang.

11. Paonan-o an pagsunod ha badyet nabulig ha pamilya nga maibanan an ira problema ha pinansyal?

¹¹ Maaram hi Eduardo nga basi maglampos an iya desisyon nga diri na mag-abroad, kinahanglan magin maaramon hiya ha paggamit han kwarta. Hiya ngan an iya asawa naghimo hin badyet ha kon ano gud la an ira kinahanglan. Syempre, may mga butang nga diri na nira napapalit sugad han ira nahihimo hadto. Kondi hira ngatanan nagkooperar ngan diri nagasto ha diri importante nga mga butang. * Hi Eduardo nagsiring: “Pananglitan, iginbalhin ko an amon mga anak tikang ha pribado nga eskwelahan ngadto ha maopay nga panpubliko nga eskwelahan.” Igin-ampo niya ngan han iya pamilya nga makabiling hiya hin trabaho nga diri makakaulang han ira espirituwal nga mga buruhaton. Paonan-o ginbaton ni Jehova an ira mga pag-ampo?

12, 13. Ano an ginhimo ni Eduardo basi masuportahan an iya pamilya, ngan paonan-o ginbendisyonan ni Jehova an iya determinasyon nga pasimplihon an ira kinabuhi?

¹² “Ha siyahan nga duha ka tuig, makuri an amon panginabuhi,” siring ni Eduardo. “Hinay-hinay nga naubos an akon tinirok, kulang an akon sweldo para ha amon mga kagarastohan, ngan kapoy ako hinduro. Pero nakakatambong kami ha ngatanan nga katirok ngan nakakasangyaw.” Nagdesisyon hi Eduardo nga diri gud kumarawat hin trabaho nga magigin hinungdan nga mahirayo hiya ha iya pamilya ha sulod hin mga bulan o mga tuig. “Lugod,” siring niya, “nag-aram ako hin iba-iba nga trabaho basi kon waray bakante ha usa nga trabaho, may-ada ako masusudlan nga iba.”

¹³ Tungod kay maiha an pagbinayad ni Eduardo ha iya mga utang, daku nga interes an kinahanglan niya bayaran. Pero andam hiya nga buhaton ini basi makag-alagad hiya kan Jehova kaupod an iya pamilya sugad han karuyag han Dios nga buhaton han mga kag-anak. “Yana an akon kità waray mag-10 porsyento kon ikompara ha akon sweldo ha abroad,” siring ni Eduardo, “pero waray kami magutom. ‘An kamot ni Jehova diri halipot.’Ngani, nagdesisyon kami nga magpayunir. Waray pag-iha katapos hito, nagtikaopay an ekonomiya, ngan nagin mas maopay na an amon panginabuhi.”—Isa. 59:1.

14, 15. Ano an mahimo buhaton han pamilya kon ginpipirit hira han ira mga paryente nga unahon an materyal kay ha espirituwal nga mga butang, ngan ano an mahimo magin resulta han ira maopay nga ehemplo?

¹⁴ Ha damu nga lugar, ginhuhunahuna han mga tawo nga obligasyon nira nga maghatag hin kwarta ngan regalo ha ira mga paryente ngan kasangkayan. “Kultura namon ito, ngan nalilipay kami paghatag,” siring ni Eduardo, kondi nagpadayon hiya: “May-ada ito limitasyon. May pagkabuotan nga ginsisidngan ko an akon mga paryente nga mahatag ako tubtob ha akon mahihimo pero diri tubtob ha punto nga mamimeligro na an espirituwalidad han akon pamilya.”

¹⁵ Kasagaran nga nasisina ngan nasusubo an mga paryente ha mga abroad nga nauli na sugad man ha mga nadiri pag-abroad, nga ira ginlalaoman nga amo an magpapakabuhi para ha ira pamilya. Ginsisidngan pa ngani hira han iba nga diri hira mahigugmaon. (Prob. 19:6, 7) “Bisan pa hito,” siring han anak ni Eduardo nga hi Anna, “kon uunahon namon an espirituwal nga mga butang kay ha materyal, bangin masantop ha urhi han pipira namon nga paryente kon mationan-o kaimportante ha amon an Kristiano nga pagkinabuhi. Pero paonan-o nira ito masasantop kon pagsisinunuron la namon an ira karuyag?”—Itanding an 1 Pedro 3:1, 2.

16. (a) Paonan-o mahimo ‘malimbongan han usa an iya kalugaringon pinaagi han sayop nga pangatadongan’? (San. 1:22) (b) Ano nga mga desisyon an ginbibendisyonan ni Jehova?

¹⁶ Usa nga sister nga bumaya ha iya pamilya basi magtrabaho ha abroad an nagsiring ha mga tigurang: “Daku gud an amon iginsakripisyo basi la ako makakanhi. An akon bana nagboluntaryo pa ngani nga tangtangon hiya ha pagin tigurang. Salit naglalaom gud ako nga bibendisyonan ni Jehova ini nga akon pag-abroad.” Pirme ginbibendisyonan ni Jehova an mga desisyon nga nagpapakita hin pagtoo ha iya. Kondi paonan-o niya bibendisyonan an usa nga desisyon nga diri uyon ha iya kaburut-on, labi na kon nag-uupod ito han pagsakripisyo ha mga pribilehiyo ha pag-alagad tungod han sayop nga mga hinungdan?—Basaha an Hebreo 11:6; 1 Juan 5:13-15.

17. Kay ano nga sadang naton bilngon an giya ni Jehova antes kita magdesisyon, ngan paonan-o naton ito bubuhaton?

¹⁷ Pamilnga an giya ni Jehova antes ka magdesisyon, diri kay katapos mo na buhaton ito. Pag-ampo para han iya baraan nga espiritu,  kinaadman, ngan giya. (2 Tim. 1:7) Pakianhi an imo kalugaringon: ‘Andam gud ba ako nga sugton hi Jehova bisan pa kon pagtimarauton ako? Susugton ko ba an iya giya nga magpabilin ha akon pamilya bisan kon mangahulogan ito nga magkinabuhi kami hin simple?’ (Luc. 14:33) Pangaro hin Kasuratanhon nga sagdon ha mga tigurang, ngan ipakita an imo pagtoo ngan pagsarig ha saad ni Jehova nga bubuligan ka niya kon susundon mo an iya sagdon. An mga tigurang diri magdidesisyon para ha imo, kondi mabubuligan ka nira nga maghimo hin mga desisyon nga magriresulta hin malipayon nga pagkinabuhi.—2 Cor. 1:24.

18. Hin-o an may responsabilidad ha pagtagana ha pamilya, kondi ha ano nga mga kahimtang mahimo makabulig an iba?

¹⁸ Iginhatag ni Jehova ha ulo han pamilya an responsabilidad ha pagtagana hin materyal ha ira pamilya kada adlaw. Sadang naton kumendasyonan ngan ig-ampo adton mga nagpapabilin ha ira pamilya samtang gintutuman ito nga responsabilidad, bisan kon ginpipirit ngan gin-aaghat hira nga bumaya ha ira pamilya. An diri ginlalaoman nga mga panhitabo sugad han mga kalamidad o mga emergency, naghahatag ha aton hin higayon basi ipakita an aton tinuod nga Kristiano nga gugma ngan pagpaid ha usa kag usa. (Gal. 6:2, 5; 1 Ped. 3:8) Mahimo ka ba maghatag hin materyal nga bulig kon may panhitabo nga diri ginlalaoman o buligan an usa nga bugto nga makabiling hin trabaho ha iyo lugar? Kon bubuhaton mo ito, bangin makabulig ito nga diri niya bayaan an iya pamilya basi magtrabaho ha iba nga lugar.—Prob. 3:27, 28; 1 Juan 3:17.

19, 20. Kay ano nga makakasarig an mga Kristiano nga bubuligan hira ni Jehova?

¹⁹ An Kasuratan nagsasagda ha aton: “An iyo pagkinabuhi mawaray unta gugma ha kwarta, samtang kontento na kamo ha mga butang nga aada. Kay [an Dios] nagsiring: ‘Diri ko gud ikaw babayaan ngan diri ko gud ikaw papabay-an.’ Salit makakasarig gud kita ngan makakasiring: ‘Hi Jehova an akon parabulig, diri ako mahahadlok. Ano an mahihimo han tawo ha akon?’” (Heb. 13:5, 6) Paonan-o ini nagigin tinuod ha aton?

²⁰ “Agsob kita makabati ha mga tawo nga nasiring nga malipayon gud an mga Saksi ni Jehova,” siring han usa nga maiha na nga tigurang ha usa nga pobre nga nasud. “Naobserbaran liwat nira nga bisan an pobre nga mga Saksi pirme maopay mamado ngan mas desente pagkit-on kay ha iba.” Amo gud ini an saad ni Jesus para hadton gin-uuna an Ginhadian. (Mat. 6:28-30, 33) Oo, an imo langitnon nga Amay, hi Jehova, nahigugma ha imo ngan karuyag niya an pinakamaopay para ha imo ngan ha imo mga anak. “An mga mata ni Jehova nadalagan ngadto nganhi sahid an bug-os nga kalibotan, ha pagpakita ha iya ngahaw nga makusog ha ngaran nira kan kanay kasingkasing hingpit tipakadto ha iya.” (2 Kron. 16:9) Gintatagan kita niya hin mga giya—upod na an may kalabotan ha pamilya ngan materyal nga panginahanglan—para ha aton kaopayan. Kon ginsusunod naton ito, iginpapakita naton nga hinigugma naton hiya ngan nasarig kita ha iya. “Kay an gugma ha Dios nangangahulogan nga tumanon naton an iya mga sugo; ngan an iya mga sugo diri mabug-at.”—1 Juan 5:3.

21, 22. Kay ano nga determinado ka nga sumarig kan Jehova?

²¹ “Maaram ako nga diri ko na gud maibabalik an panahon nga hirayo ako ha akon asawa ngan mga anak,” siring ni Eduardo, “pero diri ako nagpupokus dida hito. Damu han akon mga katrabaho hadto an riko na yana pero diri hira malipayon. Problemado gud an ira pamilya. Pero an akon pamilya malipayon gud! Ngan nalilipay ako nga makita an kabugtoan hini nga nasud, nga bisan kon mga pobre, padayon nira nga gin-uuna an espirituwal nga mga butang. Naieksperyensyahan namon ngatanan an pagin tinuod han saad ni Jesus.”—Basaha an Mateo 6:33.

²² Magin maisugon! Sugta hi Jehova ngan sarig ha iya. Hinaot an imo gugma ha Dios, ha imo padis, ngan ha imo mga anak magpagios ha imo nga tumanon an imo espirituwal nga responsabilidad ha imo pamilya. Sugad nga resulta, maieksperyensyahan mo nga hi ‘Jehova an imo parabulig.’