Llapanchikmi tapukunchik vidanchik hinaspa ayllunchikkunapa vidanpas imayna kananmanta: “¿Ñoqamanta aswan allintachu churi-wawaykuna kawsakunqa? Kay allpa Pachaqa, ¿chinkarunqachu? ¿Yaqachu imatapas ruwayman hamuq punchawkunapi kusisqa kawsakunaypaq?”, nispa. Kaykunamanta yachaytam munanchik hawka kawsakuyta munasqanchikrayku. Hamuq tiempopi imapas pasakunanmanta yachaspaqa mana manchakuspachá suyachwan.

Chaynaqa, ¿yaqachu pipas yachanman hamuq tiempomanta? Wakin runakunapa nisqanqa yaqa llapanpim mana cumplikurqachu. Ichaqa Diosmi ‘hamuq tiempokunapi sucedenanmanta hinaspa manaraq sucedechkaptin ñawpaqmantaraq willakun’ (Isaias 46:10). ¿Cumplikurqachu willakusqankuna?

¿Imanasqataq yachananchik Diospa nisqankuna ñawpa tiempopi cumplikusqanmanta? Tiempo imayna kananmanta huk runa achka watakunaña allinta willakuptinqa, ¿iskayrayawaqchu paypa willakusqanmanta? Manachá, ¿aw? Chaynallataqmi mana iskayrayachwanchu Diospa willakusqankuna cumplikunanmantaqa, ñawpa tiempopipas cumplikusqanrayku.

HATUN LLAQTATA PURMACHISQANKU:

Huk atiyniyoq llaqta puchukachisqa kananmanta pipapas willakusqan cumplikuptinqa, ¿manachu admirakuypaq  kanman? Ninive llaqta puchukachisqa kananmantam Diosqa willachirqa (Sofonias 2:13-15). ¿Cumplikurqachu chay willachisqan? ¿Ima ninkutaq ñawpa tiempota estudiaqkuna? 632 watapim cristianokunapa tiemponmanta ñawpaqtaraq, yaqa 15 wata qepata willakuypa nisqanman hina Babilonia runakunawan Medo runakuna Ninive llaqtata puchukarachirqaku. Diosqa nirqam chay llaqtata ‘chunnirachinanmanta’. Chay llaqtaqa muyuriqnintinpiwanmi hatu-hatun karqa (518 km2), chayna kaptinpas lliwtam chinkarachirqaku, manam imaniraqllatapas saqerqakuchu. ¿Yaqachu mayqan runapas chayna willakuyta atinman karqa?

‘RUNAKUNAPA TULLUNTA KAÑASQANKU’:

¿Pitaq 300 watakuna ñawpaqtaraq ninman runakunapa tullunta altarpi kañananmanta, sutinmanta, ima ayllumanta rikurimunanta hinaspa ima llaqtapi altar kananmantapas? Chaykuna cumplikuruptinqa, chayna niq runakunaqa ancha reqsisqachá rikurirunmanku. Diosmanta willakuq runam nirqa Davidpa mirayninmanta Josias sutiyoq runa, Betel llaqtapi runakunapa tullunta kañananmanta (1 Reyes 13:1, 2). Kimsa pachak wata pasaytam Davidpa mirayninmanta Josias rey kayman chayarurqa, chay sutiqa manam ancha reqsisqachu chay tiempopiqa karqa. Willakuypa nisqanman hinam tullukunata horqorachimuspan “altarpa hawanpi kañarurqa” (2 Reyes 23:14-16). ¿Yaqachu pipas Diospa mana yanapakuyninwan willakuyta atinman karqa?

HUK NACIONTA CHINKACHISQANKU:

Huk atiyniyoq nacionpa puchukachiqnin runa manaraq nacechkaptin pipas willakuptinqa, mayna admirakuypaqchá kanman ¿aw? Chaytam Dios ruwarqa, nirqam Ciro sutiyoq runa huk nacionta puchukachinanmanta. Nirqataqmi Judio runakunata librananmanta hinaspa templonta kaqmanta hatarichinankupaq yanapananmantapas. Chaynataq yakuta Ciro chakichinanmantawan llaqtapa punkunta kicharayaqta saqerunankumantapas (Isaias 44:27–45:2). ¿Cumplikurqachu tukuy  chay willakuykuna? Ñawpa tiempomanta yachaq runakunapa nisqanman hinaqa Cirom Babilonia nacionta puchukarachirqa. Chayta ruwananpaqqa mayutam huklawman rakirurqa yaku asllayarunanpaq. Manam chayllachu, llaqtapa punkunta kicharayaqta saqeruptinkum chayninta soldadokuna yaykururqaku. Chaymantañataqmi judiokunata Ciro libraykurqa hinaspa Jerusalenpi templota kaqmanta hatarichinankupaq kamachirqa. Kayqa admirakuypaqmi karqa, Ciroqa manam judiokunapa Diosnintaqa serviqchu (Esdras 1:1-3). Tukuy kay willakuykuna cumplikunanpaqqa Diosllam atiyniyoq.

Kaykunaqa Diospa wakin willakusqankunapa cumplikusqallanmi. Israel nacionpi punta apaq Josueymi Israel runakunata kaynata yuyarichirqa: “Yachaychikyá tukuy sonqoykichikwan chaynataq tukuy vidaykichikwan yupaychasqanchik Tayta Diospa tukuy allin prometesqankunaqa cumplikusqanta. Chaykunamantaqa manam chullapas yanqaqa karqachu”, nispa (Josuey 23:1, 2, 14). Israel runakunaqa yacharqakum Diospa lliw willakusqankuna cumplikusqanta. ¿Imanasqam cumplikurqa? Payqa manam runakuna hinachu imatapas ruwan. Chayna kasqanmanta yachasqanchikqa ancha allinmi wakin willakusqankuna manaraq cumplikusqanrayku, chaymantam kanqa hamuq tiempopi kawsakuyninchikpas.

Yachaysapa runakunapi, hamuq tiempomanta yachaqkunapi hinaspa layqa ruwaqkunapi hapipakuspankum runakunaqa willakunku. Paykunaqa chay willakusqanku cumplikunantam suyaylla-suyanku mana imatapas ruwaspa (Proverbios 27:1).

Diosmi ichaqa mana runakuna hinachu. Payqa reqsinmi runakuna imayna kasqankuta. Chaymi munaspanqa, runakuna otaq nacionkuna imayna kanankumantapas willakuyta atinman. Manam chayllachu, payqa atinmi imapas ruwayta, chaynapi nisqanta cumplichinanpaq. Paymi nin: “Chaynam palabraykunapas, chaynam rimasqaykunapas, manam yanqachu kanqa”, nispa (Isaias 55:11). Arí, Diospa wakin willakusqankunaqa paypa nisqanman hinam hamuq tiempopipas cumplikunqa.

¿Kanchu ima willakuypas ñoqanchikpaqwan familianchikpaq? Sinchi wayra hamunanmanta yachaspanchikqa, chayllachá imatapas ruwachwan llakipi mana tarikunapaq. Chaytam ruwananchik Bibliapi willakuykunamanta yachaspanchikpas. Diosqa hamuq tiempopi tukuy ima pasakunanmantam willakurqa, kayqa manamá runakunapa willakusqan hinallachu. (Qaway “ ¿Imatam Dios nin hamuq tiempomanta?” niqta.)

Bibliapiqa achka willakuykunam kachkan runakunata ima pasananmanta, kaymanta yachaytaqa atichwanmi. Diosmi niwanchik: “Hamuq tiempokunapi sucedenanmantam willakuni. [. . .] Ñoqam nini: Tanteasqaykunatam rurasaq [. . .]. Tukuy munasqaykunatam rurasaq”, nispa (Isaias 46:10). Llapanchikmi hamuq tiempopi kusisqa kawsakuytaqa atichwan. ¿Munawaqchu chaymanta yachayta? Jehova Diospa testigonkunata tapuy. Paykunaqa manam layqa ruwaqkunachu kanku, aswanqa Bibliata estudiaspankum hamuq tiempopi imakunata Dios ruwananmanta yachachinku.