Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

‘Sapa mayniru kunjam qhanañchañsa yatiñasawa’

‘Sapa mayniru kunjam qhanañchañsa yatiñasawa’

“Parlatanakamasti sumäñapapuniwa [...], sapa mayniru kunjäm arusjjatañsa yatipjjañamarakiwa.” (COL. 4:6)

1, 2. 1) ¿Kunatsa wali amuyump jisktʼañajj wakisi? Uk mä uñachtʼäwimp qhanañchtʼam. (Aka janankir foto uñjjattʼam.) 2) ¿Kunatsa chʼama yatichäwinakat parlañ jan ajjsarañasäki?

MÄ KUTEJJA, Biblia toqetwa mä kullakajj chachapampi parlasipkäna. Ukhamaruw chachapajj Trinidad sat yatichäwit parlañ qalltäna. Chachapajj janiw Jehová Diosan Qhanañchiripäkänti, yaqha religionaruw saräna. Janiw Trinidad sat yatichäwitsa sum amuykänti. Ukatwa kullakajj wali amuyumpi akham säna: “Diosajj Diosawa, Jesusas Diosawa, qollan ajayus Diosarakiwa, ukampis mä sapa Diosakiw utji, janiw kimsa Diosajj utjkiti, sasin ¿amuyañajj jumatak walikïspati?” sasa. Chachapasti akham sarakïnwa: “Janiwa, nayajj janiw ukham amuykti” sasa. Ukhamatwa khitis cheqpachansa Diosajja uk yatjjatañ qalltapjjäna.

2 Ukhamajja, yatichkasajj wali amuyumpiw jisktʼañasa, janirakiw chuymsa ustʼayañasäkiti ukwa uka kullakat yateqsna. Ukatjja, janirakiw chʼama yatichäwinakat parlañsa ajjsarañasäkiti. Yaqhepajj Trinidad ukat infierno uka yatichäwinakaruw creyipjje, yaqhepasti janiw Diosajj utjkiti sapjjarakiwa, ukham amuyirinakarojj jan ajjsartʼasaw qhanañchañasa. Ukatakejj  Jehová Diosaru confiyañäni ukat yatichäwinakaparjam lurarakiñäni. Ukhamatwa sum amuytʼayañäni, chuymanakaparus purtʼarakiñäni (Col. 4:6). Jichhasti, kunjamsa yatjjattʼat jilat kullakanakajj uka toqenakat yatichapjje uk uñjañäni. 1) Kuntï jaqejj amuyki uk yatiñatakiw jisktʼapjje, 2) kuntï Bibliajj siski ukwa amuytʼayapjjaraki, 3) sum amuytʼayañatakejj uñtasitanakampiw yatichapjjaraki.

KUNTÏ AMUYKI UK YATIÑATAKEJJ JISKTʼAÑASAWA

3, 4. ¿Kunatsa jaqenakan amuyunakap yatiñatakejj jisktʼañajj wakisi? Mä uñachtʼäwimpi qhanañchtʼam.

3 Kunapachatï Bibliat yatiytan ukhajja, kunsa maynejj amuyi uk yatiñatakejj jisktʼanakaw yanaptʼistu. Proverbios 18:13 qellqatanjja siwa: “Maynin arunakapa jan sum istʼkasina arsuñajja, jan amuytʼanïña, mä pʼenqarakiwa” sasa. Ukhamajj kunsa amuyi uk yatiñajj wali wakiskiriwa. Jan uk sum yatkasajja, inamayaw kunanakarutï jan creyipki ukanakat parlasajj tiemp apaqasisksna (1 Cor. 9:26).

4 Infiernotsa mä jaqempi parlksna ukham sañäni. Infiernonjja ninampis jaqenakajj tʼaqhesipkaspa ukhamwa yaqhepajj amuyapjje. Yaqhepasti, Diosat jayarstʼatanakajj niyas infiernonkjjapjjaspa ukhamwa amuyapjjaraki. Ukhamajj akham jisktʼañaw wakisispa: “Infiernotjja may maywa jaqenakajj parlapjje, jumatakejj ¿kunas infiernojja?” sasa. Uka jisktʼar kunjjay sischini, uk sum istʼasaw Bibliampi qhanañchtʼaraksna.

5. Kunatsa ukham amuyi uk yatiñatakejj ¿kunjamsa jisktʼañajj yanaptʼistaspa?

5 Wali amuyump jisktʼañajj kunatsa ukham amuyi uk yatiñatakiw yanaptʼarakistu. Amuytʼañataki, “janiw Diosajj utjkiti” sasin maynejj sistaspa ukhajja, ¿kamssnasa? “Akapachan yatichäwinakaparjamaw ukham amuypacha, jan ukajj inas monot jutatätanwa sasin amuychi”, ¿ukham amuyañajj walikïspati? Janiwa (Sal. 10:4). Yaqhepanakajj wal tʼaqhesiwayapjje jan ukajj yaqhanakaruw ukham tʼaqhesir uñjawayapjje, ukatwa “Diosajj janiw utjkiti” sasin sapjje. Kunjamaraki mä munasir Diosasti maynir tʼaqhesiyaspasti sasaw amuyapjjaraki. Ukhamajj maynitï “Diosajj janiw utjkiti” sasin sistaspa ukhajja, akham sañasäspawa: “¿Ukhampunti amuyirïta?” sasa. “Janiw” sistani ukhajja, “¿kunatsa jichhajj ‘Diosajj janiw utjkiti’ sasin sisjjta?” sasaw jisktʼaraksna. Uka jisktʼarojj kamschiniy ukarjamaw Diosat yateqañapatakejj yanaptʼsna (Proverbios 20:5 liytʼañataki).

6. ¿Jisktʼasajj kunsa lurañasa?

6 Jisktʼasajj wali amuyumpiw istʼañasa, ukat kunjamasa chuymapan jikjjatasi uksa amuyañasarakiwa. Sañäni, maynejj akham sasaw sistaspa: “Mä jachʼa llakinwa uñjasiyäta, ukampis Diosajj janiw yanaptʼkitänti, ukatwa Diosajj cheqapunit utjpacha sasin pächasjjta” sasa. ¿Ukham satajj kamssnasa? Diosajj utjaskapuniw sasajj janiw jankʼaki yatichañ qalltañasäkiti, jan ukasti chuymachtʼañasawa. Ukatjja akham sasaw saraksna: “Llakinakan uñjastan ukhajja ukham amuyañajj utjapuniwa” sasa (Hab. 1:2, 3). Ukhamajj wali pacienciampi munasiñampi yatichañäni ukhajja, Diosat yatjjatapjjañapatakiw yanaptʼañäni. *

KUNTÏ BIBLIAJJ SISKI UK AMUYTʼAYAÑASAWA

¿Kunjamsa jaqenakar sum yatichsna? (7 tʼaqa uñjjattʼäta)

7. Yatiyir sarkasajja, ¿kunjamsa yatichañasa?

7 Kunjamsa Biblian yatichäwinakap amuytʼaysna uk jichhajj yatjjatarakiñäni. Yatiyir sarkasajj Bibliampipuniw yatichañasa. Bibliajj ‘yatiñanïñasatakiw’ yanaptʼistu, ‘suma wakichatäñasatakis’ ukhamaraki (2 Tim. 3:16, 17).  Sum yatichañatakejja janiw walja textonaka Bibliat liytʼañajj wakiskapuniti. Jan ukasti, mä qawqha liytʼasajj sumwa qhanañchañasa ukat sumwa amuytʼayañasaraki (Hechos 17:2, 3 liytʼañataki). Uk jichhajj kimsa toqet uñjañäni.

8, 9. 1) “Jesusajj Diosawa” sasin sistaspa ukhajja, ¿kunjamsa amuytʼaysna? 2) ¿Kunjamsa jumanakajj uka toqet amuytʼayapjjerïta?

8 Nayrïri: “Jesusajj Diosawa” sasin sistaspa ukhajja, ¿kunjamsa amuytʼaysna? ¿Kawkïr textonakampis amuytʼaysna? Nayraqatjja, Juan 6:38 qellqatwa uñjjattʼaysna. Ukanjja, Jesusajj akham sänwa: “Nayasti janiw alajjpachat munañajj lurasir jutkti, jan ukasti khitankitu ukan munañap luririw jutta” sasa. Uka textot qhanañchañ tukuyasajja, akham sasaw amuytʼayaraksna: “Jesusatï Diosächejja ¿khitis jupar khitanpachäna? ¿Janit khitanirejj Jesusat sipansa jukʼamp jilïrïkpacha? Cheqas jilïrinakakiw maynirojj kun lurañapatakis khitaspa” sasa.

9 Ukatsti, Filipenses 2:19 qellqatwa uñjjattʼayaraksna. Diosajj Jesusar jiwatat jaktayjjäna ukhajja, kunas pasäna, uka toqetwa Pablojj parlaskäna. Qellqatajj akham siwa: “Ukatwa Diosajj juparojj wali jachʼaru apti, mä suti churaraki, uka sutisti taqe sutit sipans wali jachʼarakiwa” sasa. Uka qellqatat sum amuytʼañapatakejj akhamwa saraksna: “Jesusatï janïr jiwkasajj mä Diosaspäna ukat Diosajj qhepat jukʼamp jachʼar Jesusar aptaspäna ukhajja, ¿janit Diosat sipansa jukʼamp jilïrïkaspänjja? ¿Diosat sipansa yaqha jukʼamp jilïrejj utjaspati?” sasa. Yatichktan uka jaqetejj Bibliar respetomp uñjchi ukat suma chuymanirakïchi ukhajja, jukʼamp yatjjatañatakiw chʼamachasini (Hech. 17:11).

10. 1) Maynitï “infiernojj utjaskapuniwa” sistaspa ukhajja, ¿kunjamsa amuytʼaysna? 2) ¿Kunjamsa jumanakajj infiernot amuytʼayapjjerïta?

10 Payïri: “Jan wali jaqenakajj infiernon tʼaqhesipjjañapapuniwa” sasin mä iglesiar sarir mä jaqejj sistaspa ukhajja, ¿kunjamsa amuytʼaysna? Jan wali jaqenakarojj jan wali luratanakapatjja castigasiñapapuniw sasin inas amuychi, ukatwa ukham sistaspa. Nayraqatjja akham sissnawa: “Cheqansa ñanqha jaqenakajj castigatäpjjaniwa” sasa (2 Tes. 1:9). Ukjjarojja, Génesis 2:16, 17 qellqatwa liytʼarapsna. Ukansti, Jehová Diosaw Adanarojj akham säna: ‘Jumatï juchar purïta ukhajja, cheqpachansa jiwätawa’ sasa. Ukhamajj “Adanan juchapatwa taqenis juchanïtanjja” sasaw qhanañcharaksna (Rom. 5:12). Ukatjja akham sasaw amuytʼayaraksna: “Diosajja janiw Adanampi Evampirojj ‘juchachasipjjäta ukhajj infiernoruw sarapjjäta’ sasajj  siskänti, jan ukasti ‘jiwapjjätawa’ sasakiw säna” sasa. Ukat akham jisktʼaraksna: “Adanatï juchachasisajj infiernor sarañapächïna ukhajja, ¿kunatsa Diosajj ‘jiwätawa’ sasakejj sispachäna? ¿Janit ‘infiernoruw saräta sasin’ qhan sañapäkäna?” sasa. Ukatjja, Génesis 3:19 qellqatwa liytʼarapiraksna. Juchachasjjäna uka qhepat kamsänsa ukaw ukan qellqataraki. Ukanjja, janirakikiw infiernot parlkänti. Jan ukasti, “laqʼätawa, laqʼarurakiw kuttäta” sasakiw säna. Qheparojj akham sasaw saraksna: “Infiernon tʼaqhesiñap Diosajj yatchïna ukhajja, ¿kunatsa ‘laqʼaruw kuttäta’ sispachäna? ¿Janit infiernonwa tʼaqhesïta sañapajj wakiskaspäna?” sasa. Amuytʼiri jaqëchi ukhajja, sumwa uka toqenakat amuykiptʼani.

11. 1) Maynitï “suma jaqenakajj alajjpacharuw sarapjjani” sistaspa ukhajja, ¿kunjamsa amuytʼaysna? 2) ¿Kunjamsa jumanakajj alajjpachar sarañat amuytʼayapjjerïta?

11 Kimsïri: “Suma jaqenakajj alajjpacharuw sarapjjani” sistaspa ukhajja, ¿kunjamsa amuytʼaysna? Ukham amuychi ukhajja, ukhamarjamarakiw Biblia liypacha. Jichhajja, Apocalipsis 21:4 qellqatsa liytʼarapksna ukham amuytʼañäni (liytʼañataki). Uka qellqatajj alajjpachatwa parlaski sasin amuyaspa ukhajj ¿kunjamsa amuytʼaysna? Janiw walja textonak liytʼañajj wakiskaspati, jan ukasti uka pachpa textompiw sum amuytʼaysna. “Janirakiw jiwañas [...] utjkjjaniti” siski uka cheqwa uñachtʼaysna. Ukat akham jisktʼaraksna: “¿Kunatsa ‘janiw utjkjjaniti’ sasin Bibliajj sispacha? ¿Nayrajj utjkaspänsa ukham janit amuyaykistu?” sasa. Inas “jïsa” sischini. Ukat akham saraksnawa: “Janiw alajjpachan jiwañajj utjkiti, jan ukasti aka Oraqenaki jiwañajj utji, ukhamajj Apocalipsis 21:4 qellqatan jikjjataski uka bendicionanakajj aka Oraqenwa phoqasini” sasa (Sal. 37:29).

UÑTASITANAKAMPIW YATICHAÑASA

12. ¿Kunatsa Jesusajj uñtasitanakampi yatichäna?

12 Jesusajj Diosan arunakapat parlkäna ukhajja, janiw jisktʼanakampiki yatichkänti, jan ukasti uñtasitanakampiw yaticharakïna (Mateo 13:34, 35 liytʼañataki). Ukhamatwa kunjam chuymanïpjjesa uk amuyäna (Mat. 13:10-15). Uñtasitanakampi yatichasajj jaqenakan chuymaparuw purtʼäna ukat jaqenakas janiw ukanakat armasipkänti. ¿Kunjamsa Jesusjam yaticharaksna?

13. Jesusamp Diosampejj janiw kikpäkiti sañatakejja, ¿kuna uñtasitampisa amuytʼaysna?

13 Amuykañ uñtasitanakampi yatichtan ukhajja, facilak jaqenakajj amuyapjje. Amuytʼañataki: Diosajj Jesusat sipansa jilïriw sañatakejja, ¿kunjamsa amuytʼaysna? Nayraqatjja akham sasaw sissna: “Diosamp Jesusampejja, kunjamäkitï awkimpi yoqampejj ukhamawa. Diosajj Jesusar ‘Wawajawa’ sänwa, ukat Jesusajj ‘Awkija’ sasaw Diosar sarakïna” sasa (Luc. 3:21, 22; Juan 14:28). Ukat akham jisktʼaraksna: “Pä jaqejj kikpakiw sañ munasma ukhajja, ¿kunjamsa amuytʼayasma? ¿Awkimp yoqampitti jan ukajj ispa (gemelo) wawanakatcha amuytʼayasma?” sasa. Inas jupajj ispa wawanakampiw amuytʼayirista sasin sischispa. Ukjjarojj akham saraksnawa: “Cheqansa, jiwasajj pä jaqejj kikpakiw sañatakejj janiw awkimpit yoqampit parlksnati, jan ukasti ispa wawanakatwa amuytʼaysna. Ukhamajj ¿kunatsa Jesusajj Wali Suma Yatichirjamajja, jan ukham siskpachäna? Ukampis Jesusajj Diosaw Awkijajj sasaw säna, ukhamatwa Diosajj jupat sipansa jilïrïtap uñachtʼayäna”.

14. “Janiw Diosajj Supayar infiernon castigañapatakejj uttʼaykaspati” sañatakejja, ¿kuna uñtasitampis amuytʼaysna?

14 Diosajj Supayarus infiernon jaqenakar tʼaqhesiyañapataki uttʼaykaspa ukhamwa yaqhepajj amuyapjje. Mä awkiru uk sum  amuytʼayañatakejj mä uñtasitat parltʼañaw wakisispa. Akham sissnajja: “Wawamatï kutkatasjjeristam ukat jan walinak lurjjaspa ukhajja, ¿kamachasmasa?” sasa. Inas awkejj akham sischispa: “Cheqañchiristwa, jan ukhamäñapatakejj walja kutiw yanaptʼirista” sasa (Pro. 22:15). Ukatjja “jan istʼas jan walinak luraskakispa ukhajj ¿janit castigkasma?” sasaw jisktʼaraksna. “Asutʼjañaw wakisispa” sasaw uka awkejj saspa. Ukjjarojj akham sasaw jisktʼaraksna: “Wawamarojj mä jaqe ukham kutkatasiñ yatichaskatap yatisma ukhajja, ¿kamachasmasa?” sasa. Cheqansa, awkejj uka jaqetakejj wal colerasispa. Sum amuytʼañapatakejj akhamwa sissna: “Wawamar castigañ munasajja, ¿uka jan wali jaqempiti jawqʼjayasma?” sasa. Jupajj “janiw” saspawa. Cheqas niyakejjay Supayajj jaqenakar jan walir puriychejja, Diosajj janiw jaqenakar castigañapatakejj Supayar uttʼaykaspati.

JANIW SINTI LLAKISIÑAMÄKITI

15, 16. 1) ¿Kunatsa janiw taqenejj Diosan Reinopat istʼapkaniti sasajj sissna? 2) ¿Jaqenakaru yanaptʼañatakejj wali suma yatichirïñati wakisi? Uk qhanañchtʼam. (“ Jisktʼanakar qhanañchañataki yanaptʼanaka” siski uka recuadro uñjjattʼarakim.)

15 Diosan arunakap sumsa amuytʼaykchiñänejja, jisktʼanakampi uñtasitanakampi sumsa yatichkchiñänejja, janiw taqenejj Diosan Reinopat istʼapkistaniti (Mat. 10:11-14). Amtapjjañäni, Jesusajj wali suma Yatichirïkchïnsa, mä qawqhanikiw jupar istʼapjjäna (Juan 6:66; 7:45-48).

16 Janisay wali sum yatichañ yatkstanjja, chʼamachasiskakiñasawa (Hechos 4:13 liytʼañataki). Diosan Arupanjja akham siwa: ‘Wiñay jakañatak wakichatanakajja, mä arunjja, suma chuymaninakajj iyawsapjjaniwaʼ sasa (Hech. 13:48). Ukhamasti, jan sinti llakisimti, janiw taqenipunejj istʼapkaniti, janirakiw ni taqenis suma yatichirïktanti. Ukampisa, kunanaktï Jehová Diosajj markap toqe yatichkistu ukanak sum katoqasipjjañäni. Ukhamatwa sum yatichañ yateqañäni ukat yaqhanakarus sumwa yanaptʼarakiñäni (1 Tim. 4:16). Cheqansa, Jehová Diosaw ‘sapa mayniru kunjam qhanañchañsa’ yatichistu. Jutïr yatichäwinjja, kunjamtï uñjatäñ munktan ukham mayninakar uñjasajj kunjamsa sum yatichsna uka toqetwa yatjjataskañäni.

^ tʼaqa 6 “¿Hay razones para creer en Dios?” sat yatichäwjja, La Atalaya octubre 1, 2009 revistan uñjjattʼam.